kinh nghiệm về lãnh đạo và quản lý trường tiểu học
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [156.01 KB, 10 trang ]
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
MỘT SỐ KINH NGHIỆM LÃNH ĐẠO VÀ QUẢN LÝ
SỰ THAY ĐỔI TRƯỜNG TIỂU HỌC KRÔNG ANA
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Lãnh đạo và quản lý sự thay đổi là một tiến trình nhằm xây dựng cầu nối giữa tầm
nhìn và hành động. Các nhà lãnh đạo thường cố gắng thực hiện sự thay đổi mà chưa chú
ý nhiều đến chiến lược của sự thay đổi. Trong nhiều tình huống, mọi người không sẵn
sàng đón nhận sự thay đổi, thay vì đó, họ thường có thái độ phản kháng. Một số kinh
nghiệm nho nhỏ này sẽ giúp Hiệu trưởng nắm được cách thức và hướng giải quyết
những khó khăn gặp phải trong quá trình thực hiện sự thay đổi. Đồng thời nhận biết và
lý giải được tính cần thiết của sự thay đổi, lãnh đạo và quản lý sự thay đổi ở trường phổ
thông trong bối cảnh trong nước và quốc tế có nhiều sự thay đổi. Vận dụng được những
kiến thức cơ bản về lãnh đạo và quản lý sự thay đổi vào việc đề xuất các giải pháp đổi
mới trên cơ sở thực tiễn trường nơi mình đang công tác. Có được niềm tin và quyết tâm
thay đổi để phát triển nhà trường của mình trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập.
II. ĐỐI TƯỢNG, CƠ SỞ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cưú:
Đội ngũ CBVC, học sinh, CMHS, các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà
trường…
2. Cơ sở nghiên cứu:
Đề tài được thực hiện tại trường Tiểu học Krông Ana – Thị trấn Buôn Trấp –
Krông Ana – Đăk Lăk.
Tài liệu nghiên cứu: Bồi dưỡng Hiệu trưởng trường phổ thông theo hình thức liên
kết Việt Nam – Singapore
3. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp tiếp cận thích ứng
- Phương pháp chuyên gia
- phương pháp kiểm tra
- Phương pháp phân tích
- Phương pháp tổng hợp…
4. Cơ sở lý luận của vấn đề tổng kết
Trước hết chúng ta cần hiểu khái niệm thay đổi là gì ?
Thay đổi là quá trình vận động do ảnh hưởng, tác động qua lại của sự vật, hiện
tượng, của các yếu tố bên trong và bên ngoài; thay đổi là thuộc tính chung của bất kỳ sự
vật hiện tượng nào.
- Thay đổi về xã hội: chính trị, đường lối, chủ trương, chính sách…
- Thay đổi về kinh tế: nông nghiệp chuyển sang công nghiệp và dịch vụ, đổi mới
phương tiện, công cụ, thay đổi công nghệ…
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 1
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
- Thay đổi về khoa học – công nghệ: vi tính, công nghệ thông tin…
- Thay đổi về giáo dục: chương trình, sách giáo khoa, phương pháp, phương tiện,
cơ sở vật chất trường học
Để thực hiện được sứ mệnh của mình trong việc đổi mới và phát triển giáo dục
hiện nay, người Hiệu trưởng trường phổ thông vừa là nhà lãnh đạo vừa là người quản lý
giáo dục. Nhận thức đúng đắn về vai trò của người Hiệu trưởng trong giai đoạn đổi mới
phát triển giáo dục hiện nay, bản thân là một Hiệu trưởng quản lý ở trường Tiểu học
Krông Ana, Huyện Krông Ana, tôi xin phép được trình bày một số kinh nghiệm của
mình trong công tác lãnh đạo và quản lý sự thay đổi ở trường Tiểu học Krông Ana như
sau:
III. MÔ TẢ THỰC TRẠNG
1.Thuận lợi:
Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành từ Trung ương đến
địa phương, sự hỗ trợ của nhân dân, cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội với sự nổ lực
phấn đấu không ngừng của đội ngũ nhà giáo nên sự nghiệp GD & ĐT Huyện Krông Ana
nói chung, Trường Tiểu học Krông Ana nói riêng đã và đang có nhiều thành quả đáng
ghi nhận về phát triển quy mô và chất lượng giáo dục, cơ sở vật chất nhà trường đã và
đang được đầu tư xây dựng phát triển theo hướng chuẩn hóa và hiện đại hóa; trang thiết
bị được trang bị đồng bộ, đáp ứng tốt hơn yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục ở nhà
trường, phù hợp với nhu cầu học tập của xã hội.
Về môi trường sư phạm trong nhà trường: Có Chi bộ Đảng lãnh đạo với 19 Đảng
viên đầy tâm huyết; 100% giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn, tập thể CBVC- HS trường
TH Krông Ana đoàn kết một lòng, đang nổ lực thi đua thực hiện chỉ thị 06 – CT/TW
của Bộ chính trị; Chỉ thị 33/2006/CT – TTg của Thủ tướng Chính phủ; Nghị định
68/2006/NĐ – CP của Chính phủ hướng dẫn thực hiện Luật thực hành tiết kiệm, chống
lãng phí; Luật phòng chống tham nhũng; thực hiện Nghị quyết Trung ương 3[khóa X]
được lồng ghép trong việc thực hiện các cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”, các cuộc vận động của ngành: “Hai không” với 4 nội
dung; “Dân chủ, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm”; “Mỗi thầy cô giáo là một tấm
gương về đạo đức, tự học và sáng tạo”; xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh
tích cực”, với những hiệu quả thiết thực nhằm hướng tới sự phát triển bền vững ở nhà
trường.
Về môi trường bên ngoài nhà trường: được các cấp, các ngành, chính quyền địa
phương quan tâm phối hợp chặt chẽ. Địa bàn nơi trường tọa lạc có 02 thôn văn hóa.
Công tác xã hội hóa Giáo dục trên địa bàn đã được chú trọng, huy động được nguồn lực
của nhân dân, tạo được sự đồng thuận cao đối với sự nghiệp giáo dục và công tác xã hội
hóa giáo dục. Cách nhìn nhận, đánh giá của xã hội đối với đội ngũ nhà giáo được nâng
lên, đời sống của giáo viên ngày càng được cải thiện, tạo được môi trường thuận lợi để
duy trì và phát triển đội ngũ.
2. Khó khăn:
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 2
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
Do điều kiện địa lý tự nhiên của Huyện Krông Ana nói chung Thị trấn Buôn Trấp
nói riêng, phát triển kinh tế nông nghiệp là chủ yếu, với nhiều dân tộc sinh sống trên địa
bàn, phong tục tập quán, truyền thống đa dạng và phong phú.
Thực tế đời sống của một số em theo học tại trường Tiểu học Krông Ana còn
gặp nhiều khó khăn; số học sinh thuộc hộ nghèo tương đối đông [trên 30 hộ]. Việc tiếp
thu bài của một số học sinh rất chậm lại nhanh quên. Nhiều học sinh ở xa trường nên
việc đi lại còn gặp khó khăn, số học sinh tăng do nhu cầu học tập và nguyện vọng của
nhân dân ngày càng tăng; mục tiêu học ngày càng đa dạng…đặt ra yêu cầu mới cho giáo
dục, cho thầy cô giáo, người học, cho nhà trường, người lãnh đạo và quản lý nhà trường.
Đội ngũ giáo viên đa số là nữ, nhiều giáo viên đang trong độ tuổi sinh con, bận
nuôi con nhỏ.
Khả năng ứng dụng công nghệ thông tin của một số giáo viên vào công tác giảng
dạy chưa thành thạo.
CSVC, thiết bị, các phòng chức năng chưa đầy đủ.
Trường vừa chuyển toàn bộ học sinh về học tại cơ sở mới nên bước đầu còn gặp
khó khăn về cơ sở vật chất.
IV. NHỮNG GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
1. Mục tiêu chung
Từ thực trạng nêu trên bản thân là Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường thật sự
trăn trở, có thái độ đúng đắn, xác định mục tiêu một cách khoa học. Chủ động và có định
hướng, từ đó xây dựng kế hoạch chiến lược và xây dựng các kế hoạch phát triển nhà
trường: phấn đấu đạt chuẩn mức độ 2 vào năm học 2012 – 2013; “Xây dựng trường học
thân thiện học sinh tích cực”…
Căn cứ vào đặc điểm tổ chức và hoạt động của nhà trường xác định hệ thống mục
tiêu như sau:
- Phát triển số lượng học sinh và nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục.
- Tổ chức thực hiện và phát triển các chương trình giáo dục.
- Phát triển đội ngũ cán bộ, nhân viên, giáo viên đủ và đồng bộ, từng bước nâng
cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật và cải thiện đời sống.
- Huy động nguồn lực và xây dựng, sử dụng, bảo quản trường sở, Thư viện - thiết
bị.
- Xây dựng và không ngừng hoàn thiện các tổ chức chính quyền, Đảng, các đoàn
thể quần chúng để xây dựng trường vững mạnh.
- Phát triển các mối quan hệ của nhà trường với xã hội để làm tốt công tác giáo
dục và phát triển giáo dục.
* Để biến các mục tiêu thành kết quả trước hết hiệu trưởng phải xác định được
những khoảng cách chiến lược xuất hiện giữa hiện tại và tương lai, đo lường được hiện
tại và phán đoán được tương lai một cách rõ ràng, minh bạch, toàn diện và chính xác là
việc làm tích cực chuẩn bị cho sự thay đổi thành công.
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 3
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
Từ đó xác định nhu cầu thay đổi, Hiệu trưởng cố gắng đáp ứng nhu cầu cho cán
bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh một cách thiện chí và hợp lý, tiếp thu ý kiến, nguyện
vọng của mọi người kể cả học sinh và cha mẹ học sinh một cách nghiêm túc và thấu
hiểu; xem xét kỹ đầu ra và các yếu tố đảm bảo chất lượng đầu ra là nhu cầu trung tâm
của nhà trường để chọn lựa những thay đổi cần thiết; nhận biết và đánh giá sự phức tạp;
xây dựng kế hoạch chương trình thay đổi phù hợp.
* Xây dựng kế hoạch
- Lập kế hoạch để thực hiện hệ thống mục tiêu là đi tìm nguồn lực [nhân lực, vật
lực, tài lực] và thời gian, không gian…
- Chi phí về tất cả các mặt phải được xác định, tìm ra phương án chi phí ít nhất
để đạt được hiệu quả cao nhất trong công việc.
- Người quản lý phải tìm ra đủ các nguồn lực và điều kiện để thực hiện mỗi
mục tiêu cụ thể :
+ Cân đối giữa yêu cầu và khả năng, phải nắm vững khả năng mọi mặt của nhà
trường
+ Các tiềm năng có thể có, thấu hiểu từng mục tiêu và tính toán tỉ mỉ việc đầu tư
cho mỗi mục tiêu theo một phương án tối ưu.
2. Tổ chức thực hiện sự thay đổi ở trường Tiểu học Krông Ana
Hoạt động tổ chức trước hết và chủ yếu là xây dựng cơ cấu tổ chức: xác định các
bộ phận cần có, thiết lập mối quan hệ ngang và dọc của các bộ phận, xác định chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng bộ phận, xây dựng quy chế hoạt động.
3. Các bước thực hiện
a. Hiệu trưởng có bản lĩnh đổi mới, soạn thảo và ra các Quyết định đúng đắn, kịp
thời và chịu trách nhiệm về các quyết định nhằm đảm bảo cơ hội học tập cho mọi HS,
nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục của nhà trường. .
b. Xác định và phân loại các hoạt động cần thiết để thực hiện mục tiêu [hoạt động
chuyên môn, Tài chính, CSVC, Thư viện - thiết bị, Đoàn thể, Ban đại diện CMHS].
+ Về hoạt động chuyên môn: quản lý việc thực hiện chương trình các môn học
theo hướng phân hóa, phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh
trên cơ sở chuẩn kiến thức kĩ năng theo các quy định hiện hành; Dạy học hướng vào học
sinh, lấy học sinh làm trung tâm; khuyến khích trao đổi chia sẻ kinh nghiệm; thúc đẩy cổ
vũ tinh thần hợp tác, kỹ năng làm việc nhóm. Chú trọng bồi dưỡng, phát triển chuyên
môn cho đội ngũ giáo viên, khuyến khích giáo viên tích cực học hỏi, thường xuyên dự
giờ, trao đổi chia sẻ kinh nghiệm chuyên môn, nhằm giúp giáo viên cải thiện, nâng cao
chuyên môn…]
+ Về hoạt động tài chính , CSVC ,Thư viên, thiết bị: huy động và sử dụng có hiệu
quả, minh bạch các nguồn tài chính [xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ, công khai ngân
sách trước hội đồng sư phạm] phục vụ các hoạt động dạy học giáo dục của nhà trường.
Sử dụng hiệu quả tài sản, thiết bị của nhà trường phục vụ đổi mới giáo dục phổ thông.
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 4
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
+ Phối hợp với các Đoàn thể trong nhà trường: tổ chức các phong trào thi đua lành
mạnh, động viên, khích lệ và trân trọng các thành tích của giáo viên, học sinh, chăm lo
đời sống của cán bộ, giáo viên, nhân viên. Từng bước xây dựng hệ thống thông tin phục
vụ hoạt động dạy học, giáo dục hiệu quả. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý
dạy học và giáo dục.
c. Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá, khen thưởng hợp lý thúc đẩy mọi người nỗ
lực làm việc; đảm bảo đánh giá kết quả các mặt hoạt động của nhà trường khách quan,
khoa học, công bằng. Tiếp nhận và xử lý thông tin phản hồi để tư vấn, đổi mới và nâng
cao chất lượng dạy học giáo dục của nhà trường
d. Nhóm các hoạt động lại, để hình thành cơ cấu tổ chức.
e. Lựa chọn cán bộ phù hợp [Phó Hiệu trưởng, Tổ trưởng chuyên môn, Tổ văn
phòng, Trưởng các đoàn thể…]
g. Phân nhiệm và phân quyền rành mạch cho các bộ phận.
h. Ràng buộc các bộ phận theo chiều dọc và chiều ngang trong mối quan hệ về
trách nhiệm, quyền hạn và thông tin.
*Lựa chọn, sử dụng cán bộ phù hợp thực hiện sự thay đổi
- Tìm kiếm và lựa chọn người có năng lực và phẩm chất phù hợp với nhiệm vụ:
cuối năm học 2009 – 2010 tổ chức cấp trên điều động đ/c Phó HT về nhận công tác tại
trường TH Lê Hồng Phong, nhà trường khuyết 01 đ/c PHT, Tập thể chúng tôi đã lựa
chọn 01 đ/c trong số Đảng viên là giáo viên giỏi có nhiều thành tích, đề nghị cấp trên bổ
nhiệm; đồng thời chọn các đ/c giáo viên có phẩm chất đạo đức và năng lực chuyên môn
tốt bố trí làm tổ trưởng chuyên môn, giữ các chức vụ chủ chốt trong nhà trường…
- Đào tạo và bồi dưỡng: Tạo mọi điều kiện thuận lợi cho CBVC tham gia học tập
các lớp bồi dưỡng để nâng cao nhận thức về chính trị, chuyên môn nghiệp vụ như đ/c
Nguyễn thị thanh Huyền học lớp trung cấp lý luận chính trị ; đ/c Nguyễn Thị Hồng học
trung cấp Thư viện – Thiết bị ; đ/c Nguyễn Thành Đạt, Tào Thị Sinh, Phan Thị Liên,
Nguyễn Thị Tình, Nguyễn Thị Huê, Nguyễn Thị Phấn, Đỗ Thị Thu Hà, Hồ Thị Kim
Oanh…theo học các lớp Đại học, Cao đẳng tại chức…
- Phương pháp đánh giá thành quả hoạt động:
Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá, khen thưởng hợp lý thúc đẩy mọi người nỗ
lực làm việc; đảm bảo đánh giá kết quả các mặt hoạt động của nhà trường khách quan,
khoa học, công bằng. Tiếp nhận và xử lý thông tin phản hồi để tư vấn, đổi mới và nâng
cao chất lượng dạy học giáo dục của nhà trường thực hiện mục tiêu và kỹ năng nghề
nghiệp, kỹ năng thực hiện các chức năng quản lý.
*Phân công trách nhiệm
Trong nhà trường có sự phân quyền nhất định, đòi hỏi một sự lựa chọn xem
những quyết định nào sẽ được giao cho cấp nào trong cơ cấu tổ chức của đơn vị, đồng
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 5
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
thời kiểm tra, giám sát để điều chỉnh bổ sung kịp thời những thiếu sót, nhằm hoàn thành
các mục tiêu có hiệu quả.
* Nghệ thuật giao quyền
Sự sẵn sàng chia sẻ quyền lực, tin cậy cấp dưới, lựa chọn cán bộ, Không khoán
trắng, không cô lập, khen thưởng sự ủy quyền có kết quả và tiếp thu tốt quyền hạn, thiết
lập hệ thống kiểm tra hữu hiệu cụ thể là thành lập Ban kiểm tra nội bộ, đảm bảo sự cân
bằng, vừa sức.
- Tạo mọi điều kiện cho sự thay đổi; hạn chế các phản kháng
Hiệu trưởng chỉ đạo thực hiện kế hoạch, có sự theo dõi và giám sát công việc để
chỉ huy, ra lệnh cho các bộ phận và các hoạt động của nhà trường diễn ra đúng hướng,
đúng kế hoạch, tập hợp được các lực lượng giáo dục trong một tổ chức và phối hợp tối
ưu với nhau.
Tạo ra sự liên kết, liên hệ giữa các thành viên trong tổ chức, tập hợp động viên và
hướng dẫn, điều hành họ hoàn thành những nhiệm vụ nhất định đạt được mục tiêu đã
xác định.
Trong khi thực hiện kế hoạch có thể có một số vấn đề chưa phù hợp với thực tiễn
cần phải điều chỉnh cho hợp lý hơn. Hiệu trưởng bám sát hiện trường, phân tích nhanh
chóng các vấn đề thực tiễn để kịp thời điều chỉnh, sửa chữa, bù đắp, chỉnh lý kế hoạch
để hoạt động giáo dục đạt hiệu quả tối ưu. Muốn chỉ đạo tốt, hiệu trưởng cần thu thập
thông tin chính xác, biết phân tích, xử lý các nguồn thông tin và đưa ra các quyết định
đúng đắn. Nguồn thu thập thông tin quan trọng đó là kiểm tra, kiểm kê, đánh giá. Một
thực tế cho thấy lần đầu tiên Hiệu trưởng lên kế hoạch tổ chức Hội diễn văn nghệ chào
mừng ngày nhà giáoViệt Nam 20 tháng 11 và chương trình thắp sáng ước mơ Việt
Nam.Trong tập thể có nhiều giáo viên chưa đồng ý với chủ trương đó vì nhiều nguyên
nhân, lo vì sợ tổ chức sẽ gặp nhiều khó khăn như: Không có kinh phí, khả năng luyện
tập hạn chế, tình hình trật tự an ninh trong đêm hội diễn…trong tình huống này người
hiệu trưởng bình tĩnh lắng nghe tất cả các ý kiến của giáo viên và nhanh chóng phân
tích các vấn đề thực trạng về thuận lợi, khó khăn để mọi thành viên trong tập thể hiểu,
tạo cho họ có niềm tin vào sự thành công, từ đó họ sẽ có quyết tâm cao trong công việc
được giao.Sau mỗi lần tổ chức Hội diễn, Hội thi nhà trường kịp thời hội ý rút kinh
nghiệm…
* Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch thay đổi
Kiểm tra là một chức năng cơ bản và quan trọng của quản lý. Lãnh đạo mà không kiểm
tra thì coi như không lãnh đạo. Kiểm tra nhằm thực hiện ba chức năng: phát hiện, điều
chỉnh, khuyến khích. Nhờ có kiểm tra mà người cán bộ quản lý có được thông tin để
đánh giá được thành tựu công việc và uốn nắn, điều chỉnh một cách đúng hướng nhằm
đạt mục tiêu. Dựa vào những chức năng nêu trên, hàng năm Hiệu trưởng ra Quyết định
thành lập Ban kiểm tra nội bộ ngay từ đầu năm học; xây dựng kế hoạch kiểm tra phù
hợp với tình hình thực tế của nhà trường; phân công nhiệm vụ cho từng thành viên. Xác
định các tiêu chí đánh giá việc thực hiện kế hoạch ở một số nội dung cụ thể [ví dụ: vấn
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 6
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
đề tự học tự bồi dưỡng; bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu được đánh giá
thế nào].
- Thường xuyên kiểm tra rà soát việc thhực hiện kế hoạch để có những điều chỉnh
nếu cần.
Bên cạch đó còn tập trung đánh giá sự cống hiến xây dựng nhà trường và thực
hiện chuyên môn của mỗi cá nhân được đánh giá một cách công bằng. Hoạt động này
được thực hiện thông qua các báo cáo SK - KN, tổ chức đánh giá một cách nghiêm túc
để xác nhận sự sáng tạo và được nhân rộng, áp dụng trong những điều kiện phù hợp
như chuyên đề cấp trường,cấp cụm nhằm góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả các
hoạt động giáo dục của nhà trường.
- Định kỳ có báo cáo sơ kết, tổng kết và rút kinh nghiệm về những công việc đã
triển khai, chỉ rõ những việc đã làm tốt, những việc làm chưa được, nguyên nhân và đề
xuất những biện pháp khắc phục, nhằm cải thiện thực trạng, điều chỉnh, nâng cao chất
lượng và hiệu quả công việc.
V. KẾT QUẢ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
1. Kết quả
Với sự chủ động của Hiệu trưởng trong công tác lãnh đạo và quản lý sự thay đổi;
sự quan tâm kịp thời của Đảng ủy, HĐND, UBND TT Buôn Trấp bằng các Nghị quyết
cụ thể chăm lo sự nghiệp phát triển giáo dục, sự đóng góp của các tổ chức và cá nhân,
cha mẹ học sinh cộng đồng xã hội, công tác XHHGD của Trường Tiểu học Krông Ana
trong nhiều năm gần đây đã có những đóng góp quan trọng trong xây dựng và phát
triển GD.
Được sự quan tâm của Phòng Giáo dục và Đào tạo Krông Ana; Chính quyền địa
phương đã tích cực đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường Tiểu học Krông Ana ngày
một hoàn thiện. Đến nay nhà trường đã có 12 phòng học tầng lầu; 9 phòng học kiên cố,
nhiều phòng chức năng; 01 nhà bếp bán trú kiên cố; 01 công trình vệ sinh; 01 sân chơi;
hơn 200 bộ bàn ghế học sinh, giáo viên…
CBVC,CMHS quyên góp trong 2 năm được hơn 18 triệu đồng trong chương trình
“Thắp sáng ươc mơ Việt Nam”, tạo điều kiện cho Liên đội TNTPHCM có nguồn quỹ
giúp đỡ các Đội viên, Sao nhi có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập.
- Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực: xây dựng được bầu không
khí dân chủ, cởi mở, hợp tác, cùng chia sẻ hỗ trợ lẫn nhau; mọi người đều được tôn
trọng, luôn được coi trọng và có cơ hội thể hiện, phát triển các khả năng của mình.
Lấy hoạt động của học sinh làm chính yếu: nhà trường nỗ lực phục vụ tất cả học
sinh, tạo ra những cơ cấu để giúp học sinh, lôi cuốn học sinh vào các công việc của
trường, tôn trọng và đề cao những khác biệt về văn hóa và dân tộc của học sinh, xem
hạnh phúc của học sinh là ưu tiên hàng đầu, kết quả cụ thể:
Phát triển số lượng học sinh hàng năm tăng dần [NH 2008 – 2009: 610 HS; NH
2009 – 2010: 635 HS; NH 2010 – 2011: 680 HS]. Huy động 100 % trẻ trong độ tuổi đến
trường; duy trì sữ số đạt 100 %; nhiều năm không có học sinh bỏ học. 100% học sinh
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 7
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
được học chương trình 9 buổi/tuần; 100 % học sinh lớp 3,4,5 được học môn tin học,
Tiếng Anh…
a. Chất lượng học sinh:
Năm học Giỏi Khá Trung bình Yếu Ghi chú
2007- 2008 23,5% 32,5% 42,4% 1.6%
2008- 2009 23,7% 33.0% 41.8% 1.5%
2009- 2010 23,8% 41.3% 33.5% 1.35%
b. Chất lượng giáo viên
Năm học GVDG cấp
trường
GVDG cấp
huyện
CSTĐ cấp cơ
sở
Ghi chú
2007- 2008 12 5 5
2008 - 2009 16 4 6
2009 - 2010 19 5 6
Chất lượng dạy và học ngày càng phát triển cả về số lượng và chất lượng thực
chất. Tham gia các cuộc thi do ngành và Huyện Đoàn, Hội đồng Đội tổ chức đạt nhiều
giải cao.Tạo được niềm tin trong nhân dân.
Xây dựng hệ thống thông tin phục vụ hoạt động dạy học, giáo dục hiệu quả.Việc
ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dạy học và giáo dục được tăng cường; đã
kết nối mạng Internet cho các bộ phận; trang thiết bị dạy học được trang bị đồng bộ với
việc thay sách theo các chương trình dự án thay sách. Hàng năm tiết kiệm chi thường
xuyên mua thêm Sách giáo viên; thiết bị dạy học khoảng 30 đến 40 triệu đồng. Tập thể
giáo viên tích cực làm và thường xuyên sử dụng ĐDDH có hiệu quả; thi ĐDDH cấp
huyện đạt 01 giải A, 01 giải B, 01 giải KK.
Tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên tham gia học các lớp tin học, đến nay đã có
hơn 90% số giáo viên soạn bài trên máy vi tính. Thi giáo án điện tử đạt 01 giải nhì, 01
giải ba cấp huyện.
Chất lượng đội ngũ đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, đảm bảo về trình độ đào tạo
và có phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Tổ chức các phong trào thi đua lành mạnh, động viên khích lệ và trân trọng các
thành tích của giáo viên, học sinh, chăm lo đời sống cán bộ, giáo viên, nhân viên.Tập thể
CBVC đoàn kết, yên tâm phấn khởi nổ lực trong mọi hoạt động của nhà trường, đẩy
mạnh phong trào thi đua “Hai tốt”.
Xây dựng tổ chức bộ máy nhà trường hoạt động hiệu quả: Chi bộ Đảng luôn quan
tâm đến công tác phát triển Đảng viên mới, trong 2 năm [2009, 2010] kết nạp được 4
Đảng viên; nhiều năm liền Chi bộ đạt danh hiệu TCCSĐ trong sạch vững mạnh tiêu biểu
được Huyện ủy khen. Tổ chức Công đoàn thật sự là tổ ấm, tổng hợp được sức mạnh của
quần chúng, thúc đẩy phong trào thi đua dạy tốt, học tốt trong nhà trường đạt hiệu quả
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 8
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
cao; nhiều năm đạt danh hiệu TCCĐCS vững mạnh xuất sắc, được LĐLĐ tỉnh tặng
Bằng khen; Liên Đội TNTPHCM vững mạnh xuất sắc tiêu biểu được Hội đồng Đội tỉnh
khen nhiều năm. Tập thể nhà trường 3 năm liên tục là đơn vị văn hóa cấp huyện; được
UBND tỉnh tặng Bằng khen là tập thể LĐXS; có nhiều CSTĐ cấp cơ sở, nhiều giáo
viên dạy giỏi cấp huyện, cấp tỉnh…
Những kết quả đạt được nêu trên đã thể hiện sự nổ lực, tinh thần vượt khó và sự
chỉ đạo của cấp ủy Đảng, Chính quyền địa phương, ngành GD &ĐT Huyện Krông Ana
cùng với sự năng động sáng tạo trong công tác lãnh đạo và quản lý của Hiệu trưởng nhà
trường. Những năm gần đây trường Tiểu học Krông Ana đã được cộng đồng nhân dân
trong địa bàn TT Buôn Trấp hưởng ứng, cùng chăm lo phát triển giáo dục của địa
phương.
Có thể khẳng định, Thị trấn Buôn Trấp nói chung, Trường Tiểu học Krông Ana nói
riêng là một trong những đơn vị đã làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục; cơ sở trường
Tiểu học Krông Ana hôm nay thật sự khang trang – Sáng – Xanh - Sạch đẹp.
2. Bài học kinh nghiệm
Hiệu trưởng là người có vai trò quan trọng nhất trong việc lãnh đạo và quản lý sự
thay đối ở nhà trường phổ thông. Trong giai đoạn đổi mới hiện nay vai trò của người
Hiệu trưởng đã có xu hướng chuyển từ nhà quản lý thụ động sang một nhà lãnh đạo và
quản lý năng động, thích ứng với mọi sự thay đổi và đòi hỏi ngày càng cao của xã hội.
Hiệu trưởng trường phổ thông dựa trên cơ sở các chế định của giáo dục và điều
kiện thực tế của đơn vị để xây dựng kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường với
những biện pháp thích hợp, hiệu quả:
- Nắm bắt kịp thời những chủ trương của ngành, hiểu biết về tình hình kinh tế xã
hội, thực tế địa phương, phân tích tình hình và dự báo xu thế phát triển của nhà trường.
- Xây dựng tầm nhìn, sứ mạng, các giá trị của nhà trường hướng tới sự phát triển
toàn diện của mỗi học sinh và nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục của nhà trường.
- Xác định được các mục tiêu, thiết kế được các chương trình hành động nhằm
thực hiện chiến lược phát triển nhà trường. Hướng mọi hoạt động vào mục tiêu nâng
cao chất lượng học tập và rèn luyện của học sinh.
Tùy theo sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương và điều kiện, hoàn
cảnh riêng của mỗi trường mà hệ thống mục tiêu sẽ được cụ thể hóa và mang màu sắc
riêng
* Tóm lại: Thay đổi là tất yếu. Muốn hay không muốn thì trường học vẫn thay
đổi. Nếu biết lãnh đạo và quản lý sự thay đổi thì sẽ hiệu quả hơn, tích cực hơn. Hãy đón
nhận sự thay đối một cách chủ động và tích cực. Cần thay đổi – phải thay đổi – nên thay
đổi – có thể thay đổi.
V. KIẾN NGHỊ
Đề nghị lãnh đạo : UBND huyện Krông Ana, PGD & ĐT Krông Ana, UBND Thị
trấn Buôn Trấp quan tâm đầu tư về CSVC, đội ngũ CBVC giúp đỡ Trường TH Krông
Ana sớm đạt chuẩn mức độ 2, thật sự là trung tâm chất lượng cao.
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 9
Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi Trường Tiểu học Krông Ana
Krông Ana, ngày 19 tháng 12 năm 2010
Người viết
Lê Thị Qúy
Ý KIẾN NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG THẨM ĐỊNH
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
Hiệu trưởng: Lê Thị Quý Trang 10
5 bài học kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị
Từ thực tiễn quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVI, nhiệm kỳ 2015-2020, BCH Đảng bộ huyện Hải Hậu rút ra 5 bài học kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Ông Trần Minh Hải, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Hải Hậu, Nam Định cho hay, từ thực tiễn quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVI, nhiệm kỳ 2015-2020, BCH Đảng bộ huyện rút ra 5 bài học kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị như sau:
Một là, luôn coi trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Kiên trì thực hiện đồng bộ các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả của hệ thống chính trị. Xây dựng đội ngũ cán bộ từ huyện đến cơ sở có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ và phong cách làm việc khoa học, sát thực tế, gần gũi quần chúng.
| Từ thực tiễn quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVI, nhiệm kỳ 2015-2020, BCH Đảng bộ huyện rút ra 5 bài học kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị. Ảnh minh họa |
Hai là, bảo đảm sự đoàn kết thống nhất trong cấp ủy, Thường vụ, Thường trực cấp ủy. Đề cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu, sáng tạo và tính quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người đứng đầu. Thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở, tăng cường đối thoại, lắng nghe và giải quyết kịp thời những vướng mắc, bức xúc trong nhân dân, không để phát sinh phức tạp. Phát huy vai trò, tính chủ động, đồng thuận của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.
Ba là, xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của cả nhiệm kỳ, trong đó chú trọng phát triển kinh tế gắn với phát triển văn hoá - xã hội, phát triển con người, bảo vệ môi trường, xây dựng NTM và bảo đảm ổn định chính trị. Khai thác và phân bổ hợp lý các nguồn lực nhằm thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh, bền vững, đồng thời giải quyết tốt các vấn đề xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, giữ ổn định để phát triển.
Bốn là, nắm vững và tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của địa phương; kịp thời triển khai xây dựng thành chương trình, đề án, kế hoạch, giải pháp cụ thể để thực hiện. Xác định rõ các mục tiêu, chỉ tiêu cần tập trung, chọn lọc, tránh dàn trải và phù hợp với khả năng cân đối, bố trí nguồn lực để thực hiện. Chủ động đi trước xây dựng các mục tiêu cao hơn để phấn đấu thực hiện. Tăng cường kiểm tra, đôn đốc, kịp thời điều chỉnh những nội dung không phù hợp.
Năm là, tích cực tranh thủ sự giúp đỡ hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh, đồng thời đẩy mạnh thu hút nguồn lực từ các thành phần kinh tế, người Hải Hậu xa quê hương để đầu tư phát triển. Phát huy cao độ nội lực, đặc biệt là nội lực truyền thống văn hóa, anh hùng, đoàn kết, năng động, sáng tạo của con người Hải Hậu.
Sớm trở thành huyện NTM kiểu mẫu
Nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân toàn huyện tiếp tục: Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Phát huy truyền thống văn hoá, anh hùng và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; khai thác có hiệu quả các tiềm năng, nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư để xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, phát triển nhanh công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tăng cường công tác quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.
Phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hoá - xã hội, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, chăm sóc sức khoẻ nhân dân, bảo đ ảman sinh xã hội, thực hiện dân chủ, công khai và công bằng xã hội; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Tăng cường củng cố quốc phòng - an ninh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Hoàn thiện và nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, phấn đấu đến năm 2025 trở thành huyện NTM kiểu mẫu.
Huyện phấn đấu đến năm 2025, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn tăng bình quân 13,2%/năm. Giá trị sản xuất ngành công nghiệp, xây dựng tăng bình quân 19,1%/năm. Thu nhập bình quân đầu người đến năm 2025 đạt trên 100 triệu đồng. Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tăng bình quân 15%/năm; đến năm 2025 đạt 900 tỷ đồng. Năm 2021 đạt huyện NTM nâng cao; năm 2025 đạt huyện NTM kiểu mẫu "Sáng, xanh, sạch, đẹp để phát triển bền vững". Tỷ lệ TCCSĐ hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên đạt 85%. Tỷ lệ chính quyền cơ sở vững mạnh đạt 85% trở lên.
Trong 5 năm tới, để phù hợp với điều kiện, yêu cầu mới, Đảng bộ huyện Hải Hậu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả 3 khâu đột phá sau:
Thứ nhất, tiếp tục tập trung huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và phát huy vai trò chủ thể của nhân dân thực hiện đồng thời xây dựng NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu “Sáng, xanh, sạch, đẹp để phát triển bền vững” gắn với đẩy mạnh đô thị hóa nông thôn, xây dựng diện mạo NTM khang trang, hiện đại, đồng bộ, kết nối.
Thứ hai, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức từ huyện đến cơ sở bảo đảm chất lượng, có năng lực, trình độ, phẩm chất đạo đức, trách nhiệm, kỷ cương, kỷ luật đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Thứ ba, khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của các công trình trọng điểm được triển khai trên địa bàn huyện: đường quốc lộ ven biển, cầu Thịnh Long, Nhà máy Nhiệt điện BOT Nam Định 1, Tổng kho và cảng xuất, nhập xăng dầu cửa Lạch Giang, đường trục trung tâm huyện… và tiềm năng du lịch sẵn có, đẩy mạnh phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, du lịch để phát triển kinh tế nhanh và bền vững.
Với tinh thần đổi mới, đoàn kết, dân chủ, sáng tạo, trách nhiệm cao trước Đảng, trước nhân dân; tranh thủ thời cơ, phát huy mọi nguồn lực, nhất là những kết quả, bài học kinh nghiệm của nhiệm kỳ 2015-2020; kiên quyết khắc phục những yếu kém, khuyết điểm, hạn chế, Đảng bộ, quân và nhân dân huyện Hải Hậu quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, quyết tâm xây dựng Hải Hậu đạt huyện NTM, xứng đáng với truyền thống lịch sử, văn hoá của "Vùng biển sáng Anh hùng".
Thanh Bình
Bài thu hoạch bồi dưỡng cán bộ quản lý
Câu hỏi
Câu 1: Nhận thức sâu sắc về khoá bồi dưỡng?
Câu 2: Liên hệ thực tế lãnh đạo và quản lý của bản thân?
Câu 3: Đề xuất đổi mới lãnh đạo và quản lý nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục nơi mình công tác?
Bài làm:
Câu 1: Nhận thức về khoá bồi dưỡng:
Sau thời gian được học tập, nghiên cứu và được trao đổi về công tác quản lý trường học, được tiếp cận về các biện pháp quản lí chỉ đạo để nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Sự nhìn nhận thay đổi nhận thức tư duy của các cán bộ, giáo viên trong trường bản thân tôi có những nhận thức sâu sắc về khoá bồi dưỡng như sau:
*/ Trước lúc tham gia khoá tập huấn:
- Bản thân tôi vẫn có một nhận thức về công tác quản lí chỉ đạo nhà trường một cách chung chung, đối với công tác dạy và học tại trường việc chỉ đạo chủ yếu dựa trên sự chỉ đạo thống nhất của ngành, trong công tác chỉ đạo không dám mạo hiểm chỉ đạo đổi mới, thay đổi nhận thức của giáo viên
- Về tầm nhìn đối với công tác quản lí chỉ đạo chỉ dựa trên những kinh nghiệm của bản thân, chưa có kế hoạch phát triển chiến lược cụ thể, chưa có những hoạch định cho việc phát triển lâu dài của nhà trường, chỉ có kế hoạch một năm [kế hoạch ngắn hạn]
- Về sự hiểu biết của bản thân qua các nền giáo dục tiên tiến còn hạn chế, chưa có tầm nhìn chiến lược bó hẹp trong khuôn khổ, làm việc theo kinh nghiệm của bản thân, chưa nhìn xa trong rộng, chưa hiểu hết ý nghĩa về văn hoá nhà trường. Chưa có khái niệm về lãnh đạo và quản lí, không phân biệt được thế nào là lãnh đạo, thế nào là quản lí
- Chưa hiểu hết tầm quan trọng của người Hiệu trưởng nhà trường trong công tác quản lí chỉ đạo làm thay đổi nhận thức của các thành viên trong nhà trường.
*/ Ngay sau khi tham gia lớp tập huấn:
- Việc đầu riên làm cho bản thân có sự thay đổi: Hiểu biết hơn về văn hoá nhà trường, hiểu thế nào là lãnh đạo và quản lý:
+ Nhận biết và lý giải được sự cần thiết phải thay đổi, sự đổi mới trong trường phổ thông trong bối cảnh thế giới và trong nước có nhiều sự thay đổi, thay đổi ở trường phổ thông không có nghĩa là cuộc cách mạng mà là sự thay đổi trong nhận thức của cán bộ quản lý trong lãnh đạo và quản lý trường học, người hiệu trưởng phải là người đi đầu trong việc làm thay đổi nhận thức của bản thân cũng như tập thể cán bộ, GV, NV trong nhà trường.
+ Từ kết quả nhận thức được đề xuất, xây dựng được các kế hoạch để lãnh đạo và quản lý nhà trường nhằm đạt hiệu quả hơn, tích cực hơn. Chủ động đón nhận sự thay đổi, cần thay đổi, phải thay đổi nên thay đổi và có thể thay đổi.
+ Xác định được tầm quan trọng của việc phát triển văn hoá nhà trường, ảnh hưởng của văn hoá nhà trường đến giáo viên và học sinh, ảnh hưởng của hiệu trưởng đến văn hoá nhà trường, cách thức phát triển văn hoá nhà trường.
- Biết được cách lãnh đạo và quản lý ở trường phổ thông: Vai trò của người hiệu trưởng trong nhà trường hiện nay
- Xác định được ngôi trường mình đang công tác đang ở vị trí nào? Cần phải làm gì? Có hướng xây dựng được kế hoạch chiến lược phát triển ở nhà trường. Xác định được mục tiêu, sứ mạng, giá trị, tầm nhìn của trường trong thời gian 5 năm tới.
+ Xác định được sứ mạng của nhà trường: Là ngôi trường thân thiện, có chất lượng giáo dục tốt, học sinh có đủ điều kiện để tiếp tục học những bậc học tiếp theo.
+ Mục tiêu: Xây dựng nhà trường là đơn vị trọng điểm về chất lượng giáo dục của huyện Mường Khương
+ Có hướng xây dựng được mục tiêu chiến lược nhằm giải quyết các vấn đề đang được đặt ra, hậu quả nếu không giải quyết các vấn đề đó.
+ Đưa ra các phương án chiến lược xác định mục tiêu cần đạt trong vòng 5 năm tới xác định được chúng ta có đi đúng hướng không? chúng ta có thực hiện đúng sứ mạng không và có đáp ứng được mong đợi không?
- Hiểu những bước phát triển đội ngũ nhà trường, huy động được các nguồn lực để phát triển trường phổ thông. Phát triển toàn diện học sinh phổ thông, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
+ Hiểu được vấn đề sống còn và cốt lõi ở 1 trường học là chất lượng giáo dục, phát triển toàn diện học sinh.
+ Có kế hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ biết được phát triển đội ngũ vừa là mục tiêu, vừa là động lực để phát triển nhà trường.
+ Phát triển đội ngũ là nhiệm vụ của mọi cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên trong toàn trường chứ không riêng của hiệu trưởng.
+ Thấy được công tác xã hội hoá giáo dục trong việc huy động các nguồn lực để phát triển trường phổ thông.
+ Xác định được những công việc cần làm trong công tác huy động nguồn lực để phát triển nhà trường, những biện pháp huy động nguồn lực bên trong, nguồn lực bên ngoài, cách tác động đến nhận thức và sự thay đổi của giáo viên, nhân viên trong trường để huy động các nguồn lực trong việc xây dựng trường học phổ thông.
+ Định hướng được cách đổi mới phương pháp giáo dục đáp ứng được nhu cầu và lợi ích tự học, phát triển tư duy tự học của học sinh, lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp. Vận dụng hiệu quả các nguyên tắc học tập say mê.
- Coi trọng việc tổ chức các hoạt động học tập tạo điều kiện cho mọi học sinh tham gia các hoạt động nhằm phát huy tính tích cực, tự giác, tự lực chủ động sáng tạo của học sinh.
Câu 2: Liên hệ thực tế lãnh đạo và quản lý của bản thân.
Tuy là một cán bộ quản lý lâu năm có kinh nghiệm của huyện Mường khương, xã hội luôn thay đổi và phát triển, yêu cầu học tập ngày càng cao nên trong quản lý cũng gặp nhiều khó khăn song tôi cũng đã cố gắng đặt mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để lãnh đạo tạo sự đổi mới trong đơn vị trường mình cụ thể như sau:
2.1. Công tác xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học.
Công tác xây dựng kế hoạch trong năm học này so với các năm học trước đã có sự thay đổi, đó là công tác triển khai kế hoạch trong năm học này chúng tôi được xây dựng cũng dựa theo các chỉ tiêu của giáo viên, của Tổ chuyên môn, được bàn bạc, thảo luận, thống nhất trong hội đồng nhà trường:
- Đầu năm học BGH nhà trường yêu cầu mỗi giáo viên tự xây dựng kế hoạch thực hiện trong cả năm học, có chỉ tiêu, giải pháp cụ thể [căn cứ và các giải pháp dựa trên sự định hướng của tổ chuyên môn và của nhà trường].
- Tổ chuyên môn căn cứ vào các chỉ tiêu của giáo viên chủ nhiệm, của giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động của Tổ với nhà trường [có giải pháp và chỉ tiêu cụ thể].
- BGH nhà trường tổ chức xây dựng kế hoach trên cơ sở dự thảo của đồng chí hiệu trưởng sau đó công khai trước hội đồng sư phạm nhà trường thống nhất cùng thực hiện.
2.2. Đổi mới phương pháp dạy học:
- Làm thay đổi nhận thức của cán bộ giáo viên.
- 100% số lớp thực hiện đổi mới phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm, quan tâm giáo viên từ khâu soạn bài, hướng dẫn học sinh cách tự học, tự tìm ra vấn đề.
- Dạy học phù hợp với đối tượng, tránh quá tải, quá nhẹ so với bản thân học sinh.
- Trang trí lớp, trường tạo được môi trường thân thiện, đa dạng hóa các hình thức dạy học,...
2.3. Đổi mới trong việc kiểm tra đánh giá học sinh:
- Đổi mới công tác ra đề kiểm tra: Yêu cầu giáo viên chủ nhiệm các khối lớp tập trung ra đề, thống nhất nội dung kiểm tra, đáp án trong các buổi sinh hoạt chuyên môn sau đó trình BGH duyệt.
+ Đánh giá học sinh dựa trên sự tiến bộ của học sinh.
2.4. Đổi mới công tác đánh giá, xếp loại giáo viên:
- Đánh giá, xếp loại giáo viên theo 2 mặt đạo đức và chuyên môn.
- Các căn cứ để đánh giá xếp loại giáo viên:
+ Căn cứ việc thực hiện ngày giờ công, thực hiện cán nội quy, quy định của ngành, của trường.
+ Căn cứ việc chấp hành các chủ trường, đường lối của Đảng, pháp luật của nhà nước. Việc chấp hành các quy định của địa phương.
+ Căn cứ kết quả công tác hoạt động chuyên môn của giáo viên, kết quả việc học và tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn của giáo viên.
- Cách thức đánh giá:
+ Việc đánh giá xếp loại giáo viên được thực hiện theo từng tháng, cuối tháng tổ chuyên môn họp thực hiện việc đánh giá, xếp loại đối với từng cán bộ, giáo viên trong tổ. Trong buổi họp hội đồng sư phạm tiến hành đánh giá xếp loại từng giáo viên và kết quả đựoc niêm yết công khai tại phòng hội đồng nhà trường.
+ Trong năm học BGH và tổ chuyên môn nhà trường tiến hành tổ chức dự giờ, thăm lớp dưới nhiều hình thức, một giáo viên ít nhất 2 lần; Cuối kỳ học, năm học tổ chức tiến hành đánh giá, xếp loại giáo viên theo quy định.
+ Khen thưởng, động viên khích lệ kịp thời đối với những giáo viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
- Các giải pháp để phát triển đội ngũ và nâng cao chất lượng giáo dục:
+ Tổ chức sinh hoạt chuyên môn định kỳ 1 tuần/ 1 lần
+ Thực hiện công tác kiểm tra toàn diện giáo viên ngay từ đầu năm.
+ Phân loại, xác định mục tiêu cần bồi dưỡng cho từng giáo viên kết hợp cùng tổ trưởng chuyên môn đưa ra các giải pháp giúp giáo viên nâng cao chất lượng dạy học.
+ Khảo sát phân loại học sinh xác định mục tiêu cần đạt cho từng học sinh, khối lớp .
+ Trong các giờ học cũng như trong giáo án của giáo viên phải có mục tiêu và các hoạt động dành riêng cho học sinh yếu hoặc học sinh khuyết tật học hoà nhập. Yêu cầu giáo viên chủ nhiệm, xác định được mục tiêu cần đạt cho riêng học sinh yếu, bám sát công văn 896 của Sở giáo dục đào tạo ................và công văn 1256 của Bộ giáo dục và đào tạo.
+ Tăng cường sự tham gia hứng thú của học sinh trong các hoạt động giáo dục của nhà trường và của tại địa phương với thái độ tự giác, chủ động và sáng tạo.
+ Đưa ra những nội dung và phương pháp rèn kĩ năng sống, kĩ năng giao tiếp cho học sinh vùng cao.
+ Xây dựng môi trường học tập an toàn, lành mạnh cho học sinh, quan tâm khuyến khích mối quan hệ bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau trong lớp học, trong trường học.
+ Xây dựng mối quan hệ thân thiện giữa thầy và trò, trò và trò, nhà trường với nhân dân địa phương.
- Công tác xã hội hoá và huy động các nguồn lực xây dựng nhà trường:
+ Huy động nội lực, huy động sự đóng góp của giáo viên, nhân viên trong trường để xây dựng nhà trường.
+ Tranh thủ sự giúp đỡ của các doanh nghiệp trên địa bàn xã và các đơn vị đỡ đầu.
+ Trao đổi với phụ huynh học sinh giúp nhà trường trong công tác huy động số lượng và xây dựng cơ sở vật chất
Câu 3: Đề xuất đổi mới lãnh đạo và quản lý nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục nơi mình công tác
3.1. Thay đổi sự nhận thức của cán bộ, giáo viên trong nhà trường:
- Tiếp tục đổi mới cách quản lý, dám nghĩ, dám làm, giám chịu trách nhiệm, nói ít làm nhiều. Xác định các mục tiêu ưu tiên, có cách quản lý riêng của mình.
- Giáo dục đạo đức, tư tưởng lối sống cho cán bộ giáo viên, nhân viên.
- Trong năm học ban giám hiệu triển khai đầy đủ các văn bản chỉ đạo hướng dẫn của ngành đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên trong các buổi họp sinh hoạt chuyên môn, hộp hội đồng sư phạm.
- Tổ chức thi kể chuyện và các việc làm cụ thể thực hiện theo phong trào mà cả nước đang đẩy mạnh “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”
- Trong nhà trường tổ chức hội nghị công chức đề ra các nội quy, quy định của nhà trường trong đó yêu cầu cao đối với tất cả cán bộ giáo viên, nhân viên về quy tắc ứng xử.
3.2. Bồi dưỡng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho từng cán bộ giáo viên, nhân viên trong nhà trường:
- Đầu năm học BGH nhà trường tổ chức khảo sát phân loại trình độ chuyên môn đối với giáo viên. từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể chi tiết về bồi dưỡng trình độ cho giáo viên.
+ Đối với những giáo viên vững về chuyên môn phân công kèm cặp những đồng chí còn yếu, GV mới ra trường.
+ Sinh hoạt chuyên môn tập trung vào công tác đổi mới PPDH.
+ Tổ chức cho toàn bộ giáo viên tham gia học tập kinh nghiệm trường bạn.
+ 100% giáo viên soạn bài bằng vi tính, 50% GV sử dụng được giáo án điện tử
+ Tổ chức các cuộc thi, các câu lạc bộ, chăm lo đến công tác mũi nhọn.
+ Tổ chức phong trào học tập, tự bồi dưỡng chuyên môn, hội giảng, thi tổ trưởng giỏi, quản lý giỏi.
+ Tổ chức các cuộc hội thảo chuyên đề nâng dần chất lượng dạy và học, tổ chuyên môn chọn bài, thiết kế giáo án, phân công giáo viên dạy mẫu, các đồng chí khác dự giờ tham gia đóng góp kinh nghiệm để chất lượng các giờ học đạt hiệu quả.
3.3. Nâng cao chất lượng toàn diện, công tác mũi nhọn, phấn đấu đạt trường quốc gia mức độ 2 năm .................
- Xác định mục tiêu cần đạt
- Xác định việc cần làm trước và làm sau.
- Đưa ra các giải pháp nhằm giải quyết các mục tiêu đã đề ra.
- Kiểm tra đánh giá những công việc thực tế đã làm có hướng điều chỉnh bổ sung trong thời gian tới.
3.4. Xây dựng kế hoạch chiến lược cho nhà trường trong thời gian 5 tới.
- Xác định mục tiêu cần đạt : Trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2.
- Xác định những biện pháp, giải pháp nhằm giải quyết mục tiêu cần đạt:
- Thay đổi nhận thức của giáo viên và học sinh
- Nâng dần hiệu quả năng lực dạy học cho giáo viên, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.
- Tự mình bồi dưỡng, học tập để nâng cao chất lượng đội ngũ quản lý nhà trường.
- Huy động công tác xã hội hoá giáo dục để xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường./.
Bài thu hoạch lớp bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo quản lý cấp phòng 2021
THPT Sóc Trăng Send an email
0 29 phút
Bài thu hoạch lớp bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng 2021 đưa ra nội dung, phân tích các yếu tố tác động tới hiệu quả công tác tham mưu trong lĩnh vực công tác đang đảm nhiệm và những khó khăn cũng như đề xuất giải pháp.
- Bài thu hoạch nghị quyết Trung Ương 5 khóa XII của Đảng viên
- Bài thu hoạch chính trị hè
- Mẫu bìa bài thu hoạch
Nội dung
Bài viết gần đây
Đáp án cuộc thi Bác Hồ với Thái Bình Thái Bình làm theo lời Bác
Đáp án thanh niên với văn hóa giao thông 2021 – Tuần 3
Cuộc thi tìm hiểu “Bác Hồ với Thái Bình – Thái Bình làm theo lời Bác”
Mẫu bài dự thi cuộc thi “Tìm hiểu Bộ luật Hình sự năm 2015” trên địa bàn tỉnh Lào Cai năm 2018
- 1 Bài thu hoạch kỹ năng lãnh đạo cấp phòng
- 1.1 1. Bài thu hoạch bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo quản lý cấp phòng số 1
- 1.2 2. Bài thu hoạch lớp bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo quản lý cấp phòng số 2
- 1.2.1 1. Thu thập và xử lý thông tin
- 1.2.2 2. Soạn thảo và quản lý văn bản
- 1.2.3 3. Trình bày và thuyết phục
- 1.2.4 4. Có nhiều vấn đề cùng một lúc cần phải xử lý
- 1.2.5 5. Thời gian giải quyết công việc
- 1.2.6 1. Khó khăn trở ngại trong thực hiện chức năng tham mưu
- 1.2.7 2. Giải pháp khắc phục
Bàn về một số biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học ở trường THPT đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
Cỡ chữ Màu chữ:
Quá trình dạy học trong các nhà trường trung học đang tồn tại mâu thuẫn giữa một bên là khối lượng tri thức ngày càng tăng lên, phức tạp hơn với thời lượng học tập có hạn, việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh để từ đó bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, hình thành khả năng học tập suốt đời là một nhu cầu tất yếu trong các nhà trường
Đặt vấn đề
Trong xu thế toàn cầu hóa, đồng thời với sự phát triển như vũ bão của khoa học, công nghệ và sự bùng nổ thông tin, quá trình dạy học trong các nhà trường trung học đang tồn tại mâu thuẫn giữa một bên là khối lượng tri thức ngày càng tăng lên, phức tạp hơn với thời lượng học tập có hạn, việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh để từ đó bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, hình thành khả năng học tập suốt đời là một nhu cầu tất yếu trong các nhà trường.
Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa là từ chỗ quan tâm đến việc học sinh học được cái gì đến chỗ quan tâm học sinh làm được cái gì qua việc học. Để đảm bảo được điều đó, phải đổi mới cách tiếp cận các thành tố của quá trình dạy học:
- Mục tiêu dạy học: Chuyển từ chủ yếu trang bị kiến thức sang hình thành, phát triển phẩm chất và năng lực người học;
- Chương trình dạy học: Chuyển từ tập trung, bao cấp sang phân cấp: Chương trình khung của Bộ, chương trình địa phương, chương trình nhà trường;
- Nội dung dạy học: chuyển từ nội dung kiến thức hàn lâm sang tinh giản, chọn lọc, tích hợp, đáp ứng yêu cầu ứng dụng vào thực tiễn và hội nhập quốc tế;
- Phương pháp dạy học: Chuyển từ chủ yếu truyền thụ một chiều, học sinh tiếp thu thụ động [hoạt động dạy của giáo viên là trung tâm] sang tổ chức hoạt động học cho học sinh, học sinh tự lực, chủ động trong học tập [hoạt động học của học sinh là trung tâm, giáo viên là người hỗ trợ, hướng dẫn];
- Hình thức dạy học: Các giờ học chuyển từ chủ yếu diễn ra trên lớp học truyền thống sang việc đa dạng hóa các hình thức dạy học, kết hợp cả trong và ngoài lớp học, ngoài nhà trường: dạy học tại di sản, dạy học gắn với sản xuất kinh doanh, tăng cường các hoạt động xã hội, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, nghiên cứu khoa học, hoạt động trải nghiệm sáng tạo…Từ chủ yếu dạy học toàn lớp sang kết hợp giữa dạy học nhóm nhỏ, cá nhân với toàn lớp học;
- Kiểm tra đánh giá: Từ chủ yếu kiểm tra việc ghi nhớ kiến thức sang đánh giá năng lực; từ chủ yếu đánh giá kết quả học tập sang kết hợp đánh giá kết quả học tập với đánh giá quá trình, đánh giá sự tiến bộ của học sinh;
- Các điều kiện dạy học: Chuyển từ việc chủ yếu khai thác các điều kiện giáo dục trong phạm vi nhà trường sang việc tạo điều kiện cho học sinh được học tập qua các nguồn học liệu đa dạng, phong phú trong xã hội, nhất là qua Internet; ... phát triển năng lực tự học, tự nghiên cứu và chuẩn bị tâm thế cho học tập suốt đời
Từ thay đổi cách tiếp cận các thành tố của quá trình dạy học, đòi hỏi công tác quản lý trong nhà trường cũng phải thay đổi: chuyển từ thực hiện kiểu quản lí bao cấp [cả tư duy lẫn hành động], áp đặt mệnh lệnh từ trên xuống; thực hiện rập khuôn, máy móc theo quy định của cấp trên, cơ chế quản lí hạn chế khả năng sáng tạo của giáo viên và học sinh, thiếu tính tự chủ, chưa đáp ứng tính phù hợp vùng miền,... sang đổi mới quản lý theo định hướng dân chủ hóa, phân cấp quản lí, giao quyền tự chủ để phát huy tính chủ động, sáng tạo phù hợp thực tế của các nhà trường, của giáo viên.
Một số biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học dựa theo lý thuyết Quản lý sự thay đổi
Quản lý sự thay đổi thực chất là kế hoạch hóa và chỉ đạo triển khai sự thay đổi để đạt được mục tiêu đề ra. Quản lý đổi mới phương pháp dạy học trong trường trung học dựa theo Quản lý sự thay đổi thường trải qua ba giai đoạn:
Giai đoạn chuẩn bị đổi mới phương pháp dạy học: Là giai đoạn chuẩn bị tâm thế cho mọi thành viên sẵn sàng và có đủ khả năng để thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học: về thái độ, kiến thức, kỹ năng tạo động cơ thay đổi và tạo cảm giác an toàn để họ sẵn sàng cho thay đổi. Chuẩn bị các điều kiện tối thiểu để triển khai đổi mới phương pháp dạy học.
Giai đoạn thực hiện đổi mới phương pháp dạy học: Tiến hành thay đổi theo một lộ trình xác đáng [phù hợp với điều kiện, nguồn lực và mức độ phát triển của nhà trường cũng như trong một bối cảnh cụ thể liên quan trực tiếp đến nhà trường] với lưu ý việc tạo động lực và giảm sự phản ứng khi thực hiện thay đổi. Đánh giá kết quả thực hiện thay đổi [có thể đánh giá theo từng giai đoạn] và điều chỉnh nếu thấy cần thiết. Thực chất đây là giai đoạn triển khai kế hoạch đã được lập.
Giai đoạn phát triển bền vững kết quả đổi mới phương pháp dạy học:Xóa bỏ các rào cản, hỗ trợ thúc đẩy đổi mới PPDH. Tìm các biện pháp duy trì “cái thay đổi” đã đạt được để nhà trường phát triển bền vững với những “cái mới” đã hình thành, tức là duy trì “cái mới” đã đạt được.
Có thể đơn cử một số biện pháp cụ thể hóa ba giai đoạn trên:
1. Xây dựng kế hoạch chiến lược đổi mới phương pháp dạy học
Để nhận diện chính xác vấn đề cần thay đổi trong nhà trường, cần xác định được trạng thái hiện tại của nhà trường. Trạng thái hiện tại là trạng thái chứa các yếu tố cần phải thay đổi để nhà trường phát triển bền vững, thực chất là đánh giá thực trạng của nhà trường. Việc xác định chính xác trạng thái hiện tại sẽ giúp nhà trường đề ra được lộ trình đúng, xây dựng được kế hoạch chiến lược rõ ràng và có giải pháp phù hợp. Việc xây dựng một kế hoạch chiến lược rõ ràng giúp định hướng các quyết định và hướng tất cả mọi người cùng hành động vì một mục đích chung.
Việc xây dựng kế hoạch chiến lược trong giáo dục hiện nay thường chỉ đặt ra ở cấp “vĩ mô”, còn với các nhà trường chỉ xây dựng kế hoạch, mục tiêu cụ thể hàng năm, không xây dựng kế hoạch dài hạn 3 năm, 5 năm hay 10 năm v.v.. Mỗi trường cần phải dựa trên những điều kiện cụ thể của mình, trước mắt cũng như trong tương lai, nhằm hoạch định cho mình một kế hoạch chiến lược phát triển lâu dài. Kế hoạch đó bao gồm nhiều vấn đề như quá trình phát triển, mục tiêu, giải pháp v.v… Từ việc phân tích bối cảnh, đánh giá thực trạng về đổi mới phương pháp dạy học, nguồn lực cho sự đổi mới phương pháp dạy học cần lựa chọn lộ trình tối ưu đi tới đích với các điều kiện, nguồn lực cụ thể. Thống nhất lộ trình đổi mới phương pháp dạy học và đề nghị cam kết từ những người liên quan đến nội dung thực hiện theo lộ trình đã thống nhất.
Chọn bước đi cụ thể, thích hợp để đạt được kết quả phù hợp với các giai đoạn của quá trình thực hiện đổi mới phương pháp dạy học với các lưu ý về động lực và rào cản thực tế trong từng giai đoạn cụ thể: chuẩn bị, thực hiện, đánh giá, điều chỉnh và phát huy tác dụng của những đổi mới đã đạt được.
Từ kế hoạch chiến lược chia thành các giai đoạn trung hạn và ngắn hạn, có thể chia theo các năm học, theo học kỳ. Xác định mục tiêu dài hạn, trung hạn và ngắn hạn từng năm học, đề ra các biện pháp cụ thể cho từng năm. Xác định các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học cần hoàn thành của nhà trường đáp ứng các mục tiêu ngắn hạn, từng bước thực hiện mục tiêu trung hạn tiến tới hoàn thành mục tiêu dài hạn.
2. Thành lập nhóm tiên phong đổi mới phương pháp dạy học
Hiệu trưởng cần tìm hiểu và phân loại các nhóm đối tượng: nhóm sẵn sàng đổi mới; nhóm phản đối đổi mới; nhóm không ủng hộ ngay nhưng cũng không phản đối. Thành lập một đội tiên phong [cốt cán] gồm những người tin cậy, có kỹ năng, kinh nghiệm, có nhiều mối quan hệ và có thẩm quyền sẽ làm cho sự thay đổi dễ thành công hơn
Trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học, việc phải chọn được đúng người để thành lập được nhóm tiên phong rất quan trọng. Cần tạo một nhóm tiên phong dẫn đường đủ mạnh để có thể dẫn dắt đổi mới phương pháp dạy học thành công. Nhóm tiên phong phải đảm bảo 4 yếu tố: Quyền hạn [có nhiều cá nhân chủ chốt, đặc biệt là các nhà quản lý chính để cho nhóm bảo thủ không thể dễ dàng phá bỏ sự đổi mới tiến bộ]; Chuyên môn [nhóm phải là những người có kinh nghiệm, năng lực cao về chuyên môn để có thể ra những quyết định thông minh và đúng đắn]; Sự tin cậy [gồm những người đủ uy tín và có được lòng tin cao từ những người khác trong nhà trường để đảm bảo rằng những tuyên bố của nhóm sẽ được mọi người lắng nghe nghiêm túc]; Có khả năng lãnh đạo [nhóm hội tụ được cả những nhà lãnh đạo có khả năng dẫn dắt công cuộc đổi mới].
Việc thành lập nhóm tiên phong cần thực hiện ngay khi bắt đầu xây dựng kế hoạch. Đội ngũ này sẽ cùng với hiệu trưởng tham gia vào đánh giá thực trạng nhà trường, phân tích bối cảnh để cùng xây dựng kế hoạch chiến lược. Đồng thời nhóm cũng sẽ là những người đầu tiên thực thi kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học của nhà trường. Khi tạo ra những thành công đầu tiên sẽ tạo động lực và thu hút những người còn đang lưỡng lự đi theo, dần dần sẽ làm giảm dần những đối tượng phản đối kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học của nhà trường.
Như vậy, trong nhà trường nhóm này thường bao gồm Ban giám hiệu, các tổ trưởng chuyên môn, trưởng các tổ chức, bộ phận liên quan, các giáo viên có năng lực và sẵn sàng đổi mới. Nhóm cần có thêm những thành phần bên ngoài nhà trường là những người có hiểu biết, ủng hộ sự đổi mới và có uy tín đối với lãnh đạo các cấp chính quyền địa phương hoặc cộng đồng, đồng thời có uy tín đối với các thành viên khác trong nhà trường.
3. Tuyên truyền, phổ biến kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học
Việc tuyên truyền, phổ biến kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao nhận thức, tạo tính cấp bách về đổi mới phương pháp dạy học đối với các thành viên trong nhà trường. Cần tạo ra sự đồng thuận, ủng hộ của những người liên quan và của toàn xã hội, lôi kéo mọi thành viên trong nhà trường, mọi lực lượng trong và ngoài trường cùng tham gia quá trình đổi mới phương pháp dạy học của nhà trường.
Để tạo ra sự đồng thuận cần làm tốt công tác truyền thông bằng việc cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin, tuyên truyền cho mọi người cùng thấy được sự cần thiết và lợi ích của việc đổi mới phương pháp dạy học. Kinh nghiệm cho thấy mọi sự thay đổi sẽ gặp phải các phản ứng từ nhiều phía nếu công tác truyền thông không tốt, chưa làm cho xã hội hiểu và chia sẻ với các đổi mới của ngành.
Hình thức tuyên truyền: Sử dụng nhiều diễn đàn khác nhau theo nguyên tắc ”Lặp lại, lặp lại và lặp lại”; Thuyết phục bằng sự làm gương của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn và thành công bước đầu của đội tiên phong trong thực hiện đổi mới phương pháp dạy học.
Đối tượng tuyên truyền:
+ Trong nhà trường: Đối tượng cần được tuyên truyền, phổ biến về đổi mới phương pháp dạy học bao gồm cả giáo viên, tất cả nhân viên trong nhà trường và học sinh.
+ Ngoài nhà trường: Cha mẹ học sinh, các tổ chức đoàn thể, chính quyền địa phương trên địa bàn nơi trường đóng, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, dịch vụ...
4. Nhận diện, xóa bỏ các rào cản của đổi mới phương pháp dạy học
Tùy từng cơ sở giáo dục cụ thể, các rào cản sẽ khác nhau. Qua thực tế đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học có một số rào cản cơ bản về tâm lý, động cơ; rào cản về các nguồn lực; rào cản về chuyên môn:
- Tâm lý ngại thay đổi, thói quen, sức ỳ lớn của một bộ phận cán bộ quản lý và giáo viên, chưa có động lực đổi mới. Hiểu chưa đúng bản chất của các phương pháp dạy học và kỹ thuật dạy học tích cực nên vận dụng máy móc;
- Tâm lý dạy học đáp ứng kiểu kiểm tra, thi cử theo hướng nặng về ghi nhớ nội dung kiến thức;
- Chương trình và nội dung dạy học hiện hành thiết kế theo định hướng nội dung gây khó khăn khi đổi mới phương pháp dạy học;
- Dự giờ đánh giá giờ dạy chủ yếu thiên về đánh giá các hoạt động dạy của giáo viên, chưa quan tâm các hoạt động học của học sinh;
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc đổi mới phương pháp dạy học còn nhiều hạn chế.
Mỗi nhà trường cần căn cứ vào thực trạng cụ thể trường mình để nhận diện được các rào cản của nhà trường, rào cản nào là quan trọng nhất, rào cản nào cần ưu tiên tháo gỡ trước và sắp sếp theo thứ tự, có lộ trình phù hợp.
Với một số rào cản kể trên, hiệu trưởng cần có lộ trình để từng bước xóa bỏ các rào cản, tạo điều kiện cho việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học được thuận lợi.
[i] Tăng cường bồi dưỡng giáo viên tại công việc thông qua sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học.
Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học là một quá trình các giáo viên tham gia vào các khâu từ chuẩn bị, thiết kế bài học sáng tạo, dạy thử nghiệm, dự giờ, suy ngẫm và chia sẻ các ý kiến sâu sắc về những gì đã diễn ra trong việc học tập của học sinh. Đây là hoạt động học tập lẫn nhau, học tập trong thực tế, là nơi thử nghiệm và trải nghiệm những cái mới của giáo viên. Trong quá trình thử nghiệm đó, giáo viên sẽ học được nhiều điều để phát triển năng lực chuyên môn, nghiệp vụ. Đây chính là phương pháp bồi dưỡng giáo viên tại công việc "Training on the job".
Tổ chuyên môn phải trở thành một trung tâm bồi dưỡng giáo viên thu nhỏ. Các giáo viên cốt cán trong nhà trường không chỉ chịu trách nhiệm với việc học hành của học sinh, mà còn với cả sự phát triển chuyên môn của các đồng nghiệp. Họ cùng nhau hợp tác để xây dựng các bài học hay hơn và những cách giảng dạy mới. Họ cũng thường xuyên đánh giá xem công việc của mình có thật sự phát huy hiệu quả trong lớp học hay không. Những giáo viên nhiều kinh nghiệm sẽ có trách nhiệm hỗ trợ những giáo viên khác ít kinh nghiệm trong trường nâng cao năng lực chuyên môn. Những giáo viên này lại tiếp tục giúp đỡ các giáo viên mới hơn phát triển năng lực.
Trong quản lý sự thay đổi đối với đổi mới phương pháp dạy học, rào cản lớn nhất, khó thay đổi nhất là thói quen, thay đổi nhận thức và phá vỡ “sức ỳ” của giáo viên. Nghiên cứu bài học là một mô hình bồi dưỡng, phát triển năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho mỗi giáo viên và là công cụ hữu hiệu làm thay đổi nhà trường một cách bền vững, xây dựng môi trường niềm tin, tạo “văn hóa thích ứng” cho đội ngũ giáo viên.
[ii] Đổi mới kiểm tra, đánh giá học sinh thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học
Từ thực tế hoạt động kiểm tra, đánh giá hiện nay chủ yếu chú ý đến yêu cầu tái hiện kiến thức và đánh giá qua điểm số đã dẫn đến tình trạng giáo viên và học sinh duy trì dạy học theo lối "đọc-chép" thuần túy, học sinh học tập thiên về ghi nhớ, nhớ càng nhiều kiến thức càng tốt, ít quan tâm vận dụng kiến thức dẫn đến hệ quả là nhiều học sinh thụ động trong việc học tập; khả năng sáng tạo và năng lực vận dụng tri thức đã học để giải quyết các tình huống thực tiễn cuộc sống còn hạn chế; chưa đáp ứng đầy đủ mục tiêu đặt ra của Luật Giáo dục là "Giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo".
Đánh giá kết quả học tập theo năng lực chú trọng khả năng vận dụng sáng tạo tri thức trong những tình huống ứng dụng khác nhau. Như vậy, thông qua việc hoàn thành một nhiệm vụ trong bối cảnh thực tế, có thể đồng thời đánh giá được cả kỹ năng nhận thức, kỹ năng thực hiện và những giá trị, tình cảm của học sinh. Theo dõi, kiểm tra quá trình và từng kết quả thực hiện nhiệm vụ của học sinh/nhóm học sinh theo tiến trình dạy học; quan tâm tiến độ hoàn thành từng nhiệm vụ của học sinh để áp dụng biện pháp cụ thể, kịp thời giúp đỡ học sinh vượt qua khó khăn. Chấp nhận sự khác nhau về thời gian và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các học sinh.
[iii] Giao quyền tự chủ cho tổ chuyên môn xây dựng và thực hiện chương trình giáo dục
Việc dạy học hiện nay chủ yếu được thực hiện trên lớp theo bài/tiết trong sách giáo khoa, trong phạm vi một tiết học, không đủ thời gian triển khai đầy đủ các hoạt động học của học sinh theo tiến trình sư phạm của một phương pháp dạy học tích cực, vì vậy đổi mới phương pháp dạy học nếu vẫn yêu cầu thực hiện theo chương trình cứng như trước đây thì không thể thực hiện được, đây là một rào cản, nếu có sử dụng phương pháp dạy học tích cực thì chỉ mang tính hình thức, đôi khi máy móc dẫn đến kém hiệu quả, chưa thực sự phát huy được tính tích cực, tự lực, sáng tạo của học sinh; hiệu quả khai thác sử dụng các phương tiện dạy học và tài liệu bổ trợ theo phương pháp dạy học tích cực bị hạn chế.
