Hướng dẫn che loi bai hat

Sống trên đời chắc hẳn ai cũng nhiều lần nghe sai lời bài hát. Từ lời bài hát tiếng mẹ đẻ cho tới tiếng nước ngoài, không bài hát nào chạy trốn được thói quen “chế lời" của não.

Đây cũng là lý do mà những hội nhóm như Hội người điếc Việt Nam ra đời chỉ để cùng nhau chia sẻ sự “lãng tai". Vậy rốt cuộc tại sao mà chúng ta cứ mãi nghe nhạc sai lời?

Hiện tượng sai lời không chừa một ai

Bạn chắc chắn không phải người nghe chữ này xọ chữ kia khi mà người ta đã chỉ mặt gọi tên hiện tượng này là “Mondegreen". Được tạo ra từ năm 1954 bởi nhà văn Sylvia Wright, mondegreen dùng để chỉ việc khi bạn nghe nhầm một cụm từ và tạo ra một ngữ nghĩa mới cho nó. 

Bản thân từ Mondegreen cũng được sinh ra từ việc nghe nhầm. Tác giả Sylvia kể lại rằng cô luôn được mẹ đọc cho nghe một bài thơ trước khi đi ngủ. Nhưng không hiểu vì sao dù bao năm trôi qua cô vẫn tin rằng mẹ đã đọc “Lady Mondegreen" thay vì bản gốc là “laid him on the green”.

Quá trình từ nghe tới hiểu xảy ra như thế nào?

Khi một âm thanh được tai nghe thấy, vùng não thính giác [auditory cortex] sẽ phân tích các mẫu âm thanh để tìm ra thông điệp ngôn ngữ đằng sau nó. Hàng loạt các từ khóa liên quan sẽ được “kích hoạt" trong não. Đây là những từ ngữ có cùng âm tiết hay cấu tạo âm thanh giống như từ ngữ mà tai nghe được. 

Não sau đó sẽ dựa trên những gì nó đã học để dự đoán về những từ ngữ sẽ xuất hiện tiếp theo và chọn từ có nghĩa hợp với ngữ cảnh nhất để giải mã thành một thông điệp.

Mondegreen xảy ra khi quá trình nghe và tiếp nhận âm thanh của não có một sự “đứt gãy” khiến não phiên dịch sai âm thanh. Những nguyên nhân tạo ra sự đứt gãy đó thường là:

Vì thiếu kiến thức ngữ cảnh 

Theo như Stephen Pinker, ngữ cảnh là yếu tố giúp chúng ta không bị nhầm lẫn các từ có cùng âm tiết. Chính vì thế việc thiếu kiến thức, thường là về ngôn ngữ hay văn hoá, để nắm rõ ngữ cảnh khiến ta "bẻ lái" câu chữ sang hướng dễ hiểu hơn cho mình. Điều này có thể xảy ra dù bạn đang nghe nhạc ở tiếng nước ngoài lẫn tiếng mẹ đẻ.

Học giả Steven Coner cũng cho biết, điều này tương tự với cách trẻ em đang trong quá trình học hỏi về thế giới xung quanh cố gắng lắng nghe và hiểu lời của người lớn nói. Nếu như nghe hoài không hiểu, chúng sẽ tự “bịa" ra một từ nào đó để biến thứ xa lạ thành gần gũi hơn. 

Đây cũng là cách mà những bài đồng dao lan truyền và trở nên sai nghĩa theo thời gian. Ví dụ như bài vè quen thuộc “chi chi chành chành" nhưng thật ra lại là “chu tri rành rành”. 

Bài vè này ra đời trong bối cảnh thực dân Pháp xâm lược, triều đình rối ren. Nhưng với nhận thức của một đứa trẻ thì không thể hiểu được ý nghĩa của từ “chu tri" hay “cái đanh" là gì. Vậy nên mỗi người đã chọn cho mình cách sửa hợp lý hoặc thuận tai hơn, và vô số phiên bản “chia chia chành chành" hay “trái chanh nổi lửa" ra đời.

Vì não thiên vị

Giữa những từ ngữ trùng nhau về phát âm, thanh điệu, ngắt nghỉ,... đôi khi não sẽ thiên vị những từ khóa quen thuộc hay những vấn đề mà bạn đang quan tâm hơn. Đây chính là một kiểu confirmation bias – thiên kiến xác nhận. 

