Hình ảnh mặt trời trong cảnh bình minh trên đảo Cô to được ẩn dụ là gì

  • lý thuyết
  • trắc nghiệm
  • hỏi đáp
  • bài tập sgk

viết 5 hoặc 9 câu [ cô tô ] mở đầu là : cảnh mặt trời mọc trên đảo cô tô thật rực rỡ và tráng lệ 

Các câu hỏi tương tự

                                       Cô Tô [ Nguyễn Tuân]

          Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đậm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa. Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi. Chúng tôi leo dốc lên đồn Cô Tô hỏi thăm sức khoẻ anh em bộ binh và hải quân cùng đóng sát nhau trong cái đồn khố xanh cũ ấy. Trèo lên nóc đồn, nhìn ra bao la Thái Bình Dương bốn phương tám hướng, quay gót 180 độ mà ngắm cả toàn cảnh đảo Cô Tô. Nhìn rõ cả Tô Bắc, Tô Trung, Tô Nam, mà càng thấy yêu mến hòn đảo như bất cứ người chài nào đã từng đẻ ra và lớn lên theo mùa sóng ở đây. [ đoạn1]

Mặt trời lại rọi lên ngày thứ sáu của tôi trên đảo Thanh Luân một cách thật quá là đầy đủ. Tôi dậy từ canh tư. Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu sư, ra thấu đầu mũi đảo. Và ngồi đó rình mặt trời lên. Điều tôi dự đoán, thật là không sai. Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển ửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên muôn thuở biển Đông. Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại trên mâm bể sáng dần lên cái chất bạc nén. Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh…

[ đoạn 2]

    Cái giếng nước ngọt đảo Thanh Luân sớm nay có không biết bao nhiêu là người đến gánh và múc. Múc nước giếng vào thùng gỗ, vào những cong những ang gốm màu da lươn. Lòng giếng vẫn còn rớt lại vài cái lá cam lá quýt của trận bão vừa rồi quăng vào. Chỗ bãi đá nuôi sáu mươi vạn con hải sâm ngoài kia, bao nhiêu là thuyền của hợp tác xã đang mở nắp sạp đổ nước ngọt vào. Sau trận bão, hôm nay hợp tác xã Bắc Loan Đầu cho mười tám thuyền lớn nhỏ cùng ra khơi đánh cá hồng. Anh hùng Châu Hoà Mãn cùng bốn bạn xã viên đi chung một thuyền. Anh quẩy nước bên bờ giếng, tôi né ra một bên. Anh quẩy mười lăm gánh cho thuyền anh: “Đi ra khơi, xa lắm mà, có khi mười ngày mới về. Nước ngọt cho vào sạp, chỉ để uống. Vo gạo thổi cơm cũng không được lấy nước ngọt. Vo gạo bằng nước bể thôi”…. [ đoạn 3]

1.  Văn bản trên thuộc thể loại du kí hay hồi kí? Dựa vào những đặc điểm nào của thế loại mà em xác định được.

2.  Nêu nội dung của mỗi đoạn văn.

3.  Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu sư, ra thấu đầu mũi đảo.

Giải nghĩa từ mũi trong câu trên.Từ mũi trong câu này là nghĩa gốc hay nghĩa chuyển.

4.  Đặt câu với từ “ mũi” nhưng không cùng nét nghĩa với từ “ mũi “ trong câu:

“ Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu sư, ra thấu đầu mũi đảo.”

1.Nêu vài nét về tác giả, tác phẩm[Hãy nêu xuất xứ thể loại và phương thức biểu đạt của VB,Bố cục của VB gồm mấy phần? Nội dung của các phần là gì? ]

2. Cảnh bão biển trên đảo Cô Tô[Trả lời câu hỏi và hoàn thành PHT số 1]

?Em hãy tìm những từ ngữ miêu tả sự dữ dội của trận bão. Những từ ngữ nào cho thấy rõ nhất việc tác giả có chủ ý miêu tả trận bão giống như một trận chiến?

