Khi bạn được chẩn đoán hen suyễn, điều quan trọng là bạn phải cộng tác chặt chẽ với bác sĩ để kiểm soát hen suyễn của bạn. Bài này mô tả các loại thuốc hen suyễn thường được dùng và các hành động khác bạn có thể thực hiện để kiểm soát hen suyễn.
Kế Hoạch Hành Động Hen Suyễn là công cụ mà bạn và bác sĩ soạn thảo để giúp bạn xử trí hen suyễn. Nó liệt kê các loại thuốc, khi nào bạn nên dùng chúng và cách theo dõi hô hấp và kiểm soát hen suyễn.
Có hai vấn đề chính trong hen suyễn: sưng [viêm] đường thở và co thắt các cơ quanh phế quản. Các loại thuốc khác nhau được sử dụng để kiểm soát hen suyễn được thiết kế nhằm giải quyết cả hai vấn đề này, giúp bạn dễ thở hơn. Các loại thuốc này có nhiều dạng, bao gồm thuốc hít, thuốc viên và thuốc chích. Điều quan trọng là sử dụng thuốc đúng theo hướng dẫn của bác sĩ. Bạn sẽ được cho một ống thuốc hít “cấp cứu” và bác sĩ sẽ giúp bạn quyết định xem bạn có cần bất kỳ loại thuốc nào khác cho bệnh hen suyễn của bạn không.
Chúng thường có dạng ống hít [đôi khi được gọi là ống xịt], giúp đưa một liều thuốc để hít vào khi bạn kích hoạt chúng. Thuốc hít cũng có thể được cho bằng một máy gọi là máy phun sương, biến thuốc lỏng thành những hạt sương cho bạn hít vào. Điều quan trọng là bạn phải cùng với bác sĩ hoặc dược sĩ xem xét việc sử dụng đúng cách từng loại thuốc. Nhớ súc miệng sau mỗi lần sử dụng thuốc hít có chứa steroid.
+ Thuốc hít tác dụng ngắn hạn – còn gọi là thuốc cấp cứu hay thuốc cắt cơn
Thuốc hít tác dụng ngắn hạn điều trị hen là các thuốc giãn phế quản làm giãn các cơ quanh đường thở. Loại thường gặp nhất là các đồng vận beta tác dụng ngắn hạn, albuterol hoặc levalbuterol. Loại thứ hai là các thuốc chống cholinergic tác dụng ngắn hạn, ipratropium, thường được dùng kết hợp với một loại thuốc khác. Khi được dùng đúng cách, chúng thường bắt đầu có tác dụng trong vòng 10 phút, cải thiện hô hấp của bạn. Bạn nên luôn luôn giữ một trong các ống thuốc hít này bên người.
+ Thuốc hít tác dụng dài hạn - Điều quan trọng là phải cộng tác chặt chẽ với bác sĩ về tần suất thích hợp nhất của thuốc hít tác dụng dài hạn, dựa trên mức độ nặng nhẹ và đặc điểm hen suyễn của bạn. Chúng đôi khi được gọi là thuốc kiểm soát, thuốc ngừa cơn. Chúng theo thời gian giúp kiểm soát lâu dài hiện tượng viêm và co thắt phế quản của bạn.
* Steroid dạng hít.
Chúng điều trị sưng [viêm] đường thở và giữ cho đường thở mở thông. Thí dụ: beclomethasone, budesonide, ciclesonide, flunisolide, fluticasone, mometasone.
* Thuốc giãn phế quản tác dụng dài hạn
Chúng có hai loại: - Thuốc đồng vận beta tác dụng dài hạn - Sử dụng cùng với steroid dạng hít để giữ cho đường thở mở thông và cải thiện việc kiểm soát hen suyễn. Thí dụ: salmeterol, formoterol, vilanterol.
- Thuốc kháng choline tác dụng dài hạn - Có thể được cho thêm để kiểm soát hen suyễn tốt hơn, giúp làm giãn các cơ quanh đường thở và giảm bài tiết chất nhầy. Thí dụ: tiotropium.
+ Thuốc điều chỉnh leukotriene có thể được sử dụng cùng với các thuốc hít, nhất là khi bạn bị dị ứng. Chúng không tác dụng nhanh và không nên dùng thay các thuốc hít. Thí dụ: montelukast, zafirlukast, zileuton.
+ Steroid dạng uống, thường gặp nhất là prednisone, có thể được dùng để điều trị cơn kịch phát hen suyễn, để làm giảm sưng đường thở vốn khiến bạn khó thở.