Chẳng hạn, những ai đã quá quen thuộc với thương hiệu Starbucks thì khi nghe "Blank Space" của Taylor Swift chắc hẳn đã từng nhầm thành “lonely Starbucks lovers" thay vì “long list of ex’s lovers".

Cố tình tạo sự hài hước

Không chỉ nghe nhầm một cách bị động, đôi khi chúng ta còn chủ động sửa lời. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra nhận thức của từng cá nhân về sự hài hước cũng ảnh hưởng đến hiện tượng chế lời bài hát. Việc dùng vốn từ vựng và sự dí dỏm của mình để điền vào phần không nghe rõ thường mang lại cảm giác thỏa mãn. Chính vì vậy, những người vui tính cũng được thúc đẩy để tự chế lời hơn.

Người Nhật còn có cả một có thể loại hài Soramimi chuyên dùng sự nhầm lẫn về phát âm của ngôn ngữ khác để gây cười. Bên cạnh đó, các bài hát với “lyrics nghe nhầm" cũng được lan truyền khắp mạng xã hội bởi tính giải trí mà nó mang lại. 

Chiều nao tiễn nhau đi khi bóng ngả xế tàn

hoàng hôn đến đâu đây màu tím kg giăng hồn tan

muốn kg gian đừng vang,nếu đôi chân đừng than

đừng cho giây phút chia lìa nèy kéo dài

trước kia phân kì

ước sau cho tàu đừng đi

xe lăn trong đêm khuất xa xôi biết đâu tìm

mưa thu bay bay ướt xe lăn ướt vai mềm

hoàng hôn dần xuống mà ai còn đứng nghiêng trong chiều sương xuống

tâm tư cô đơn trách con tàu nỡ sao đành

em yêu thương đi đến nơi nao cách đôi tình

đường trăm nghìn mối,thì trăm nghìn lối yêu nhau 1 bóng người

tà vương khuất trong sương làm mỗi lần ngóng chờ

nhìn theo phía trên mây trời chín sẽ xưa về trưa

nếu hay chăng người ơi chốn xa xôi chàng trai

còn đem bao y thương gắn lên muôn ngàn quãng đường

nếu mai đây về,cũng trên chuyến tàu hoàng hôn

nếu mai đây về,cũng trên chuyến tàu hoàng hôn

em,em ơi,nếu nếu thương anh em hãy hiểu dùm cho anh

dù cho anh có là tên tội phạm cũng là chồng của em

dù cho anh có là tên quấy xá hay là tên giật đồ

số phận đã an bài xin em hiểu cho

ràng dong em béo anh giật đồ cho em

sáng sáng anh đua xe trên các rạp xi nê để kiếm tiền mà nuôi em

bão tố phong ba nè nó đầy đưa anh vào tống lê chân

tống lê chân mang kỷ niệm buồn cho anh

về quận tư anh tìm em kg gặp người đời bảo em sang ngang

về 3 ta anh tìm em kg thấy anh tìm em em ngoại hồng

số phận đã an bài xin em hiểu cho

ráng thọ cho anh bong ráng thọ cho anh

dù chim sa sa hay là con đại bàng nè số phận cũng vô hạn

ăn cơm muối tiêu 1 ngày 2 bo cho đến ngày được tự do

1 ngày 2 bo cho đến ngày được tự do

làm thân con gái con gái nào chung tình em bán rẻ chữ tiết trinh

nghèo mà trèo cao em trót lời đầu môi em bán luôn rẻ chữ tình

những chiều đi trên đường phố thấy em trong lòng việt kiều

anh nhìn kg giống màu da môi son má đào áo em nửa mặc nửa khoe

anh nghe lòng đau thà em đi lấy chồng giàu

cho xứng đáng học cao anh đây nói yêu thật nhiều

như yêu 1 loài hoa như loài hoa trắng trong nhưng đời em còn trong trắng

nào ngờ em yêu ơi em bán thân cho việt kiều nè

