Hướng dẫn làm đèn cù

Đèn cù là một trong những món đồ chơi truyền thống mỗi dịp rằm tháng tám. Sở dĩ đèn có tên như vậy vì khi di chuyển, nó có thể quay như cái cù [con quay - một loại đồ chơi ngày xưa]. Theo lời nghệ nhân, đèn này còn được gọi là đèn ông sư, vì chao đèn trông giống hình dạng chiếc mũ của các vị hòa thượng.

Những chiếc đèn cù được bày bán ở phố Hàng Mã. Ảnh: Ngân Dương.

Cần khá nhiều công đoạn để làm một chiếc đèn cù như chẻ nứa, tiện bánh xe, uốn và trang trí chao đèn. Chao đèn có 6 cánh, được dán giấy bóng kính màu, thường là 2 màu vàng, 2 màu đỏ, 1 màu xanh và 1 màu tím. Việc dán giấy cần sự khéo léo, tỉ mỉ. Lượng hồ phải vừa đủ, phết với lực nhẹ và dùng tay kéo căng, sau đó miết tay nhẹ ở các góc thì đèn mới đẹp. Sau khi hồ đã khô khoảng 5 phút, đèn được vẽ sơn trang trí, với 2 họa tiết chính là hoa đồng tiền và bó lúa, tượng trưng cho văn hóa Việt Nam.

Cuối cùng, nghệ nhân cài then ngang qua chao đèn, buộc lõi dây thép và cắm đế đèn vào một bánh xe gỗ bên dưới. Đây cũng là công đoạn khó nhất bởi nếu cắm không chuẩn, khi sử dụng đèn sẽ bị tuột. Đèn cù có thể quay được nhờ bánh xe một cạnh tiếp xúc với đế đèn, cạnh kia lăn trên đất. Cán đèn được làm từ cây đay khô dài khoảng 1m, được vót thẳng rồi dán giấy màu xung quanh. Với người có kinh nghiệm, một chiếc đèn sẽ được hoàn thành trong khoảng 20 phút.

"Gần như các công đoạn đều phải làm bằng tay. Sử dụng máy móc sẽ đẹp và nhanh hơn nhưng không có hồn", anh Đỗ Hữu Thăng, con trai ông Đỗ Xuân Kỳ - nghệ nhân làm đèn cù gần 50 năm, cho biết. Anh là thế hệ thứ ba trong gia đình hiếm hoi còn làm đèn cù tại huyện Thường Tín, Hà Nội.

Anh Hữu Thăng [áo trắng] hướng dẫn các công đoạn làm đèn cù trong sự kiện trung thu của Tổ chức Tình nguyện vì giáo dục [VEO]. Ảnh: Ngân Dương.

Khi chơi, trẻ em thường cắm nến vào giữa chao đèn, cầm cán đẩy đèn trên mặt đất. Ánh sáng chiếu qua giấy bóng kính khi đèn xoay tròn sẽ tạo ra hiệu ứng lấp lánh trên mặt đất.

Trong ký ức của nhiều người, vào mỗi mùa Trung thu, trẻ em khắp các phố phường lại kéo những chiếc đèn cù vừa chạy, cười đùa ríu rít... "Ngày xưa đồ chơi chỉ có đèn ông sao và đèn cù. Mình vẫn nhớ bạn nào có đèn cù là xịn lắm, vì nó có thể đẩy và xoay được. Hội trẻ con trong khu tập thể thường tập trung lại vào đêm rằm để cùng phá cỗ và đua đèn cù từ đầu ngõ đến cuối ngõ", chị Minh Châu [27 tuổi], sống tại Hà Nội, chia sẻ.

Ngày nay, đèn cù vẫn được sản xuất và bày bán vào dịp Trung thu, nhưng với số lượng không nhiều. Tại phố Hàng Mã, món đồ chơi này được bày bán với giá khoảng 30.000 đồng một chiếc. Ngoài ra, những năm gần đây, một số nơi như Bảo tàng Dân tộc học, Hoàng thành Thăng Long... cũng mời nghệ nhân đến chia sẻ và hướng dẫn du khách làm đèn cù. Đây cũng là cách để góp phần lưu giữ món đồ chơi này.

