Giáo dục trực tuyến được ưa thích bởi những cá nhân không thể tham gia các lớp học trong một loại hình truyền thống của trường đại học do nhiều lý do khác nhau. Dưới đây, chúng tôi sẽ xem xét một số lợi ích mà nền giáo dục thú vị này mang lại cho những sinh viên như vậy. Những thuận lợi và khó khăn khi dạy học trực tuyến được nêu dưới đây.
Thuận lợi của dạy học trực tuyến
1. Tính linh hoạt
Sinh viên có quyền tự do sắp xếp sự nghiệp và trường học của mình vì họ không bị ràng buộc vào một lịch trình cố định. Trong bối cảnh lớp học truyền thống, thời gian họp lớp được thiết lập và học sinh không có quyền về điều này, buộc họ phải làm việc theo lịch trình của mình vào những ngày này. Hầu hết những người chọn học trực tuyến có xu hướng có những cam kết khác và thích phương thức học này vì nó mang lại cho họ quyền lực về cách họ sẽ ủy thác thời gian cho các dự án khác nhau của họ.
2. Giảm chi phí
Giáo dục trực tuyến có thể tốn ít chi phí hơn do nhiều lý do. Ví dụ, không có chi phí cho việc đi lại. Các loại chi phí liên quan đến giao thông, chẳng hạn như nhiên liệu, bãi đậu xe, bảo dưỡng xe hơi và chi phí giao thông công cộng không ảnh hưởng đến sinh viên trực tuyến.
>> Làm sao để bài giảng online hấp dẫn người học
3. Cơ hội kết nối mạng
Dạy học trực tuyến cũng cung cấp cho học sinh cơ hội kết nối với các bạn trên khắp các quốc gia hoặc thậm chí các lục địa khác nhau. Điều này thường dẫn đến các cơ hội khác về mặt hợp tác với các cá nhân khác trong việc thực hiện một dự án. Đồng thời, nó làm cho họ nhạy cảm về văn hóa và có thể dễ dàng hòa nhập với các môi trường khác khi họ tiếp xúc với các nền văn hóa khác.
4. Tài liệu
Tất cả thông tin bạn cần sẽ được lưu trữ an toàn trong cơ sở dữ liệu trực tuyến. Điều này bao gồm những thứ như tài liệu thảo luận trực tiếp, tài liệu đào tạo và email. Điều này có nghĩa là nếu có bất cứ điều gì cần được làm rõ, học sinh sẽ có thể truy cập những tài liệu này nhanh chóng, tiết kiệm thời gian quý báu. Điều này đặc biệt hữu ích cho những cá nhân cần thực hiện nghiên cứu cho một dự án và gửi những phát hiện của họ cho hội đồng.
5. Tiếp cận với chuyên môn
Giáo dục đại học trực tuyến có thể cung cấp cho sinh viên quyền truy cập vào các khóa học cấp bằng chuyên ngành mà có thể không có sẵn trong một cơ sở giáo dục địa phương hoặc dễ dàng tiếp cận. Các lớp học trực tuyến cho phép chia sẻ kiến thức chuyên môn giúp nhiều người hơn được tiếp cận với nền giáo dục không sẵn có ở một số vị trí địa lý nhất định.
>> Hướng dẫn dạy học trực tuyến giảng viên nào cũng cần biết
Khó khăn của dạy học trực tuyến
1. Học sinh gặp khó khăn về kỹ thuật
Mặc dù nghe có vẻ hiển nhiên, nhưng các vấn đề kỹ thuật là một trong những trở ngại chính của đào tạo trực tuyến. Rất thường xảy ra các vấn đề về khả năng tương thích [với hệ điều hành, trình duyệt hoặc điện thoại thông minh], các khóa học không bao giờ bắt đầu hoặc học sinh không biết cách tiếp tục. Tất cả điều này làm tăng thêm sự thất vọng của họ và làm giảm sự gắn bó của nhân viên, trải nghiệm học tập bị gián đoạn và họ có thể sẽ từ bỏ khóa học.
2. Sinh viên không có thời gian để đào tạo trực tuyến
Hình thức học tập điện tử cung cấp cho sinh viên sự linh hoạt tuyệt vời: họ có thể tham gia các khóa học khi nào và ở đâu họ thích, theo tốc độ của riêng họ và không có giới hạn về thể chất. Tuy nhiên, sự linh hoạt quá nhiều thường dẫn đến việc không hoạt động. Thời gian trôi qua và sinh viên vẫn chưa truy cập vào nền tảng đào tạo hoặc hoàn thành khóa học. Họ có rất nhiều thời gian và sự linh hoạt… đến nỗi họ không bao giờ thực sự có thể tìm thấy thời gian để làm việc đó.
