Hdi nghĩa là gì
|
Chỉ số phát triển con người (tiếng Anh: Human Development Index, viết tắt: HDI) là chỉ số so sánh, định lượng về mức thu nhập, tỉ lệ biết chữ (học vấn) và tuổi thọ của các quốc gia trên thế giới. Show
 Hình ảnh minh họa (Nguồn: philosophy.vass.gov.vn) Khái niệm Chỉ số phát triển con người trong tiếng Anh là Human Development Index, viết tắt là HDI. Chỉ số phát triển con người (Human Development Index) là chỉ số so sánh, định lượng về mức thu nhập, tỉ lệ biết chữ (học vấn) và tuổi thọ của các quốc gia trên thế giới. Công thức HDI chứa đựng ba yếu tố cơ bản: Thu nhập (GNI/người), tri thức (thông qua chỉ số học vấn) và sức khỏe (thể hiện qua tuổi thọ bình quân kì vọng tính từ thời điểm mới sinh): Trong đó: HDI1: Chỉ số thu nhập bình quân đầu người tính theo sức mua tương đương. HDI2: Chỉ số học vấn HDI3: Chỉ số tuổi thọ bình quân HDI nhận giá trị từ 0 đến 1. HDI càng gần 1 có nghĩa là trình độ phát triển con người càng cao, trái lại càng gần 0 có nghĩa là trình độ phát triển con người càng thấp. HDI >= 0,8: Nước phát triển con người cao 0,51 <= HDI <= 0,79: Nước phát triển con người trung bình; HDI <= 0,50: Nước phát triển con người thấp Thực trạng hiện nayBản đồ số liệu về chỉ số phát triển con người trên thế giới (dựa trên dữ liệu năm 2017, công bố vào ngày 14 tháng 9 năm 2018). (Nguồn: upload.wikimedia.org) Theo Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP), HDI của Việt Nam đã không ngừng tăng lên. Với chỉ số 0,694 trong năm 2017, Việt Nam đứng thứ 116 trong tổng số 189 nước được đánh giá về chỉ số HDI, thuộc nhóm trung bình cao và Việt Nam chỉ cần đạt thêm 0,006 điểm để nâng hạng lên mức phát triển con người cao. Bảng xếp hạng chỉ số HDI của một số nước thuộc khu vực Châu Á năm 2018 (Nguồn: UNDP Việt Nam) Trong chỉ số HDI, Việt Nam cũng thực hiện tốt các lĩnh vực y tế và giáo dục. Tuổi thọ kì vọng của Việt Nam là 76,5 năm, đứng thứ hai ở khu vực châu Á và Thái Bình Dương, sau Hàn Quốc. Số năm đi học trung bình của Việt Nam là 8,2 – cao hơn mức trung bình của khu vực Đông Á và Thái Bình Dương. Bên cạnh đó, số liệu thống kê nghèo đa chiều toàn cầu năm 2018 cũng cho thấy, Việt Nam có những tiến bộ quan trọng trong việc đạt được Mục tiêu phát triển bền vững số 1 về giảm nghèo (1 trong 17 mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam trong việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030) với chỉ số Nghèo đa chiều của Việt Nam là 0,0197 và đứng thứ 31 trong tổng số 105 nước. (Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế phát triển, NXB Tài chính; Báo Kinh tế và dự báo http://kinhtevadubao.vn)
HDI là gì? Đây là chỉ số có tác dụng đánh giá tiềm năng phát triển con người của một quốc gia. Để có thể hiểu rõ hơn về chỉ số này và tìm hiểu về chỉ số HDI của Việt nam trong những năm trở lại đây, mời các bạn cùng theo dõi bài viết sau đây! Chỉ số HDI là gì? HDI là viết tắt của từ gì?HDI là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Human Development Index”, có nghĩa là chỉ số phát triển con người. Đây là chỉ số được dùng để đo lường, đánh giá sự phát triển của con người dựa trên 3 khía cạnh:
Chỉ số HDI do hai nhà kinh tế Mahbub ul Haq (người Pakistan) và Amartya Sen (người Ấn Độ) nghiên cứu và phát minh vào năm 1990. Chỉ số này được áp dụng từ năm 1990 cho đến nay.
Ý nghĩa của chỉ số HDI là gì?Chỉ số HDI được tạo ra để khẳng định rằng con người và năng lực của họ mới là tiêu chí cuối cùng để đánh giá sự phát triển của một quốc gia. Qua đó, chúng ta có thêm góc nhìn về trình độ phát triển cũng như nhìn thấy những hạn chế, những điểm yếu còn tồn đọng để khắc phục, xây dựng đất nước theo mục tiêu đã đề ra. Tuy nhiên, HDI cũng chỉ nắm bắt được một phần về sự phát triển của con người. Nó không phản ánh sự nghèo đói, bất bình đẳng, an ninh,… Một bức tranh đầy đủ hơn về sự phát triển của con người cần được phân tích và đánh giá qua nhiều chỉ số khác. Công thức tính chỉ số HDI là gì?Có rất nhiều công thức tính chỉ số HDI, trong đó phổ biến nhất là 2 cách tính sau: Cách tính số 1
Trong đó:
=> Khi chỉ số HDI càng tiến gần đến 1 cho thấy trình độ phát triển của quốc gia đó càng cao và ngược lại. Cách tính số 2HDI là thước đo tổng quát về sự phát triển của con người. Nó được đánh giá dựa vào những tiêu chí sau:
Những chỉ số trên được xác định theo công thức sau:
GNI/ng: Được tính theo tổng sản lượng bình quân đầu người của một quốc gia theo sức mua tương đương; được quy đổi ra đô la Mỹ. => Từ đó ta có công thức tính chỉ số HDI như sau:
Chỉ số HDI của Việt Nam những năm gần đây như thế nào?Theo báo cáo của Bộ kế hoạch và Đầu tư, trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020, chỉ số HDI của cả nước và hầu hết các tỉnh, thành phố đều tăng qua các năm. Cụ thể như sau:
=> Việt Nam từ nhóm các quốc gia, vùng lãnh thổ có chỉ số HDI trung bình đã gia nhập nhóm mức cao trong năm 2019 và 2020. Thứ hạng HDI của Việt Nam từ năm 2018 là 118 đã lên vị trí 117 vào năm 2019. Qua đó cho thấy sự nỗ lực không ngừng nghỉ của Đảng và Nhà nước trong việc nỗ lực, tạo mọi điều kiện tốt nhất để phát triển kinh tế, phát triển con người. Trên đây là bài viết chia sẻ chỉ số HDI là gì và HDI của Việt Nam trong những năm gần đây. Hy vọng sẽ cung cấp cho quý độc giả những kiến thức hữu ích. Mọi câu hỏi thắc mắc và ý kiến đóng góp xin vui lòng để lại bình luận dưới bài, supperclean.vn luôn sẵn sàng đón nhận để hoàn thiện và mang đến nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc!
|
