Sao Hỏa đang quay nhanh hơn trước đây, theo dữ liệu mà tàu thám hiểm InSight của NASA thu thập được trên hành tinh đỏ.
InSight - hiện đã ngừng hoạt động - được trang bị một bộ công cụ, bao gồm ăng-ten và bộ phát đáp vô tuyến gọi là RISE. Các thiết bị được sử dụng để theo dõi vòng quay của sao Hỏa trong 900 ngày đầu tiên của sứ mệnh trên hành tinh đỏ.
Theo CNN, các nhà thiên văn học đã xác định rằng vòng quay của hành tinh đỏ đang tăng khoảng 4 mili giây mỗi năm, tương đương với rút ngắn độ dài của một ngày trên sao Hỏa xuống 1 phần nghìn giây mỗi năm. Một ngày trên sao Hỏa dài hơn một ngày trên Trái đất khoảng 40 phút.
Gia tốc tăng lên dường như cực kỳ nhỏ và các nhà nghiên cứu hiện chưa rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, họ cho đó có thể là do băng tích tụ ở các cực của sao Hỏa hoặc sự gia tăng các vùng đất đai rộng lớn sau khi bị băng bao phủ. Khi khối lượng của một hành tinh dịch chuyển theo cách này, nó có thể khiến hành tinh đó quay nhanh hơn.
Các phát hiện - dựa trên phân tích dữ liệu của InSight trước khi sứ mệnh hết điện và nghỉ hưu - đã được đăng tải trên tạp chí Nature.
Ban đầu, InSight - sứ mệnh đầu tiên nghiên cứu bên trong sao Hỏa - dự định kéo dài khoảng hai năm sau khi hạ cánh vào tháng 11.2018. Nhưng NASA đã kéo dài sứ mệnh thêm 2 năm nữa.
Sứ mệnh InSight tiếp tục thu thập dữ liệu về sao Hỏa cho đến khi kết thúc vào tháng 12.2022 do bụi ngăn các tấm pin mặt trời của tàu đổ bộ nhận được ánh sáng mặt trời.
InSight được hưởng lợi từ những tiến bộ trong công nghệ vô tuyến, vốn là cải tiến vượt bậc so với tàu đổ bộ Viking trong những năm 1970 và Pathfinder trong những năm 1990.
Các nhà khoa học đã sử dụng mạng không gian sâu để truyền tín hiệu tới RISE trên InSight, sau đó phản xạ tín hiệu trở lại Trái đất. Những tín hiệu được chuyển tiếp này đã giúp các nhà nghiên cứu theo dõi những thay đổi tần số nhỏ do dịch chuyển Doppler gây ra. Tần số thay đổi tương quan với vòng quay của hành tinh.
Tác giả chính của nghiên cứu, Sebastien Le Maistre, tại Đài thiên văn Hoàng gia Bỉ, cho biết: “Những gì chúng tôi đang tìm kiếm là những biến thể chỉ vài chục cm trong suốt một năm trên sao Hỏa. Phải mất một thời gian rất dài và tích lũy rất nhiều dữ liệu cho đến khi chúng tôi thậm chí có thể nhìn thấy những biến thể này”.
Nghiên cứu trước đây xác nhận rằng sao Hỏa có lõi kim loại nóng chảy. Sau đó, các nhà nghiên cứu đã sử dụng RISE để đo lường sự dao động của sao Hỏa và đo kích thước của lõi. Dữ liệu RISE cho thấy lõi sao Hỏa có bán kính khoảng 1.835 km.
Con số mới này được so sánh với các ước tính trước đó về bán kính của lõi được thu thập bằng cách theo dõi các sóng địa chấn khi chúng đi qua bên trong sao Hỏa.
Bằng cách kết hợp các phép đo này, các nhà nghiên cứu ước tính rằng lõi của sao Hỏa có bán kính từ 1.790-1.850 km.
Cho dù tàu thám hiểm sao Hỏa InSight không còn hoạt động, nhưng kho dữ liệu thu thập được trong suốt 4 năm trên bề mặt sao Hỏa đã thay đổi cách các nhà khoa học hiểu về hành tinh đỏ.
Insight là sứ mệnh đầu tiên tiết lộ một số bí mật bên trong sao Hỏa và các nhà khoa học sẽ phân tích dữ liệu của nó trong nhiều thập kỷ tới.
Độ dài của ngày ở mỗi hành tinh phụ thuộc vào khoảng cách của nó tới Mặt Trời, chu kỳ quỹ đạo [thời gian hành tinh quay quanh Mặt Trời] và chu kỳ thiên văn [thời gian nó tự quay quanh trục].
- Khám phá thú vị về các hành tinh lạ ngoài hệ Mặt Trời
- Lắng nghe âm thanh kỳ lạ thu được từ các hành tinh trong Hệ Mặt Trời
- Nếu “lạc bước” đến một hành tinh bất kỳ trong hệ Mặt Trời thì cơ hội sống sót của bạn là bao nhiêu?
Sao Thủy
Chu kỳ thiên văn của sao Thủy rất chậm, một vòng quay tương đương vớ 58 ngày trên Trái Đất. Nhưng tốc độ quay quanh Mặt Trời của sao Thủy rất nhanh, nó chỉ mất 88 ngày để hoàn thành chu kỳ quỹ đạo. Vì vậy, trên sao Thủy, một năm chỉ dài 1,5 ngày và không phân mùa. Ngoài ra, cực Bắc của sao Thủy luôn nằm trong bóng tối do trục nghiêng 0,034°.
