Dạng 1: Cách xác định giới hạn đo và độ chia nhỏ nhất của thước đo
- Xác định giới hạn đo: Là giá trị lớn nhất ghi trên thước.
- Xác định độ chia nhỏ nhất ta thực hiện theo các bước sau:
+ Xác định đơn vị đo của thước.
+ Xác định n là số khoảng cách chia giữa hai số ghi liên tiếp [số bé và số lớn].
+ ĐCNN =[số lớn - số bé]/n [ có đơn vị như đơn vị ghi trên thước].
Ví dụ: Trên thước kẻ có ghi số lớn nhất là 30 cm. Giữa số 1 và số 2 có 5 khoảng chia thì thước đó có:
+ Giới hạn đo [GHĐ] là 30 cm
+ Độ chia nhỏ nhất [ĐCNN] \[ = \frac{{2 - 1}}{5} = 0,2cm\]
Dạng 2: Cách đặt thước và đọc kết quả
- Đặt thước dọc theo độ dài cần đo sao cho một đầu của vật ngang bằng với vạch số 0 của thước.
- Đọc và ghi kết quả đo theo vạch chia gần nhất với đầu kia của vật theo công thức:
\[l = N + \left[ {n'.DCNN} \right]\]
Trong đó:
+ N là giá trị nhỏ nhất ghi trên thước mà ở gần đầu kia của vật cần đo.
+ n là số khoảng chia kể từ vạch có giá trị nhỏ [N] đến vạch chia gần nhất với đầu kia của vật.
Ví dụ:
Dựa vào hình vẽ trên ta có:
+ Giữa số 0 và số 1 có 5 khoảng chia => n = 5
+ ĐCNN \[ = \frac{{1 - 0}}{5} = 0,2cm\]
+ N là giá trị nhỏ nhất ghi trên thước mà ở gần đầu kia của vật cần đo => N = 7
+ n là số khoảng chia kể từ vạch N = 7 đến vạch chia gần nhất với đầu kia của vật => n = 3
Vậy chiều dài của bút chì là:
\[l = 7 + \left[ {3.0,2} \right] = 7,6cm\]
Dạng 3: Cách ước lượng và chọn thước đo phù hợp
- Ước lượng: Bằng mắt và kinh nghiệm trong cuộc sống ta đoán độ dài cần đo khoảng bao nhiêu.
- Chọn thước đo:
+ Kích thước cần đo lớn: Chọn thước đo có GHĐ lớn sao cho số lần thực hiện đo là ít nhất [Nếu có hai thước đo cùng GHĐ thì ta chọn thước có ĐCNN có giá trị nhỏ nhất].
+ Kích thước cần đo nhỏ: Cần có độ chính xác cao nên ta chọn thước có ĐCNN có giá trị nhỏ nhất.
- Tùy thuộc vào hình dạng của vật cần đo độ dài mà ta chọn thước kẻ, thước mét, thước dây hay thước kẹp.
Ví dụ:
+ Muốn đo độ dài của cái bàn ta dùng thước mét.
+ Muốn đo độ dày của quyển vở ta dùng thước kẻ.
+ Muốn đo đường kính của viên bi ta dùng thước kẹp.
+ Muốn đo chu vi của thân cây ta dùng thước dây.