Nếu hen suyễn của bạn không được kiểm soát tốt bằng thuốc dạng hít và thuốc uống, chuyên gia hen suyễn có thể khuyên dùng các loại thuốc bổ sung. Chúng ảnh hưởng đến các thành phần của hệ thống miễn dịch vốn có thể góp phần gây ra các triệu chứng hen suyễn. Chúng được lựa chọn dựa trên kết quả test. Thí dụ như omalizumab, benralizumab, mepolizumab và dupilumab.
Giữ vai trò tích cực trong việc xử trí hen suyễn bằng cách đồng hành với bác sĩ sẽ giúp bạn hít thở dễ dàng hơn. Điều quan trọng là phải tuân theo Kế Hoạch Hành Động Hen Suyễn và dùng thuốc theo toa. Có những việc khác bạn có thể làm để giúp xử trí hen suyễn như: + Suy nghĩ về các yếu tố kích phát trong môi trường của bạn + Tránh các chất kích thích như khói thuốc lá hoặc thuốc lá điện tử
+ Xử trí dị ứng của bạn.
Chất kích thích và yếu tố kích phát
Hãy xác định phơi nhiễm nào và trải nghiệm nào có vẻ kích phát hen suyễn để có thể tránh chúng khi có thể. Nên hàng ngày ghi lại các hoạt động và các triệu chứng để giúp tìm ra các kiểu bệnh. Điều rất quan trọng là tránh tiếp xúc hoặc ngừng hút thuốc lá hoặc thuốc lá điện tử.
Lối sống
Tập thể dục thường xuyên là một phần quan trọng trong việc xử trí hen suyễn và giữ gìn sức khỏe. Nó cũng có thể giúp làm giảm căng thẳng. Hãy nói chuyện với bác sĩ về cách tập thể dục an toàn khi bị hen suyễn. Bạn cũng có thể cân nhắc việc tìm hiểu thêm về các phương pháp để kiểm soát căng thẳng quá mức, vì căng thẳng có thể góp phần gây ra các triệu chứng hen suyễn. Chích ngừa
Hãy chích ngừa cúm mỗi năm để ngăn ngừa hoặc giảm nhẹ cúm. Bạn cũng có thể hỏi bác sĩ xem bạn có cần vaccine phế cầu khuẩn để ngăn ngừa viêm phổi do vi khuẩn không.
+ Nói chuyện với chuyên gia hen suyễn hoặc bác sĩ để soạn thảo Kế Hoạch Hành Động Hen Suyễn.
+ Để nhận được lợi ích tốt nhất từ các thuốc hít, phải chắc chắn rằng bạn đang sử dụng chúng một cách chính xác. Hãy biểu diễn cho bác sĩ và/hoặc dược sĩ cách sử dụng để được góp ý.
+ Luôn luôn mang theo bên người ống thuốc hít cấp cứu.
+ Biết các yếu tố kích phát hen suyễn và thực hiện các bước để giảm phơi nhiễm chúng tới mức tối thiểu.
+ Hãy gặp bác sĩ thường xuyên. Hãy hỏi bạn cần được tái khám sau bao lâu. Các lần khám hen suyễn có thể gồm có các test hô hấp, xem xét lại Kế Hoạch Hành Động và đảm bảo rằng bạn được chích ngừa đúng kỳ hạn.
American Thoracic Society • //www.thoracic.org/patients/ - Using your Metered Dose Inhaler - Quick-relief Bronchodilators - What is Asthma?
