MỞ BÀI CHUNG
Đối tượng của văn học vốn là thân phận con người, nên chỉ có kẻ nào đọc và hiểu nó sẽ hóa
thành không phải là một chuyên gia nghiên cứu văn học mà là một kẻ hiểu biết con người một
cách sâu sắc”.[Vănchươnglâmnguy,Todorov].Quảđúngnhưvậybởivănhọcchínhlàcuộcđời,
cuộcđờilànơixuấtphátcũnglànơiđitớicủavănhọc.Mỗinghệsĩlớnđềuýthứcđượcmốiquan
hệchặtchẽgiữavănhọcvàcuộcsống.Đờisốngvàconngườilànguồnđềtàikhôngbaogiờvơi
cạnchonhữngsángtácđầynảynở,bướcđicủanhữngnẻođườnglàmộtgiọtchắtchiutưtưởng
đượchìnhthành.NhữngnămtámmươicủathếkỉXX,LưuQuangVũlàmộthiệntượngcủasân
khấukịchtrườngViệtNam.Ônglàmộttrongnhữngngườiđitrướctrongphongtràođổimớivăn
học,nghệthuật,dùngngòibútcủamìnhđểgópphầnđemđếnnhữngđiềutốtđẹpchoconngười.
Vởkịch“HồnTrươngBa,dahàngthịt”đượcviếtnăm1981,cónguồngốctZmô [
ttruyê [
ncổdân
gianđượccôngdi]nvàonăm1998,làmô [
ttrongnhữngtácph^mkịchxuấtsắcnhấtcủaLưuQuang
Vũ.Bằngngòibútgiàuchấttriếtlý,LưuQuangVũđãthổivàotíchxưamộtluồnggiómới.Kịch
bảncủaôngkhôngđơnthuầnlàchuyệnvaymượnxáctáisinhmàcònđặtvấnđềvềlẽsốngcon
ngườiquanỗikhổ“bêntrongmộtđằng,bênngoàimộtnẻo”,quamâuthuẫngiữatâmhồn[thanh
cao]vàthểxác[phàmtục],vởkịchmangchứanhữngtriếtlýnhânsinh.
PHÂN TÍCH ĐOẠN
Đoạn số 1
Phân tích cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt trong đoạn trích sau. Từ đó,
nhận xét ngắn gọn về quan điểm triết lí nhân sinh của Lưu Quang Vũ được thể hiện trong
đoạn trích.
Hồn Trương Ba: [ngồi ôm đầu một hồi lâu rồi đứng vụt dậy] Không! Không! Tôi không muốn sống
như thế này mãi! [nhìn chân tay thân thể] Tôi chán cái chỗ ở không phải của tôi này lắm rồi, chán
lắm rồi! Cái thân thể kềnh càng thô lỗ này, ta bắt đầu sợ mi, ta chỉ muốn rời xa mi tức khắc! Nếu
cái hồn của ta có hình thù riêng nhỉ, để nó được tách ra khỏi cái xác này, dù chỉ là một lát!
[Trên sân khấu, hồn Trương Ba tách ra khỏi xác anh hàng thịt và hiện lờ mờ trong dáng nhân vật
Trương Ba thật. Thân xác bằng thịt vẫn ngồi nguyên trên chõng và lúc này chỉ còn là thân xác]
Xác hàng thịt: [bắt đầu] Vô ích, cái linh hồn mờ nhạt của ông Trương Ba khốn khổ kia ơi, ông
không tách ra khỏi được tôi đâu, dù tôi chỉ là thân xác..
Hồn Trương Ba: A, mày cũng biết nói kia à? Vô lí, mày không thể biết nói! Mày không có tiếng nói,
mày chỉ là xác thịt âm u đui mù…
Xác hàng thịt: Có đấy! Xác thịt có tiếng nói đấy! Ông đã biết tiếng nói của tôi rồi, đã luôn luôn bị
tiếng nói ấy sai khiến. Chính vì âm u, đui mù mà tôi có sức mạnh ghê gớm, lắm khi át cả linh hồn
cao khiết của ông đấy!
Hồn Trương Ba: Nói láo! Mày chỉ là cái vỏ bên ngoài, không có ý nghĩa gì hết, không có tư tưởng
không có cảm xúc!
Xác hàng thịt: Có thật thế không?