SKĐS - Năm học 2022 - 2023 sẽ chính thức bắt đầu trong vài ngày tới nhưng không ít phụ huynh học sinh phải đối diện với những khoản thu "trời ơi" mà các nhà trường tự ý "đẻ" thêm ra.
Theo Bảo hiểm xã hội [BHXH] Việt Nam, mức đóng bảo hiểm y tế [BHYT] học sinh, sinh viên năm học 2022-2023 không thay đổi so với năm học trước.
Theo Khoản 4, Điều 12, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT và Điều 4, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ quy định học sinh, sinh viên [HSSV] thuộc nhóm do ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng không thuộc nhóm đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình.
Trong những năm qua, việc triển khai công tác BHYT HSSV đã có nhiều kết quả tích cực. Riêng trong năm học 2021-2022, cả nước có khoảng 18,8 triệu em tham gia BHYT, đạt tỷ lệ 96% tổng số HSSV. HSSV tham gia BHYT không chỉ được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chi phí lớn khi không may ốm đau, bệnh tật, giúp gia đình các em giảm bớt gánh nặng về chi phí khám chữa bệnh [KCB], mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội của các em và gia đình trong việc chia sẻ rủi ro với cộng đồng. Chính vì những lợi ích và giá trị nhân văn này, chính sách BHYT HSSV đã thực sự đi vào cuộc sống với sự chủ động, tích cực tham gia từ phía HSSV và phụ huynh.
Mức đóng BHYT của học sinh, sinh viên năm học 2022 – 2023 không thay đổi.
Trong năm học này, mức đóng BHYT của HSSV không có sự thay đổi so với năm học trước: Mức đóng BHYT hằng tháng bằng 4,5% mức lương cơ sở [trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%, HSSV tự đóng 70%].
Cụ thể, mức đóng bằng: 4,5% x 1.490.000 đồng x 12 tháng = 804.600 đồng/năm. Trong đó, số tiền HSSV thực đóng là 563.220 đồng/năm [do đã được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng].
Đặc biệt, ngoài việc được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng BHYT HSSV, để đạt mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT trong năm học 2022-2023, một số tỉnh, thành phố tiếp tục hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV từ ngân sách địa phương, do đó số tiền thực đóng BHYT của mỗi HSSV tiếp tục được giảm.
HSSV khi đi KCB BHYT đúng quy định thì được thanh toán chi phí KCB trong phạm vi được hưởng. Đối với trường hợp KCB BHYT đúng tuyến, HSSV được hưởng 100% chi phí KCB BHYT nếu: Tổng chi phí cho một lần KCB thấp hơn 15% mức lương cơ sở [tương đương 223.500 đồng]; KCB tại tuyến xã [Trạm Y tế xã, phường, thị trấn]; Có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí KCB trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở [tương đương 8.940.000 đồng]; HSSV được hưởng 80% chi phí KCB trong phạm vi được hưởng BHYT, phần còn lại do người bệnh tự thanh toán với cơ sở KCB.
Bộ GD&ĐT yêu cầu không để thiếu sách giáo khoa đầu năm học
Ban đại diện cha mẹ học sinh không được phép thu những khoản tiền nào?
Đối với trường hợp KCB BHYT không đúng tuyến, tại bệnh viện tuyến Trung ương bằng 40% chi phí điều trị nội trú; Tại bệnh viện tuyến tỉnh là 100% chi phí điều trị nội trú; Tại bệnh viện tuyến huyện là 100% chi phí KCB ngoại trú, nội trú.
Thời hạn sử dụng thẻ BHYTThẻ BHYT được cấp mới hoặc gia hạn hằng năm cho HS của cơ sở giáo dục phổ thông
- Đối với HS lớp 1: Giá trị sử dụng thẻ BHYT bắt đầu từ ngày 01/10 năm đầu tiên của cấp tiểu học.
- Đối với HS lớp 12: Thẻ có giá trị sử dụng đến hết ngày 30/9 của năm học.
Thẻ BHYT được cấp mới hoặc gia hạn hằng năm cho HSSV của cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục dạy nghề.