Các bạn nhỏ chơi với đèn cù sau khi tham gia trải nghiệm làm đèn. Ảnh: Volunteer for Education

"Ngày càng có nhiều đồ chơi hiện đại, màu mè bắt mắt nên đèn cù không được trẻ em biết đến nhiều. Song gần đây, mọi người có xu hướng trở lại với đồ chơi truyền thống. Dù sức mua không nhiều, mong muốn của gia đình tôi là tiếp tục gìn giữ, giới thiệu sản phẩm truyền thống này đến với trẻ em", anh Hữu Thăng chia sẻ.

Ngân Dương

Duới đây là các thông tin và kiến thức về chủ đề cách làm đèn cù trung thu hay nhất do chính tay đội ngũ Newthang biên soạn và tổng hợp:

1. Cách làm đèn cù - Anhhungxadieu.vn

  • Tác giả: anhhungxadieu.vn

  • Ngày đăng: 27/2/2021

  • Đánh giá: 2 ⭐ [ 76415 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 5 ⭐

  • Tóm tắt: Lang thang trên phố thu để kiếm chút gì đó còn đọng lại trong hồi ức trẻ thơ,  Mùa Trung thu xưa của những chiếc lồng đèn kéo quân, đèn ông sao, đèn ông sư, đèn lon bia, bươm bướm

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: May 29, 2021 Lang thang trên phố thu để kiếm chút gì đó còn đọng lại trong hồi ức trẻ thơ, Mùa Trung thu xưa của những chiếc lồng đèn kéo quân, đèn ông ...... xem ngay

2. Học nghệ nhân Đỗ Vân Kỳ cách làm đèn cù chơi Trung thu

  • Tác giả: vov.vn

  • Ngày đăng: 22/5/2021

  • Đánh giá: 4 ⭐ [ 44516 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 2 ⭐

  • Tóm tắt: null

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Oct 1, 2020 VOV.VN - Đèn cù [đèn ông sư] là món đồ chơi Trung Thu truyền thống của trẻ em. Cái tên đèn ông sư hay đèn cù xuất phát từ hình dáng chao đèn ...

3. Lưu giữ Trung thu truyền thống qua chiếc đèn cù - VnExpress

  • Tác giả: vnexpress.net

  • Ngày đăng: 10/8/2021

  • Đánh giá: 5 ⭐ [ 17077 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 3 ⭐

  • Tóm tắt: Để làm đèn cù, tất cả công đoạn phải thực hiện thủ công, từ chẻ nứa, vót nan cắm vào bánh xe, dán giấy bóng kính, vẽ họa tiết...

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Đèn cù là một trong những món đồ chơi truyền thống mỗi dịp rằm tháng tám. Sở dĩ đèn có tên như vậy vì khi di chuyển, nó có thể quay như cái cù [ ...Sep 27, 2020... xem ngay

4. Đèn cù [đèn ông sư ] trung thu truyền thống | Tiki

  • Tác giả: tiki.vn

  • Ngày đăng: 30/4/2021

  • Đánh giá: 2 ⭐ [ 60530 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 4 ⭐

  • Tóm tắt: Mua online Đèn cù [đèn ông sư ] trung thu truyền thống giá siêu tốt, giao nhanh, Freeship, hoàn tiền 111% nếu giả. Lựa chọn thêm nhiều Trò chơi dân gian khác.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Đèn ông sư có hình dáng giống như bông hoa nhiều màu sắc đang nở. Chất liệu làm từ tre và giấy kiến bóng. Có thanh tre dài có thể cầm được đèn. Vào ban đêm có ...... xem ngay

5. Đèn Cù [Đèn ông sư - Đèn truyền thống] - Đèn Trung thu cỡ lớn

  • Tác giả: shopee.vn

  • Ngày đăng: 8/4/2021

  • Đánh giá: 4 ⭐ [ 84110 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 4 ⭐

  • Tóm tắt: Bài viết về . Đang cập nhật...

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Là một sản phẩm truyền thống được làm bởi các nghệ nhân Việt Nam. Các nguyên liệu chính của sản phẩm đều được làm từ tự nhiên do gia đình mình sản xuất trực ... Rating: 4.6 · ‎7 votes · ‎₫92,500 to ₫186,000 · ‎In stock

6. 9 cách làm đèn lồng siêu đơn giản cho bé vui Trung thu

  • Tác giả: quantrimang.com

  • Ngày đăng: 8/6/2021

  • Đánh giá: 4 ⭐ [ 48177 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 3 ⭐