em bán thân cho ngoại kiều

để rồi đây tui ngậm đắng nuốt cay tui lấy kim này tui đổ mực ra pha

tui xăm vào mông đít rằng 3 chữ hận đàn bà

để rồi đây tui ngậm đắng nuốt cay tui lấy kim này tui đổ mực ra pha

tui xăm vào trên trán rằng 3 chữ đầm già xì

hận đàn bà tui cafe với rượu tui cắn nghi mê rồi tui phê với bồ đà

thà làm 1 chai mấy lít quăng nát chết mẹ cho rồi

sống chi như kẻ bạc tình khi người yêu đi đến đài loan

mà trèo cao đứt sợi tình rồi nên té giữa đời ôm trái sầu dục vọng tơi

Nằm trong khám lớn mở cửa ngày 2 lần ... lấy nước và lấy cơm ...

Nằm ở AB với 4 bức tường cao với móng cùm tréo giò ...

Đừng thương tiếc nữa ... em hãy bồng con về .. em về với mẹ cha

Còn phận thăm nuôi ... em muốn thăm thì thăm .. anh đâu có đòi hỏi gì

Ngày mai ra bắn anh sẽ lìa cõi trần ... xa lìa cả mẹ cha ...

Đạn đồng cho anh ... như máu chảy về tim ... cướp đi mạng con người ...

Nằm đêm thao thức nhớ cha và nhớ mẹ ... nhớ vợ nhớ thằng con ...

Chẳng gặp mặt cha ... biết cha giờ thế nào ?

Mẹ nó có nói : Cha con bị án tử hình ko về nữa con ơi ...

Còn phận riêng em ... em biết sống làm sao ? chắc em đi làm vũ trường ...

Trong 3 tháng vừa qua a nằm ở quân nhà tưởng rằng em chung thủy

Nhưng anh có ngờ đâu cuộc sống em ham giàu vì e đã mê Việt Kiều

Thằng ku là khuất bóng làm a nằm a ngóng hỏi e e có thăm a

Chỉ cần 1 lần thăm là a mừng vui lắm cớ sao e lại vờ

Ngày đó lúc chưa bị bắt còn vàng vòng thì e e nói yêu a

Mà jo72 đây a thua trong trại giam e thay lòng đổi dạ

Nhưng a đây đéo cần e khắc phục ở trong tu chờ tòa ra kiu án

3 năm có là bao mẹ già đến thăm con nhiều để con có sức đi trường

Ngày a nằm bố lá nàng lên nàng bố láo

Hỏi ai ai có đau không

Giờ hiểu dc lòng e lòng e là trâu chó đáng đâm con đàn bà

Đàn bà là những cành hoa

Còn đàn ông là loài bướm lạ

Bao nhiêu hoa … chỉ nở một lần

Nở một lần … rồi sẽ tàn về sau

Đàn bà vừa mới sinh ra

Còn đàn ông thì đi tìm của la5

Bao nhiêu phen tan nát của nhà

Cũng vì bà bà wa1 ghen bà ơi

36 tháng vưa wa a dc lên xa về về đường xưa lối cũ

A ghé thăm bạn thân rồi ghé thăm mẹ hiền

Rồi ghé thăm e liền

Gặp e ngồi trong wa1n miệng e ngậm ba số hỏi ai ai có đau không

Giờ hiểu dc lòng e lòng e là trâu chó biết e ưa xạo lồn

Đàn bà là má đàn ông

Còn đàn ông là ông nội của đàn bà

Bao nhiu sông cũng chảy thành dòng

Bao nhiêu dòng cung chảy ra Hàn Tân

Năm Phong Ký Lực

Ở trong biệt giam chỉ mong sao về đời

Thương cha nhớ mẹ thương thằng cu tí hỏi ba biết về chưa

Chắc ba chưa về đâu vì tòa đang giam giữ

Thời gian là án dây thun

Cố gắng thương a e ơi cố gắn đợi chờ

Thi xong khóa này a trở về nhà tu luôn

Về vùng đất lạ sống không bà con cũng không có họ hàng

E ơi ở nhà có còn đâm chém chém đâm như ngày xưa

Chắc a chưa về đâu Đồng Hòa còn đang kiu án thời gian là án 3 năm

Cố gắng thương a xin e ơi 2 gói con mèo

A đây chống chèo a kể chuyện tù e nghe.[x2]

