Soạn bài lớp 6 Khoa học tự nhiên 6 sách Kết nối tri thức – Bài 1: Giới thiệu về khoa học tự nhiên – Từ năm 2021 trở đi môn Vật Lý lớp 6 đã gộp với các môn Hóa học, Sinh học để trở thành môn Khoa học tự nhiên lớp 6.
Soạn bài Khoa học tự nhiên lớp 6 và Giải bài tập KHTN lớp 6: Tại đây
Mở đầu
Em hãy nêu tên các phát minh khoa học và công nghệ được ứng dụng vào các đồ dùng hằng ngày ở hình bên. Nếu không có những phát minh này thì cuộc sống của con người sẽ như thế nào?
Lởi giải:
Những phát minh của khoa học và công nghệ được ứng dụng vào đồ dùng hằng ngày là: bếp ga, máy điều hòa, bóng đèn, quạt điện, ti vi, tủ lạnh, nồi cơm điện, máy bơm nước.
=> Có thể nói nếu không có những phát minh này thì cuộc sống của con người sẽ không thể văn minh và tiến bộ.
I. Khái niệm Khoa học tự nhiên
Khoa học tự nhiên [KHTN] là một nhánh của khoa học, nghiên cứu các hiện tượng tự nhiên, tìm ra các tính chất, các quy luật của chúng.
II. Vật sống và vật không sống
Hãy cho biết trong các vật sau đây, vật nào là vật sống, vật nào là vật không sống?
1. Con người 2. Trái đất
3. Cái bàn 4. Cây lúa
5. Con voi 6. Cây cầu
Lởi giải:
Trong các vật trên:
- Vật sống là: con người, cây lúa, con voi
- Vật không sống là: cái bàn, cây cầu, trái đất
III. Các lĩnh vực chính của khoa học tự nhiên
1. Hình 1.1 dưới đây mô tả một số hiện tượng. Em hãy đọc và thực hiện yêu cầu ghi dưới mỗi hình:
2. Em hãy chép bảng 1.1 vào vở rồi sắp xếp các hiện tượng ở hình 1.1 vào ba lĩnh vực chính của KHTN bằng cách đánh dấu “X” vào bảng?
Lởi giải:
1. Mô tả hiện tượng:
- Hình a: Khi đưa hai đầu của hai thanh nam châm đến gần nhau:
- Khi hai thanh nam châm cùng cực thì đẩy nhau.
- Khi hai thanh nam châm khác cực thì hút nhau.
- Hình b: Khi bị đun nóng đường thì đường sẽ bị biến đổi thành chất khác.
- Hình c: Nhúng chiếc đũa vào cốc nước thì ta thấy đũa như bị gãy ở mặt nước. Bởi hiện tượng khúc xạ ánh sáng mà tia sáng từ đầu dưới nước của đũa trên đường truyền từ vật vào mắt ta đã bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường.
- Đem bình thủy tinh chụp kín cây thì cây không thể tiếp tục phát triển bình thường.
2. Đánh dấu X thích hợp:
IV. Khoa học tự nhiên với công nghệ và đời sống
1. Dựa vào Hình 1.2, hãy so sánh các phương tiện mà con người sử dụng trong một số lĩnh vực của đời sống khi khoa học và công nghệ còn chưa phát triển và hiện nay. Tìm thêm ví dụ minh họa.
2. Chỉ ra những lợi ích và tác hại của ứng dụng khoa học tự nhiên trong hình 1.3 đối với con người và môi trường sống.
3. Hãy cùng các bạn trong nhóm học tập phân công mỗi người tìm đọc tiểu sử của một trong năm nhà khoa học nổi tiếng dưới đây, rồi viết tóm tắt về quốc tịch, ngày sinh, phát minh quan trọng và điều mà em thích nhất ở nhà khoa học đó: 1. Niu-tơn, 2. Đác-uyn, Pa-xtơ, 4. Ma-ri Quy-ri, 5. Anh-xtanh.