Hiệu trưởng cần phá bỏ rào cản này bằng cách giao cho tổ chuyên môn và giáo viên chủ động cấu trúc, sắp xếp lại nội dung dạy học của từng môn học trong chương trình giáo dục hiện hành thành những chủ đề dạy học, có thể chuyển một số nội dung dạy học thành các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, thực hiện ngoài lớp học phù hợp với các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực được lựa chọn thay cho việc dạy học đang được thực hiện theo từng bài/tiết trong sách giáo khoa như hiện nay nhằm giúp học sinh vận dụng kiến thức liên môn vào giải quyết các vấn đề thực tiễn. Về lâu dài, căn cứ vào chuẩn đầu ra được quy định trong khung chương trình quốc gia, giao quyền chủ động cho giáo viên và tổ chuyên môn trong việc lựa chọn tài liệu dạy học, tự xây dựng nội dung dạy học và cam kết đảm bảo chuẩn đầu ra của chương trình đạt được mục tiêu giáo duc.
[iv] Đổi mới việc dự giờ, đánh giá giờ dạy của giáo viên
Bên cạnh việc quản lý giờ lên lớp của giáo viên qua việc dự giờ thăm lớp, Hiệu trưởng cần hướng dẫn việc đổi mới cách đánh giá giờ dạy. Đây là hoạt động có tác dụng quyết định đến việc thực hiện thường xuyên và hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên.
Cách đánh giá giờ dạy truyền thống thường tập trung vào hoạt động của giáo viên, ít quan tâm đến phân tích hoạt động học của học sinh. Vì vậy, các giờ dạy thường được luyện tập kỹ trước khi dạy, dẫn tới giờ dạy thao giảng mang tính chất hình thức, đối phó. Giáo viên chỉ chăm chú vào việc sao cho dạy hết bài quy định nên không chú ý nhiều đến hoạt động học của học sinh.
Việc nhận xét đánh giá giờ dạy theo hướng đổi mới hiện nay cần căn cứ vào hiệu quả hoạt động học cho học sinh, vì vậy các tiêu chí xây dựng cần dựa trên việc quan sát hoạt động học của học sinh và việc tổ chức hoạt động học cho học sinh của giáo viên.
Đối với các giờ dạy thử nghiệm, giờ dạy minh họa để nghiên cứu bài học thì không đánh giá giờ dạy, không xếp loại giáo viên. Tuy nhiên, vẫn cần có những giờ dạy có đánh giá để giáo viên biết mình đang ở đâu, đạt được mức độ nào để tiếp tục phấn đấu. Việc này cũng rất cần thiết đối với người quản lý. Có đánh giá và đánh giá đúng thì mới thúc đẩy phát triển. Hiệu trưởng chỉ đạo các tổ chuyên môn thảo luận xây dựng các tiêu chí đánh giá giờ dạy, cụ thể hóa từng tiêu chí thành các mức độ khác nhau để dễ đánh giá và có sự thống nhất. Việc đánh giá giáo viên nói chung cần đánh giá toàn diện: đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn được giao; đánh giá sự cống hiến của giáo viên với sự phát triển của nhà trường; đánh giá tiềm năng và khả năng thích ứng của đội ngũ.
[v] Đổi mới cách tiếp cận các điều kiện vật chất hỗ trợ quá trình dạy học
Phương tiện, đồ dùng dạy học cũng là yếu tố quan trọng giúp giáo viên có điều kiện đổi mới phương pháp dạy học một cách tốt nhất để đạt yêu cầu mong muốn.
Theo tiếp cận truyền thống, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của các nhà trường đều trông chờ vào sự trang bị của cấp trên. Một thời gian dài, việc quản lý sử dụng, bảo quản cơ sở vật chất, thiết bị dạy học chưa được chú ý nên thiếu, hỏng, không đồng bộ dẫn tới không hiệu quả. Tâm lý ỉ lại làm cho các nhà trường thấy khó khăn khi thực hiện đổi mới phương pháp dạy học.
Với cách tiếp cận mới, hiệu trưởng cần biết phối hợp với các ban ngành, các cơ quan, doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất, dịch vụ tại địa phương tạo cơ hội cho giáo viên và học sinh được học tập tại thực địa, sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của các đơn vị đó như là phương tiện thực tế để dạy và học. Với cách này, không nhất thiết phải đợi trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, thiết bị dạy học mới thực hiện đổi mới phương pháp dạy học. Hơn nữa bằng cách đó, việc dạy học gắn với thực tiễn cuộc sống được phát huy.
Bên cạnh đó, hiệu trưởng cần biết tận dụng các cơ hội để khai thác nguồn kinh phí theo phương thức xã hội hoá, tìm kiếm các nguồn lực bên ngoài xã hội; tăng cường công tác chỉ đạo, tổ chức, xây dựng nền nếp của các hoạt động khai thác, sử dụng và bảo quản thiết bị dạy học sao cho có hiệu quả, tránh lãng phí.
Trong sử dụng các nguồn kinh phí, cần lựa chọn ưu tiên và đầu tư có trọng điểm cho từng giai đoạn một cách hợp lý, tránh dàn trải tốn kém, đặc biệt là trang bị các phương tiện hiện đại dùng chung. Quan tâm bồi dưỡng và tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên nhà trường tự nghiên cứu học tập thực hành để cập nhật, tiếp cận phương tiện hiện đại, giúp giáo viên sử dụng có hiệu quả các phương tiện đó cho quá trình đổi mới phương pháp dạy học và tích cực tự làm thiết bị, đồ dùng dạy học.
5. Đánh giá việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết
Quá trình đổi mới nhà trường, đổi mới PPDH trrong nhà trường phổ thông không có điểm dừng. Điểm kết thúc của giai đoạn này sẽ tiếp tục là điểm khởi đầu của giai đoạn thay đổi tiếp theo. Đánh giá thường xuyên xác nhận tính đúng đắn của lộ trình, đánh giá theo giai đoạn để điều chỉnh và duy trì kết quả. Đánh giá nhằm tìm ra những mặt ưu điểm, mặt hạn chế để điều chỉnh việc lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo chỉ đạo thực hiện. Lấy thông tin phản hồi từ học sinh để điều chỉnh hoạt động giảng dạy và quản lý khi cần thiết.
Các tiêu chí đánh giá tập trung vào một số nội dung:
- Đánh giá sự thay đổi nhận thức về đổi mới phương pháp dạy học của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong nhà trường, của học sinh, cha mẹ học sinh và cộng đồng đạt được mức độ nào, ủng hộ hay phản đối;…
- Thay đổi cách chuẩn bị giờ dạy của giáo viên;
- Thay đổi cách tổ chức hoạt động học của học sinh;
- Thay đổi cách đánh giá học sinh;
- Thay đổi cách đánh giá giờ dạy;
- Thay đổi về phương pháp học của học sinh…
Thông qua đánh giá các mặt, phân tích kết quả đạt được, những mặt chưa đạt, xác định nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm cho chu kỳ đổi mới tiếp theo. Việc đánh giá không phải chỉ thực hiện khi kết thúc một giai đoạn mà phải được đặt ra cả trong quá trình thực hiện đổi mới để kịp thời có những điều chỉnh khi cần thiết, vì quản lý sự thay đổi mang tính “động”. Việc xây dựng một kế hoạch cần đảm bảo cả 2 yếu tố là ổn định và linh hoạt, điều này phù hợp với quy luật vận động của sự vật hiện tượng nói chung và bản thân yếu tố phương pháp dạy học cũng mang tính linh hoạt nói riêng.
6. Phát huy kết quả đổi mới phương pháp dạy học đã đạt được thành văn hóa nhà trường hướng vào duy trì sự thay đổi bền vững
Mọi sự thay đổi không có điểm kết thúc, luôn mang tính kế thừa. Đổi mới thành công phải được duy trì, cái mới sẽ thay thế dần cái cũ. Ví dụ như việc áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực nhằm phát huy tính tích cực, chủ động của người học sẽ thay thế dần cách dạy theo kiểu “đọc chép”. Sự thay đổi này có thể được duy trì bền vững hay không phụ thuộc vào sự nhận thức của tất cả mọi người về lợi ích của việc áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực mang lại. Mọi người phải cùng nhận thức được rằng sẽ khó có thể tồn tại nếu vẫn duy trì cách dạy theo kiểu đọc chép trước đây. Đồng thời tất cả các thành viên liên quan đều phải có một vị trí, vai trò nhất định trong công cuộc đổi mới, không để một thành viên nào đứng ngoài cuộc.
Để đảm bảo thành quả của đổi mới được duy trì, củng cố cần lưu ý:
- Tuyên dương, khen thưởng, truyền thông nhân rộng điển hình và chia sẻ kinh nghiệm; nêu gương dạy tốt, khích lệ đổi mới.
- Tiếp tục bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ, hướng dẫn người mới thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học để họ có thể kế tục việc đổi mới.
- Lập, duy trì và bổ sung ngân sách để có quỹ phục vụ cho đổi mới PPDH.
- Lưu trữ hồ sơ giúp cho việc nhìn lại quá trình đổi mới PPDH của nhà trường, đánh giá và rút ra các bài học kinh nghiệm cho những thành công và những thất bại. Thậm chí cả bài học kinh nghiệm cho việc xử lý những tình huống xung đột nảy sinh.
- Đưa thay đổi vào phương hướng phấn đấu, vào kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường để đảm bảo tính kế thừa.
Kết luận:
Trên đây là suy nghĩ một số biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học. Tuy nhiên, mỗi nhà trường có một đặc điểm khác nhau, điều kiện vật chất và phi vật chất cũng khác nhau nên phải xác định được những vấn đề cụ thể của nhà trường đang đối mặt, phải tự đánh giá được thực trạng và xác định đúng trường mình đang đứng ở vị trí nào trong quá trình phát triển, nhận diện chính xác vấn đề cần thay đổi để đưa ra một lộ trình đổi mới xác đáng. Ở mỗi trường vấn đề sẽ khác nhau, không thể áp dụng một chương trình thay đổi chung phổ biến cho tất cả các trường. Ba giai đoạn của quá trình quản lý sự thay đổi không phải lúc nào cũng tách rời nhau một cách máy móc, có lúc chúng đan xen vào nhau. Điều quan trọng đối với nhà quản lý cần phải nắm bắt thật chắc chắn sự xuất hiện từng giai đoạn trong quá trình thay đổi để xác định trách nhiệm quản lý phù hợp. Các biện pháp nói trên cũng vậy, tùy theo điều kiện cụ thể của từng trường có thể theo thứ tự, có thể thực hiện đan xen hoặc đồng thời.Các biện pháp chỉ thật sự phát huy tác dụng khi nó được vận dụng một cách linh hoạt, tùy theo điều kiện thực tế của từng trường để lựa chọn ưu tiên và xây dựng lộ trình phù hợp và khả thi, vừa đảm bảo tính hệ thống, vừa đảm bảo tính thực tiễn.
Tài liệu tham khảo:
|