PPP ngang giá sức mua

TS Nguyễn Văn Nông



Học thuyết PPP



Một rổ hàng hóa tương tự ở Việt Nam= 3.500.000 VND



1 NDT = 3500 VND

1.1. Học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đối

1.1.1. Định nghĩa

Biểu hiện tương quan sức mua giữa hai đồng tiền tại một thời điểm

Theo quy luật ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đối, ta thấy thuyết PPP là sự phát

triển của quy luật một giá.

Trong điều kiện thị trường cạnh tranh hoàn hảo, giá của một hàng hóa bán ở bất kỳ

quốc gia nào cũng sẽ như nhau nếu được tính bằng một đồng tiền chung. Và nếu có một

sự chênh lệch trong giá cả khi được tính bằng một đồng tiền chung thì mức cầu sẽ dịch

chuyển để các giá cả này trở nên cân bằng.

Ví dụ 4:

Nếu cùng một sản phẩm được Mỹ và Việt Nam sản xuất mà giá ở Việt Nam thấp

hơn khi được tính bằng một đồng tiền chung , cầu của sản phẩm này sẽ tăng ở Việt Nam

và giảm đi ở Mỹ.

Vì vậy, giá thực tế tính ở mỗi nước hoặc tỷ giá hối đoái có thể điều chỉnh lại hoặc

2 nhân tố này bị tác động đồng thời. Cả hai lực này sẽ làm cho giá của các sản phẩm sẽ

giống nhau khi được tính bằng một đồng tiền chung.

Tuy nhiên, trên thực tế, sự hiện hữu của chi phí vận chuyển, thuế nhập khẩu và hạn

ngạch có thể ngăn cản quy luật ngang giá sức mua tuyệt đối.



1.1.2. Công thức học thuyết sức mua (PPP) dạng tuyệt đối

Nếu đẳng thức Pi = S * P*i là đúng cho mọi hàng hoá và dịch vụ, thì khi tính giá một

rổ hàng hoá và dịch vụ giống nhau ta cũng có:



Với:



4

Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách



TS Nguyễn Văn Nông



S



Học thuyết PPP



tỷ giá giao ngay



P là giá rổ hàng hoá và dịch vụ ở trong nước

P* là giá rổ hàng hoá và dịch vụ ở nước ngoài

Ý nghĩa học thuyết ngang giá sức mua(PPP) dạng tuyệt đối: Giải thích tại một thời

điểm, tại sao tỷ giá của một đồng tiền nhất định so với một đồng tiền này là cao, còn với

đồng tiền khác là thấp.



1.1.3. Ưu điểm và nhược điểm học thuyết ngang giá sức mua(PPP) dạng tuyệt

đối

Ưu điểm

Giải thích sự thay đổi tỉ giá một cách đơn giản.

Nhược điểm



Độ chính xác khó kiểm chứng vì rổ hàng hoá ở mỗi quốc gia là khác nhau và tỉ

trọng hàng hoá trong rổ hàng hoá cũng khác nhau.

Chỉ dựa trên giá cả của một hàng hóa cụ thể mà đưa ra kết luận chung cho cả nền

kinh tế

Dựa trên giả định về thị trường cạnh tranh hoàn hảo (trên thực tế vẫn tồn tại chi phí

vận chuyển, thuế, hạn ngạch

Chi phí vận chuyển, những hạn chế trong lưu chuyển hàng hóa (thuế nhập khẩu,

hạn ngạch), hỗ trợ xuất khẩu gây khó khăn cho kinh doanh chênh lệch giá nhằm

đảm bảo PPP

Sự phân biệt về giá cả do cạnh tranh không hoàn hảo (độc quyền...)

Chỉ tính đến hàng hóa tham gia vào ngoại thương (tradable goods)

Cách đo lường chỉ số giá cả giữa các nước khác nhau

Kết luận:



5

Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách



TS Nguyễn Văn Nông



Học thuyết PPP



Học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đối chỉ là mô hình lý thuyết áp dụng

cho trường hợp cạnh tranh hoàn hảo và không thể áp dụng như là mô hình lý thuyết để

dự đoán tỷ giá.



