Thanh minh vào ngày bao nhiêu

Tết Thanh minh 2023 là ngày đầu tiên của tiết Thanh minh. Tết Thanh minh 2023 nhằm ngày 5/4 dương lịch.

Nguồn gốc ngày Tết Thanh minh

Theo các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, Tiết Thanh minh là 1 trong 24 tiết khí. Tiết khí này được lập lịch theo quan niệm của các quốc gia phương Đông.

Về mặt nghĩa đen, thanh có nghĩa là trong lành, sạch sẽ, minh có nghĩa là tươi sáng. Tiết thanh minh nghĩa là khi trời mát mẻ quang đãng. Tiết Thanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí, sau các tiết Lập xuân, Vũ thủy, Kinh trập, Xuân phân.

Tết Thanh minh là ngày đầu tiên của tiết Thanh minh và thường không có ngày cố định. Tết Thanh minh 2023 nhằm ngày 5/4 dương lịch. (Ảnh minh họa)

Tiết Thanh minh kéo dài khoảng 15 - 16 ngày và ngày đầu tiên được gọi là Tết Thanh minh.

Ngoài Tết Thanh minh, vào những ngày đầu năm tháng 3 còn có Hội Đạp Thanh hay còn gọi là hội giẫm cỏ. Đây là lễ hội cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc trong dịp này, nam nữ sắm sửa cho mình quần áo đẹp để cùng đi chơi xuân.

Tết Thanh minh 2023 vào ngày nào?

Tết Thanh minh 2023 vào ngày nào? là thắc mắc của nhiều người.

Trong truyện Kiều của Nguyễn Du có câu thơ nổi tiếng mà hầu như người Việt nào cũng thuộc: "Thanh minh trong tiết tháng Ba/ Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh...". Câu này khiến mọi người nghĩ rằng tết Thanh minh luôn diễn ra vào tháng 3 âm lịch.

Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay người ta tính các tiết khí theo lịch dương. Năm Quý Mão nhuận tháng 2 nên tết Thanh minh nhằm vào 15/2 âm lịch chứ không phải tháng 3 âm lịch.

Như vậy, vào năm 2023, Tết Thanh minh sẽ nhằm ngày 5/4 dương lịch (tức ngày 15/2 âm lịch), sau khi kết thúc tiết Xuân phân và kéo dài đến ngày 20/4.

Ngày hôm đó có các giờ tốt như: Giờ Sửu (01 giờ-03 giờ), Giờ Thìn (07 giờ-09 giờ), Giờ Ngọ (11 giờ-13 giờ), Giờ Mùi (13 giờ-15 giờ), Giờ Tuất (19 giờ-21 giờ), Giờ Hợi (21 giờ-23 giờ)

Ý nghĩa của Tết Thanh minh

Dân gian quan niệm “sống có nhà, chết có mồ”. Tức là đối với người khuất thì mộ là nhà; đối với người sống thì ngôi mộ khiến cho ta có cảm giác được gần, là nơi thể hiện tình cảm với người đã khuất.

Vào ngày Tết Thanh minh, chúng ta tưởng nhớ đến người thân đã mất bằng cách chăm sóc, dọn dẹp mộ của họ. Nếu như người thân của mình còn ở trong cõi ngạ quỷ, vong linh, thì họ vẫn được yên lòng. Đây là tấm lòng nghĩa cử tốt đẹp của người sống đối với người đã khuất.

Hơn nữa, việc tạ lễ như vậy cũng sẽ giúp cho những vị thần linh cai quản ở vùng đó có thêm phước báu, người thân của mình cũng được an ổn hơn.

Do vậy, Tết Thanh minh là một phong tục truyền thống có tính nhân văn, nhắc nhở chúng ta sống hướng về cội nguồn, niệm tâm tri ân, tỏ lòng thành kính của mình đối với những người đi trước.

Phong tục ngày Tết Thanh minh của người Việt

Ngày Tết Thanh minh gắn với nghi lễ tảo mộ, sửa sang lại phần mộ của gia tộc cho khang trang, sạch sẽ hơn. Vì thế, đây cũng là dịp để mọi người tri ân, tưởng nhớ những người thân đã mất.

Theo TS Nguyễn Ánh Hồng - Trưởng khoa Văn hóa Phát triển (Học viện Báo chí và Tuyên truyền), vào ngày Thanh minh, người dân đi tảo mộ gia tiên và làm lễ cúng gia tiên sau tảo mộ. Công việc chính của tảo mộ là sửa sang các ngôi mộ của tổ tiên và thắp hương cho người đã khuất.

Dịp Thanh minh, các nghĩa trang thường nhộn nhịp, bởi trẻ con cũng được cho đi theo để nhận biết mộ phần của tổ tiên, học hỏi các nghi lễ truyền thống.

Những người sống xa quê cũng thường thu xếp công việc để về quê tảo mộ. Nhiều người không về đúng ngày Tết Thanh minh. Thế nhưng, họ có thể về bất kỳ ngày nào miễn vẫn còn trong tiết Thanh minh.

Sự nhân văn của người Việt cũng thể hiện trong dịp Thanh minh qua việc giúp sửa sang, quét tước cho những ngôi mộ vô chủ, hoặc những mộ phần ít người thăm viếng. Khi thắp hương cho mộ phần gia tộc mình, mọi người thường thắp cho mỗi ngôi mộ xung quanh một nén hương.

Tết Thanh minh là một sự kiện tâm linh quan trọng của người Việt. Trong ngày này, người dân thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên.

Tết Thanh minh thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của người Việt. (Nguồn: Internet)

Vậy lễ Tết Thanh minh 2023 là ngày nào? Nguồn gốc, ý nghĩa của lễ Tết Thanh minh ra sao sẽ được thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây!

