Để điều trị rối loạn tiền đình, một trong những thuốc thường được sử dụng là cinnarizin. Đây là loại thuốc kháng histamin H1. Thuốc được dùng theo đường uống. Ngoài ra, cinnarizin còn được dùng để phòng say tàu xe [uống trước khi đi tàu, xe].
Tiền đình là một hệ thống thuộc hệ thần kinh nằm ở phía sai ốc tai [hai bên], có vai trò quan trọng trong duy trì tư thế, dáng bộ, phối hợp cử động mắt, đầu và thân mình. Nhiệm vụ chính của tiền đình là giữ thăng bằng cho cơ thể. Khi chúng ta di chuyển, cúi xoay… hệ thống tiền đình cũng nghiêng lắc theo các động tác này và giúp cơ thể có được tư thế thăng bằng. Khi bị rối loạn, người bệnh thường có biểu hiện chóng mặt, quay cuồng, hoa mắt, ù tai, buồn nôn. Nặng hơn người bệnh sẽ mất thăng bằng, không giữ được tư thế, không thể bước đi và dễ ngã…
Dùng cinnarizin trị rối loạn tiền đình có thể gây ra một số tác dụng phụ.
Trong cộng đồng, ngoài được kê đơn thì cinnarizin cũng là một trong những thuốc hay được người dân tự mua về sử dụng để điều trị rối loạn tiền đình hay phòng say tàu xe.
Tuy nhiên khi dùng thuốc này cần lưu ý, cinnarizin có thể gây đau vùng thượng vị, bởi vậy mà thời điểm dùng thuốc nên là sau bữa ăn để giảm kích ứng dạ dày. Thuốc có thể gây ngủ gà [do tác dụng an thần của thuốc], đặc biệt lúc khởi đầu điều trị nên khi uống thuốc người dùng phải tránh làm những công việc đòi hỏi sự tỉnh táo như lái xe, làm việc trên cao, vận hành máy móc… Phải tránh dùng thuốc dài ngày ở người cao tuổi vì có thể gây tăng hoặc xuất hiện những triệu chứng ngoại tháp [gồm các rối loạn giảm động như co cứng, động tác chậm cháp và các rối loạn tăng động như múa giật, rung giật cơ, chứng nằm ngồi không yên], đôi khi kết hợp với cảm giác trầm cảm trong điều trị kéo dài. Ngoài ra, thuốc có thể gây rối loạn tiêu hóa [thường có tính chất tạm thời], nhức đầu, khô miệng, tăng cân, ra mồ hôi, phản ứng dị ứng và giảm huyết áp [khi dùng liều cao]...
Có thể phòng tình trạng ngủ gà và rối loạn tiêu hóa bằng cách tăng dần liều tới mức tối ưu và ngưng dùng thuốc khi bệnh nặng hơn hoặc xuất hiện những triệu chứng ngoại tháp khi điều trị dài ngày cho người cao tuổi.
Không dùng thuốc cùng với các chất ức chế thần kinh trung ương như rượu, thuốc chống trầm cảm ba vòng [vì có thể làm tăng tác dụng an thần của mỗi thuốc nêu trên hoặc của cinarizin].
Dược sĩ Hoàng Thu Thủy
Thuốc cinnarizine dùng để điều trị triệu chứng say tàu xe, rối loạn tiền đình. Cinarizine nằm trong danh mục thuốc không kê đơn. Không dùng thuốc cho trẻ dưới 5 tuổi, nên thận trọng khi dùng trên người cao tuổi, phụ nữ mang thai và cho con bú.
Tên hoạt chất: Cinnarizine
Thương hiệu: Cinaz, Vertiflam, Vertizon, Stugeron.
I. Công dụng Cinnarizine
1. Công dụng của thuốc Cinnarizine
Cinnarizine là thuốc chẹn kênh kháng histamine và canxi thuộc nhóm Diphenylmethylpiperazine, thường được sử dụng để điều trị say tàu xe, rối loạn tiền đình như chóng mặt, ù tai, buồn nôn, nôn trong bệnh Ménière, phòng ngừa chứng đau nửa đầu.