Lởi giải:
1. Thành tựu của KHTN được áp dụng vào công nghệ để chế tạo ra các phương tiện phục vụ cho mọi lĩnh vực của đời sống con người. Khoa học và công nghệ càng tiến bộ thì đời sống con người càng được cải thiện.
Ví dụ:
- Ngày xưa đi bộ là chủ yếu -> ngày nay đi xe máy, ô tô là chủ yếu
- Ngày xưa nấu bằng rơm, củi -> ngày nay nấu bằng bếp từ, bếp ga
2. Lợi ích và tác hại của ứng dụng khoa học tự nhiên:
- Về lợi ích: Khoa học tự nhiên ra đời đã phát minh ra nhiều điều mới lạ, vật dụng mới lạ giúp con người cải thiện cuộc sống và nâng tầm cuộc sống cao hơn.
- Về tác hại: Song song với sự phát triển, khoa học tự nhiên vô tình đã làm cho môi trường ngày càng ô nhiễm trầm trọng hơn do con người sử dụng chưa sungs phương pháp, đúng mục đích…
3. Ví dụ tìm hiểu về Marie – Curie
Ngày sinh: ngày 7 tháng 11 năm 1867
Quốc tịch: người Pháp gốc Ba Lan
Phát minh: Bà được coi là người tiên phong trong việc nghiên cứu về tính phóng xạ [bà là người đặt ra thuật ngữ phóng xạ].
Theo đó, bà đã phát triển lý thuyết phóng xạ [phóng xạ là thuật ngữ do bà đặt ra], kỹ thuật để cô lập đồng vị phóng xạ và phát hiện ra hai nguyên tố, polonium và radium. Dưới sự chỉ đạo của bà, các nghiên cứu đầu tiên trên thế giới đã được tiến hành để điều trị các khối u bằng cách sử dụng các đồng vị phóng xạ. Bà thành lập Viện Curie ở Paris và Warsaw – nơi vẫn là trung tâm nghiên cứu y học lớn hiện nay.
Điều thích nhất ở bà đó là câu nói: “Cuộc sống không dễ dàng với bất cứ ai. Chúng ta phải có lòng kiên trì và hơn hết là sự tự tin vào chính mình. Chúng ta phải tin rằng mình có năng khiếu về một điều gì đó và cần phải đạt được nó.”
Gia sư lớp 6 nhận thấy năm học lớp 6 đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình học tập đối với các em học sinh. Ở đó các em được sẽ được làm quen với môi trường học tập hoàn toàn mới, những cách học và kiến thức mới mẻ. Đặc biệt, trong năm 2021 thì chương trình học lớp 6 thay đổi cải cách làm cho các em học sinh gặp nhiều khó khăn. Chính vì thế, việc thuê gia sư dạy kèm tại nhà lớp 6 ở Đà Nẵng là cần thiết.
Giới thiệu về Hội Gia sư Đà Nẵng – Trung tâm gia sư dạy kèm tại nhà
Chúng tôi tư vấn miễn phí phụ huynh tuyển gia sư dạy kèm tại nhà Đà Nẵng.Chúng tôi luôn đặt chất lượng dạy và học lên hàng đầu, giới thiệu gia sư uy tín dạy các môn, các lớp từ cấp 1, 2, 3, luyện thi lớp 10, luyện thi đại học.
Phụ huynh đừng quá lo lắng địa chỉ Hội Gia sư Đà Nẵng xa nhà của quý phụ huynh. Trong danh sách sinh viên cộng tác làm gia sư dạy kèm tại nhà, chúng tôi luôn sẵn sàng hàng trăm gia sư với tiêu chí:
Giải sách Khoa học tự nhiên lớp 6 Cánh diều trang 4
Giải KHTN Lớp 6 Bài 1: Giới thiệu về Khoa học tự nhiên giúp các em học sinh lớp 6 trả lời các câu hỏi phần mở đầu, hình thành kiến thức và phần luyện tập vận dụng sách Cánh diều . Đồng thời hiểu thế nào là khoa học tự nhiên và vai trò của nó trong cuộc sống, học tập.
