Chữa giãn tĩnh mạch ở đâu
|
Bệnh suy giãn tĩnh mạch chi dưới mạn tính là tình trạng bất thường về cấu trúc hoặc chức năng của hệ tĩnh mạch, do tăng áp lực tĩnh mạch mạn tính, gây suy các van tĩnh mạch thuộc hệ tĩnh mạch nông, hoặc hệ tĩnh mạch sâu, có thể kèm theo thuyên tắc tĩnh mạch hoặc không.\nĐể hiểu rõ về bệnh suy tĩnh mạch chi dưới, phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống đã có cuộc trao đổi với Th.s Bs Nguyễn Thị Thùy Dương – Phó trưởng khoa Nội tiết tổng hợp, Bệnh viện Nội Tiết Nghệ An.
PV: Xin bác sĩ cho biết, bệnh suy giãn tĩnh mạch chi dưới là gì? Đối tượng nào có nguy cơ bị bệnh? ThS .BS NguyễnThị Thùy Dương: Bệnh suy giãn tĩnh mạch chi dưới (SGTMCD) là tình trạng tĩnh mạch nông bị giãn, chạy quanh co và có dòng máu chảy theo chiều trái ngược nhau. Bệnh xuất hiện khi thành tĩnh mạch bị suy yếu và các van một chiều bên trong lòng mạch bị tổn thương. Trong lòng của tĩnh mạch được cấu tạo bởi một hệ thống van một chiều, do đó, máu trở về tim từ tĩnh mạch cũng theo một chiều nhất định không có hiện tượng máu chảy trở lại. Vì vậy, các cơ quan ở xa tim nhưng máu vẫn hồi trở lại tim một cách nhịp nhàng, đều đặn. Khi tĩnh mạch bị giãn sẽ ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu về tim. Tĩnh mạch chi dưới thường bị suy giãn nhiều hơn cả.  Chân của bệnh nhân trước và sau điều trị Suy giãn tĩnh mạch chi dưới rất thường gặp ở ở người cao tuổi, trong đó nữ giới chiếm tỷ lệ cao hơn nam giới. Tuổi càng cao thì nguy cơ thoái hóa các cơ quan càng lớn, trong đó có thoái hóa van tĩnh mạch. Bên cạnh đó là do tư thế sinh hoạt trong suốt quá trình sống bởi phải đứng, ngồi lâu một chỗ, ít vận động hoặc phải mang vác nặng (bệnh nghề nghiệp), từ đó tạo điều kiện cho máu bị dồn xuống hai chân, làm tăng áp lực trong các tĩnh mạch ở chân, lâu ngày sẽ gây tổn thương các van tĩnh mạch một chiều. Khi các van này bị suy yếu sẽ giảm khả năng ngăn chặn luồng máu chảy ngược xuống dưới do tác dụng của trọng lực, dẫn đến ứ máu ở hai chân. Ngoài ra, SGTMCD còn có thể gặp ở người béo phì, làm việc, sống ở môi trường ẩm thấp, thiếu vi chất hoặc ăn thiếu chất xơ. Các cụ bà có tỷ lệ mắc bệnh SGTMCD cao hơn các cụ ông bởi họ là người làm công việc nội trợ hàng ngày trong suốt nhiều năm hoặc do ngành nghề. Do phải đứng nhiều, đứng lâu nhiều giờ sẽ làm cho tĩnh mạch chân bị giãn ra, lâu ngày bị suy giãn. Một số phụ nữ khi đang trong độ tuổi sinh nở sinh đẻ nhiều lần nay tuổi đã cao cũng dễ mắc bệnh. Ngoài ra, SGTMCD còn có yếu tố di truyền (bố hoặc mẹ bị SGTMCD hoặc cả hai). PV: Bác sĩ có thể cho biết phương pháp điều trị bệnh như thế nào? ThS. BS NguyễnThị Thùy Dương : Suy giãn tĩnh mạch chi dưới mạn tính có nhiều yếu tố nguy cơ nên quá trình điều trị cần phối hợp nhiều biện pháp khác nhau bao gồm: thay đổi thói quen sinh hoạt, lối sống, đi tất áp lực, dùng thuốc uống, các biện pháp can thiệp qua da và phẫu thuật loại bỏ tĩnh mạch suy. Trong các thập kỷ trước, phương pháp phẫu thuật được xem là phương pháp điều trị suy tĩnh mạch mạn tính triệt để có hiệu quả, đã được áp dụng rộng rãi ở các nước phát triển. Siêu âm doppler hệ tĩnh mạch chi dưới Tuy nhiên, khoảng hơn 10 năm trở lại đây, phẫu thuật loại bỏ tĩnh mạch suy hầu như đã bị thay thế bằng các kỹ thuật can thiệp qua da đơn giản này, chỉ cần gây tê tại chỗ đem lại kết quả tương tự trong thời gian sớm hoặc trung hạn nhưng bệnh nhân đỡ khó chịu hơn, cải thiện sớm chất lượng cuộc sống và nhanh chóng trở lại làm việc hơn Với sự xuất hiện của các kỹ thuật triệt tiêu tĩnh mạch nội mạch qua da, bao gồm liệu pháp laser nội tĩnh mạch (EVLA), đốt tĩnh mạch bằng sóng cao tần (RFA) và liệu pháp gây xơ bằng bọt hoặc dung dịch , điều trị suy tĩnh mạch mạn tính đã thực sự có rất nhiều thay đổi. Hiện tại, Bệnh viện Nội tiết Nghệ An là đơn vị đầu tiên của tỉnh điều trị bệnh lý suy tĩnh mạch chi dưới bằng phương pháp laser nội tĩnh mạch, kết hợp phương pháp gây xơ dưới hướng dẫn của siêu âm. Trong năm 2019, bệnh viện đã điều trị hơn 100 bệnh nhân bị mắc suy tĩnh giãn mạch chi dưới bằng các phương pháp: điều trị nội khoa, laser nội tĩnh mạch, tiêm xơ dưới hướng dẫn của siêu âm. PV: Bác sĩ cho biết cách phòng bệnh, tránh biến chứng ra sao? ThS. BS NguyễnThị Thùy Dương: Để phòng bệnh suy tĩnh mạch chi dưới mọi người khi nghi ngờ mắc bệnh SGTMCD, điều đầu tiên là phải đi khám bệnh để được điều trị và tư vấn sớm, tránh để xảy ra biến chứng. Vệ sinh da vùng giãn tĩnh mạch, nhất là vùng có lở loét để tránh nhiễm khuẩn. Để phòng tránh bệnh SGTMCD, nên thường xuyên vận động để tăng cường lưu thông máu ở chân. Tránh để thừa cân béo phì. Chế độ ăn ít muối, nhiều chất xơ, rau quả để tăng tính bền vững thành mạch sẽ ngăn ngừa tình trạng phù do giữ nước và táo bón. Tránh đi giày gót cao, không mặc quần áo bó chặt quanh vùng eo, háng hoặc cẳng chân gây cản trở lưu thông máu. Kê cao chân khi nằm. Tránh ngồi hoặc đứng lâu. Thường xuyên vận động, đi bộ hằng ngày. Thay đổi tư thế thường xuyên để tăng lưu thông máu, không ngồi vắt chéo chân vì gây cản trở tuần hoàn máu. Khi có các triệu chứng đau, tức nặng, cảm giác bứt rứt, chuột rút (thường về đêm), dị cảm chi dưới, phù chi dưới, tăng lên vào cuối ngày (sau đứng lâu, ngồi bất động), giảm khi gác cao chân và xuất hiện giãn tĩnh mạch mạng nhện, dạng lưới, búi giãn tĩnh mạch nông mặt trong đùi cẳng chân, mặt sau cẳng chân… cần đến ngay cơ sở chuyên khoa để được các bác sĩ khám, siêu âm doppler hệ tĩnh mạch chi dưới và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đáng tiếc. PV: Trân trọng cảm ơn bác sĩ! Theo Từ Thành - Báo suckhoedoisong.vn Bệnh suy giãn tĩnh mạch chi dưới diễn tiến âm thầm, có thể gây các biến chứng huyết khối tĩnh mạch nông và sâu gây đau, phù nề hai chi dưới. Nếu không được điều trị sớm, bệnh có thể gây chảy máu, loét chân không lành…, ảnh hưởng đến chất lượng sống người bệnh. Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy, giãn tĩnh mạch chi dưới thường gặp ở khoảng 35% người đang làm việc, khoảng 50% người đã nghỉ hưu, tỷ lệ mắc bệnh ở nữ giới cao gấp 3 lần nam giới. Các triệu chứng của bệnh thường âm thầm, không rõ ràng nên không được quan tâm chăm sóc đúng mức. Suy giãn tĩnh mạch chi dưới hay còn gọi giãn tĩnh mạch chân là tình trạng máu ở hệ thống tĩnh mạch bị ứ lại ở chân, không đi lên tĩnh mạch chủ để trở về tim như bình thường. Tình trạng này làm tăng áp lực thủy tĩnh trong lòng tĩnh mạch khiến tĩnh mạch giãn ra. Nếu không được can thiệp điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh tiếp tục tiến triển sẽ làm dòng máu động mạch tới nuôi chân cũng bị giảm theo. Hậu quả là người bệnh sẽ gặp cảm giác nặng chân, nhức mỏi, phù chân, tê dị cảm, kiến bò, chuột rút về ban đêm… Thậm chí, những trường hợp nặng hơn các rối loạn tưới máu nuôi dưỡng chân có thể dẫn đến các biến chứng như chàm da, loét chân không lành… khiến việc điều trị kéo dài và khó khăn hơn. Ở cơ chế bình thường, dòng máu tĩnh mạch từ chân trở về tim được duy trì theo một chiều từ dưới đi lên (ngược với chiều trọng lực khi ở tư thế đứng) là nhờ hệ thống van tĩnh mạch, lực hút được tạo ra do hoạt động của tim, cơ thành ngực và lực ép của khối cơ cẳng chân. Các tác động làm ảnh hưởng đến cơ chế duy trì dòng máu một chiều này như giữ tư thế đứng lâu, chèn ép tĩnh mạch vùng chậu, ít vận động cơ cẳng chân… lâu ngày sẽ làm cho van một chiều không còn giữ được chức năng, khiến thành tĩnh giãn ra, yếu đi và tạo ra dòng máu trào ngược qua van theo trục các tĩnh mạch hiển lớn, hiển bé hay tĩnh mạch sâu theo chiều ngược xuống chân. Dòng trào ngược gây tăng áp lực trong lòng trục tĩnh mạch lớn, rồi truyền qua các tĩnh mạch nhỏ làm giãn cả tĩnh mạch lớn và nhỏ. Suy van tĩnh mạch có thể xảy ra ở từng vùng hoặc toàn bộ chân. Giãn tĩnh mạch lớn dưới da C2 Thống kê ở người trưởng thành, khoảng 73% nữ giới và 56% nam giới bị suy giãn tĩnh mạch chân. Nữ giới có tỷ lệ mắc cao hơn, nguyên nhân được xác định là do ảnh hưởng của nội tiết tố nữ, thai nghén gây chèn ép cản trở máu tĩnh mạch. Một số ngành nghề, công việc như bán hàng, thợ dệt, may, chế biến thủy, hải sản, giáo viên… đòi hỏi phải đứng lâu có tỷ lệ người mắc bệnh cao hơn. Người béo phì, ít vận động hoặc làm việc mang vác nặng… cũng dễ bị giãn tĩnh mạch. Ở giai đoạn đầu, biểu hiện bệnh thường không rõ ràng và thoáng qua. Người bệnh có cảm giác nặng chân, có thể thấy giày dép chật hơn bình thường. Trường hợp nặng hơn, người bệnh có thể thấy chân dễ mỏi, phù nhẹ khi đứng lâu ngồi nhiều, cảm giác như bị kim châm hay kiến bò vùng cẳng chân, chuột rút vào ban đêm… Người bệnh cũng có thể nhìn thấy mạch máu nhỏ li ti trên bề mặt da như mạng nhện (spider vein) hay lớn hơn và sâu hơn như dạng lưới ở lớp dưới da. Các biểu hiện trên có thể mất đi khi người bệnh nghỉ ngơi, các tĩnh mạch giãn chưa nhiều, lúc giãn lúc không nên người bệnh ít chú ý và dễ bỏ qua. Vào giai đoạn tiến triển, chân người bệnh bắt đầu có biểu hiện phù ở mắt cá hay bàn chân. Vùng cẳng chân xuất hiện thay đổi màu sắc da, biểu hiện của loạn dưỡng do máu tĩnh mạch ứ lâu ngày. Các tĩnh mạch căng giãn gây cảm giác đau tức chân, máu thoát ra ngoài mạch gây phù chân. Hiện tượng này không mất đi khi nghỉ ngơi, trường hợp nặng hơn có thể thấy các búi tĩnh mạch nổi to rõ trên da thường xuyên, các mảng máu bầm trên da… Khi giãn tĩnh mạch bước vào giai đoạn biến chứng, tĩnh mạch nông giãn to thành búi, bị viêm tạo huyết khối trong lòng. Kết hợp với tình trạng loét do thiểu dưỡng có thể tạo nên những ổ loét, nhiễm trùng… Hệ thống được áp dụng phân chia theo CAEP, trong đó giai đoạn tiến triển bệnh và mức độ nặng trên lâm sàng được phân thành C1-C6 như sau:
Hình ảnh điển hình giai đoạn tiến triển của giãn tĩnh mạch chi dưới
Xem thêm những chia sẽ từ THS.BS Nguyễn Anh Dũng về căn bệnh Suy giãn tĩnh mạch chi dưới Tại Trung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm Anh, việc thăm khám, chẩn đoán giãn tĩnh mạch chân được thực hiện với trang thiết bị hiện đại, kết hợp phác đồ điều trị “cá thể hóa”, áp dụng nhiều kỹ thuật cao trong điều trị như: Điều trị nội khoa, phẫu thuật hoặc laser hay sóng cao tần nội mạch nhằm loại bỏ tĩnh mạch nông bị bệnh… giúp bệnh nhân thoát khỏi đau đớn và ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm. Các loại thuốc làm tăng độ vững bền thành tĩnh mạch như daflon, ginko biloba, rutin C giúp cải thiện triệu chứng và làm chậm quá trình tiến triển bệnh. Tuy nhiên, các thuốc này chỉ có tác dụng trong giai đoạn đầu của bệnh, hỗ trợ ổn định sau các điều trị laser hay sóng cao tần nội tĩnh mạch. Vật lý trị liệu với túi hơi tạo lực ép ngắt quãng theo tầng cùng với tập vận động cơ cẳng chân giúp tạo lưu thông tĩnh mạch tốt hơn, tăng cường vững bền thành mạch là những kỹ thuật cải thiện triệu chứng cũng như tình trạng bệnh. Túi hơi tạo lực ép ngắt quãng theo tầng Suy giãn tĩnh mạch nông mức độ từ C2 đến C6 theo phân độ mô tả ở trên có chỉ định phẫu thuật hoặc laser hay sóng cao tần nội mạch nhằm mục đích loại bỏ tĩnh mạch nông bị bệnh.