- Đối với SV năm thứ nhất của khóa học: Thẻ có giá trị sử dụng từ khi nhập học, trừ trường hợp thẻ của HS lớp 12 đang còn giá trị sử dụng.
- SV năm cuối của khóa học: Thẻ BHYT có giá trị đến ngày cuối của tháng kết thúc khóa học.
Giá trị sử dụng của thẻ BHYT tương ứng với số tiền đóng BHYT theo số tháng đã tham gia của HSSV.
SKĐS - "Mặc dù gần 3 tuần nữa mới đến ngày khai giảng nhưng tôi đã phải chi những khoản không tiêu không được cho các con trước ngày tựu trường như SGK, đồ dùng học tập, đồng phục và các khoản phí phải đóng cho năm học này", chị Mai Khanh [ở Hà Nội] có hai con năm nay học lớp 7 và lớp 9 chia sẻ.
Mục lục bài viết
1. Bảo hiểm y tế là gì? Lợi ích khi tham gia bảo hiểm y tế.
Bảo hiểm y tế là một trong những hình thức bảo hiểm bắt buộc đối với công dân Việt Nam. Người tham gia bảo hiểm y tế được cơ quan bảo hiểm chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí khám, chữa bệnh, lấy thuốc, điều trị tại các cơ sở y tế trên cả nước.
Hiện nay có rất nhiều loại bảo hiểm khác nhau trên thị trường. Bảo hiểm y tế là loại bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng nhằm giảm thiểu các chi phí chăm sóc sức khỏe, điều trị ốm đau, bệnh tật, tai nạn, hồi phục sức khỏe, ... Đây là loại hình bảo hiểm của Nhà nước cơ cấu và tổ chức nhằm mục đích bảo vệ và phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe người dân.
Việc tham gia mua bảo hiểm là điều hoàn toàn cần thiết cho con người. Việc tham gia bảo hiểm y tế sẽ giúp bạn giảm bớt gánh nặng và tiết kiệm chi phí khi không may xảy ra các trường hợp không mong muốn như ốm đau, bệnh tật, tai nạn, ... Theo quy định, bảo hiểm y tế là loại bảo hiểm được áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, được cơ quan bảo hiểm chi trả theo như mức quy định của từng loại bảo hiểm y tế khác nhau.
Mức đóng bảo hiểm y tế được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội, tiền lương hưu, tiền trợ cấp hoặc mức lương cơ sở. Mức hưởng bảo hiểm y tế căn cứ theo mức độ bệnh tật, nhóm đối tượng trong phạm vi quyền lợi và thời gian tham gia bảo hiểm y tế.
Lợi ích khi tham gia bảo hiểm y tế là gì?
Việc mua bảo hiểm y tế đem lại những quyền lợi cho người dân khi đi khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế, cụ thể bao gồm:
- Người tham gia bảo hiểm y tế được quyền lựa chọn khám chữa bệnh tại một cơ sở y tế gần nơi công tác, sinh sống, cư trú để tiện đi lại theo đúng quy định của cơ quan bảo hiểm xã hội;
- Người dân sẽ được giảm chi phí khám chữa bệnh khi tham gia bảo hiểm y tế. Bạn sẽ nhận được các mức hỗ trợ chi phí khác nhau tương ứng với các trường hợp mắc bệnh khác nhau;
- Bảo hiểm y tế sẽ hỗ trợ một phần viện phí giúp người bệnh và gia đình bớt đi 1 khoản âu lo về chi phí và tài chính. Người bệnh xó thể an tâm chữa trị và tĩnh dưỡng để nhanh chóng khỏe mạnh trở lại;
- Bgười lao động có thể lựa chọn nơi khám cho bản thân để phù hợp với nơi mình đang sinh sống hoặc nơi làm việc. Có thể đổi nơi đăng ký khám theo từng quý tham gia bảo hiểm;
- Được khám chữa bệnh, sơ cứu, cấp cứu khi bị tai nạn, ốm đau tại nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu và được chuyển lên các tuyến chuyên môn kỹ thuật cao hơn khi bệnh vượt quá khả năng của tuyến dưới.
Như vậy, Bảo hiểm y tế là một chính sách xã hội, không nhằm mục đích lợi nhuận, kinh doanh, Vì vậy, người dân có trách nhiệm và quyền lợi khi tham gia bảo hiểm theo đúng quy định của Luật bảo hiểm mà pháp luật ban hành.
2. Học sinh có bắt buộc phải mua bảo hiểm y tế không?
Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế 2023
Theo nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định chi tiết về các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, cụ thể bao gồm:
- Người lao động và người sử dụng lao động đóng;
- Người được các cơ quan bảo hiểm xã hội đóng;
- Người thuộc ngân sách nhà nước đóng;
- Người được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng;
- Người tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình;
- Người được người sử dụng lao động đóng.
Như vậy, theo quy định của Luật bảo hiểm y tế hiện hành đã nêu rõ nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng bao gồm : người thuộc hộ gia đình cận nghèo; học sinh, sinh viên. Theo đó, đối tượng học sinh, sinh viên bắt buộc phải tham gia bảo hiểm y tế. Khi đăng ký tham gia bảo hiểm y tế, học sinh cả nước đều được nhà nước hỗ trợ một phần mức đóng.
Không tham gia bảo hiểm y tế có bị phạt hay không?
Theo quy định của pháp luật hiện hành, nếu thuộc các đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế mà không đóng bảo hiểm y tế thì sẽ bị xử phạt. Mức phạt được quy định tại điều 80 Nghị định 117/2020/NĐ-CP, cụ thể như sau:
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi không đóng bảo hiểm y tế của đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế.
Vì vậy, học sinh bắt buộc phải tham gia bảo hiểm y tế, để bảo vệ và nhận được những quyền lợi của mình. Bảo hiểm y tế là một điều hoàn toàn cần thiết, là một cách để cha mẹ bảo vệ con cái của mình, được hưởng những quyền lợi mà Nhà nước ưu tiên.
3. Quyền lợi của học sinh khi tham gia bảo hiểm y tế
Học sinh được hưởng nhiều quyền lợi khi tham gia bảo hiểm y tế, cụ thể đó là:
- Trường hợp khám chữa bệnh đúng tuyến:
- Được hưởng thanh toán 100 % chi phí khám, chữa bệnh đối với các trường hợp sau: Học sinh là trẻ em dưới 06 tuổi; trẻ thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng; trẻ thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng khó khắn; người đnag sinh sống tại vùng đặc biệt khó khắn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo; con của liệt sỹ;
- Được thanh toán 95 % chi phí khám, chữa bệnh: học sinh là con của công an, bội đội tại ngũ;
- Được thanh toán 80 % chi phí khám, chữa bệnh đối với các đối tượng học sinh khác.
Ngoài ra, các đối tượng này còn được thanh toán 100 % chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp sau:
- khám chữa bệnh tai tuyến xã;
- chi phí khám , chữa bệnh / lần thấp hơn 15 % mức lương cơ sở;
- tham gia bảo hiểm y tế 05 năm liên tục và có số tiền cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh / năm lớn hơn 06 tháng mức lương cơ sở;
- Trường hợp khám, chữa bệnh trái tuyến:
Các trường hợp đi khám chữa bệnh không đúng cơ sở khám chữa bệnh ban đầu, có trình thẻ bảo hiểm y tế thì được thanh toán theo mức hưởng như sau:
- Được thanh toán 40 % chi phí điều trị nội trú của mức hưởng đúng tuyến đối với trường hợp thực hiện tại bệnh viện tuyến trung ương;
- Được hưởng 100 % chi phí điều trị nội trú của mức hưởng đúng tuyến: tại bệnh viện tuyếm tỉnh;
- Được hưởng 100 % chi phí khám bệnh, chữa bệnh của mức hưởng đúng tuyến: tại bệnh viện tuyến huyện.
Trong trường hợp cấp cứu được khám và điều trị ở bất kỳ cơ sở khám chữa bệnh nào và xuất trình thẻ y tế thì được hưởng 80 % chi phí khám, chữa bệnh theo đúng quy định. Theo nghị định 146/2018/ NĐ- CP quy định: trường hợp cấp cứu, người tha gia bảo hiểm y tế được đến khám bệnh, chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nào hoặc phải xuất trình các laoij giấy tờ trước khi ra viện. Khi hết giai đoạn cấp cứu, người bệnh được cơ sở khám bệnh, chữa bệnh làm thủ tục chuyển đến khoa, phòng điều trụ khác tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó để tiếp tục theo dõi, điều trị hoặc chuyển tuyến đến cơ sở khám chữa bệnh khác thì được xác định là đúng tuyến khám bệnh, chữa bệnh. Như vậy, theo quy định trên thì vào viện cấp cứu thì không bắt buộc phải xuất trình thẻ bảo hiểm y tế luôn, mà có thể xuất trình thẻ bảo hiểm y tế trước khi ra viện.
4. Học sinh có bắt buộc phải mua bảo hiểm y tế theo trường học không?
Theo quy định của pháp luật hiện hành, đối tượng tham gia bảo hiểm y tế là học sinh sẽ thực hiện việc đóng bảo hiểm y tế cho nhà trường nơi đang theo học : "định kỳ 03 tháng, 06 tháng hoặc 12 tháng học sinh, sinh viên đóng phần thuộc trách nhiệm phải đóng cho nhà trường đang học".
Trên thực tế, có nhiều học sinh còn thuộc nhóm đối tượng ưu tiên khác khi tham gia bảo hiểm y tế do Ngân sách nhà nước đóng như: người thuộc hộ gia đình nghèo; nguời dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khắn; con của đối tượng công an, bội đội đang phục vụ; con của liệt sỹ; ...
Đối với trường hợp này theo Luật bảo hiểm y tế hiện hành, một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khác nhau thì sẽ thực hiện đóng bảo hiểm y tế theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự sau:
- Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng;
- Nhóm do tổ chúc bảo hiểm xã hội đóng;
- Nhóm do ngân sách nhà nước đóng;
- Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng;
- Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình.
Do đó, những học sinh thuộc các diện như hộ nghèo, con dân tộc thiểu số đang sinh sống ở vùng khó khăn hay đặc biệt khó khăn, con của đối tượng công an, bộ đội tại ngũ ,... thì không phải đóng tiền bảo hiểm y tế cho trường học
Một số lưu ý đối với học sinh diện đối tượng chính sách:
- Đối với học sinh thuộc diện hộ cận nghèo, theo quy định phải tham gia bảo hiểm y tế đại phương với mức hỗ trợ 70 % từ ngân sách nhà nước. Nếu chưa tham gia bảo hiểm y tế ở địa phương thì tham gia bảo hiểm y tế học sinh tại trường học. Nếu sau đó được cấp thẻ theo đối tượng khác, thì sẽ được hoàn trả theo quy định, tức là thoái trả tiền đã đóng từ thời điểm thẻ bảo hiểm y tế được cấp theo nhóm mới bắt đầu có giá trị sử dụng.
Học sinh có thẻ bảo hiểm y tế thuộc nhóm đối tượng khác [thân nhân công an; quân đội; ban cơ yếu; nghèo; cận nghèo ...] nếu hết giá trị sử dụng thẻ bảo hiểm y tế mà không tiếp tục tham gia nhóm đối tượng khác, thì tiếp tục tham gia theo nhóm học sinh, sinh viên ngay từ tháng tiếp theo tại trường đang theo học đến hết thời hạn chung của nhà trường.
5. Mức thu bảo hiểm y tế năm học 2023 - 2024
- Được cấp thẻ bảo hiểm y tế " Miễn phí " đối với những trường hợphọc sinh thuộc diện tham gia bảo hiểm y tế theo nhóm do ngân sách nhà nước đóng, cụ thể là:
- Trẻ em dưới 06 tuổi;
- Trẻ thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng;
- Trẻ thuộc hộ gia đình nghèo;
- Người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại cùng khó khăn;
- Người đang sinh sóng tại vùng đặc biệt khó khăn;
- Người đnag sinh sống tại xã đảo, huyện đảo;
- Con của liệt sỹ ;
- Con của công an đang công tác, bộ đội đang tại ngũ; ...
- Đối với các trường hợp còn lại, mức đóng hàng tháng đối với học sinhnăm học 2023 - 2024 không có sự thay đổi so với năm học trước. Theo quy định, mức đóng bảo hiểm y tế hàng tháng bằng 4,5 % mức lương cơ sở, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ 30 %, học sinh tự đóng 70 %.
Mức đóng bảo hiểm y tế đối đa của học sinh = 70 % × 4,5 % × Mức lương cơ sởTrong đó, mức lương cơ sở hiện đang áp dụng là 1,49 triệu đồng / tháng.
Hiện nay, hầu hết các trường học đểu thực hiện thu bảo hiểm y tế cho cả năm [ 12 tháng ] nên số tiền bảo hiểm y tế mà các bậc phụ huynh phải đóng cho con đầu năm sẽ được tính như sau:
Tiền đóng bảo hiểm y tế = 12 tháng × 70 % × 4,5 % × 1,49 triệu đồng = 563.220 đồngNhư vậy mức thu bảo hiểm y tế năm học 2023 -2024 đối với học sinh trên toàn quốc là 563.220 đồng/ năm.
Đặc biệt, ngoài việc được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30 % mức đóng bảo hiểm y tế học sinh sinh viên, để đạt được mục tiêu 100 % học sinh tham gia đóng bảo hiểm y tế trong năm học 2023 - 2024, một số tỉnh , thành phố tiếp tục hỗ trợ thêm mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh sinh viên từ ngân sách địa phương, do đó số tiền thực đóng bảo hiểm y tế của mỗi học sinh tiếp tục được giảm.
Ví dụ như tại tỉnh Hậu Giang, thực hiện Nghị quyết số 10/2022/NQ-HĐND đã quy định chính sách hỗ trợ an sinh xã hội và hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế cho một số đối tượng trên địa bàn tỉnh Hậu Giang, giai đoạn 2022 - 2025. Theo đó, hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh sinh viên đang theo học tại các cơ sở giáo dục hoặc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp có mức sống trung bình, Thời gian hỗ trợ từ ngày 01 - 08 - 2022 đến hết ngày 31 - 12 - 2025. Mức hỗ trợ theo lộ trình giảm dần như sauL hỗ trợ 20 % trong 5 tháng cuối năm 2022; hỗ trợ 15 % trong năm 2023; hỗ trợ 10 % trong năm 2024 và hỗ trợ 05 % trong năm 2025.
Như vậy tùy từng năm học khác nhau, với mỗi tỉnh thành, thành phố khác nhau sẽ có mức thu riêng cho bảo hiểm y tế đối với học sinh đang học tập các cơ sở giáo dục trên địa bàn. Việc tham gia bảo hiểm y tế là việc bắt buộc đối với học sinh, vì lợi ích của học sinh cũng như vì đảm bảo chính sách an sinh xã hội của Nhà nước. Nhà nước luôn tạo điều kiện thuận lợi để cho người dân tham gia bảo y tế, bảo vệ sức khỏe và tiền bạc cho người dân. Việc tham gia bảo hiểm y tế giống như một cách thức để học sinh yên tâm học hành, người dân chú tâm vào làm việc, nhà nước tập trung vào những chính sách pahst triển kinh tế và an sinh xã hội.
Nếu còn bất cứ vướng mắc, không hiểu nào về vấn đề bảo hiểm y tế hay bất kỳ vấn đề pháp lý liên quan nào khác, quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số tổng đài tư vấn pháp luật miễn phí: 1900.6162 để nhận được sự giải đáp kịp thời và nhanh chóng từ đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý giàu kinh nghiệm của công ty Luật Minh Khuê chúng tôi. Xin chân thành cảm ơn sự hợp tác từ quý khách hàng!