Soạn Khoa học tự nhiên 6 được biên soạn bám sát theo chương trình SGK trang 4 đến trang 11. Qua đó giúp học sinh nhanh chóng nắm vững được kiến thức để học tốt môn KHTN. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn cùng theo dõi tại đây.
Giải KHTN Lớp 6 Bài 1: Giới thiệu về Khoa học tự nhiên
❓ Hãy quan sát hình 1.1 và cho biết những hoạt động nào là hoạt động nghiên cứu khoa học tự nhiên.
Trả lời
Những hoạt động nghiên cứu khoa học tự nhiên là: a, b, g
Luyện tập KHTN 6 trang 5
❓ Hãy tìm thêm những hoạt động được coi là nghiên cứu khoa học tự nhiên và hoạt động không phải nghiên cứu khoa học tự nhiên
Trả lời
- Những hoạt động được coi là nghiên cứu khoa học tự nhiên:
- Nghiên cứu xử lý rác thải, ô nhiễm nước
- Nghiên cứu, tìm ra vacxin phòng Covid - 19
- Khám phá các thành phần trong lớp vỏ trái đất
- Nghiên cứu sự sống trên các hành tinh khác
- Nghiên cứu sự biến đổi chất trong tự nhiên
- Hoạt động tìm ra giải pháp cải thiện tình trạng bạo lực học đường
- Những hoạt động không phải nghiên cứu khoa học tự nhiên:
- Trồng cây gây rừng
- Các hoạt động thường ngày như: ăn uống, ca hát, nhảy múa, tập thể dục thể thao
- Hoạt động phát minh ra bẫy chuột
- Đánh bắt, nuôi trồng thủy - hải sản
II. Vai trò của khoa học tự nhiên trong cuộc sống
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 6
❓ Hãy quan sát hình 1.2 và cho biết khoa học tự nhiên có vai trò như thế nào trong cuộc sống của con người. Cho ví dụ minh họa.
Trả lời
- Vai trò của khoa học tự nhiên:
Khoa học tự nhiên có vai trò quan trọng ở hầu hết các lĩnh vực trong cuộc sống con người. KHTN có vai trò cung cấp thông tin mới và nâng cao sự hiểu biết. Đồng thời, góp phần mở rộng sản xuất và phát triển kinh tế, bảo vệ sức khỏe và cuộc sống con người, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.
- Ví dụ minh họa:
+ Nghiên cứu xử lí ô nhiễm nguồn nước giúp bảo vệ môi trường
+ Tìm hiểu và phát minh ra tuabin tạo ra điện gió
+ Phát hiện và tìm hiểu phương thức sinh sản ở thực vật giúp tăng năng suất cây trồng
Luyện tập KHTN 6 trang 6
❓ Hãy tìm các hoạt động nghiên cứu khoa học tự nhiên đem lại lợi ích cho cuộc sống của con người theo gợi ý trong bảng 1.1
| Vai trò của khoa học tự nhiên | Bảo vệ môi trường | Cung cấp thông tin và nâng cao hiểu biết của con người | Mở rộng sản xuất và phát triển kinh tế | Bảo vệ sức khỏe và cuộc sống của con người |
| Hoạt động nghiên cứu KHTN | - Nghiên cứu xử lí ô nhiễm nước | ? | ? | ? |
Trả lời
| Vai trò của khoa học tự nhiên | Bảo vệ môi trường | Cung cấp thông tin và nâng cao hiểu biết của con người | Mở rộng sản xuất và phát triển kinh tế | Bảo vệ sức khỏe và cuộc sống của con người |
| Hoạt động nghiên cứu KHTN | - Nghiên cứu xử lí ô nhiễm nước | - Nghiên cứu, sáng tạo ra điện thoại thông minh - Phát minh ra các ứng dụng về giáo dục, thiên văn học, công nghệ giúp người dùng dễ dàng tìm hiểu, tiếp cận thông tin | - Sáng chế máy móc dựa trên công nghệ hiện đại giúp giảm thiểu sức lao động - Nghiên cứu các loại nông sản mang lại năng suất cao [ dưa hấu không hạt, cam lai bưởi, giống lúa chịu hạn...] | - Nghiên cứu các loại vacxin - Nghiên cứu phương pháp phẫu thuật nội soi giúp giảm đau, nhanh hồi sức |
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 7
❓ Quan sát hình 1.3 và cho biết đối tượng nghiên cứu của từng lĩnh vực thuộc khoa học tự nhiên.