- Asthma and Exercise
National Heart, Lung, & Blood Institute [NHLBI]
//www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/asthma/
American Lung Association [ALA]
//www.lung.org/lung-disease/asthma/
Asthma and Allergy Foundation of America
www.aafa.org
Thuốc kê đơn chỉ bán tại nhà thuốc
- Hồ Chí Minh
- An Giang
- Bà Rịa - Vũng Tàu
- Bạc Liêu
- Bến Tre
- Bình Dương
- Bình Phước
- Bình Thuận
- Cà Mau
- Cần Thơ
- Đắk Lắk
- Đắk Nông
- Đồng Nai
- Đồng Tháp
- Hậu Giang
- Khánh Hòa
- Kiên Giang
- Lâm Đồng
- Long An
- Ninh Thuận
- Sóc Trăng
- Tây Ninh
- Tiền Giang
- Trà Vinh
- Vĩnh Long
Thành phần: Mỗi liều xịt SERETIDE EVOHALER DC cung cấp: Salmeterol xinafoate tương đương 25 microgram salmeterol và 50, 125 hoặc 250 microgram fluticasone propionate. Tá dược: HFA 134a
Công dụng: Hen [Bệnh tắc nghẽn đường dẫn khí có hồi phục] SERETIDE được chỉ định trong điều trị thường xuyên bệnh hen [bệnh tắc nghẽn đường dẫn khí có hồi phục], bao gồm hen phế quản ở người lớn và trẻ em từ 4 tuổi trở lên. Bao gồm: - Bệnh nhân không được kiểm soát đầy đủ bằng corticosteroid xịt và thuốc chủ vận beta2 tác dụng ngắn “khi cần". - Bệnh nhân vẫn có triệu chứng khi đang điều trị bằng corticosteroid dạng hít - Bệnh nhân đang được kiểm soát hiệu quả với liều duy trì corticosteroid xịt và thuốc chủ vận beta2 tác dụng kéo dài. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính [COPD] SERETIDE được chỉ định để điều trị duy trì tắc nghẽn đường dẫn khí và giảm cơn kịch phát ở bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính [COPD] và đã được chứng minh làm giảm tỉ lệ tử vong do mọi nguyên nhân.
Liều dùng: SERETIDE EVOHALER DC chỉ dùng để hít qua đường miệng. Cần cho bệnh nhân biết rằng phải dùng SERETIDE EVOHALER DC thường xuyên để đạt được lợi ích tối ưu, ngay cả khi không có triệu chứng. Bệnh nhân cần được bác sĩ khám lại đều đặn để hàm lượng SERETIDE mà bệnh nhân đang dùng luôn là tối ưu và chỉ thay đổi theo lời khuyên của bác sĩ. Hen [Bệnh tắc nghẽn đường dẫn khí có hồi phục] Nên điều chỉnh đến liều thấp nhất mà vẫn duy trì được việc kiểm soát triệu chứng có hiệu quả. Khi việc kiểm soát triệu chứng được duy trì ở liều SERETIDE hai lần mỗi ngày, việc điều chỉnh đến liều thấp nhất có hiệu quả có thể là SERETIDE 1 lần mỗi ngày. Nên cho bệnh nhân dùng dạng SERETIDE có hàm lượng fluticasone propionate phù hợp với mức độ nặng của bệnh. Nếu bệnh nhân không được kiểm soát đẩy đủ với trị liệu corticosteroid hít đơn thuần, thì việc điều trị thay thế bằng SERETIDE với liều corticosteroid tương đương về mặt điều trị có thể mang lại sự cải thiện trong kiểm soát hen. Ở những bệnh nhân mà việc dùng corticosteroid hít đơn thuần đã có thể kiểm soát hen, điều trị thay thế bằng SERETIDE có thể giảm liều corticosteroid mà vẫn duy trì được kiểm soát hen. Tham khảo phần “Dược lực học" để biết những thông tin chi tiết hơn. Liều đề nghị Người lớn và thanh thiếu niên từ 12 tuổi trở lên: Hai nhát xịt loại 25 microgram salmeterol và 50 microgram fluticasone propionate, hai lần mỗi ngày. Hoặc: Hai nhát xịt loại 25 microgram salmeterol và 125 microgram fluticasone propionate, hai lần mỗi ngày. Hoặc: Hai nhát xịt loại 25 microgram salmeterol và 250 microgram fluticasone propionate, hai lần mỗi ngày. Liều tối đa khuyến cáo cho người lớn và trẻ em trên 12 tuổi là 500/50, 2 lần/ngày. Trẻ từ 4 tuổi trở lên: Hai nhát xịt loại 25 microgram salmeterol và 50 microgram fluticasone propionate, hai lần mỗi ngày. Liều tối đa cho phép của Fluticasone cho trẻ em là 100mcg, 2 lần/ngày. Không có số liệu vê sử dụng SERETIDE ở trẻ em dưới 4 tuổi. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính [COPD] Liều khuyên dùng cho người lớn là hai nhát xịt 25/125 microgram đến 25/250 microgram salmeterol/fluticasone propionate hai lần mỗi ngày. Tại liều dùng 50/500 microgram hai lần mỗi ngày, SERETIDE Accuhaler/Diskus đã được chứng minh làm giảm tỉ lệ tử vong do mọi nguyên nhân [xem phần Các nghiên cứu lâm sàng]. Các nhóm bệnh nhân đặc biệt Không cần điều chỉnh liều cho bệnh nhân cao tuổi hoặc bệnh nhân suy thận hoặc suy gan. ... xem thêm