Cây chó đẻ còn có tên là diệp hạ châu, cam kiềm, trân châu thảo. Từ xưa, người dân của nhiều nước trên thế giới đã sử dụng nó trong việc trị nhiều bệnh như viêm gan, vàng da, lậu, lở loét, sỏi mật, cảm cúm, thống phong...
Cây chó đẻ cao 40cm, lá mỏng màu lục, mốc mặt dưới, mọc so le như một lá kép với nhiều lá chét, hoa đơn, xanh nhạt, nhỏ. Quả của cây hình cầu, đường kính khoảng 2mm, mọc thành hàng dọc cành nên có tên “diệp hạ châu”, mọc dưới lá, mỗi quả có 3 mảnh vỏ, trong mỗi mảnh chứa 2 hạt nhỏ hình tam giác. Chó đẻ mọc hoang dại khắp nơi ở các vùng, ven bờ ruộng, nương rẫy chưa được gieo trồng.
Thảo dược này có tác dụng lợi tiểu, giảm huyết áp tâm thu ở người không bị tiểu đường và giảm đáng kể đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường.
Ngăn ngừa sỏi thận
Những hoạt chất của cây chó đẻ có tác dụng gia tăng lượng nước tiểu, ngăn cản sự tạo thành những tinh thể calcium oxalate cũng như làm giảm kích thước những viên sỏi đã hình thành.
Chó đẻ có tác dụng lợi tiểu, tăng tiết mật và giãn cơ, đặc biệt là các cơ ở vùng sinh dục tiết niệu và ống mật, những tác dụng này dẫn đến hiệu quả trục xuất sỏi.
Ngoài ra, chó đẻ còn có tác dụng làm vỡ nhưng tinh thể calcium oxalate và cả tác dụng giảm đau kéo dài. Tác dụng này hổ trợ tốt cho việc chữa sỏi thận.
Chữa viêm gan B
Cây chó đẻ chứa một số enzyme và hoạt chất có tác dụng chữa viêm gan như phyllanthine, alkaloids và flavonoids... Sử dụng loại cây này sau 30 ngày có thể khiến 50% yếu tố lây truyền của virus viêm gan B trong máu mất đi.
Điều này chứng tỏ cây có tác dụng kháng virus viêm gan B, ức chế sự sao chép tế bào của vi-rút viêm gan B, không cho vi-rút sinh sản.
Cách sử dụng: Dùng chó đẻ 30g, nhân trần 12g, sài hồ 12g, chi từ 8g, hạ khô thảo 12g, sắc [nấu] uống mỗi ngày 1 thang.
Giảm béo hiệu quả
Cây chó đẻ ngoài tác dụng trị viêm gan, men gan tăng cao, máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ khi kết hợp với lá sen còn có tác dụng giảm béo hiệu quả.
Cách sử dụng: Dùng cây chó đẻ răng cưa và lá sen khô cho vào ấm hãm dùng thay nước uống hàng ngày. Trong vòng 2 tháng sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.
Chữa sốt rét
Cây chó đẻ 8g; thảo quả, dây hà thủ ô, lá mãng cầu ta tươi, thường sơn, dây gắm mỗi vị 10g; bình lang [hạt cau], ô mai, dây cóc, mỗi vị 4g, đem sắc với 600ml nước còn 200ml, chia uống 2 lần trước khi lên cơn sốt rét 2 giờ.
Video: Công dụng kỳ diệu của quả hồng bì không phải ai cũng biết
Thúy Nga [Tổng hợp]
Diệp hạ châu là loại thảo dược mọc dại có vị đắng và tính mát thường được dùng để giải độc gan và hỗ trợ chữa viêm gan siêu vi trùng.
Bạn đang xem: Cây cam kiềm có tác dụng gì
Bạn đang xem: Cây cam kiềm chữa bệnh gì
+ Tên khác: Cây chó đẻ, chó đẻ răng cưa, diệp hạ châu đắng, cây cau trời
+ Tên Hán Việt: Trân châu thảo, diệp hậu châu, nhật khai dạ bế
+ Tên khoa học: Phyllanthus urinaria
+ Họ: Phyllanthaceae
Đặc điểm sinh thái của cây diệp hạ châu
Diệp hạ châu là loại cây thân thảo sống một năm. Cây thường mọc thẳng hoặc nằm bò với chiều cao trung bình 80 cm. Thân cây có màu hồng, gần phần gốc thường tạo nhiều nhánh thẳng hoặc nằm sóng soài. Lá diệp hạ châu xếp thành hai dãy, cuống rất ngắn. Lá kèm với phiến lá mỏng như giấy, hình mũi mác hoặc trứng. Hoa có hoa đực và hoa cái riêng nhưng mọc ở cùng một cành. Cụm hoa đực mọc ở nách gần ngọn, không có cuống hoặc cuống rất ngắn. Hoa cái mọc đơn độc phía dưới càng, có hình mũi mác. Quả nang không có cuống và có hạt hình 3 cạnh.