Trả lời
a. Các sinh vật và sự sống trên Trái Đất
b. Vũ trụ, hành tinh và các ngôi sao
c. Trái Đất
d. Các loại vật chất, năng lượng và sự vận động của chúng
e. Chất và sự biến đổi chất
Luyện tập KHTN 6 trang 6
❓ Hãy lấy ví dụ nghiên cứu của các lĩnh vực khoa học tự nhiên, theo gợi ý trong bảng 1.2
Các lĩnh vực chủ yếu của KHTN | Vật lí | Hóa học | Sinh học | Thiên văn học | Khoa học Trái Đất |
Đối tượng nghiên cứu | ? | ? | ? | ? | ? |
Trả lời
Các lĩnh vực chủ yếu của KHTN | Vật lí | Hóa học | Sinh học | Thiên văn học | Khoa học Trái Đất |
Đối tượng nghiên cứu | Năng lượng điện | Chất và sự biến đổi chất | Sự biến đổi gen và ứng dụng trong trồng trọt, chăn nuôi | Nghiên cứu về sự hình thành và phát triển của các hành tinh khác | Tìm hiểu cấu phần của Trái Đất |
IV. Vật sống và vật không sống
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 9
❓ Hãy quan sát hình 1.4 và nêu tên những vật sống, vật không sống
Trả lời
- Vật sống: con cá, con chim, mầm cây, con sứa
- Vật không sống: xe đạp, cái cốc, đôi giày
Quan sát trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 10
❓ Quan sát hình 1.5 và cho biết những đặc điểm giúp em nhận biết vật sống
Trả lời
Vật sống có những đặc điểm sau: Vật sống lấy các chất cần thiết và loại bỏ chất thải khỏi cơ thể. Vật sống có khả năng vận động, lớn lên, sinh sản, cảm ứng và chết
Luyện tập KHTN 6 trang 11
❓ Lấy ví dụ về vật sống, vật không sống trong tự nhiên và đánh dấu tích vào những đặc điểm để nhận biết vật đó là vật sống hay vật không sống theo gợi ý trong bảng 1.3
| Vật trong tự nhiên | Đặc điểm nhận biết | Xếp loại | ||||||
| Thu nhận chất cần thiết | Loại bỏ chất thải | Vận động | Lớn lên | Sinh sản | Cảm ứng | Vật sống | Vật không sống | |
| Con gà | v | v | v | v | v | v | v | |
| ? | ? | ? | ? | ? | ? | ? | ? | ? |
Trả lời
| Vật trong tự nhiên | Đặc điểm nhận biết | Xếp loại | ||||||
| Thu nhận chất cần thiết | Loại bỏ chất thải | Vận động | Lớn lên | Sinh sản | Cảm ứng | Vật sống | Vật không sống | |
| Con gà | v | v | v | v | v | v | v | |
| Cái bút | v | |||||||
Cây phượng | v | v | v | v | v | v | ||
| Máy bay | v | |||||||
| Con người | v | v | v | v | v | v | v |
Vận dụng KHTN 6 trang 11
❓ Chiếc xe máy nhận "thức ăn" là xăng dầu, thải chất thải là khói, bụi và chuyển động trong không gian. Vậy xe máy có phải vật sống không? Vì sao?
Trả lời
Chiếc xe máy không phải là vật sống vì xe máy không có những đặc điểm sau: sinh sản, cảm ứng và lớn lên và chết.
Cập nhật: 15/09/2021