3. Học sinh không được luyện tập
Khoa học đã chỉ ra rằng cách tốt nhất để học một thứ gì đó là thực hành nó [khái niệm học tập nổi tiếng]. Chỉ bằng cách thực hành những điều chúng ta làm và trải nghiệm [học tập qua trải nghiệm], chúng ta mới có thể hiểu và nhớ lại nội dung và kỹ năng chúng ta học được. Tuy nhiên, nhiều khóa học trực tuyến bỏ qua phần này và chỉ tập trung vào nội dung lý thuyết và các bài học bên ngoài. Kết quả là sinh viên không thể thực hành và quá trình học tập không phát huy hết khả năng của nó.
[Sóng trẻ] - Bên cạnh những thuận lợi, học trực tuyến đem đến không ít khó khăn và đòi hỏi các bạn sinh viên khả năng thích nghi cao độ để có thể phát huy những thế mạnh của hình thức học tập này.
Trước những diễn biến phức tạp của tình hình dịch Covid-19, Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã áp dụng hình thức học trực tuyến đảm bảo việc học cho học sinh, sinh viên. Việc học trực tuyến có thể sẽ phải tiếp tục duy trì thêm một khoảng thời gian nữa nhằm đảm bảo phòng chống dịch và duy trì việc dạy học.
“Tuy có chút lo lắng việc học trực tuyến ở bậc đại học sẽ gặp rất nhiều khó khăn nhưng với sự hướng dẫn chi tiết, tỉ mỉ về cách sử dụng phần mềm học trực tuyến kết hợp với việc đã học trực tuyến ở cấp 3 nên em không mất quá nhiều thời gian để làm quen và sử dụng thành thạo. Em nghĩ học trực tuyến không còn qúa xa lạ và có thể đây sẽ trở thành hình thức dạy học phổ biến trong tương lai” - Trịnh Trọng Khánh, tân sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền chia sẻ.
Chấp nhận thử thách
Việc chuyển đổi từ dạy học trực tiếp sang hình thức trực tuyến để phù hợp với bối cảnh tình hình thực tế là phương án tối ưu nhất và cũng không quá khó để sinh viên phải mất quá nhiều thời gian để thích nghi. Đây là phương án hiệu quả nhất khi sinh viên không thể đến trường. Học trực tuyến là cơ hội giúp sinh viên thể hiện được khả năng tự giác, rèn luyện kĩ năng, bản lĩnh và tư duy, tiếp cận với nền khoa học tiên tiến cũng như cùng nghành giáo dục chuyển đổi số mạnh mẽ.
Cần phải nhìn nhận theo hướng tích cực, hình thức học này mang đến rất nhiều thuận lợi nếu các bạn sinh viên biết tận dụng nó. Khi học trực tuyến, sinh viên có thể linh hoạt về thời gian và địa điểm học tập. Chúng ta tiết kiệm được rất nhiều thời gian để chuẩn bị và di chuyển tới trường nhưng vẫn có thể tiếp thu được kiến thức. Việc học trực tuyến cũng là lúc kích thích việc tìm tòi, tự học sự phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo của sinh viên khi khái quát nội dung bài học trở nên sinh động, gần gũi qua việc thiết kế qua phần mềm thiết kế Powerpoint.
Phạm Linh Chi, sinh viên lớp Báo ảnh K38, Học viện Báo chí và Tuyên truyền hào hứng chia sẻ: “Học online vào thời điểm dịch bệnh này là một thuận lợi vô cùng lớn bởi vì trong lớp mình thì có rất nhiều bạn ở tỉnh khác, các bạn chưa thể tập trung về thành phố nên việc học online vừa tiết kiệm thời gian và an toàn cho mọi người nữa. Thêm một điểm nữa, sinh viên chúng mình hiện tại đang là năm tư nên việc học online rất hợp lý cho các bạn vừa học vừa làm vì các bạn có thể có thêm thời gian làm việc khác, vừa có thêm thời gian dành cho bản thân hơn thay vì như trước đây vừa phải đi học trên trường và vừa phải đi học trên lớp".
Đối với các bạn sinh viên học song bằng, học cải thiện thì đây là một cơ hội tốt khi có thể đăng ký nhiều môn học, không phải di chuyển quá nhiều, rút ngắn thời gian học. Tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, sinh viên thông thường chỉ học một buổi sáng hoặc một buổi chiều, buổi còn lại sẽ dành thời gian cho việc tự nghiên cứu và thực hành. Nếu biết tận dụng khoảng thời gian này, sắp xếp các lịch học, lịch sinh hoạt một cách khoa học, hợp lý thì các bạn sẽ có một lợi thế rất lớn trong công việc sau này.
Vẫn khó thích nghi
Điều gì bao giờ cũng có hai mặt của nó. Bên cạnh những thuận lợi nêu trên thì hình học thức trực tuyến vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Trong quá trình học trực tuyến, không phải sinh viên nào cũng có đủ hai thiết bị như máy tính và điện thoại. Bên cạnh đó, mặc dù điện thoại di động được sử dụng khá phổ biến trong quá trình học tập trực tuyến hiện nay do tính tiện lợi của nó, nhưng so với laptop hay máy tính bàn thì mức độ hiệu quả vẫn còn là vấn đề cần được quan tâm và xem xét cụ thể hơn.
Thực tế cho thấy, tham gia một lớp học trực tuyến ngoài việc sinh viên phải có một mức độ thành thạo kỹ năng về công nghệ thông tin thì cũng cần phải có phương pháp phù hợp để tương tác trên không gian mạng. Trong các lớp học truyền thống, quá trình truyền đạt và tiếp nhận thông tin được diễn ra nhanh chóng, sinh viên có thể trực tiếp phản hồi và nêu ý kiến. Tuy nhiên, khi chuyển đổi sang hình thức học trực tuyến đã khiến cho một số sinh viên trở nên khó khăn hơn trong việc nêu ý kiến xây dựng bài. Điều này vô tình làm giảm mức độ tích cực của buổi học. Lớp học hôm đó sẽ trở nên trầm lắng và sự tương tác hai chiều giữa giảng viên, sinh viên sẽ trở thành tương tác một chiều, việc học trở nên thụ động và chất lượng buổi học sẽ không cao.
Đáng chú ý, tình trạng thiếu tương tác trong buổi học trực tuyến lâu dần sẽ vô tình trở thành một gánh nặng tâm lý trong nhận thức của sinh viên đối với một số tiết học. Việc học trực tuyến trong thời gian dài, phải dành quá nhiều thời gian trước màn hình máy tính, điện thoại [đặc biệt là tập trung một thời gian quá lâu vào màn hình điện thoại], thiếu giao tiếp với giảng viên hình thành tâm lý mệt mỏi và thiếu động lực học tập của sinh viên. Điều này sẽ ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng học tập của sinh viên, bởi vì tâm lý là yếu tố cốt lõi và đóng vai trò quyết định đến hiệu quả học tập.
Bạn Phan Thanh Thuỷ, sinh viên năm cuối khoa Nhà nước và Pháp luật, Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết: “Mặc dù cũng đã dần quen với việc học online nhưng với mình thì nó vẫn còn một số khó khăn như việc tương tác với lớp học vẫn còn nhiều hạn chế do mỗi lần phát biểu ý kiến qua mic mình có cảm giác không được thật lắm nên có thể nói sẽ không tốt. Bên cạnh đó, đôi khi trong các buổi học mình cũng bị mệt, sao nhãng do phải tập trung vào màn hình máy tính quá lâu, cộng với khối lượng bài tập năm cuối khá lớn nên việc học cũng trở nên khá căng thẳng”.
Nhìn chung, sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền phần lớn đã thích nghi được với phương pháp học trực tuyến. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những khó khăn và rào cản nhất định bởi quá trình chuyển đổi gần như hoàn toàn từ hình thức đào tạo trực tiếp sang trực tuyến. Do đó, đòi hỏi cần có một phương án giảng dạy phù hợp, phương pháp học tập khoa học, hiệu quả.
Liên tục phải triển khai các hình thức học trực tuyến trong khoảng thời gian vừa qua, cần đã đặt ra câu hỏi rằng, liệu đào tạo từ xa có phải là một phương án cần được quan tâm phát triển trong thời gian tới hay không? Khi phương pháp dạy học trực tuyến đã không còn quá xa lạ với một số quốc gia trên thế giới và cần phải triển khai phương thức dạy và học trực tuyến trong tương lai như thế nào cho hiệu quả?