?Để miêu tả “trận chiến” ấy, tác giả đã sử dụng những BPTT nào? Qua đó, cho em hình dung được đây là một “trận chiến” như thế nào?

Hoàn thành PHT số 1 [Cảnh bão biển trên đảo Cô

Tô]

 

3.Cảnh Cô Tô sau cơn bão[trả lời câu hỏi và hoàn thành PHT số 2]

+ Biển sau bão hiện lên như thế nào [qua hình ảnh, bầu trời, cây, nước biển, mặt trời,…]?

+ Em có nhận xét gì về cảnh Cô Tô trong và sau bão? Từ đây em có thấy hình ảnh trong kí có tác động như thế nào đến cảm nhận của người đọc?

+ Em hãy chỉ ra câu văn thể hiện sự yêu mến đặc biệt của tác giả đối với Cô Tô trong đoạn văn từ Ngày thứ Năm trên đảo Cô Tô… theo mùa sóng ở đây.

PHT 2 [Cảnh Cô Tô sau cơn bão]

   nn

4. Cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô [trả lời câu hỏi và hoàn thành PHT số 3]

Nhà văn Nguyễn Tuân đã sử dụng những từ ngữ nào để miêu tả cảnh mặt trời mọc trên biển? Em có nhận xét gì về những từ ngữ ấy?

-Theo em để nhận ra vẻ đẹp của Cô Tô, nhà văn đã quan sát cảnh thiên nhiên và hoạt động của con người trên đảo ở những thời điểm nào và từ những vị trí nào?
Bài Những Nẻo Đường Xứ Sở

“[…] Mặt trời rọi lên ngày thứ sáu của tôi trên đảo Thanh Luân một cách thật quá là đầy đủ. Tôi dậy từ canh tư. Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu sư, ra thấu đầu mũi đảo. Và ngồi đó rình mặt trời lên. Điều tôi dự đoán, thật là không sai. Sau trận bão, chân trời, ngấn bể, sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi. Mặt giời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm, và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên muôn thuở biển Đông. Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại trên mâm bể sáng dần lên cái chất bạc nén. Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh…”

Câu 1 [1,0 điểm] Đoạn văn trên được kể ở ngôi thứ mấy? Tác dụng của việc sử dụng ngôi kể ấy?

Câu 2 [2,0 điểm] Chỉ ra và cho biết tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu văn sau:

“Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi.”

các bạn giúp mình với mình cảm ơn!

Phân tích những hình ảnh so sánh và ẩn dụ:

- Ở Gia-ve, tác giả đã sử dụng một loạt chi tiết nhằm quy chiếu về một ẩn dụ. Ẩn dụ mà Huy-gô nhằm gợi lên từ hình ảnh Gia-ve là gì?

- Ở Giăng Van-giăng, ta không tìm thấy một hệ thống hình ảnh so sánh quy về ẩn dụ như ở Gia-ve. Tuy nhiên, qua diễn biến tình tiết dẫn tới đoạn kết, những chi tiết về Giăng Van-giăng có thể quy chiếu về hình ảnh của ai? [Căn cứ vào đoạn văn gồm những câu hỏi; đoạn nói về cảnh tượng mà "bà xơ Xem-pli-xơ, người độc nhất chứng kiến", câu văn miêu tả gương mặt Phăng-tin kèm theo lời bình luận của tác giả.]

1. Bài văn có thể chia làm mấy đoạn ? Nội dung chính của mỗi đoạn là gì ?2. Vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sao khi trận bão đi qua đã được miêu tả như thế nào ? Em hãy tìm và nhận xét những từ ngữ [ đặc biệt là tính từ ], hình ảnh diễn tả vẻ đẹp ấy trong đoạn đầu của bài.3. Đoạn tả cảnh mặt trời mọc trên biển [ từ Mặt trời lại rọi lên ngày thứ sáu đến Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh ] là một bức tranh rất đẹp. Em hãy tìm những từ chỉ hình dáng, màu sắc, những hình ảnh mà tác giả đã dùng để vẽ nên cảnh đẹp rực rỡ ấy. Nhận xét về những hình ảnh so sánh mà tác giả dùng ở đây ?

4. Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo đã được miêu tả qua những chi tiết, hình ảnh nào trong đoạn cuối bài văn ? Em có cảm nghĩ gì về cảnh ấy ?

A. Bố cục 

 - Đoạn 1 : Từ đầu đến "mùa sóng ở đây" : Cảnh đẹp Cô Tô sau trận bão đi qua

- Đoạn 2 : Tiếp đến "là là nhịp" : Cảnh tượng tráng lệ và hùng vĩ khi mặt trời mọc trên biển.

- Đoạn 3 : Còn lại : Cảnh sinh hoạt buổi sáng trên đảo Cô Tô. 

B. Tóm tắt

Bài Cô Tô được trích tư một tác phẩm kí dài cùng tên của Nguyễn Tuân. Bài [trích] này thể hiện vẻ đẹp sinh động và tươi sáng của bức tranh thiên nhiên cũng như đời sống con người ở vùng đảo Cô Tô, cách bờ biển tỉnh Quảng Ninh chừng 100 km.

I. Đọc - Hiểu văn bản

Câu 1 : Bài văn có thể chia làm mấy đoạn ? Nội dung chính của mỗi đoạn là gì ?

- Đoạn 1 : Từ đầu đến "mùa sóng ở đây" : Cảnh đẹp Cô Tô sau trận bão đi qua

- Đoạn 2 : Tiếp đến "là là nhịp" : Cảnh tượng tráng lệ và hùng vĩ khi mặt trời mọc trên biển.

- Đoạn 3 : Còn lại : Cảnh sinh hoạt buổi sáng trên đảo Cô Tô. 

Câu 2 : Vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sao khi trận bão đi qua đã được miêu tả như thế nào ? Em hãy tìm và nhận xét những từ ngữ [ đặc biệt là tính từ ], hình ảnh diễn tả vẻ đẹp ấy trong đoạn đầu của bài.

Vẻ đẹp của đảo Cô Tô sau khi trận bão đi qua được tác giả thể hiện qua các từ ngữ [đặc biệt là tính từ], hình ảnh đáng chú ý sau :

 - Một ngày trong trẻo, sáng sủa ;

- Cây thêm xanh mượt ;

- Nước biển lam biếc đặm đà hơn ;

- Cát lại vàng giòn hơn ;

- Lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi.

Ở đây, các tính từ chỉ màu sắc và ánh sáng [trong trẻo, sáng sủa, xanh mượt, lam biếc, vàng giòn] trong kết cấu

Câu 3 : Đoạn tả cảnh mặt trời mọc trên biển [ từ Mặt trời lại rọi lên ngày thứ sáu đến Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh ] là một bức tranh rất đẹp. Em hãy tìm những từ chỉ hình dáng, màu sắc, những hình ảnh mà tác giả đã dùng để vẽ nên cảnh đẹp rực rỡ ấy. Nhận xét về những hình ảnh so sánh mà tác giả dùng ở đây ?

Cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô :

- Chân trời, ngấn bể sạch như tấm kinh lau hết mây hết bụi.

- Đoạn miêu tả kiểu mẫu mà người đọc không thể bỏ qua được một câu chính là hình tượng mặt trời : "Tròn trĩnh, phúc hậu [...], là là nhịp cánh".

-> Bức tranh bình minh trên biển thật đẹp, thật rực rỡ, thật tráng lệ và dào dạt chất thơ.

- Tác giả đã sử dụng rất nhiều những hình ảnh so sánh bất ngờ.

Ví dụ : [Mặt trời] tròn trĩnh và phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn.