1.2. Học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tương đối

1.2.1. Định nghĩa

Biểu hiện sự thay đổi của PPP qua thời gian, dẫn đến sự thay đổi của tỷ giá. Thông

thường kỳ hạn là 1 năm.

Học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tương đối đã khắc phục những nhược điểm

của PPP tuyệt đối, PPP tương đối xem xét mối quan hệ giữa giá cả các quốc gia trong

điều kiện của thị trường không hoàn hảo với đủ các yếu tố: chi phí vận chuyển, thuế quan

và hạn ngạch, đồng thời dùng chỉ số giá đại diện cho giá cả hàng hóa mỗi nước. Học

thuyết PPP chỉ ra rằng, tỷ giá giữa hai đồng tiền bất kỳ sẽ điều chỉnh để phản ánh những

thay đổi trong mức giá cả giữa hai nước

Hình thức tương đối của lý thuyết này là một hình thức khác giải thích cho khả năng

bất hoàn hảo của thị trường như chi phí vận chuyển, thuế quan và hạn ngạch. Hình thức

này công nhận rằng do các bất hoàn hảo của thị trường, giá cả của những sản phẩm giống

nhau ở các nước khác nhau sẽ không nhất thiết bằng nhau khi được tính bằng một đồng

tiền chung.

Do các yếu tố của thị trường không hoàn hảo nên giá cả của những sản phẩm giống

nhau ở các nước khác nhau có thể không bằng nhau khi tính bằng một đồng tiền chung.

Tỷ lệ thay đổi trong giá cả sản phẩm giống nhau ở các nước khác nhau sẽ phần nào

giống nhau khi được tính bằng một đồng tiền chung, miễn là chi phí vận chuyển và các

hàng rào mậu dịch là không thay đổi.Tuy nhiên, theo hình thức này, tỷ lệ thay đổi trong

giá cả sản phẩm sẽ phần nào giống nhau khi được tính bằng một đồng tiền chung, miễn là

chi phí vận chuyển và các hàng rào mậu dịch không thay đổi.



6

Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách



TS Nguyễn Văn Nông



Học thuyết PPP



1.2.2. Công thức học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đối

Giả sử

ΔS tỉ lệ phần trăm tỉ giá thay đổi sau một năm

ΔP tỉ lệ phần trăm thay đổi giá cả trong nước

ΔP* tỉ lệ phần trăm thay đổi giá cả ở nước ngoài

Ta có:

Ví dụ 5: lạm phát ở Việt Nam là 10%, lạm phát ở Mỹ là 4% sau 1 năm, S là tỉ giá giao

ngay:



Vậy, đồng USD tính bằng VND tăng giá 5,77%

Nhận xét: Quốc gia nào có tỉ lệ lạm phát cao thì đồng tiền nước đó sẽ giảm giá trong

tương lai.

Ví dụ 6:

Giả sử:

Nếu S = 20.000 VND/$, giá lúa sẽ là:

lúa Mỹ



lúa Việt Nam



Ở Mỹ



200$



220$



Ở Việt Nam



4.000.000 VND 4.400.000 VND



Nếu S = 22.000 VND/$, giá lúa sẽ là:

lúa Mỹ



lúa Việt Nam



Ở Mỹ



200$



200$



Ở Việt Nam



4.400.000 VND 4.400.000 VND



Như vậy, lúa Việt Nam tăng giá 4.400.000 VND/tấn, lúa Mỹ vẫn ở giá 200

USD/tấn, tỷ giá cũ là 20.000 VND/USD, thì lúc đó thuyết ngang giá sức mua PPP nói

rằng tỷ giá sẽ được điều chỉnh theo hướng giảm giá đồng VND, tức là bằng 22.000



7

Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách