Khi có thai, lượng sắt cần cho cơ thể sẽ tăng gấp đôi, khoảng 30mg/ngày. Nếu không cung cấp đủ, mẹ bầu sẽ mắc chứng thiếu máu, ảnh hưởng tới sức khỏe của cả thai nhi
👉Theo khuyến cáo Tổ chức y tế thế giới, phụ nữ lần đầu tiên phát hiện có thai nên uống ngay viên sắt mỗi ngày, uống kéo dài tới sau khi sinh một tháng. Liều bổ sung là 60mg sắt kèm theo acid folic 400mcg mỗi ngày. Ngoài ra cũng nên sử dụng các thực phẩm có tăng cường sắt, acid folic cho phụ nữ mang thai.
👉Với mẹ bầu được xác định thiếu máu do thiếu sắt sẽ được bác sĩ chỉ định bổ sung 50-100 mg/ngày. Thậm chí nhiều trường hợp,mẹ bầu bị thiếu sắt nghiêm trọng sẽ phải điều trị tại viện 2- 3 tháng bằng cách tiêm truyền tĩnh mạch để đảm bảo lượng máu cần thiết ở mức ổn định.
⁉️Bổ sung sắt qua chế độ ăn, tăng cường thực phẩm giàu chất sắt
👉Thực phẩm luôn là nguồn bổ sung sắt an toàn và phong phú nhất cho các mẹ bầu. Sắt có nhiều trong các thực phẩm hàng ngày như các loại thịt có màu đỏ, tim, gan, thịt gia cầm, cá, nghêu, hàu, lòng đỏ trứng, các loại đậu, ngũ cốc, các loại rau có lá xanh đậm, bông cải, bí ngô, và trái cây khô. Trong đó, sắt có nguồn gốc động vật hấp thu tốt hơn sắt có nguồn gốc thực vật.
👉Bên cạnh việc bổ sung chất sắt, để việc tạo máu tốt hơn, các mẹ bầu cần bổ sung: - Folate và dạng acid folic tổng hợp của nó, có thể được tìm thấy trong trái cây và nước trái cây, chuối, các loại rau lá xanh đậm, các loại đậu, và tăng cường bánh mì, ngũ cốc và mì ống.
-Vitamin B-12. Vitamin này được tìm thấy tự nhiên trong thịt và các sản phẩm từ sữa. Nó cũng thêm vào một số loại ngũ cốc và các sản phẩm từ đậu nành như sữa đậu nành.
Mẹ bầu nên uống loại sắt nào
👍Thuốc bổ sung sắt cho bà bầu thường có mặt dưới 2 dạng: sắt vô cơ [Sắt sulfate] và sắt hữu cơ [Sắt fumarate và sắt gluconate]. Trong hai dạng này sắt hữu cơ có ưu điểm hơn sắt vô cơ là dễ hấp thu hơn và ít gây táo bón hơn.
👍Có thể dùng các loại viên thuốc chứa sắt đơn thuần được sản xuất ở dạng có hóa trị 2 như: viên sắt gluconat, sắt succinat, sắt fumarat, sắt oxalate...
👍Trên thị trường hiện nay thuốc sắt được bào chế dưới 2 dạng: sắt nước và viên sắt. Sắt nước có ưu điểm là dễ hấp thu, ít gây táo bón, ít gây nóng nhưng lại khó uống và dễ gây buồn nôn. Viên sắt có ưu điểm là dễ uống, không gây buồn nôn nhưng hấp thu kém hơn sắt nước và gây nóng trong nhiều hơn.
Mẹ bầu cần lưu ý gì khi bổ sung thêm viên thuốc sắt?
👉Khi bổ sung thêm viên thuốc sắt, mẹ bầu cần biết rằng sắt là chất dinh dưỡng khó hấp thu, do vậy để cơ thể tăng cường hấp thu sắt bạn nên uống viên sắt lúc bụng đói và uống kèm với các loại nước giàu vitamin C như nước cam, nước chanh… Uống sắt sau ăn 1-2 giờ để cơ thể được hấp thụ sắt tốt nhất.
👉Không dùng thuốc sắt cho bà bầu cùng thời điểm với sữa, thuốc bổ sung canxi hay thực phẩm giàu canxi vì canxi làm cản trở khả năng hấp thụ sắt. Vì vậy, thời điểm uống can xi và sắt nguyên chất phải cách xa nhau.
👉Ngoài ra, khi uống viên bổ sung sắt, mẹ cần uống nhiều nước và ăn những thực phẩm giàu chất xơ để phòng ngừa táo bón. Đặc biệt, mẹ bầu cần nhớ chỉ uống thuốc bằng nước đun sôi để nguội, tránh sử dụng trà hay cà phê vì sẽ làm giảm sự hấp thụ sắt.
👉Dùng thuốc bổ sung sắt có thể giúp mẹ đảm bảo nạp đủ sắt mỗi ngày. Tuy nhiên việc này cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Mẹ bầu tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc uống bổ sung sắt khi chưa được sự cho phép của bác sĩ.
Khi dùng thuốc cần tuân theo chỉ định của thầy thuốc, tránh bổ sung sắt quá liều lượng trong một thời gian dài có thể gây ra nguy cơ xơ gan, bệnh cơ tim, đái tháo đường. Những bệnh thiếu máu không do thiếu sắt [thiếu máu huyết tán, thiếu máu do nhiễm độc chì, thiếu máu do bệnh Thalassémie, suy tủy...] thì không được dùng loại thuốc có sắt.
Nguồn tin : Chiaseyhoc.net
Ngoài tham gia vào tạo máu, sắt tham gia vào quá trình cấu tạo nên enzym hệ miễn dịch, giúp tăng cường sức đề kháng cơ thể. Ngoài ra, khi mang thai nhờ được cung cấp sắt mà con trong bụng mẹ phát triển từng ngày.
Ở mỗi giai đoạn khác nhau, nhu cầu sắt cho mẹ bầu là khác nhau. Dưới đây là hàm lượng sắt mẹ bầu cần mỗi ngày chuẩn theo khuyến cáo.
Trước khi mang thai
Lúc này nhu cầu hàm lượng sắt mỗi ngày của mẹ tối thiểu khoảng 15 mg sắt. Mặc dù hàm lượng của vi chất này khá thấp tuy nhiên nhiều chị em phụ nữ vẫn bị thiếu sắt. Nguyên nhân là do lượng máu bị mất hàng tháng qua chu kỳ kinh nguyệt.
Khi mang thai
Khi mang thai, nhu cầu máu tăng cao để nuôi dưỡng thai nhi. Theo khuyến cáo của tổ chức y tế thế giới, mỗi ngày mẹ bầu cần bổ sung 40 - 60mg sắt nguyên tố và 400mcg acid folic.
Tuy nhiên ở nhiều mẹ bầu bị thiếu máu trầm trọng, nhu cầu bổ sung sắt tăng lên nữa. Mẹ bầu cần làm các xét nghiệm và uống theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
Sau sinh
Ở giai đoạn sau sinh, cho con bú nhu cầu sắt mẹ cần bổ sung ít nhất là 9mg. Trong giai đoạn sinh nở, mẹ bầu thường mất 1 lượng máu lớn. Vì vậy mẹ bầu đừng quên bổ sung sắt trong giai đoạn này.
Nếu mẹ bầu không bổ sung sắt cho bà bầu đủ sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và bé.
Thiếu sắt gây hậu quả gì?
Theo điều tra của Viện dinh dưỡng Quốc gia năm 2016, ở Việt Nam có khoảng 36,8% phụ nữ khi mang thai bị thiếu máu.
Cho thai nhi
Ở những bà bầu thiếu máu, trẻ sinh ra thường nhẹ cân, con còi cọc, sinh non tháng, suy thai, thậm chí sảy thai. Ngoài ra, tăng nguy cơ mắc các bệnh hơn so với các trẻ cùng sinh ra. Trẻ sơ sinh bị thiếu máu còn bị ảnh hưởng tới chậm phát triển não bộ và mắc một số bệnh về tim mạch.
Thiếu sắt gây hậu quả nghiêm trọng trên thai nhi
Cho bà bầu
Với những mẹ bầu thiếu máu nhẹ, mẹ hay cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, đau đầu. Tuy nhiên ở những mẹ bầu bị thiếu máu trầm trọng gây ra những hậu quả sau đây:
Băng huyết khi sinh
Tăng nguy cơ sảy thai, nguy hiểm cho cả mẹ và con
Tiền sản giật
Vỡ ối sớm hơn
Nguy cơ nhiễm trùng hậu sản.
Vậy nên mẹ bầu cần chú ý bổ sung sắt mỗi ngày theo chuẩn hàm lượng khuyến cáo. Thiếu sắt gây ra những hậu quả nghiêm trọng, vậy thừa sắt có bị ảnh hưởng gì không. Mời mẹ đọc tiếp phần 3.
Thừa sắt có sao không?
Khi cơ thể của mẹ thừa sắt, dẫn tới nồng độ sắt tự do và lượng huyết sắc tố hemoglobin tăng cao. Do đó khiến cho quá trình vận chuyển oxy và máu khó khăn, dẫn tới em bé bị thiếu máu máu, thiếu cân, sinh non.
Ngoài ra, khi dư thừa sắt trong cơ thể lâu sẽ tích tụ trong cơ thể tạo áp lực lên gan và lá lách. lâu dài gây suy gan, đái tháo đường. Sắt còn thừa gây ra các bệnh lý về tim mạch, parkinson và ung thư.
Một số dấu hiệu mẹ bầu thừa sắt như:
Buồn nôn, đau bụng.
Chảy máu, đi tiểu ra máu.
Vàng da, chức năng gan suy kém.
Khó thở, hơi thở nhanh, nhịp tim tăng.
Làm gì để biết bà bầu đủ hay thiếu sắt
Chỉ cần quan sát cơ thể một chút, mẹ bầu có thể nhận ra các dấu hiệu cho biết mẹ đã bổ sung đầy đủ sắt hay chưa. Dưới đây là tổng hợp các dấu hiệu thiếu sắt mẹ có tham khảo.
Da và niêm mạc
Màu sắc của da niêm mạc phản ánh tới tình trạng sức khỏe của mẹ, đặc biệt là tình trạng máu của mẹ. Đây là dấu hiệu được bác sĩ đánh giá đầu tiên khi mẹ đi thăm khám.
Nếu phụ nữ mang thai bị thiếu máu do bổ sung không đầy đủ, khi đó da niêm mạc sẽ có những dấu hiệu bất thường. Da dẻ sẽ không được hồng hào, ngược lại da trông nhợt nhạt, lòng bàn tay bớt hồng hào hơn, môi tái nhợt. Mẹ để ý sẽ thấy niêm mạc dưới mi mắt cũng thưa thớt mạch máu hơn, lưỡi và vòm miệng cũng nhạt hơn người bình thường.
Móng tay khô, tóc gãy rụng nhiều
Móng tay và tóc được máu nuôi dưỡng nên sẽ tình trạng móng và tóc phản ảnh trực tiếp tới chất lượng máu của cơ thể. Nếu mẹ bầu thiếu máu thì móng tay giòn và dễ gãy do thiếu protein được nuôi dưỡng. Tóc khô hơn và rụng nhiều thành từng mảng khi chải đầu.
Thường xuyên mệt mỏi, đau đầu
Đây là tình trạng mà hầu như mẹ bầu thiếu máu nào cũng gặp phải. Do máu không cung cấp oxy lên não dẫn tới hiện tượng này. Ngoài ra, sản phụ thấy mạch nhanh, hồi hộp và đánh trống ngực. Nếu tình trạng này kéo dài, mẹ bầu sẽ giảm khả năng gắng sức, ngất xỉu thường xuyên.
Bà bầu mệt mỏi thường xuyên do thiếu máu
Các xét nghiệm cho mẹ bầu thiếu máu
Kết quả xét nghiệm cho thấy mẹ bầu đang thiếu máu do thiếu sắt như: chỉ số Hemoglobin hoặc Hematocrit [RBC] thấp là dấu hiệu cho thấy thiếu máu, thiếu sắt ở mẹ bầu.
=>>Xem thêm: Thực phẩm giàu sắt cho bà bầu
Mẹ bầu nên làm gì khi bị thiếu máu
80% mẹ bầu thiếu máu do thiếu sắt, do đó để đủ máu nuôi dưỡng mẹ và thai nhi thì mẹ bầu cần chú ý bổ sung các thực phẩm giàu chất sắt như gan, thịt bò, các loại nghêu, sò, các loại rau xanh khác. Tuy nhiên hàm lượng sắt trong thức ăn là chưa đủ đáp ứng nhu cầu theo chuẩn khuyến cáo. Do đó, mẹ bầu chú ý bổ sung thêm các viên uống bổ sắt chuẩn hàm lượng từ 40 - 60 mg mỗi ngày.
Trên đây là tổng hợp những kiến thức hữu ích tới mẹ bầu và để trả lời cho câu hỏi mẹ bầu thiếu sắt có nguy hiểm không và cần làm gì khi thiếu sắt. Chúc cho mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh, em bé có một sức khỏe tốt.