Quấy khóc ở trẻ sơ sinh luôn khiến cho các bậc cha mẹ cảm thấy lo lắng, căng thẳng mệt mỏi và dễ stress. Không phải lúc nào bé cũng khóc vì đói hay tã bị dơ, bé có thể khóc vì muốn được ôm ấp hoặc ngược lại vì muốn được nghỉ ngơi.
Hãy cùng tìm hiểu những biểu hiện, triệu chứng và các nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh quấy khóc qua bài viết sau đây của phòng khám Pasteur để các bậc phụ huynh có thêm kiến thức trong việc chăm nuôi trẻ tại nhà nhé.
1/ Hội chứng quấy khóc ở trẻ sơ sinh
Là tình trạng trẻ không chỉ khóc to bằng miệng mỗi lúc chịu tác động cảm xúc mạnh mẽ mà còn kết hợp cả những động tác khua khoắng tay chân, hoặc thậm chí nhiều bé còn vặn mình, vận động cả toàn thân.
Khóc colic
– Cùng một thời điểm trong ngày [sáng, trưa hoặc chiều], bé sơ sinh từ 2-4 tuần tuổi khóc thét dữ dội đến nỗi mặt bé đỏ ửng lên.
– Mỗi lúc khóc, bé nắm chặt bàn tay, bụng căng lên, đầu gối co lại và cong lưng.
– Thường khóc giật mình trong lúc ngủ
– Ăn uống cũng gián đoạn vì bé khóc quấy
– Mỗi lúc khóc to tiếng thường thấy bé ợ hơi
– Khóc theo từng cơn với cường độ khác nhau
– Không thể dỗ bé nín trừ khi bé tự nín
2/ Những dấu hiệu , triệu chứng quấy khóc ở trẻ
Một đứa trẻ khó chịu và quấy khóc là khá bình thường, nên chưa hẳn trẻ khóc là đã mắc bệnh này. Tuy nhiên, bệnh có thể có các triệu chứng như:
- Có thể dự đoán thời gian khóc. Một đứa trẻ bị đau bụng thường khóc cùng vào khoảng thời gian mỗi ngày, thường là vào buổi chiều muộn hoặc buổi tối. Các đợt quấy khóc ở trẻ sơ sinh có thể kéo dài từ vài phút đến ba giờ hoặc nhiều hơn vào một ngày nhất định. Em bé có thể bị nhu động ruột hoặc thải khí khi gần hết đau bụng;
- Cơn khóc dữ dội hoặc khó chịu. Chứng quấy khóc ở trẻ sơ sinh rất dữ dội, nghe rất khó chịu và thường có âm lượng cao. Mặt em bé có thể đỏ và bạn rất khó khăn để dỗ bé nín;
- Khóc không có lý do rõ ràng. Thỉnh thoảng trẻ thường khóc. Tuy nhiên, nếu bình thường, trẻ chỉ cần bạn cho ăn hoặc thay tã lót… Khi mắc hội chứng này, bé có thể khóc mà không rõ nguyên nhân;
- Thay đổi trạng thái. Đôi chân cong, nắm đấm và căng cơ bụng thường xảy ra trong các đợt quấy khóc ở trẻ sơ sinh.
- Hết khóc khi rung hoặc đại tiện
- Khóc khó dỗ
3/ Nguyên nhân dẫn đến quấy khóc ở trẻ
Một số các nguyên nhân dẫn đến việc quấy khóc ở trẻ sơ sinh mà cha mẹ cần lưu ý
+ BÉ ĐÓI
Đây có thể là điều đầu tiên bạn nghĩ đến khi con khóc. Một số dấu hiệu nhận biết cơn đói ở bé sơ sinh: quấy khóc, nhóp nhép miệng.
+TÃ DƠ
Một số trẻ sẽ gửi tín hiệu đến cha mẹ ngay khi muốn được thay tã. Một số khác có thể chịu đựng tã bẩn lâu hơn. Trong cả hai trường hợp, hãy kiểm tra tã của bé.
+ BUỒN NGỦ
Người lớn thường nghĩ rằng khi đã mệt trẻ có thể lăn ra ngủ vào bất cứ lúc nào, ở bất cứ đâu. Trên thực tế mọi chuyện không dễ như vậy, trẻ có thể quấy khóc và gắt ngủ, nhất là nếu bé quá mệt.
