Tùy vào hãng và phiên bản xe, số lượng và vị trí các nút điều khiển chức năng trong xe ô tô sẽ khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết xe hơi đều có những nút chức năng sau đây:
Ở các phiên bản xe hơi cũ, nhà sản xuất thường trang bị ổ khóa để mở cửa và khởi động xe. Trong thời đại công nghệ tiên tiến hiện nay, ngày càng có nhiều xe được trang bị điều khiển từ xa để tự động mở và nút ấn khởi động thông minh. Khi tài xế vừa nhấn nút khởi động vừa đạp phanh thì động cơ sẽ nổ máy, sẵn sàng bắt đầu hành trình. Trong khi đó, nếu chỉ nhấn nút khởi động, chỉ có hệ thống điện trên xe được bật.
Nút khởi động trên ô tô
Trong quá trình vận hành, tài xế không chỉ sử dụng đến chân ga, chân phanh và vô lăng mà còn cần đến rất nhiều thiết bị khác được trang bị trên xe như: phanh tay, cần số, lẫy chuyển số, …
Vô lăng thường được tích hợp nút diều chỉnh chiếu sáng và tín hiệu, hệ thống điện phụ như còi, cần gạt nước, nâng hạ kính, khóa cửa hay điều khiển từ xa,...
Thông thường, nút vặn của vô lăngcó 3 vị trí chính: OFF, Parking báo vị trí và ON. Nếu người điều khiển muốn chuyển sang chế độ chiếu xa, cần đẩy gạt về phía sau ở gạt ở phía bên trái vô lăng. Nếu như cần nháy pha xin đường, lái xe chỉ cần về phía mình. Các thao tác gạt cần lên, xuống tương ứng với xi-nhan phải, trái rất tiện lợi.
Các nút chức năng trên vô lăng
Ở chính giữa vô lăng là còi xe để hỗ trợ người điều khiển trong các trường hợp khẩn cấp. Chính vì vị trí vô cùng “đắc địa” này mà còi xe hay bị lạm dụng, đặc biệt là ở các đô thị lớn ở Việt Nam, gây nên hiện tượng ô nhiễm tiếng ồn nghiêm trọng. Hãy trở thành người lái xe văn minh và chỉ sử dụng còi trong trường hợp thật sự cần thiết.
Cần điều khiển gạt nước trên xe hơi của các hãng đều không có nhiều khác biệt và dễ sử dụng. Khi được đẩy lên trên ở vị trí MIST, cần sẽ gạt nước tức thời và dừng lại ngay sau khi bác tài buông cần. Khi được đẩy xuống vị trí INT, cần sẽ gạt nước theo tốc độ được tùy chỉnh sẵn trên một vòng tròn nhỏ. Đẩy xuống thêm 1 nấc xuống vị trí LO, tốc độ cần gạt sẽ thấp hơn. Một điều lạ mà các lái mới hay gặp đó là trong khi cần gạt tốc độ thấp ở vị trí LO thì chỉ cần một thao tác đẩy xuống lần nữa ở vị trí HI, cần sẽ gạt liên tục với tốc độ cao nhất.
Phanh tay hiện nay bao gồm 2 loại: phanh tay cơ bản và phanh tay điện tử. Cách sử dụng phanh tay đều được hướng dẫn chi tiết trong quá trình học lái xe. Ngoài ra, các bác tài cần chú ý khi dùng phanh tay điện tử vì chúng cần được kích hoạt trước khi sử dụng.
Xu hướng trang bị lẫy chuyển số cho các dòng xe phổ thông ngày càng phát triển. Thông thường, nút chức năng này được đặt sau vô lăng để giúp tài xế có thể điều chỉnh lên và xuống số nhanh chóng và chính xác mà không cần rời tay khỏi vô lăng. Nhờ đó, xe giảm được lượng nhiên liệu tiêu hao, tăng khả năng vận hành khi leo dốc, đổ đèo và khi di chuyển trên đường trơn trượt.
Lẫy chuyển số được bố trí sau vô lăng xe ô tô
Cấu tạo cần số trên xe số sàn và xe số tự động rất phức tạp và có nhiều điểm khác nhau. Về cơ bản, cần số sàn có số trung gian 0 [hay số “mo”, số Neutral], số tiến với nhiều mức độ [1; 2; 3; 4; 5;…], số lùi R. Cần số của xe số tự động bao gồm số trung gian 0 [N], số tiến [D], số lùi [R], đỗ xe [P]. Cơ cấu sang số của xe số tự động thường không phức tạp như xe số sàn nhưng lại gây nhiều bỡ ngỡ cho các bác tài vì chúng ra mắt muộn hơn. Để hiểu và thuần thục các thao tác chuyển số thì việc làm hữu ích nhất là thực hành lái xe nhiều lần.
Cần số của xe số sàn và xe số tự động
Hầu hết các xe ô tô đều được nhà sản xuất tích hợp các tính năng giải trí như nghe nhạc mp3, radio cùng với hệ thống loa. Các xe cao cấp và hiện đại hơn sẽ được trang bị màn hình DVD, LED vật lý hoặc cảm ứng. Các phím cơ bản được giữ ở trên xe bao gồm nút tăng giảm âm lượng [+, -], nút chuyển nhạc/ video/ kênh [], nút chuyển chế độ âm thanh MODE,…
Không chiếc xe hơi mới nào trên thị trường không có hệ thống điều hòa làm mát không khí và lọc bụi trong xe. Các nút điều chỉnh được thiết kế rất đơn giản và dễ sử dụng với các chức năng điều chỉnh nhiệt độ [TEMP], bật/ tắt điều hòa [On/ Off], thay đổi hiển thị [DISP],…
Các nút điều chỉnh điều hòa trên ô tô
Các nút điều khiển trong xe ô tô đối với gương chiếu hậu khá thuận tiện, công tắc thường được đặt trên táp lô hoặc cửa ghế lái. Một công tắc nhỏ cho phép gạt sang trái [R] – gạt sang phải [L] cùng với các phím mũi tên điều chỉnh 4 hướng cho phép người dùng dễ dàng điều chỉnh.
Tất cả cửa của xe Sedan, SUV, MPV hay Crossover,… đều có các nút mở/ đóng và hạ thấp/ nâng kính tại vị trí cửa. Ngoài ra, ở vị trí ghế lái, tài xế có thể khóa tất cả các cửa, khóa trẻ em để tăng tính an toàn trong quá trình xe di chuyển.
Các ghế lái đều có cần chỉnh tay cùng với nút bấm điều khiển tối đa 6 hướng: lùi/ tiến, hạ thấp/ nâng cao, ngả/ dựng lưng ghế. Các xe có mức giá khác nhau sẽ được tích hợp hệ thống chỉnh ghế khác nhau.
Cần điều chỉnh ghế lái trên xe ô tô
Việc sử dụng điện thoại khi lái xe tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tai nạn và đã được nhà nước nghiêm cấm. Chính vì vậy, nút đàm thoại rảnh tay ra đời để tài xế không bị xao nhãng khi phải cầm điện thoại. Nút bấm này có ký hiệu hình mặt người và được đặt trên vô lăng.
Các lẫy mở nắp bình nhiên liệu, nắp capo và cốp xe hầu như được trang bị ở phía đầu gối chân trái của lái xe. Một số mẫu xe lại không được tích hợp trong xe và có thể dễ dàng nhận ra ở khu vực ngoại thất.
Chú ý: Cần mở từ từ nắp bình nhiên liệu để tránh áp lực khiến nắp bị bật ra ngoài gây cháy nổ. Ngược lại, thao tác đóng bình cần thực hiện nhanh để tránh không khí lọt vào bình nhiên liệu.
Nắp bình nhiên liệu ở bên ngoài của ô tô
Các mẫu xe sang, xe cao cấp được tích hợp nhiều công nghệ hiện đại hơn nên hệ thống điều chỉnh có nhiều tiện ích nhưng cũng khá phức tạp. Các xe này thường có nút điều chỉnh hệ thống phanh điều khiển điện tử, hệ thống lái điện tử, hệ thống mã hóa chống trộm và khóa động cơ, hệ thống điều khiển xe hơi điện, hệ thống điều khiển xe hybrid, hệ thống định vị GPS,…
Hy vọng rằng, với bài tổng hợp các nút chức năng trên ô tô bạn đã có cái nhìn cơ bản nhất để vận hành chiếc xe của bạn một cách trơn tru và an toàn nhất. Hãy đón đọc các bài tin tức, chia sẻ của KATA Việt Nam để khám phá nhiều điều thú vị về xe hơi nhé!