Lễ Tết Thanh minh 2023 là ngày nào?

Tết Thanh minh thường không có ngày cố định mà thời gian sẽ bắt đầu từ ngày 4 đến 5-4, sau khi kết thúc Tiết Thanh minh và kết thúc vào khoảng ngày 20 đến 21-4 Dương lịch. Tết Thanh minh năm 2023 rơi vào thứ Tư, ngày 5-4.

Vào ngày lễ này, con cháu tụ họp lại về thăm mộ ông bà tổ tiên, cùng nhau dọn dẹp và bày biện mâm cúng tươm tất dâng tổ tiên, cầu mong phù hộ các thành viên trong gia đình bình an, khỏe mạnh.

Nguồn gốc lễ Tết Thanh minh

Tiết Thanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí được lập lịch theo quan niệm của các quốc gia phương Đông, bắt đầu sau ngày lập Xuân 45 ngày và sau Đông chí 105 ngày. Thanh minh trong nghĩa đen là khí trời mát mẻ, quang đãng. Tiết thanh minh kéo dài khoảng 15 đến 16 ngày và ngày đầu tiên được gọi là Tết Thanh minh.

Ý nghĩa của lễ Tết Thanh minh

Theo truyền thống của người Việt Nam, Tết Thanh minh là ngày con cháu hướng về cội nguồn tổ tiên. Dù đi làm xa thì vào ngày này cũng về tụ họp để tảo mộ, quây quần, làm mâm cúng tổ tiên tươm tất để thể hiện lòng thành kính với ông bà.

Khi đi tảo mộ, người dân thường sửa sang, quét dọn mộ phần của gia đình mình và những nấm mồ vô chủ hoặc những mộ phần ít người viếng thăm. Mọi người cũng thắp cho mỗi ngôi mộ xung quanh một nén thương để tỏ tấm lòng với người đã khuất.

Ngoài ra, ngày lễ này còn dạy con cháu biết kính trọng, yêu thương, thể hiện lòng hiếu thảo đối với ông bà, cha mẹ khi còn sống, làm trọn đạo lý “uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp mà tổ tiên đã dạy dỗ.

Những việc thường làm trong ngày Tết Thanh minh

Trong ngày Tết Thanh minh, người dân Việt Nam thường có tập tục đi tảo mộ ông bà tổ tiên. Con cháu đến nghĩa trang để sửa sang, dọn dẹp, chuẩn bị lễ vật và thắp hương cho mộ phần.

Sau khi tảo mộ xong, con cháu về dâng mâm cơm cúng gia tiên đã chuẩn bị sẵn trước đó, cùng sum vầy, trò chuyện và ăn uống với nhau để gắn kết tình nghĩa gia đình.

Cúng Tết Thanh minh cần chuẩn bị lễ vật gì?

Tùy theo phong tục từng địa phương, mâm cúng Tết Thanh minh sẽ khác nhau, nhưng chủ yếu vẫn là một mâm cơm dâng ông bà tổ tiên.

Lễ vật cúng Tết Thanh minh thường bao gồm xôi, gà, cơm, canh măng, miến xào, trầu cau, hoa quả, tiền vàng, hoa, hương, đèn cầy.

Cách cúng ở ngoài mộ: Sau khi tảo mộ xong, gia chủ bắt đầu sắp xếp đồ cúng. Hoa quả và tiền vàng được đặt chung, nhưng lễ mặn thì đặt riêng. Sau đó, gia chủ thắp nhang, đèn, cắm 1 hoặc 3 nén nhang và vái 3 lần để bày tỏ lòng thành với thổ công thổ địa, tiếp đó là mời gia tiên về và bắt đầu đọc bài khấn vái cho tiết thanh minh.

Trong lúc chờ hương tàn, gia chủ cùng các thành viên ra khu lăng mộ của gia đình để thắp hương và xin phép dọn dẹp. Khi tuần hương được 2/3 thì gia chủ có thể tạ lễ, hóa vàng, xin lộc rồi ra về.

Cách cúng tại gia: Trước khi cúng, gia chủ cần dọn dẹp nhà cửa và bàn thờ tổ tiên sạch sẽ, sắp xếp đồ dùng ngăn nắp. Chuẩn bị mâm cỗ sẵn để cúng sau khi cúng thanh minh ở mộ về. Khi cúng, gia chủ thắp hương khấn vái tương tự như các tục cúng khác, nên thành tâm và thể hiện lòng thành kính với tổ tiên.

Những lưu ý trong ngày Tết Thanh minh

Khi đi tảo mộ ngày Tết Thanh minh, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

Trước khi dọn dẹp mộ phần, nên thắp hương khấn gia tiên để xin phép. Phát quang cỏ rậm, đắp bồi thêm đất, trồng thêm hoa tươi và quét dọn khu vực xung quanh thật sạch sẽ.

Tránh dẫm đạp lên mộ hay đá đồ cúng khi đi ngang qua phần mộ của người khác.

Phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt, phụ nữ có thai, người bị phong hàn thấp khớp không nên đi tảo mộ.

Hạn chế chụp ảnh, quay video tại khu vực nghĩa trang.

Không nên nói chuyện lớn tiếng, la hét, cười đùa hay bàn tán, chỉ trỏ vào người khác khi đi tảo mộ để thể hiện lòng thành kính với người đã khuất.

Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ biết thêm nhiều hơn về ngày lễ Tết Thanh minh để cùng gia đình đi tảo mộ, cùng sum vầy và tưởng nhớ tổ tiên của mình.

Thanh minh năm nay là ngày bao nhiêu?

Thanh minh tảo mộ là ngày nào?

Thanh minh là ngày như thế nào?

Thanh minh 2023 kéo dài bao lâu?