+ MUỐN ĐƯỢC ÔM ẤP
Bé rất cần sự âu yếm, vỗ về. Bé thích được nhìn thấy khuôn mặt cha mẹ, nghe giọng nói và lắng nghe nhịp đập trái tim của cha mẹ mình. Thậm chí, trẻ còn nhận biết được mùi hương đặc trưng của từng người. Khóc có thể là cách bé đòi được ôm ấp. Cha mẹ có thể băn khoăn liệu mình có làm hư trẻ khi bế ẵm con quá nhiều, hãy yên tâm, trong những tháng đầu đời, bé sẽ không bị làm hư bằng cách này.
+ KHÓ CHỊU VÙNG BỤNG
Trong thực tế, chứng đau bụng ở trẻ sơ sinh [colic] được định nghĩa là tình trạng khóc không thể dỗ dành, ít nhất 3 giờ mỗi ngày, 3 ngày mỗi tuần và kéo dài ít nhất 3 tuần liền. Nếu bé thường xuyên quấy khóc ngay sau khi bú, có thể bé bị đau bụng. Nhiều bố mẹ tự chữa cho con bằng thuốc chống đầy hơi. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các thuốc này.
Kể cả nếu bé không bị chứng colic và chẳng bao giờ bị đau bụng sau khi bú, một vài đợt đầy hơi ở bụng cũng có thể hành hạ bé khổ sở. Nếu bạn nghi ngờ bé đầy hơi, hãy thử các biện pháp đơn giản như đặt bé nằm ngửa, nắm hai chân của con và cho bé cử động như đang đạp xe. Một số nguyên nhân khác có thể gây đau bụng ở trẻ nhỏ: trào ngược dạ dày thực quản, viêm dạ dày ruột, ….
+ CẦN Ợ HƠI
Cho bé ợ hơi không phải việc làm bắt buộc, nhưng điều này có thể tỏ ra rất hiệu quả nếu thấy bé khóc sau khi ăn. Trẻ nuốt nhiều khí khi bú mẹ hoặc bú bình, và khí bị kẹt lại có thể khiến bé khó chịu.
+ QUÁ LẠNH HOẶC QUÁ NÓNG
Khi con bạn cảm thấy lạnh ví dụ như khi bạn trút bỏ quần áo của bé để thay bỉm hoặc vệ sinh cho bé, bé có thể phản ứng bằng cách khóc.
Trẻ sơ sinh thích được ủ ấm nhưng không quá nóng. Nhìn chung, trẻ ít khi phàn nàn vì bị nóng so với bị lạnh, và khi bị nóng chúng sẽ không khóc gay gắt như khi bị lạnh
+ NHỮNG LÝ DO NHỎ NHẶT KHÁC
Các bé có thể quấy khóc vì những chuyện hết sức khó phát hiện, như khi có sợi tóc thít chặt quanh ngón chân hoặc ngón tay, làm nghẽn tuần hoàn máu. Các bác sĩ gọi tình trạng gây đau đớn này là “hội chứng ga-rô ngón”. Đây là một trong những dấu hiệu đầu tiên cần tìm kiếm khi thấy bé khóc không rõ lý do. Một số bé đặc biệt nhạy cảm với những vật dụng như nhãn mác quần áo thô nhám. Trẻ có thể hết sức “kỹ tính” với từng chi tiết nhỏ, từ cách được bế ẵm đến loại bình đựng sữa bạn cho bé bú.
+ MỌC RĂNG
Mọc răng có thể là một trải nghiệm đau đớn khi từng chiếc răng nhú lên, xuyên qua lớp lợi cứng. Mức độ khổ sở vì mọc răng ở các bé rất khác nhau, nhưng nhìn chung chẳng bé nào tránh khỏi bực bội hoặc rơi nước mắt tại một thời điểm nhất định trong suốt thời kỳ mọc răng.
Nếu bé có vẻ bị đau mà bạn không biết rõ nguyên nhân, hãy thử đưa tay thăm dò lợi bé. Bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên phát hiện ra những đầu răng cứng đang nhú lên nếu bé mọc răng.
Thông thường, bé thường mọc chiếc răng đầu tiên khi được 4-7 tháng tuổi, nhưng chuyện này cũng có thể xảy ra sớm hơn hoặc muộn hơn.
4/ Khi nào đi khám bác sĩ
Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng như sau thì cha mẹ cần đem con đi khám bác sĩ để được tư vấn và theo dõi
+ Khi trẻ khóc sau ngã, sau chấn thương
+ Khóc khi bị bệnh
+ Khóc kèm theo biểu hiện xanh tím
+ Khóc kèm theo những thay đổi về hành vi, ăn uống và giấc ngủ
5/ Làm gì khi bé quấy khóc
– Cố gắng giữ bình tĩnh. Thái độ bình tĩnh trước tiếng khóc của trẻ sẽ giúp bạn tỉnh táo nhận ra những thông điệp mà bé muốn chuyển tải. Dỗ dành con bằng giọng nói nhẹ nhàng.