Kỹ thuật lái xe lên dốc an toàn với xe số sàn và số tự động
Hầu hết các lái mới đều cảm thấy loay hoay và lúng túng khi tìm cách sử dụng 10 loại nút cơ bản trên ô tô được điểm đến sau đây.
Mỗi chiếc ô tô đều được trang bị rất nhiều nút chức năng khác nhau để hỗ trợ người lái trong quá trình lái xe. Trong đó, 10 loại nút cơ bản sau đây tài xế mới nhất định phải nắm rõ để đảm bảo hành trình an toàn nhất:
1. Đàm thoại rảnh tay
Để giúp tài xế không bị xao nhãng khi sử dụng điện thoại trong lúc lái xe, tính năng đàm thoại rảnh tay đã ra đời. Theo đó, nút tính năng này sẽ được kết nối với hệ điều hành xe, hệ thống giải trí trên xe bằng Bluetooth,...và được đặt trên vô lăng với ký hiệu hình mặt người.
Khi có điện thoại, tài xế không cần bỏ tay khỏi vô lăng mà chỉ cần nhấn nút để sử dụng, bắt đầu và kết thúc cuộc trò chuyện một cách tiện lợi và an toàn.
2. Nút điều chỉnh ghế
Hầu hết các mẫu xe ô tô đời mới hiện nay đều cho phép tài xế điều chỉnh ghế ngồi theo các hướng dựng, ngả, nâng cao hoặc hạ thấp. Tuy nhiên, tùy tầm giá mà xe được trang bị ghế chỉnh điện hay chỉnh tay.
Hiện nay, với những xe có ghế chỉnh tay, nút điều chỉnh ghế lái thường được đặt ngay bên hông ghế hoặc ở cửa xe, giúp người lái thuận tay khi cần sử dụng.
3. Nút khởi động Start/Stop
Nút khởi động Start/Stop là nút điều khiển mà tài xế mới dễ nhìn thấy nhất trên ô tô. Bởi khi khởi động xe, lái xe chỉ cần nhấn nút Start/Stop đồng thời đạp chân phanh để khởi động xe.
Tuy nhiên, nếu chỉ nhấn nút khởi động thì chỉ có tác dụng bật hệ thống điện trên xe mà chưa thể tác động đến động cơ giúp xe vận hành.
4. Chỉnh gương chống chói
Trong điều kiện di chuyển vào buổi tối, tài xế sẽ dễ bị chói mắt bởi xe đi đằng sau chiếu đèn phản chiếu qua gương chiếu hậu. Điều này sẽ khiến tài xế không thể kiểm soát được khoảng cách với các xe phía trước và dễ gây tai nạn không mong muốn.
Theo những người cókinh nghiệm lái xe cho biết, với những loại xe sử dụng gương chiếu hậu trong không có chức năng chống chói, tài xế chỉ cần chủ động gạt lẫy nhỏ ngay dưới gương để điều chỉnh giảm ánh sáng rọi lên từ đèn xe phía sau.
5. Khóa cửa tự động
Nút mở khóa cửa tự động được trang bị ở hầu hết các mẫu xe hơi hiện đại hiện nay. Vị trí của nút khóa này nằm ngay phía dưới tay cầm mở cửa bên trong. Theo đó, nút mở khóa và khóa cửa được ký hiệu bằng hình khóa đóng và khóa mở tương ứng.
Tài xế có thể nhấn nút để mở hoặc đóng tất cả các cửa đồng thời cửa cũng sẽ tự động đóng khi tài xế đi quá 20 - 25km/h.
6. Bật đèn chiếu xa
Nút bật đèn chiếu xa cũng là nút mà lái mới cần chú ý khi điều khiển xe. Cụ thể, khi di chuyển trong đô thị, chủ xe chỉ cần sử dụng đèn chiếu gần.
Tuy nhiên nếu đi trên đường quốc lộ hoặc cao tốc thì có thể sử dụng đèn chiếu xe. Bên cạnh đó để điều chỉnh từ đèn chiếu gần thành đèn chiếu xe, tài xế chỉ cần đẩy cần điều khiển về phía taplo và ngược lại nếu muốn chuyển lại về đèn chiếu gần.