  • Tóm tắt: Cách làm đèn lồng rất đơn giản. Vì vậy, bố mẹ có thể cùng con làm một chiếc đèn lồng bằng những nguyên liệu đơn giản và sẵn có như giấy, lon bia, vỏ bưởi... để giúp con đón một mùa Trung Thu đáng nhớ nhé.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Sep 19, 2021 Đèn lồng cùng với mặt nạ, súng nước, cánh thiên thần... là đồ chơi quen thuộc trong dịp Trung Thu với các bạn nhỏ. Cách làm đèn lồng rất đơn ... Rating: 4.3 · ‎67 votes... xem ngay

7. 1001+ Cách làm đèn trung thu đẹp, đơn giản trong 5 giây

  • Tác giả: sankid.vn

  • Ngày đăng: 22/3/2021

  • Đánh giá: 4 ⭐ [ 62312 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 4 ⭐

  • Tóm tắt: Làm sao tổ chức trung thu tại nhà cho bé bất ngờ? Cùng Sankid Studio học ngay 101 cách làm đèn trung thu để trao tặng trung thu yêu thương, ý nghĩa 

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Làm sao tổ chức trung thu tại nhà cho bé bất ngờ? Cùng Sankid Studio học ngay 101 cách làm đèn trung thu để trao tặng trung thu yêu thương, ý nghĩa.... xem ngay

8. 10 loại đèn trung thu huyền thoại của thế hệ 7x 8x ... - Homegift

  • Tác giả: homegift.vn

  • Ngày đăng: 2/8/2021

  • Đánh giá: 1 ⭐ [ 54917 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 3 ⭐

  • Tóm tắt: Bài viết về 10 loại đèn trung thu huyền thoại của thế hệ 7x 8x ngày xưa!. Đang cập nhật...

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: 3. Đèn kéo quân · Đèn kéo quân, hay một số nơi cũng gọi là đèn cù, là một loại đèn lồng đốt nến làm bằng giấy và tre có nguồn gốc từ Trung Quốc. · Tết Trung thu ...Aug 23, 2018 · Uploaded by Giáo dục số - GDS Media... xem ngay

9. Đèn kéo quân – Wikipedia tiếng Việt

  • Tác giả: vi.wikipedia.org

  • Ngày đăng: 28/3/2021

  • Đánh giá: 4 ⭐ [ 35752 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 5 ⭐

  • Tóm tắt: Bài viết về Đèn kéo quân – Wikipedia tiếng Việt. Đang cập nhật...

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Đèn kéo quân, hay còn gọi là đèn cù, là một loại đồ chơi bằng giấy có nguồn ... biến trong nhiều dịp lễ tết, nay chỉ còn xuất hiện trong dịp Tết Trung Thu.... xem ngay

10. Học nghệ nhân Đỗ Vân Kỳ cách làm đèn cù chơi Trung thu

  • Tác giả: baomoi.com

  • Ngày đăng: 7/7/2021

  • Đánh giá: 2 ⭐ [ 4285 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 4 ⭐

  • Tóm tắt: Đèn cù [đèn ông sư] là món đồ chơi Trung Thu truyền thống của trẻ em. Cái tên đèn ông sư hay đèn cù xuất phát từ hình dáng chao đèn giống mũ hòa thượng và khi di chuyển đèn sẽ quay như cái cù.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Oct 1, 2020 Đèn cù [đèn ông sư] là món đồ chơi Trung Thu truyền thống của trẻ em. Cái tên đèn ông sư hay đèn cù xuất phát từ hình dáng chao đèn giống mũ ...

11. Hướng dẫn 5 cách làm lồng đèn handmade cho bé chơi ...

  • Tác giả: www.dienmayxanh.com

  • Ngày đăng: 9/7/2021

  • Đánh giá: 2 ⭐ [ 69629 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 1 ⭐

  • Tóm tắt: Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn đến bạn cách thực hiện làm lồng đèn giấy handmade đẹp, đơn giản cho bé chơi Trung Thu ngay tại nhà.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn đến bạn cách thực hiện làm lồng đèn giấy handmade đẹp, đơn giản cho bé chơi Trung Thu ngay tại nhà.Missing: cù ‎| Must include: cù... xem ngay

12. Cách làm đèn kéo quân cho ngày tết Trung thu đơn giản - text ...

  • Tác giả: text.123docz.net

  • Ngày đăng: 10/7/2021

  • Đánh giá: 2 ⭐ [ 65586 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 3 ⭐

  • Tóm tắt: Luồng không khí bên ngoài nhẹ hơn luồng vào tiếp tục được đốt nóng, bay lên tạo thành dòng đối lưu trong không khí làm đèn tiếp tục quay..[r] - Tại 123doc thư viện tài liệu trực tuyến Việt Nam