– Khám phá sức mạnh của sự vuốt ve. Khi cảm thấy bất an, bé thường muốn được cha mẹ vuốt ve để lấy lại bình tĩnh. Vuốt ve giúp bé bớt căng thẳng và có được cảm giác an toàn. Khi thấy an toàn, bé sẽ tự bình tĩnh trở lại. Hãy cố gắng bồng bế bé nhiều hơn, điều này có thể làm giảm bớt những cơn khóc của trẻ.
– Sắp xếp các hoạt động trong ngày theo lịch trình của con. Ví dụ, nếu bé thường khóc vào một thời điểm nhất định buổi tối thì đừng bố trí làm việc gì vào lúc này. Cân nhắc để ăn tối trước thời điểm bé thường khóc.
– Cho phép mình tách khỏi bé một lúc. Nhờ người thân hay bạn bè trông hộ bé ít phút để bạn có thể đi dạo quanh khu mình ở. Nếu không tìm được ai giúp và bạn cảm thấy mình sắp ‘nổ tung’, hãy đặt bé vào nơi an toàn, chẳng hạn như cũi của bé, và ‘trốn’ sang phòng khác hay chạy ra ngoài sân trong ít phút.
– Cố gắng ngủ một chút. Tranh thủ chợp mắt giây lát khi bé ngủ ngày, nhất là nếu bé hay quấy khóc ban đêm. Nếu có thể, hãy nhờ bạn bè trông bé một lúc để mẹ tranh thủ ngủ thêm.
Hãy nhớ tất cả rồi sẽ qua và bạn sẽ thực sự nghiệm ra được nhiều giá trị sống hơn khi cùng con vượt qua được tất cả.
Xem thêm
Cô bé 2 tuổi đã bị nhiễm trùng đường tiểu
Ni Ni, 2 tuổi là một cô bé dễ thương đáng yêu, nhưng gần đây cô bé đột nhiên trở nên nghịch ngợm, hay khó chịu hơn so với trước, dấu hiệu này lặp đi lặp lại trong vòng 1 tuần và cô bé không muốn ăn cơm.
Bình thường Ni Ni đi tiểu đều rất ngoan, nhưng bây giờ mỗi lần đi tiểu thì khóc không ngừng, dỗ thế nào cũng không có tác dụng. Nhìn những biều hiện bất thường của con gái, mẹ Ni Ni thực sự rất lo lắng, sau cùng quyết định đưa Ni Ni đến Khoa chăm sóc sức khỏe trẻ em của Bệnh viện Trung ương Chu Châu khám.
Mỗi lần đi tiểu cô bé Ni Ni khóc không ngừng [Ảnh minh họa]
Bác sĩ Văn Tương Lan, trưởng Khoa Chăm sóc sức khỏe Trẻ em đã tiếp nhận Ni Ni, sau khi xem xét tình hình của Ni Ni, bác sĩ Văn yêu cầu đưa cô bé đi kiểm tra nước tiểu. Kết quả kiểm tra phát hiện nước tiểu của Ni Ni có vẩn đục, trong nước tiểu có lượng lớn tế bào bạch cầu, chuẩn đoán cuối cùng là bệnh nhiễm trùng đường tiểu.
Bác sĩ Văn nói, nhiễm trùng đường tiểu ở trẻ em là do vi sinh vật thâm nhập vào hệ thống tiết niệu gây nên bệnh, chúng sinh sôi nảy nở trong nước tiểu, xâm nhập vào niêm mạc đường tiết niệu hoặc vào hệ thống gây nên phản ứng viêm.
Nhiễm trùng đường tiểu thường xảy ra ở bé gái nhiều hơn bé nam
Trẻ bị nhiễm trùng đường tiểu ở bé thường nặng hơn bé trai và tỉ lệ phát bệnh ở bé gái cao hơn bé trai rất nhiều, điều này chủ yếu là vì niệu đạo của bé gái tương đối rộng, ngắn và niệu đạo gần với hậu môn, do vậy càng dễ nhiễm bệnh.
Nhiễm trùng đường tiết niệu là bệnh thường gặp và thường xuyên xảy ra ở trẻ em. Dấu hiệu nhiễm trùng đường tiểu trẻ nhỏ dễ bị bỏ qua, cha mẹ phải chú ý!