Ba mươi đêm pháo giao thừa con nằm trong bốn bức tường

Trại giam bốn bức tường cao con ăn năn biết nói sao

Ngày đó lúc con còn nhỏ con way phá torng gia đình

Đến năm 18 con cãi lời của mẹ cha

Giờ con khôn lớn con bơ vơ giữa đồng Phu Ba

Nhiều đêm nằm nhớ nhà nhớ thương me già

Mẹ già thương hay đau ốm

Trong giây phút sau cùng mẹ nắm tay dặn dò vài câu an ủi

Khăn tang con wan lên đầu đưa m5 ra nghĩa trang buồn

Mộ sau ba mét chiều cao con ăn nan biết nói sao

Ngày đó đúng ba mùa lúa con đã sống xa mẹ rồi

Nhắc chi chuyện cũ têm đau lòng kẻ mồ côi

Mẹ ơi có chết mẹ linh thiêng về cứu con

Biết rằng a sẽ bùn ngày mai đến nhà e hay tin a bị bắt

Làm kiếp giang hồ đó a chấp nhận thương đau e chớ hỏi tại sao

Ngồi buồn trong nhà tù chờ ngày ra kiu án

Lòng a nh27c nhối thấy trong lòng mình tả tơi

Ngồi nghe tòa phán 10 năm tù ở biết bao jo72 gặp lại e

Nhớ nhớ thời chưa bị bắt a hay đón đưa e trên các hàng café wen

Em em nhìn tôi thật lâu bờ môi mỉm nói chúng mình chẳng chia lìa nhau

Thế thế rồi a lại hứa a hứa iu e trong suốt đời tù gian lao

Nhưng ngờ đâu biệt ly nàng nay đã cất bước ông chồng bỏ lại tơi

Thế 10 năm trở về về khu phố ngày xưa hay tin e giàu có

Nàng lấy ông ngoại quốc nên có tiền ăn chơi ko nghĩ huyện ngày xưa

Nhìn 10 năm đợi chờ vì 10 năm xa cách

Nàng nay cất bước theo ông chồng Đài Loan

Đời tôi lẻ bóng đời jang hồ đó cướp đi cuộc tình đầu của tô.

Tuổi đời đôi mươi mơ ưo71c muốn xa xôi với cõi lòng sung sướng

Những đêm không ngủ tôi thường suy tư

Tuổi trẻ hôm nay không biết khóc hay cười chỉ là 1 cuôc vui

Đem tiếng hát lời ca nói lên thầm ai oán thầm trách cho cuộc đời

Ba đứa mang chung 1 tâm sư cùng theo 3 ý thích

Đứa thích café đứa ghiền thuốc lá còn đứa chơi bồ đà

Trở về nơi đây bên mái lá tiêu điều với ngọn đèn wanh hiu

Chẳng bán lợi danh chẳng càn phê phán và chẳng cần tương lai.

Tỉnh cơn mơ mộng toi thầm kể lại chuyện xưa

Tình đầu tươi mãi từ khi sánh vai chung đường

Gót xưa chân mềm thời học sinh

Với bao kỉ niệm tình yêu ban đầu

Cầm tay nhau nói iu nhau thật lòng suốt cả đời sau.

Em iu anh! Tình ta cách trở muôn phần

Còn đâu giấc mộng chung đường

Và còn đâu? Những đ6em trăng đẹp

MỐi tâm sự nguyện thề sống mãi bên nhau lời thề đầu ai hứa cho nhau

Mà jo nay sao lắm thương đau?

Có có ai đâu ngờ… bây giờ chấp nhận lìa xa

Dòng đời xô đẩy từ khi bước chân giang hồ

Đến khi mỏi mòn mòn lại chi pháo hoa ngạp đường ngày e theo chồng

Lòng sao de dứt bên a bây giờ chỉ còn lại mình a

Giờ đây mới biết bên a bây giờ chỉ còn lại mình a.

Đêm vũ trường … đón e bằng c hiếc xì po bánh mâm màu vàng

Bằng chiếc xi2po mới mua đời đầu và đôi Dr

Thế gian này mê say nhưng thế gian thường chê pai

Đời còn gì đâu ngoài câu vô nghĩa lúc ta lơi vòng tay.

………………..

Sống trên đời này thằng giàu sang mới chơi hàng trắng

……………….