Phương pháp dịch số

7 Phương pháp dịch thuật cơ bản mà bạn nên biết

Tầm quan trọng của việc dịch thuật ngôn ngữ là cần phải hiểu và nắm bắt được các phương pháp dịch thuật cơ bản để cho ra một bản dịch hoàn hảo và chất lượng. Và để hiểu rõ hơn về các phương pháp dịch thuật xin mời bạn cùng tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!

Phương pháp dịch số

7 phương pháp dịch thuật vơ bản mà quý khách nên biết khi tìm hiểu về dịch thuật

Top 7 phương pháp dịch thuật cơ bản

Hiện nay có rất nhiều phương pháp dịch thuật được áp dụng trong lĩnh vực dịch thuật ngôn ngữ. Tuy nhiên sẽ có 7 phương pháp dịch thuật cơ bản và phổ biến nhất mà người làm dịch thuật cần phải biết để công việc trở nên thuận lợi và chính xác. Bạn nên áp dụng các phương pháp sau đây:

Phương pháp dịch chuyển đổi từ loại (Transposition technique)

Phương pháp dịch thuật chuyển đổi từ loại có nghĩa là người dịch sẽ thay thế một từ loại này bằng một từ loại khác nhưng không làm thay đổi hàm ý thông điệp mà bạn muốn gửi đến người đọc. Phương pháp chuyển đổi này được áp dụng cho nhiều từ loại khác nhau chứ không riêng gì danh từ và động từ.

Ví dụ:

- Ledger -> sổ cái
- Staff -> đội ngũ nhân sự

Phương pháp dịch số

Phương pháp dịch thay đổi từ loại

Phương pháp dịch biến điệu (Modulation technique)

Phương pháp dịch thuật này có nghĩa là bạn sẽ thay thông điệp do có sự thay đổi về quan điểm và cách nhìn khác về một vấn đề nào đó. Phương pháp dịch thuật này chỉ nên áp dụng khi dịch nguyên văn hoặc chuyển vị có được một câu dịch đúng ngữ pháp mà không làm mất đi sự tự nhiên trong ngôn ngữ dịch.

Ví dụ:

- Lúc mà -> the time, the moment, when, that (biến điệu cố định)
- It is not dificult to show = it is easy to show -> khó có thể diễn đạt được (biến điệu tự do)

Phương pháp dịch số

Phương pháp dịch thuật biến điệu

Phương pháp dịch tương đương (Equivalance technique)

Phương pháp dịch thuật này thường được áp dụng khi hai ngôn ngữ cùng mô tả một tình huống nhưng có sự khác biệt về phong cách và phương tiện cấu trúc. Tức là người dịch sẽ bổ sung thêm một số từ trong câu hoặc lựa chọn một số lượng từ có giới hạn cùng ý nghĩa để ghép dịch tương đương.

Ví dụ:

- Ouch! -> Ối!
- The dearest is the cheapest. -> Của rẻ là của ôi.

Phương pháp dịch số

Phương pháp dịch thuật tương đương

Phương pháp dịch thoát ý (Adaptation technique)

Phương pháp dịch thoát ý có thể được mô tả là một loại tương đương đặc biệt về tình huống.Phương pháp dịch thuật này thường được áp dụng trong lĩnh vực như Marketing, Slogan, Quảng cáo... nhiều hơn so với các lĩnh vực khác. Bởi đây là các lĩnh vực cần có sự sáng tạo nhiều.

Ví dụ:

- The Scarlet Letter -> Nét Chữ Ô Nhục (tên tiểu thuyết)
- The film is beyond any words. -> Bộ phim này không thể chê vào đâu được.

Phương pháp dịch số

Phương pháp dịch thuật thoát ý

Phương pháp dịch vay mượn (Borrowing technique)

Phương pháp dịch thuật này liên quan đến việc cùng sử dụng từ ngữ hay cùng trạng thái biểu cảm được thể hiện trong văn bản gốc.Trong trường hợp để lấp một khoảng trống về ngữ nghĩa (ví dụ, một kỹ thuật mới, một khái niệm chưa được biết đến) thì phương thức dịch vay mượn là phương thức đơn giản nhất trong tất cả các phương pháp.