Những trẻ em nhỏ và trẻ sơ sinh có thể có nhiều triệu chứng như: sốt, nôn hay tiêu chảy, ngủ gà, quấy khóc, ăn kém, đau bụng, đi tiểu ra máu... Ở trẻ sơ sinh, triệu chứng thường không rõ ràng. Do vậy, khi phát hiện trẻ sốt mà không rõ nguyên nhân, sốt kéo dài, bỏ bú, rối loạn tiêu hóa... thì phải đưa tới bệnh viện vì có khả năng trẻ đã bị bệnh nhiễm trùng đường tiểu.
Sốt cũng là một dấu hiệu điển hình trẻ bị nhiễm trùng đường tiểu
Ở trẻ lớn hơn, triệu chứng của bệnh thể hiện rõ hơn: trẻ muốn đi tiểu mà không đi được hoặc trẻ thường xuyên tiểu són, tiểu lắt nhắt, tiểu gắt. Kiểm tra nước tiểu của trẻ, phát hiện có màu đục, thậm chí có trẻ tiểu ra máu. Một số trường hợp có thể kèm theo sốt, đau bụng, đau hông lưng. Ðái dầm ở một đứa trẻ từ trước tới nay tiểu bình thường cũng có thể là một triệu chứng của nhiễm trùng đường tiểu.
Nguyên nhân gây nhiễm trùng đường tiểu ở trẻ em
1. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ mặc tã, vì không thể kiểm soát tiểu tiện, đại tiện, dễ bị nhiễm trùng do phân. Đường tiết niệu nữ ngắn, bé trai có bao quy đầu khó làm sạch, chức năng miễn dịch đường tiết niệu và cơ chế bảo vệ bàng quang ở trẻ yếu, dễ viêm nhiễm ngược lên đường tiết niệu.
Ảnh minh họa
2, Dị tật đường tiết niệu bẩm sinh, là vị trí có tỷ lệ dị tật bẩm sinh cao ở các bộ phận khác nhau của cơ thể, chẳng hạn như niệu quản, bàng quang, biến dạng niệu đạo,… dễ phát bệnh nhiễm trùng đường tiểu.
3, Cơ thể của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, nên dễ bị xâm lấn bởi vi trùng và xác suất sử dụng kháng sinh lớn. Nếu kháng sinh bị lạm dụng, vi khuẩn Gram âm, đặc biệt là E. coli, chiếm ưu thế, phá hủy hàng rào bảo vệ xung quanh niệu đạo, làm vi khuẩn xâm nhập vào đường tiết niệu và gây nhiễm trùng.
Phòng bệnh nhiếm trùng đường tiểu ở trẻ như thế nào?
Đối với bé gái, sau mỗi lần đại tiện, cha mẹ nên vệ sinh và lau chùi đúng cách, không lau từ sau ra trước, do lỗ tiểu ở phía trước và hậu môn nằm phía sau, để tránh đưa vi khuẩn từ đường tiêu hóa vào đường niệu. Các bà mẹ nên thường xuyên kiểm tra tã lót và nên thay tã ngay sau khi bé đi tiêu, đi tiểu.
Cha mẹ cố gắng tạo thói quen cho trẻ uống nhiều nước, giúp thận đảo thải tốt các chất bã, đặc biệt có thể rút ngắn thời gian vi khuẩn cư trú trong bàng quang và làm giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu.
Ảnh mịnh họa
Đối với trẻ lớn hơn cần nhắc nhở trẻ không nên nhịn tiểu và nhịn uống nước. Bởi nước tiểu gồm các chất cơ thể cần thải ra ngoài, khi bị ứ trong bàng quang các chất này sẽ là môi trường cho vi khuẩn dễ xâm nhập vào cơ thể và gây nhiễm trùng đường tiểu.
Đối với những trẻ bị nhiễm giun kim cần điều trị ngay. Nhiễm trúng đường tiểu nếu phát hiện sớm có thể được điều trị khỏi bằng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên bệnh không được điều trị kịp thời, nó có thể trở thành viêm thận hoặc thậm chí suy thận.
Những trẻ có dị dạng đường tiểu, dị dạng bàng quang khiến nước tiểu trào ngược lên thận, có thể phải cần đến can thiệp phẫu thuật để điều chỉnh lại.
Ảnh minh họa
Cố gắng cho trẻ mặc quần áo thông thoáng, để bộ phận sinh dục của trẻ ít bị ẩm – môi trường tốt cho vi khuẩn phát triển. Quần áo của trẻ nhỏ không được giặt chung với quần áo của người lớn, quần và tã lót của trẻ phải được giặt qua bằng nước ấm và phơi khô dưới ánh mặt trời.
Theo Hà Vũ [dịch theo Sohu] [Khám phá]