Ngoài ra, cinnarizine còn dùng để điều trị các triệu chứng rối loạn tuần hoàn ngoại biên. Cinnarizine cũng đi kèm với dimenhydrinate [một loại thuốc kháng histamine khác] để điều trị chứng chóng mặt.
Ngoài ra, cinnarizine được biết đến như một thuốc kháng histamine buồn ngủ [an thần], nên có nhiều khả năng khiến bạn cảm thấy buồn ngủ hơn các thuốc kháng histamine khác.
2. Những thông tin chính cần biết khi sử dụng thuốc Cinnarizine
Cinnarizine được sử dụng dưới dạng viên nén 15mg hoặc 25mg. Cinarizin nằm trong danh mục thuốc không kê đơn.
Tránh uống rượu trong khi dùng cinnarizine. Rượu làm tăng nguy cơ tác dụng phụ.
Để ngăn ngừa tình trạng say tàu xe, hãy dùng cinnarizine 2 giờ trước hành trình của bạn. Bạn có thể dùng một liều khác 8 giờ sau nếu cần.
Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm cảm thấy buồn ngủ, tăng cân hoặc khó tiêu.
II. Liều dùng thuốc Cinnarizine
1. Liều dùng thuốc Cinnarizine với người lớn
a. Đối với dạng viên 15mg, cinnarizine được dùng như sau:
Say tàu xe: uống 2 viên 2 giờ trước khi đi du lịch, sau đó 1 viên mỗi 8 giờ trong suốt hành trình nếu cần.
Triệu chứng tiền đình: Người lớn liều thông thường là 2 viên, uống 3 lần một ngày.
b. Đối với liều 25mg, cách dùng như sau:
Say tàu xe: 1 viên 25mg trước khi lên xe 2 giờ, sau đó nếu cần thìcứ 8 giờ một lần uống viên 15mg.
Triệu chứng tiền đình: 1 viên 25mg, ngày uống 3 lần.
Liều lượng sẽ phụ thuộc vào lý do tại sao bạn dùng nó. Bạn nên trao đổi với bác sĩ về liều dùng cụ thể.
2. Liều dùng thuốc Cinnarizine với trẻ em
Đối với dạng viên 15mg, cinnarizine được dùng như sau:
Say tàu xe: Trẻ em từ 5 đến 11 tuổi uống 1 viên 2 giờ trước khi đi du lịch, sau đó nửa viên mỗi 8 giờ trong suốt hành trình nếu cần. Trẻ em từ 12 tuổi trở lên uống 2 viên 2 giờ trước khi đi du lịch, sau đó 1 viên mỗi 8 giờ trong suốt hành trình nếu cần.
Triệu chứng tiền đình: Trẻ em từ 5 đến 11 tuổi liều thông thường là 1 viên, uống 3 lần một ngày. Trẻ em từ 12 tuổi trở lên liều thông thường là 2 viên, uống 3 lần một ngày.
3. Liều dùng thuốc Cinnarizine với người đang mang thai và cho con bú
Cinnarizine được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ [FDA] xếp vào loại C, nghĩa là thuốc có thể gây hại cho thai nhi do liên quan đến tác dụng dược lý nhưng không gây dị tật. Cinnarizine được khuyến cáo nên thận trọng khi dùng cho phụ nữ cho con bú vì thuốc có qua sữa mẹ.
Chỉ sử dụng thuốc khi thật cần thiết, khi các bác sĩ đã cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ khi dùng thuốc cinnarizine. Nếu có chỉ định dùng, cinnarizine nên dùng ở liều thấp nhất đối với các chị em đang cho con bú.
III. Cách dùng Cinnarizine
1. Cách dùng thuốc Cinnarizine hiệu quả
Nếu bạn mua cinnarizine từ hiệu thuốc hãy làm theo các hướng dẫn đi kèm với sản phẩm hoặc nhờ dược sĩ tư vấn. Nếu bạn hoặc con bạn đã được kê đơn thuốc cinnarizine, hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ về cách thức và thời điểm dùng thuốc.
Nên uống thuốc cinnarizine sau bữa ăn để giảm tình trạng khó chịu cho dạ dày của bạn. Bạn có thể uống cinnarizine với một ly nước đầy.
Cinnarizine có thể gây ra tình trạng ngủ gà, vì vậy không nên lái xe, vận hành máy móc hay làm công việc nào đó cần sự tỉnh táo.