Phân bố của diệp hạ châu
Đây là loại cây mọc hoang ở khắp nơi và thường tìm thấy chủ yếu ở các nước vùng nhiệt đới như: Ấn Độ, Lào, Indonesia, Đài Loan, Nepal, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc như tỉnh An Huy, Quảng Tây, Hải Nam, Hồ Nam, Hà Nam, Hồ Bắc, Tứ Xuyên, Chiết Nam, Tây Tạng, Quảng Đông, Hồ Bắc, Thiểm Tây, Tây Tạng, Giang Tô, Bhutan, Nam Mỹ, Việt Nam
Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quảnBộ phần dùng: Toàn bộ câyThu hái: Có thể thu hoạch quanh nămChế biến: diệp hạ châu sau khi thu hoạch, rửa sạch, thái khúc rồi phơi nắng cho gần khô. Sau đó, đe, phơi trong bóng râm cho đến khô rồi cất dùng dần.Bảo quản: Nơi khô ráoThành phần hóa họcMỗi bộ phận cây chứa các thành phần hóa học khác nhau. Chẳng hạn, lá chứa lượng lớn hoạt chất đắng như phyllathin và hypophyllanthin. Còn trong thân cây có các chất như: Nirtetralin, Niranthin, Flavonoid, Phylteralin, Alcaloid kiểu securinin như niruroidin và isobubialin, Lignan, Acid hữu cơ như geraniinic, acid ascorbic, repandusinic A và acid amariinic
diệp hạ châu có tính mát, vị đắng
Vị thuốc diệp hạ châu
Tính vị và quy kinh
Tính vị: Theo Đông y, cây có tính mát và vị hơi đắngQuy kinh: Can và PhếTác dụng dược lý
Theo Y học cổ truyền:
Diệp hạ châu được sử dụng làm dược liệu từ năm 2000. Theo tài liệu ghi chép Trung Quốc Cao Đẳng Thực Vật Đồ Giám Bản năm 1972, nó có tác dụng như: Lương huyết, Thẩm thấp, Thanh can, Minh mục, Sát trùng, Lợi tiểu, Tán ứ, Tiêu viêm, Giải độc.
Theo nghiên cứu của Y học hiện đại:
Điều trị bệnh viêm gan:
Dựa vào nghiên cứu vào năm 1982, Break Stone đã cho thấy tác dụng chống vi rút viêm gan B của cây diệp hạ châu. Và nghiên cứu năm 1980 của Ấn Độ và Nhật bản cũng xác định công dụng điều trị bệnh gan của diệp hạ là nhờ các hoạt chất chứa trong loại cây này như triacontanal, phyllanthin và hypophyllathin.
Tại Việt Nam cũng có nhiều công trình nghiên cứu về tác dụng của cây diệp hạ châu đối với sức khỏe. Cụ thể như nghiên cứu của tác giả Lê Võ Định Tường [Học Viện Quân Y – 1990 – 1996] đã thành công với chế phẩm Hepamarin chiết xuất từ thành phần phyllanthus amarus có trong cây diệp hạ châu. Ngoài ra, nghiên cứu bột Phyllanthi từ cây diệp hạ châu vào năm 2001 của nhóm tác giả Trần Danh và Nguyễn Thượng Dong cũng chỉ ra, hoạt chất này có tác dụng hỗ trợ điều trị gan.
Giải độc, chống viêm, diệt khuẩn
Không chỉ riêng người Việt Nam, người dân Trung Quốc và Ấn độ thường sử dụng diệp hạ châu với mục địch điều trị chứng mụn nhọt, rắn cắn, giun. Ngoài ra, nhân dân Java sử dụng loại cây này để chữa bệnh lậu. Và theo kinh nghiệm của người Malaysia, diệp hạ châu có tác dụng chữa viêm âm đạo, giang mai và điều trị chứng viêm đường tiết niệu.
Vào năm 1987 – 2000, công trình nghiên cứu tại Viện Dược liệu ở Việt Nam đã cho thấy, cây diệp hạ châu có tác dụng chống viêm cấp trên chuột thí nghiệm khi dùng liều 10 – 50 g/kg.
