Nội dung Bài 25: Máy điện xoay chiều ba pha là gì – máy biến áp ba pha sẽ giúp các em hiểu được các khái niệm mới như máy điện xoay chiều ba pha và các đại lượng đặc trưng của máy điện ba pha, máy biến áp ba pha và các đại lượng đặc trưng của máy biến áp ba pha . Biết được các công dụng của máy điện và máy biến áp trong đời sống khoa học kĩ thuật…từ đó có thể vận dụng được kiến thức của bài học vào thực tế. Hãy cùng tham khảo với Mobitool nhé !
Dưới đây là hướng dẫn khái niệm máy điện xoay chiều ba pha ,máy điện tĩnh ba pha mới nhất hãy cùng tham khảo nhé !
- Máy điện xoay chiều ba pha là máy điện làm việc với dòng điện xoay chiều 3 pha, làm việc theo nguyên tắc cảm ứng điện từ và lực điện từ.
- Các loại máy điện
Dưới đây là giải đáp máy điện quay xoay chiều ba pha được chia làm mấy loại :
- Chia làm hai loại:
- Máy điện tỉnh: Khi làm việc không có bộ phận nào chuyển động ,dùng để biến đổi các thông số: Điện áp, dòng điện… của hệ thống điện.
- Máy điện quay:
- Máy phát điện: Biến đổi cơ năng thành điện năng, dùng làm nguồn cấp điện cho các tải.
- Động cơ điện: Biến đổi điện năng thành cơ năng, dùng làm nguồn động lực cho các máy.
- Khái niệm: Máy biến áp ba pha là máy điện tĩnh, dùng để biến đổi điện áp của hệ thống nguồn điện xoay chiều ba pha nhưng giữ nguyên tần số.
- Công dụng:
- Hệ thống truyền tải và phân phối điện năng
- Mạng điện xí nghiệp công nghiệp
a. Lõi thép:
- Lõi thép dùng làm mạch dẫn từ, gồm nhiều lá thép kỹ thuật điện mỏng ghép chặt lại với nhau, giữa các lá thép cách điện với nhau.
- Lõi thép gồm:
- Trụ: phần lõi thép đặt dây quấn.
- Gông: phần lõi thép còn lại khép kín mạch từ cùng với trụ.
- Lõi thép có dang:
- Ba pha ba trụ.
- Ba lõi thép MBA một pha cảm ứng ghép lại.
- Lõi thép làm bằng các lá thép kĩ thuật điện để hạn chế dòng điện Fu-cô sinh ra khi từ trường biến đổi.
b. Dây quấn:
- Có 6 dây quấn [bằng đồng] được bọc cách điện, quấn quanh trụ.
- Dây quấn sơ cấp và thứ cấp phải khác nhau [tiết diện dây hoặc số vòng dây quấn].
- Dây quấn sơ cấp và thứ cấp có thể đấu hình sao hoặc hình tam giác.
- Kí hiệu của máy biến áp 3 pha
- Cuộn sơ cấp:
- Lõi thép:
- Cuộn thứ cấp:
- Cuộn sơ cấp:
Sơ đồ đấu dây – kí hiệu cách đấu dây của máy biến áp ba pha
- Nguyên tắc hoạt động của MBA 3 pha tương tự như MBA 1 pha, nhưng dòng điện chạy trong dây quấn mỗi pha lệch pha nhau 1/3 chu kỳ.
- Dựa trên nguyên lí cảm ứng điện từ.
- Dòng điện được tạo ra trong cuộn dây sơ cấp khi nối một hiệu điện thế sơ cấp và một từ trường biến thiên trong lõi thép.
- Từ trường biến thiên này tạo ra trong mạch điện thứ cấp một hiệu điện thế thứ cấp.
- Như vậy, hiệu điện thế sơ cấp có thể thay đổi được hiệu điện thế thứ cấp thông qua từ trường.
- Sự biến đổi này có thể được điều chỉnh qua số vòng cuốn trên lõi sắt.
- Hệ số biến áp pha:
- Hệ số biến áp dây:
Quan hệ Kp và Kd phụ thuộc vào cách nối dây của máy biến áp.
Xem thêm : Hướng dẫn so sánh scr và triac !
Từ khóa tìm kiếm : máy điện xoay chiều ba pha làm việc dựa trên nguyên lý cảm ứng từ và, các máy điện xoay chiều ba pha được chia làm mấy loại, máy điện quay xoay chiều ba pha được chia ra làm mấy loại, máy điện xoay chiều ba pha nào sau đây thuộc loại máy điện quay, máy điện xoay chiều ba pha làm việc dựa theo nguyên lý, máy điện xoay chiều ba pha được chia làm mấy loại, phân loại máy điện xoay chiều ba pha, dây quấn máy biến áp ba pha gồm, máy điện tĩnh 3 pha, “công thức nào sau đây đúng về quan hệ giữa hệ số biến áp dây với hệ số biến, áp pha của máy biến áp ba pha theo sơ đồ nối dây như hình vẽ?”, máy điện xoay chiều ba pha làm việc dựa theo, mỗi máy biến áp ba pha có mấy dây quấn nhận điện vào, “máy biến áp ba pha là máy điện tỉnh dùng để biến đổi điện áp của nguồn xoay, chiều ba pha nhưng”, các cuộn dây cao áp trong máy biến áp ba pha kí hiệu là, máy biến áp ba pha thuộc loại máy điện gì, máy điện xoay chiều 3 pha [máy tĩnh điện] là *, máy điện xoay chiều ba pha được phân thành, máy điện ba pha được chia làm mấy loại, soạn công nghệ 12 bài 25, máy biến áp la gì công nghệ 12, máy điện xoay chiều ba pha nào sau đây thuộc loại máy điện tĩnh, trong nguồn điện xoay chiều ba pha điện áp pha là, khái niệm về máy điện xoay chiều ba pha?, máy điện xoay chiều ba pha nào sau đây thuộc loại máy điện tỉnh, bài 25 công nghệ 12, máy biến áp là công nghệ 12, máy biến áp công nghệ 12, điện xoay chiều ba pha gồm, khái niệm về mạch điện xoay chiều ba pha, khái niệm về mạch điện xoay chiều 3 pha, khái niệm về mạch xoay chiều 3 pha,
MẠCH ĐIỆN XOAY CHIÊU BA PHA Hiểu được nguồn điện ba pha và các đại lượng đặc trưng của mạch điện ba pha. Biết được cách nối nguồn điện và tải thành hình sao, hình tam giác và các quan hệ giữa đại lượng dây và pha. I - KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỂU BA PHA Ngày nay, dòng điện xoay chiều ba pha được sử dụng rộng rãi trong các ngành sản xuất. Mạch điện xoay chiều ba pha gồm : nguồn điện ba pha, đường dây ba pha và các tải ba pha. Nguồn điện ba pha Hình 23 - 1. Sơ đồ máy phát điện xoay chiều ba pha Để tạo ra dòng điện xoay chiều ba pha, người ta dùng máy phát điện xoay chiều ba pha. Máy phát điện xoay chiều ba pha gồm ba dây quấn AX, BY, cz và nam châm điện được minh hoạ trên hình 23 - 1. Môi dây quấn của máy phát điện là một pha. Dây quấn pha A kí hiệu là AX. Dây quấn pha B kí hiệu là BY. Dây quấn pha c kí hiệu là cz. Khi quay nam châm điện với tốc độ không đổi, trong dây quấn mỗi pha xuất hiện sức điện động [sđđ] xoay chiều một pha. Các dây quấn của các 2ĩt .. 114 pha có cùng số vòng dây và đặt lệch nhau một góc —— điện trong không gian [hình 23-1] nên sđđ các pha bằng nhau về biên độ và tần số nhưng lệch pha nhau một góc Hình 23 - 2 vẽ đồ thị trị số tức thời sđđ eA, eD, e_ và hình 23 - 3 vẽ đồ . * ’ A b c thị véctơ sđđ các pha Eạ, Eb, Ec của nguồn điện ba pha. Hình 23 - 2. Đồ thị trị sô' tức thời sđđ ha pha Hình 23 - 3. Đồ thị véctơ sđđ ba pha 2. Tải ba pha Hình 23 - 4. Mạch điện ha pha không liên hệ Tải ba pha thường là các động cơ điện ba pha, các lò điện ba pha... Tổng trở của các pha A, B, c của tải là ZA, Zg, Zc- II - CÁCH NỐI NGUỒN ĐIỆN VÀ TẢI BA PHA Nếu mỗi pha của máy phát điện ba pha nối riêng với mỗi tải, ta có mạch điện ba pha không liên hệ với nhau [hình 23 - 4]. Cách nối dây này thực tế ít dùng, em hãy giải thích tại sao ? Thông thường người ta nối ba pha của nguồn điện, ba pha của tải thành hình sao hoặc tam giác. Khi nối hình sao thì ba điểm cuối X, Y, z của ba pha nối với nhau tạo thành điểm trung tính o. Khi nối hình tam giác thì đầu pha này nối với cuối pha kia theo thứ tự pha. Cách nối nguồn điện ba pha Hình 23 - 5 vẽ sơ đồ cách nối nguồn điện ba pha. Nguồn điện nối hình sao [hình 23 - 5a], hình sao có dây trung tính [hình 23 - 5b] và hình tam giác [hình 23 - 5c]. Hình 23 - 5. Cách nối nguồn điện ba pha a] Nối hình sao [Y]; b] Nối hình sao có dây trung tính [Yo] ; c] Nối hình tam giác [A]. Cách nối tải ba pha Hình 23 - 6 vẽ sơ đồ cách nối tải ba pha. Tải nối hình sao [Y] được mô tả trên hình 23 - 6a, tải nối hình tam giác [A] được mô tả trên hình 23 - 6b. Hình 23 - 6. Cách nối tải ba pha a] Nối hình sao ; b] Nối hình tam giác Ill - sơ Đố MẠCH ĐIỆN BA PHA Sơ đổ mạch điện ba pha Các điểm đầu ba pha A, B, c của nguồn điện được nối với các dây dẫn điện ba pha đến các tải. Các dây dẫn ấy gọi là dây pha [hình 23 - 7, 23 - 8, 23 - 9, 23 - 10]. Dây nối từ điểm trung tính o của nguồn đến điểm trung tính O’ của tải gọi là dây trung tính [hình 23 - 8, 23 - 10]. Dưới đây là một số sơ đồ thường gặp. a] Nguồn điện nối hình sao, tải nối hình sao [hình 23 - 7] Hình 23 - 7. Sơ đồ mạch điện ha pha nguồn và tải nô'i hình sao b] Nguồn điện và tải nôi hình sao có dây trung tính [hình 23 - 8] Mạch điện này còn gọi là mạch điện ba pha bốn dây [ba dây pha và một dây trung tính]. Hình 23 — 8. Sơ đồ mạch điện ba pha có dây trung tính Nguồn điện nối hình sao, tải nối hình tam giác [hình 23 - 9] Hình 23 - 9. Sơ đồ mạch điện ha pha nguồn nô'i hình sao, tải nối hình tam giác Quan sát hình 23 — 10, nguồn điện và các tải ha pha 1,2,3 được nối hình gì ? Hình 23 -10. Các tải ha pha đấu vào nguồn điện ha pha Quan hệ giữa đại lượng dây và đại lượng pha Nếu tải ba pha đối xứng thì : Khi nối hình sao : Ị, = I d p u = V3 U d p Khi nối hình tam giác : I = 73 Ip u.=u d p Trong đó : I - dòng điện pha, là dòng điện chạy trong mỗi pha. I - dòng điện dây, là dòng điện chạy trong dây pha. u - điện áp pha, là điện áp giữa điểm đầu và điểm cuối của mỗi pha hoặc giữa dây pha và dây trung tính. Ud - điện áp dây, là điện áp giữa hai dây pha. Ví dụ 1 : Một máy phát điện ba pha có điện áp mỗi dây quấn pha là 220V, nếu nối hình sao ta có hai trị số điện áp : U = 220 V p u = 73 U = 73.220 = 380 V d p Nếu nối hình tam giác ta chỉ có một trị số điện áp Ud = Up = 220 V. Giải thích vì sao nguồn điện thường được nối hình sao ? Ví dụ 2 : Một tải ba pha gồm 3 điện trở R = 10Í2 nối hình tam giác, đấu vào nguồn điện ba pha có Ud = 38OV. Tính dòng điện pha và dòng điện dây. Giải: Vì tải nối hình tam giác nên ta có : Up = Ud = 380 V Dòng điện pha của tải : I = = 38 a p R 10 Dòng điện dây : Id = 73 Ip =7? .38 = 65,8 A - ƯU ĐIỂM CỦA MẠCH ĐIỆN BA PHA BỐN DÂY Mạch điện ba pha bốn dây được sử dụng trong mạng điện sinh hoạt, nhờ có dây trung tính nên có các ưu điểm sau : Tạo ra hai trị số điện áp khác nhau : điện áp dây và điện áp pha, vì thế rất thuận tiện cho việc sử dụng đồ dùng điện. Các tải điện sinh hoạt thường không đối xứng [tổng trở các pha khác nhau khi tải các pha thay đổi]. Do sử dụng mạng ba pha bốn dây, nhờ có dây trung tính nên điện áp pha trên các tải hầu như vẫn giữ được bình thường, không vượt quá điện áp định mức. Quan sát hình 23 - 11, các đèn được đấu hình gì ? Khi tắt các đèn pha c, hầu như đền các pha B và pha A vẫn sáng hình thường. Tại sao ? A o ''—0—' 1 ’—o—' ’ e-4 l-Hgw UgJ L^J 30 đèn 30 đèn 30 đèn Iỉình 23 - 11. Dấu đèn vào nguồn điện ha pha CÂU HỎI Nêu các phần tử của mạch điện ba pha và chức năng của chúng. Nêu tác dụng của dây trung tính trong mạch điện ba pha bốn dây. Mạch điện ba pha ba dây, điện áp dây 380V, tải là ba điện trở R bằng nhau, nối tam giác. Cho biết dòng điện trên đường dây bằng 80A. Vẽ sơ đồ nối dây của mạch điện ba pha trên và xác định trị số dòng điện pha của tải. Tính điện trở R trên mỗi pha của tải. Có hai tải ba pha : Tải thứ nhất là 9 bóng đèn [số liệu của mỗi bóng đèn là p = 100 w, u = 220 V] ; tải thứ hai là một lò điện trở ba pha [điện trỏ mỗi pha R = 30 u = 380 V]. Các tải trên được nối vào mạch điện ba pha bốn dây có điện áp 220/380 V. Giải thích 220 V là điện áp gì ? 380 V là điện áp gì ? Xác định cách nối dây của mỗi tải [thành hình sao hoặc hình tam giác] và giải thích vì sao phải nối như vậy ? Vẽ cách nối dây của mạch điện ba pha trên. Tính dòng điện pha và dòng điện dây của mỗi tải.