Người ta có thể nói "mặt trời đỏ bầm như người say rượu"; "Chiều, mặt trời xa trông như giọt phẩm". Phải có lòng yêu thiên nhiên như chàng thi sĩ say giai nhân mới thấy khuôn mặt Thúy Vân của mặt trời  "tròn trĩnh, phúc hậu" rất dịu dàng, nữ tính và căng tràn sức sống. "Mặt trời như khuôn mặt tròn trĩnh, phúc hậu" đã là một so sánh. Nguyễn Tuân lại dùng cái hình tượng gợi cảm ấy để so sánh tiếp với "lòng đỏ một quả trứng" thật nhỏ bé gần gũi trong thực đơn một bữa ăn sáng giàu chất dinh dưỡng. Người đọc bất ngờ bởi đây là quả trứng khổng lồ "quả trứng thiên nhiên đầy đặn". Mặt trời vừa giống người, vừa là một sản phẩm của thiên nhiên kì diệu. Mặt trời tròn trĩnh, phúc hậu thật hợp với lẽ quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Khi nhìn ngoại giới với "cái nhìn ẩm thực" như vậy thì lẽ tất nhiên lòng đỏ quả trứng ấy phải đặt trên cái mâm bạc.

Và so sánh tiếp theo "y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên biển Đông". Thiên nhiên đã ban tặng cho người lao động bình dị món ăn tinh thần, món ăn cổ tích.

Câu 4 : Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo đã được miêu tả qua những chi tiết, hình ảnh nào trong đoạn cuối bài văn ? Em có cảm nghĩ gì về cảnh ấy ?

Trong đoạn cuối, cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo được miêu tả qua những chi tiết, hình ảnh :

- Cái giếng nước ngọt ... cái sinh hoạt của nó vui như một cái bến và đậm đà mát nhẹ hơn mọi cái chợ trong đất liền.

-> So sánh ngang bằng và không ngang bằng đã tạo nên một cảm nhận kỳ lạ. Giếng mà lại quan hệ tới bến và chợ ở đất kiền.

- Không biết bao nhiêu là người đến gánh và múc.

- Từng đoàn thuyền, lũ con lành.

-> Hàng loạt các so sánh đã cho ta thấy cuộc sống thật bình yên, giản dị và hạnh phúc.

Đó là cảnh sinh hoạt và lao động khẩn trương, tấp nập. Đó cũng là khung cảnh của cuộc sống thanh bình sau bão : Trông chị Châu Hòa Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành. Hình ảnh so sánh liên tưởng độc đáo này thể hiện sự đan quyện trong cảm xúc giữa cảnh và người, đồng thời thể hiện đặc sắc tình yêu Cô Tô của riêng một Nguyễn Tuân - "người đi tìm cái đẹp" toàn bích và hài hòa.

II - Luyện tập 

Câu 1 : Em hãy viết một đoạn văn tả cảnh mặt trời mọc [trên biển, trên sông, trên núi hay ở đồng bằng] mà em đã quan sát được.

Có thể tham khảo đoạn văn sau :

Bình minh trên biển vô cùng rực rỡ, tráng lệ. Phóng tầm mắt ra xa, nước bốn bề mênh mông một màu xanh lục, những con sóng nhẹ nhàng vỗ vào bờ cát mơn man. Mặt trời tròn vành vạnh từ từ nhô mình lên khỏi mặt biển còn đang ngái ngủ, làm lóng lánh cả một vùng nước bạc. Trong ánh nắng dịu dàng buổi sớm mai, những làn hơi sương mỏng trên mặt biển dần tan ra, lộ rõ vẻ đẹp tinh khôi của biển. Xa xa thấp thoáng bóng những cánh chim hải âu nô đùa trên những con sóng biếc... Cảnh vật khoác lên mình bộ quần áo non tơ, mỡ màng và trong trẻo đến kì lạ.

Câu 2 : Chép lại và học thuộc đoạn văn [từ Mặt trời nhú lên dần dần đến Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh].

Video liên quan

Chủ Đề