Ví dụ:

- Email -> email, internet -> internet (vay mượn không thay đổi về hình thức và nghĩa)
- Canteen -> căn tin (vay mượn thay đổi về hình thức nhưng không thay đổi nghĩa)
- Ozone layer -> tầng ô-zôn (kết hợp cả hai loại hình trên)

Phương pháp dịch số

Phương pháp dịch thuật vay mượn

Phương pháp dịch sao phỏng (Calque technique)

Phương pháp dịch thuật này có phần giống với phương pháp dịch thuật vay mượn nhưng đặc biệt hơn ở chỗ khi dùng phương pháp này sẽ thay thế toàn bộ cú pháp được vay mượn được giải nghĩa sẽ giúp các thành phần riêng lẻ được dịch sát nghĩa hơn.

Ví dụ:

- Heavy industry -> công nghiệp nặng
- Showroom -> phòng trưng bày

Phương pháp dịch số

Phương pháp dịch thuật sao phỏng

Phương pháp dịch nguyên văn (Literal technique)

Phương pháp dịch thuật này gần như không có sự thay đổi quá lớn về câu chữ và gần như chính xác nhất theo văn bản gốc.Người dịch không cần phải tạo ra các thay đổi trừ các thay đổi mà chính ngữ pháp của ngôn ngữ dịch đòi hỏi.

Ví dụ:

- She is deaf to all his advice.
-> Cô ta lờ đi tất cả những lời khuyên của anh ấy.

Phương pháp dịch số

Phương pháp dịch thuật nguyên văn

Trên đây là tổng hợp những kiến thức bổ ích về các phương pháp dịch thuật mà Việt Uy Tín muốn gửi đến bạn. Hãy theo dõi Việt Uy Tín để cập nhật thêm những thông tin bổ ích về ngôn ngữ cũng như về dịch thuật nhé!

7 PHƯƠNG PHÁP DỊCH THUẬT CƠ BẢN

Phương pháp dịch số
26/02/2019 13:47

Phương pháp dịch số
Dịch thuật

Phương pháp dịch số


Dịch thuật thường được biết đến như là một quá trình chuyển nghĩa từ ngôn ngữ gốc (SL) sang ngôn ngữ dịch (TL). Trong việc chuyển nghĩa từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ dịch, người dịch cần một cách dịch hoặc một chiến lược dịch.

Học viện Tài Năng Sao Khuê xin giới thiệu cho bạn7 phương phápdịch thuật cơ bản mà các dịch giả không thể bỏ qua.


1. BORROWING TECHNIQUE (PHƯƠNG PHÁP DỊCH VAY MƯỢN)
Vay mượn là một kỹ thuật dịch thuật liên quan đến việc sử dụng cùng một từ hoặc trạng thái biểu cảm trong văn bản gốc và văn bản đích. Trong trường hợp để lấp một khoảng trống về ngữ nghĩa (ví dụ, một kĩ thuật mới, một khái niệm chưa được biết đến) thì phương thức dịch vay mượn là phương thức đơn giản trong tất cả.
Ví dụ:
- email -> email, internet -> internet (vay mượn không thay đổi về hình thức và nghĩa)
- canteen -> căn tin (vay mượn thay đổi về hình thức nhưng không thay đổi nghĩa)
- ozone layer -> tầng ô-zôn (kết hợp cả hai loại hình trên)


2. CALQUE TECHNIQUE (PHƯƠNG PHÁP DỊCH SAO PHỎNG)
Sao phỏng là một loại dịch vay mượn đặt biệt, toàn bộ đơn vị cú pháp được vay mượn thế rồi các thành phần riêng lẻ của nó được dịch sát nghĩa.
Khi sử dụng phương pháp dịch sao phỏng, dịch giả có xu hướng tạo ra một từ mới trong ngôn ngữ đích nhưng vẫn giữ nguyên cấu trúc của ngôn ngữ nguồn.
Ví dụ:
- heavy industry -> công nghiệp nặng
- showroom -> phòng trưng bày


3. LITERAL TECHNIQUE (PHƯƠNG PHÁP DỊCH NGUYÊN VĂN)
Dịch nguyên văn là phương thức dịch từ đối từ (word for word translation), là sự thay thế cấu trúc cú pháp của ngôn ngữ gốc thường là câu hoặc mệnh đề bằng cú pháp đồng dạng hoặc gần như đồng dạng. Người dịch không cần phải tạo ra các thay đổi trừ các thay đổi mà chính ngữ pháp của ngôn ngữ dịch đòi hỏi. Phương thức này được Vinay và Darbelnet mô tả là phổ biến nhất giữa các ngôn ngữ có cùng hệ phả và văn hóa.
Ví dụ:
- She is deaf to all his advice.
-> Cô ta lờ đi tất cả những lời khuyên của anh ấy.