Cải thiện hệ thống miễn dịch
Vào năm 1992, các nhà khoa học Nhật Bản đã nghiên cứu và phát hiện hoạt chất Phyllanthus niruri có trong diệp hạ châu có tác dụng kìm hãm sự phát triển của vi rút gây HIV. Vào năm 1996, Viện nghiên cứu Dược học Bristol Myezs Squibb cũng đã nghiên cứu và cho kết quả tương tự.
Điều trị đường tiêu hóa, kích thích ăn ngon miệng
Diệp hạ châu có tác dụng giúp ăn ngon và kích thích trung tiện. Người dân Ấn Độ thường sử dụng chúng để điều trị bệnh táo bón, thương hàn, kiết lỵ. Ngoài ra, nhân dân Java cũng dùng để cải thiện chứng rối loạn tiêu hóa và đau dạ dày.
Bệnh đường hô hấp
Người dân Ấn Độ sử dụng thảo dược diệp hạ châu để điều trị bệnh viêm phế quản, ho hay hen phế quản.
Tác dụng giảm đau
Các nhà nghiên cứu Brazil đã chỉ rõ tác dụng giảm đau của diệp hạ châu mạnh gấp 4 lần indomethacin và 3 lần morphin, nhờ chứa các hoạt chất như gallic, hỗn hợp steroid [stigmasterol và beta sitosterol] và ester ethyl.
Lợi tiểu, điều trị sỏi thận và sỏi mật
Giảm đường huyết
Vào năm 1995, diệp hạ châu được chứng minh có tác dụng giảm đường huyết khi cho bệnh nhân uống liên tục trong 10 ngày.
Cây này có tác dụng lợi tiểu, mát gan. Người bệnh có thể dùng thuốc bằng sắc thuốc uống.
Cách dùng và liều lượng
Sử dụng cây diệp hạ châu tươi hay khô sắc thuốc uống hoặc có thể dùng đắp bên ngoài da. Tùy thuộc vào loại bệnh và mức độ triệu chứng mà cách sử dụng cũng như liều lượng dùng ở mỗi người khác nhau.
Tác dụng phụ
Diệp hạ châu có tính mát, giúp làm mát và thanh lọc gan. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá liều trong thời gian dài có thể gây lạnh gan dẫn đến xơ gan. Bên cạnh đó, không nên dùng vị thuốc này cho người có thể tỳ vị hư hàn như người dễ bị đầy bụng, đại tiện lỏng, khó tiêu hoặc sợ lạnh. Bởi diệp hạ châu không giúp chữa khỏi mà khiến tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
Cách dùng bài thuốc chữa bệnh từ diệp hạ châu
Một số bài thuốc chữa bệnh từ diệp hạ châu như:
Chữa suy gan do rượuDùng 20 gram kết hợp với 20 gram cam thảo đất. Sắc thuốc và uống hàng ngày.
Chữa xơ gan cổ trướngLấy 100 gram sắc với 4 lần nước. Lần đầu sắc với 3 bát nước cho cạn còn 1 bát. Các lần còn lại sắc với 2 bát và lấy nửa bát thuốc. Sau đó, trộn chung thuốc sắc lại với nhau rồi thêm 100 gram đường, đun sôi. Chia thuốc ra làm 6 phần và uống trong ngày. Thời gian điều trị bệnh từ 30 – 40 ngày.
Chữa viêm gan do vi rút BSử dụng 10 gram và 5 gram nghệ vàng, sắc nước 3 lần. Lần đầu sắc với 3 bát nước và lấy 1 bát. Lần 2 và 3, sắc với 2 bát và lấy nửa bát. Trộn thuốc lại với nhau và thêm 50 gram đường, đun sôi rồi chia làm 4, uống trong ngày. Sau khi dùng thuốc khoảng 15 ngày, bệnh nhân nên đi xét nghiệm lại, nếu triệu chứng bệnh thuyên giảm thì ngưng dùng.
Diệp hạ châu mang lại nhiều tác dụng tốt đối với sức khỏe. Tuy nhiên, người bệnh không nên lạm dụng, tránh trường hợp thuốc gây phản ứng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Xem thêm: Thuốc Lá 7 Màu Bán Ở Đâu - Thuốc Lá 7 Màu Sobranie 120K/Bao
Nhận thấy công dụng tuyệt vời của loài dược liệu này và mong muốn đem đến cho người bệnh giải pháp hiệu quả hơn, dễ sử dụng và tiết kiệm thời gian hơn Công ty ARMEPHCO cho ra đời sản phẩm Dr.Liver- Cho lá gan khỏe mạnh với các thành phần kết hợp để tăng hiệu quả như cà gai leo, giảo cổ lam, hoàng kỳ, actiso. Tổng hợp 5 thành phần này mang tới hiệu quả toàn diện cho lá gan của bạn.