2. Bạn nên làm gì khi uống quá liều thuốc Cinnarizine?
Uống quá nhiều cinnarizine có thể khiến bạn rất buồn ngủ, mệt mỏi, cảm thấy yếu hoặc run rẩy, hoặc nhịp tim rất nhanh, không đều hoặc đập thình thịch [đánh trống ngực], thậm chí là hôn mê. Ở trẻ em còn có thể bị co giật.
Khi uống quá liều thuốc, hãy gọi ngay cấp cứu 115 hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
3. Bạn nên làm gì khi quên liều thuốc Cinnarizine?
Nếu bạn quên uống một liều cinnarizine, hãy uống ngay khi nhớ ra. Trừ khi gần đến giờ cho liều tiếp theo của bạn. Trong trường hợp đó, bỏ qua liều đã quên và dùng liều tiếp theo của bạn vào thời gian thông thường.
Điều quan trọng là cách nhau ít nhất 8 giờ giữa các liều. Không dùng 2 liều cùng một lúc. Không bao giờ dùng thêm một liều để bù cho một quên.
Nếu bạn quên liều thường xuyên, có thể giúp đặt báo thức để nhắc nhở bạn. Bạn cũng có thể nhờ dược sĩ tư vấn về các cách khác để giúp nhớ uống thuốc.
IV. Tác dụng phụ của thuốc Cinnarizine
1. Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc Cinnarizine
Giống như tất cả các loại thuốc, cinnarizine có thể gây ra tác dụng phụ, mặc dù không phải ai cũng dùng chúng.
Tác dụng phụ thường gặp có thể là buồn ngủ [ngủ gà], mệt mỏi, khó tiêu, tăng cân. Nếu các tác dụng phụ này kéo dài hoặc gây ảnh hưởng đến bạn hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc dược sĩ.
Bạn cũng có thể gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn khi sử dụng thuốc cinnarizine. Hãy gọi ngay bác sĩ nếu bạn có:
- Chuyển động cơ thể chậm, co giật hoặc giật, cứng cơ, run rẩy. Điều này có nhiều khả năng xảy ra ở những người lớn tuổi đã dùng cinnarizine trong một thời gian dài.
- Vàng da hoặc tròng trắng mắt và đi tiểu sẫm màu - đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề về gan.
- Đau khớp cùng với phát ban da đỏ, đặc biệt là ở các bộ phận của cơ thể bạn tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như cánh tay, má và mũi của bạn.
Một phản ứng dị ứng nghiêm trọng ít khi xảy ra, nhưng không vì thế mà bạn chủ quan. Hãy gọi ngay cấp cứu 115 hoặc đến khoa Hồi sức - Cấp cứu của cơ sở y tế gần nhất nếu bạn bị nổi mẩn da có thể bao gồm ngứa, đỏ, sưng, phồng rộp hoặc bong tróc da; bạn đang khò khè; bạn bị đau ở ngực hoặc cổ họng; bạn khó thở hoặc miệng, mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng bắt đầu sưng.
2. Làm thế nào để đối phó với các tác dụng phụ?
Cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày [ngủ gà]: Dừng những gì bạn đang làm và ngồi hoặc nằm xuống cho đến khi bạn cảm thấy tốt hơn. Không lái xe hoặc sử dụng các công cụ hoặc máy móc nếu bạn cảm thấy buồn ngủ. Đừng uống rượu vì nó sẽ khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn.
Khó tiêu: Dùng cinnarizine với thức ăn để giảm nguy cơ mắc các vấn đề về dạ dày nhưng tránh thức ăn cay. Nếu các triệu chứng của bạn không biến mất, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn. Họ có thể đề nghị một loại thuốc bổ sung để bảo vệ dạ dày của bạn.
Tăng cân: Cố gắng không tăng khẩu phần ăn. Tập thể dục thường xuyên cũng sẽ giúp bạn giữ cân nặng ổn định.
V. Lưu ý sử dụng Cinnarizine
1. Nên làm gì trước khi dùng thuốc Cinnarizine?
Trước khi dùng thuốc hãy thông báo với bác sĩ, dược sĩ các loại thuốc đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê toa, thuốc không kê toa, vitamin và thảo dược.