4. TRANSPOSITION TECHNIQUE (PHƯƠNG PHÁP DỊCH CHUYỂN ĐỔI TỪ LOẠI)
Chuyển đổi từ loại có nghĩa là thay thế một từ loại này bằng một từ loại khác mà không thay đổi nghĩa của thông điệp. Phương thức chuyển đổi từ loại không chỉ xảy ra giữa hai từ loại động từ và danh từ mà còn giữa các từ loại khác.
Ví dụ:
- ledger -> sổ cái
- staff -> đội ngũ nhân sự


5. MODULATION TECHNIQUE (PHƯƠNG PHÁP DỊCH BIẾN ĐIỆU)
Phương pháp biến điệu có nghĩa là sự thay đổi trong thông điệp do có một sự thay đổi về quan điểm, tức là hiểu một điều gì đó theo một cách nhìn khác. Phương pháp này thích hợp khi dịch nguyên văn hoặc chuyển vị có được một câu dịch đúng ngữ pháp nhưng lại không tự nhiên trong ngôn ngữ dịch. Trong phương pháp biến điệu, ta có thể phân biệt biến điệu tự do / không bắt buộc với biến điệu cố định / bắt buộc.
Ví dụ:
- Lúc mà -> the time, the moment, when, that (biến điệu cố định)
- it is not dificult to show = it is easy to show -> khó có thể diễn đạt được (biến điệu tự do)


6. EQUIVALANCE TECHNIQUE (PHƯƠNG PHÁP DỊCH TƯƠNG ĐƯƠNG)
Phương pháp này dùng để chỉ những trường hợp khi hai ngôn ngữ cùng mô tả một tình huống nhưng với các phương tiện cấu trúc hoặc phong cách khác nhau.
Ví dụ:
- Ouch! -> Ối!
- The dearest is the cheapest. -> Của rẻ là của ôi.


7. ADAPTATION TECHNIQUE (PHƯƠNG PHÁP DỊCH THOÁT Ý)
Đây là phương pháp cuối cùng được dùng khi một tình huống trong văn hóa gốc không tồn tại trong văn hóa dịch vì vậy phải có một sở chỉ tương đương với văn hóa gốc trong văn hóa dịch. Phương pháp dịch thoát ý có thể được mô tả là một loại tương đương đặc biệt, tương đương tình huống. Đây là hình thức viết lại bản gốc ở ngôn ngữ dịch, chủ yếu được dùng cho việc dịch thơ, bài hát và kịch.
Ví dụ:
- The Scarlet Letter -> Nét Chữ Ô Nhục (tên tiểu thuyết)
- The film is beyond any words. -> Bộ phim này không thể chê vào đâu được.


Trên đây là toàn bộ kiến thức về 7 phương pháp dịch cơ bản chúng mình muốn mang đến cho bạn. Hãy tiếp theo dõi website và FB Fanpage của chúng mình để cập nhật thêm nhiều kiến thức nữa nhé!

Tin tức liên quan

  • NHỮNG BUỔI HỌC THỰC CHIẾN (TIẾP THEO)
  • ĐIỀU GÌ KHIẾN CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ỨNG DỤNG TRADOS VÀO BIÊN DỊCH LẠI THU HÚT ĐẾN VẬY??
  • NHỮNG BUỔI HỌC THỰC CHIẾN
  • SỰ KHÁC BIỆT GIỮA QUAN ĐIỂM VỀ DỊCH THUẬT SÁNG TẠO CỦA PHƯƠNG ĐÔNG VÀ PHƯƠNG TÂY
  • DỊCH THUẬT 4.0
Phương pháp dịch số