Sao Kim
Sao Kim là hành tinh chuyển động chậm nhất trong hệ Mặt Trời, vận tốc quay của nó chỉ đạt 6,5 km/h. Do đó, chu kỳ thiên văn của sao Kim tương đương với 243 ngày trên Trái Đất. Trong khi đó, chu kỳ quỹ đạo của nó lại ngắn hơn, chỉ là 224 ngày. Vì vậy, trên sao Kim ngày dài hơn năm.
Trái Đất
Trái Đất có chu kỳ thiên văn chính xác là 23 giờ 56 phút 4,1 giây nên thực tế một ngày trên Trái Đất chỉ bằng 0,997 ngày chuẩn.
Ngoài ra, trục tự quay của Trái Đất nghiêng một góc 23,4° nên độ dài của ngày trên hành tinh chúng ta biến đổi theo mùa. Tại hai cực, vào mùa đông một đêm có thể dài đến 6 tháng trong khi mùa hè có thể chỉ dài 24 giờ.
Sao Hỏa
Chu kỳ thiên văn của sao Hỏa là 24 giờ 37 phút 22 giây nên một ngày trên hành tinh Đỏ tương đương 1,025957 ngày Trái Đất.
Trục nghiêng của sao Hỏa là 25,19° nên độ dài ngày theo mùa của nó khá giống với Trái Đất. Một ngày trên sao Hỏa dài hơn trên Trái Đất khoảng 39 phuts và ngày ngắn hơn vào mùa đông và dài hơn vào mùa hè.
Chu kỳ quỹ đạo của sao Hỏa bằng 687 ngày Trái Đất nên một năm trên sao Hỏa tương đương với khoảng 2 năm trên Trái Đất.
Sao Mộc
Hành tinh khí khổng lồ quay rất nhanh tại xích đạo, với vận tốc lên tới 45.300 km/h nên một ngày trên sao Mộc chỉ dài 9 giờ 55 phút 30 giây, tương đương 1/3 ngày Trái Đất. Chu kỳ hoạt động của Mặt Trời lặp lại khoảng 10,476 lần một năm trên sao Mộc.
Sao Thổ
Sao Thổ có chu kỳ thiên văn dài dài 10 giờ 33 phút, tương đương 1/2 ngày Trái Đất. Vận tốc quay của sao Thổ tại xích đạo là 9,87 km/giây. Chu kỳ quỹ đạo của sao Thổ dài bằng 10,759 ngày trên Trái Đất.
Sao Thiên Vương
Chu kỳ thiên văn của sao Thiên Vương là 17 giờ 14 phút 24 giây, tương đương 0,71833 ngày trên Trái Đất. Nhưng trục quay của sao Thiên Vương nghiêng 97,77 ° [gần song song] so với quỹ đạo nên nó có những biến đổi ngày tháng rất phức tạp. Về cơ bản, một ngày trên sao Thiên Vương dài bằng 84 năm trên Trái Đất, gồm một cực trải qua mùa hè có ngày dài 42 năm, trong khi cực còn lại trải qua mùa đông với đêm dài 42 năm.
Sao Hải Vương
Sao Hải Vương có chu kỳ thiên văn là 6 phút 36 giây, tương đương 0,6713 ngày trên Trái Đất. Trục tự quay của sao Hải Vương nghiêng 28,32° so với quỹ đạo, xấp xỉ với Trái Đất [23°] nên nó có sự thay đổi thời tiết giữa các mùa. Nhưng do chu kỳ quỹ đạo của hành tinh này lớn bằng 60,19 ngày Trái Đất nên mùa trên sao Hải Vương dài bằng 40 năm trên Trái Đất.
Ngay sao Hỏa dài bao lâu?
Một ngày ở trên Sao Hoả dài khoảng 24,5 tiếng và Sao Hoả có các mùa giống như ở trên Trái Đất, vì hành tinh này có trục quay nghiêng 25°. Thời gian để Sao Hoả quay một vòng quanh Mặt Trời là 1,88 năm Trái Đất. Nhiệt độ trên bề mặt Sao Hoả biến thiên khá nhiều, thường rơi khoảng từ −110 °C đến 35 °C.
1 năm trên sao Mộc dài bao nhiêu?
Hành tinh khí khổng lồ quay rất nhanh tại xích đạo, với vận tốc lên tới 45.300 km/h nên một ngày trên sao Mộc chỉ dài 9 giờ 55 phút 30 giây, tương đương 1/3 ngày Trái Đất. Chu kỳ hoạt động của Mặt Trời lặp lại khoảng 10,476 lần một năm trên sao Mộc.
1 năm trên sao thở dài bao nhiêu?
Ngày cực ngắn, năm cực dài Ngược lại, sao Thổ di chuyển xung quanh mặt trời rất chậm. 1 năm trên sao thổ tính ra bằng khoảng 10.759 ngày Trái đất, khoảng 29,5 năm Trái đất.
1 ngày trên Sao Kim bằng bao nhiêu ngày trên Trái Đất?
Đường kính của sao Kim bằng 12.092km [chỉ nhỏ hơn 650km của Trái Đất] và khối lượng của nó bằng 81,5% khối lượng Trái đất. Sao Kim quay rất chậm: 1 ngày trên sao Kim tương đương với 224,7 ngày ngày ở Trái đất. Sao Kim quay một vòng quanh Mặt trời mất 225 ngày [so với Trái đất là 365 ngày].