Siêu âm trước mổ, đánh dấu (mapping) tĩnh mạch tổn thương Các tĩnh mạch nông là tĩnh mạch hiển lớn hay tĩnh mạch hiển bé được chỉ định nếu có tổn thương được xác định trên siêu âm. Bác sĩ sẽ luồn dây dẫn năng lượng laser hay sóng cao tần (Radio Frequency) vào trong lòng tĩnh mạch bị suy giãn. Quá trình luồn dây dẫn này được thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm. Sau khi xác định đầu của dây dẫn nằm đúng vị trí cần điều trị, năng lượng nhiệt tạo ra ở đầu của dây dẫn sẽ tạo phản ứng làm xơ nội mạc, thành mạch thu nhỏ lại, teo dính lòng tĩnh mạch. Dây dẫn sẽ được kéo lùi từng khoảng 1cm trong quá trình dây dẫn phát năng lượng, cho đến khi kéo lùi hoàn toàn ra khỏi tĩnh mạch. Năng lượng laser/RFA làm thu nhỏ, teo dính lòng tĩnh mạch Băng thun hoặc vớ (tất) tĩnh mạch ngày đầu sau phẫu thuật, thủ thuật và khi đứng dậy, đi lại ở những ngày sau. Vớ tĩnh mạch được khuyên tiếp tục sử dụng 10 ngày đến 2 tuần để tránh tình trạng phù chân. Bệnh nhân cần được tái khám, kiểm tra siêu âm sau 1 tháng, 6 tháng và mỗi 1-2 năm. Các biện pháp phòng tránh bệnh như không ngồi, đứng lâu tại chỗ, tập vận động cơ cẳng chân, mang vớ (tất) áp lực… vẫn tiếp tục được bác sĩ khuyến cáo thực hiện. Áp dụng các biện pháp làm giảm tình trạng trào ngược van tĩnh mạch giúp phòng bệnh, cũng như cải thiện tình trạng bệnh. Người bệnh được khuyên tránh đứng hoặc ngồi lâu tại chỗ, tập vận động cơ cẳng chân, để chân cao khi ngồi hay nằm nghỉ, tập hít thở chủ động, chế độ ăn có nhiều chất xơ tránh táo bón, béo phì…, mang vớ (tất) áp lực chuyên dụng. Vớ tạo lực ép giảm dần từ dưới lên giúp đẩy máu từ bàn chân ngược lên theo hướng về tim Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ là những chuyên gia hàng đầu lĩnh vực tim mạch tại Việt Nam, sở hữu hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại nhất thế giới. Đặc biệt, hệ thống phòng mổ trang bị thiết bị tối tân như hệ thống robot chụp mạch Artis Pheno cao cấp, máy chụp mạch DSA… cho phép đáp ứng tốt nhất tất cả các yêu cầu của kỹ thuật can thiệp tim mạch từ đơn giản đến phức tạp. Để được tư vấn và đặt lịch khám với các chuyên gia tim mạch hàng đầu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách hàng vui lòng liên hệ đến: Suy giãn tĩnh mạch chi dưới cần được tầm soát, phát hiện và điều trị sớm để đạt hiệu quả điều trị cao nhất, đảm bảo tính thẩm mỹ, sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Do đó, khuyến cáo bệnh nhân hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, tầm soát chuyên sâu về mạch máu là yếu tố tiên quyết ngăn ngừa nguy cơ bệnh lý. |