Cinnarizine không phù hợp với một số người. Hãy cho bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn đã có một phản ứng dị ứng với cinnarizine hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác trong quá khứ; Bạn có vấn đề về tiêu tiểu; Động kinh hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác gây ra phù hợp hoặc co giật; Bệnh tăng nhãn áp góc đóng nguyên phát; Bệnh Parkinson vì cinnarizine có thể làm nặng thêm các triệu chứng; Loạn chuyển hóa porphyrin.
Thuốc cinnarizine không dùng cho trẻ em dưới 5 tuổi. Nên thận trọng khi dùng điều trị dài ngày ở người cao tuổi vì gây tăng hoặc xuất hiện những triệu chứng ngoại tháp.
Ngoài ra, nếu bạn có dự định làm xét nghiệm dị ứng thì nên trao đổi với bác sĩ, vì cinnarizine có thể làm ảnh hưởng đến kết quả. Bạn có thể cần phải ngừng dùng thuốc một vài ngày trước khi làm xét nghiệm.
2. Tương tác thuốc với Cinnarizine
Một số loại thuốc và cinnarizine can thiệp lẫn nhau và làm tăng cơ hội tác dụng phụ.
Nói với dược sĩ hoặc bác sĩ của bạn nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào: làm bạn buồn ngủ, khiến miệng bạn khô, làm cho bạn khó đi tiểu. Uống cinnarizine có thể làm cho những tác dụng phụ tồi tệ hơn.
Sử dụng đồng thời thuốc ức chế thần kinh trung ương hoặc thuốc chống trầm cảm ba vòng có thể làm tăng tác dụng an thần của các thuốc này hoặc của cinnarizine.
VI. Những câu hỏi thường gặp khi dùng thuốc Cinnarizine
1. Uống Cinnarizine bao lâu mới có tác dụng?
Cinnarizin hoạt động dần dần. Từ lúc bạn uống thuốc, có thể mất đến 4 giờ để thuốc đạt được hiệu quả đầy đủ.
2. Nên dùng thuốc Cinnarizine trong bao lâu?
Khoảng thời gian dùng cinnarizine phụ thuộc vào lý do tại sao bạn dùng nó.
Đối với tình trạng say tàu xe, bạn chỉ cần dùng cinnarizine trước và trong suốt hành trình của bạn. Nếu bạn đang dùng cinnarizine để điều trị triệu chứng rối loạn tiền đình, bạn có thể phải dùng thuốc trong vài tháng.
Cinnarizine không có khả năng gây hại ngay cả khi bạn dùng nó trong một thời gian dài. Tuy nhiên, chỉ dùng thuốc này khi bạn cần và có chỉ định của bác sĩ.
Nếu cinnarizine khiến bạn tăng cân, và việc tập thể dục thường xuyên và ăn uống tốt không giúp ích gì thì hãy nói với bác sĩ của bạn.
VII. Cách bảo quản thuốc Cinnarizine
1. Cách lưu trữ thuốc Cinnarizine
Bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, tránh xa nhiệt và ánh sáng trực tiếp. Không đóng băng thuốc trừ khi có yêu cầu. Giữ thuốc xa tầm tay trẻ em và động vật.
Không vứt thuốc trong nhà vệ sinh hoặc đổ vào cống trừ khi được hướng dẫn làm như vậy. Các loại thuốc bị loại bỏ theo cách này có thể gây ô nhiễm môi trường.
2. Thuốc Cinnarizine đã hết hạn
Uống một liều Cinnarizine đã hết hạn không có khả năng tạo ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, hãy thảo luận với dược sĩ, bác sĩ để được tư vấn phù hợp hoặc trong trường hợp gây ra các triệu chứng khó chịu.
Một loại thuốc hết hạn có thể trở nên không hiệu quả để điều trị. Vì vậy, bạn nên loại bỏ khi thuốc đã hết hạn. Để được an toàn, điều quan trọng là không dùng thuốc cũ.
Phương NguyênCổng thông tin tư vấn sức khỏe AloBacsi.vn
Chịu trách nhiệm nội dung: BS.CK1 Trịnh Ngọc Bình
Nguồn: nhs.uk