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Cách làm đèn kéo quân đơn giản nhất dưới đây sẽ giúp bạn không mất nhiều thời gian để hồn thiện một món đồ chơi khơng thể thiếu của trẻ nhỏ dịp trung thu.... xem ngay

13. 8 Mẫu Lồng Đèn Trung Thu Xưa

  • Tác giả: www.dochoidocdao.com

  • Ngày đăng: 20/6/2021

  • Đánh giá: 4 ⭐ [ 78699 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 3 ⭐

  • Tóm tắt: Dưới đây Đồ Chơi Độc Đáo xin giới thiệu với bạn 7 mẫu lồng đèn trung thu xưa truyền thống khá thú vị.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Chỉ vài thao tác đơn giản là rọc các đường dọc lon bia, sau đó ép lon bia lại cho lon bia phồng ra ngoài là bạn đã có thể tự làm được một chiếc lồng đèn trung ...

14. Cách làm lồng đèn Trung thu đơn giản - VnDoc.com

  • Tác giả: vndoc.com

  • Ngày đăng: 19/8/2021

  • Đánh giá: 2 ⭐ [ 73560 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 3 ⭐

  • Tóm tắt: Cách làm lồng đèn Trung Thu | Sắp đến Tết Trung thu rồi, bạn hãy nhanh tay học cách làm đèn lồng xếp vô cùng đơn giản, dễ làm cho bé yêu chơi Trung thu nhé.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Cách làm lồng đèn Trung Thu | Sắp đến Tết Trung thu rồi, bạn hãy nhanh tay học cách làm đèn lồng xếp vô cùng đơn giản, dễ làm cho bé yêu chơi Trung thu nhé. Rating: 3 · ‎26 votes... xem ngay

15. 7 cách làm đèn trung thu đơn giản mà đẹp - Vntrip.vn

  • Tác giả: www.vntrip.vn

  • Ngày đăng: 24/8/2021

  • Đánh giá: 2 ⭐ [ 35395 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 3 ⭐

  • Tóm tắt: Mặc dù chưa tới trung thu nhưng không khí đã bắt đầu nhộn nhịp trên khắp các phố phường, đặc biệt là những con phố bán hàng mã. Đồ chơi được bày bán với

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Sep 17, 2020 Dùng dây thép để tạo móc treo hoặc làm thêm cán cầm tùy theo sở thích. Vậy là bạn đã hoàn thành xong một chiếc đèn trung thu vô cùng xinh xắn ...Missing: cù ‎| Must include: cù... xem ngay

16. 10 loại đèn Trung thu huyền thoại ... - Đắk Nông - Nhịp sống 360

  • Tác giả: nhipsong360.baodaknong.org.vn

  • Ngày đăng: 22/7/2021

  • Đánh giá: 4 ⭐ [ 11473 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 1 ⭐

  • Tóm tắt: Hình ảnh những chiếc đèn thắp nến xanh đỏ chạy vòng khắp xóm đã đi vào ký ức của bao người mỗi độ trăng rằm tháng Tám. Những ngày này, dạo ngoài đường đã thấy các cửa hàng bày bán bánh trung thu, những lồng đèn xinh xinh gắn điện xanh đỏ nhấp nháy. Thế nhưng nhiều người vẫn đi tìm một loại lồng đèn, kiểu truyền thống ngày xưa, của một thời tuổi thơ ngày nào.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Sep 6, 2019 Chỉ từ một cọng dây kẽm, hai chiếc lon sữa bò, một cây tre và rất ít công sức là ta đã có thể tự làm lồng đèn xe ống lon đẩy, có đèn xoay như xe ...... xem ngay

17. Cách làm lồng đèn bằng lon bia đón tết Trung Thu - Làm đồ ...

  • Tác giả: congdonghandmade.net

  • Ngày đăng: 2/4/2021

  • Đánh giá: 1 ⭐ [ 53260 lượt đánh giá ]

  • Đánh giá cao nhất: 5 ⭐

  • Đánh giá thấp nhất: 2 ⭐

  • Tóm tắt: Hướng dẫn bạn cách làm lồng đèn bằng lon bia đẹp hết sảy đón tết Trung Thu.

  • Khớp với kết quả tìm kiếm: Hướng dẫn bạn cách làm lồng đèn bằng lon bia đẹp hết sảy đón tết Trung Thu. Rating: 3 · ‎2 votes... xem ngay

Video liên quan

Chủ Đề