7. Điều khiển gạt mưa
Trên ô tô, cần điều khiển gạt mưa được lắp đặt ở phía sau vô lăng, bên phải của tài xế. Với những xe có 2 gạt mưa cả phía trước và phía sau thì điều khiển gạt mưa phía trước được ký hiệu bằng hình rẻ quạt và gạt mưa phía sau ký hiệu bằng hình chữ nhật.
Khi cần sử dụng gạt mưa phía trước, tài xế sẽ kéo cần về phía mình để phun nước lên kính và gạt theo chiều xuống một nấc thì gạt mưa trước sẽ hoạt động. Thao tác này khá đơn giản và lái mới hoàn toàn có thể nắm bắt nhanh cũng như thực hành ngay khi lái xe.
Đồng thời, nếu muốn tăng tốc độ gạt nước khi di chuyển vào những ngày trời mua thì tài xế xoay công tắc chứa ký hiệu rẻ quạt để điều chỉnh. Khi muốn dừng lại, tài xế chỉ việc đẩy lại cần hướng lên trên về vị trí ban đầu.
Tương tự đối với gạt mưa sau, tài xế kéo cần hướng ra ngoài để phun nước lên kính và xoay nút chứa ký hiệu hình chữ nhật.
8. Phanh tay điện tử
Với những dòng xe không trang bị phanh kéo mà sử dụng phanh tay điện tử, tài xế cần chú ý đến nút hình chữ P và nhấn nút này để kích hoạt. Đồng thời khi muốn bỏ phanh tay, lái xe chỉ cần móc ngược nút là xong.
Tuy nhiên, có khá nhiều mẫu xe hiện nay được thiết kế ngược lại, nghĩa là móc ngược nút là kích hoạt phanh còn nhấn nút là bỏ phanh. Vì vậy, lái mới cần chú ý để sử dụng đúng, tránh trường hợp sử dụng ngược gây ra những tình huống khó xử, thậm chí là gây tai nạn đáng tiếc.
9. Điều khiển hành trình Cruise Control
Không phải tất cả các mẫu xe hơi hiện nay đều được trang bị tính năng điều khiển hành trình Cruise Control. Tuy nhiên, tính năng này cũng đang dần được sử dụng phổ biến và các nhà sản xuất ô tô cũng tăng cường trang bị này cho xe.
Thực tế, Cruise Control có nhiệm vụ điều khiển ga tự động, hỗ trợ người lái khi di chuyển đường dài. Vì vậy khi kích hoạt Cruise Control, tài xế không cần đạp ga mà xe vẫn có thể duy trì tốc độ ở mức nhất định và ổn định.
Theo đó, mỗi hãng xe sẽ thiết kế nút bấm khởi động ở các vị trí khác nhau nhưng thông thường, nút bấm này sẽ được đặt ngay trên vô lăng. Ngoài ra, nó cũng có thể được đặt ở cần gạt sau vô lăng hoặc ở trên bảng taplo.
Do vậy, lái mới nên chú ý và ghi nhớ vị trí của nút điều khiển hành trình để thuận tiện khi cần sử dụng. Cụ thể, sau khi nhấn nút kích hoạt Cruise Control, người lái sẽ tiếp tục nhấn nút SET để cài đặt tốc độ mong muốn và nhấn nút RES để trả lại chân ga ban đầu. Khi gặp chướng ngại vật, lái xe chỉ cần nhấn phanh, tính năng Cruise Control sẽ tự động tắt.
10. Khóa trẻ em
An toàn cho trẻ em ngồi trên xe là điều vô cùng quan trọng mà tất cả các lái xe cần chú ý. Để tránh trường hợp trẻ tự ý mở cửa ra ngoài, các nhà sản xuất ô tô đã thiết kế nút khóa trẻ em đặt ngay gần cửa xe bên hông.
Hiện nay, tùy theo thiết kế mà trên cửa ô tô sẽ có một lẫy hoặc khe nhỏ như ổ khóa. Khi cần thiết, tài xế chỉ cần xoay, gạt lẫy hoặc lấy chìa xoay ổ khóa để kích hoạt chức năng này.
Ngoài 10 nút chức năng cơ bản lái mới cần nắm vững trên đây thì một chiếc xe hơi hiện đại hiện nay còn được trang bị rất nhiều nút chức năng khác. Do vậy để có những hành trình an toàn và thoải mái, tài xế nên tìm hiểu kỹ nguyên lý hoạt động và hướng dẫn sử dụng tất cả các loại nút điều khiển trên chiếc xe của mình.