Đặt thấu kính nội nhãn phakic [phakic IOL] là một giải pháp thay thế cho phẫu thuật mắt bằng laser như LASIK, PRK, ReLeX SMILE để điều chỉnh độ cận, loạn thị từ trung bình đến nặng [cận thị] hoặc những trường hợp giác mạc có bệnh lý bất thường.
Phakic IOL là thấu kính trong suốt được phẫu thuật đặt ngay trước mống mắt [phần có màu của mắt bạn] hoặc ngay sau nó. Thấu kính Phakic có tác dụng để điều chỉnh độ cận, viễn loạn thị cho phép ánh sáng tập trung đúng vào võng mạc để có tầm nhìn rõ nét.
Sự khác biệt là thấu kính phakic được đặt bên trong mắt của bạn thay vì trên bề mặt giác mạc như các can thiệp bằng laser. Đặc biệt trong một số trường hợp, phẫu thuật phakic tạo ra kết quả thị lực tốt hơn so với phẫu thuật khúc xạ bằng laser.
I. THẤU KÍNH ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG PHẪU THUẬT PHAKIC
Hai loại kính phakic được FDA chấp thuận hiện đang phổ biến tại Việt Nam được sử dụng trong phẫu thuật điều chỉnh cận, loạn thị từ trung bình đến nặng.
1. ICL Visian
Visian ICL [Implantable Collamar Lens] được cung cấp bởi hãng STAAR Surgical [Mỹ] , thấu kính được đặt ở vị trí ngay phía sau mống mắt và phía trước thủy tinh thể của bạn. ICL Visian điều chỉnh độ cận thị đến – 18,00 D, độ loạn thị đến -6,00D.
Với vị trí đặt sau mống mắt, ICL Visian rất khó phát hiện bằng mắt thường và chỉ có thể nhìn thấy qua sinh hiển vi khám mắt.
Visian ICL được làm bằng vật liệu sinh học [đươc ghép bởi hai chữ Collagen và
Co-polymer]. Đây là vật liệu cao cấp, tiên tiến, bản chất là collagen tinh khiết nên tính tương thích sinh học rất cao với cơ thể người.
Người sử dụng kính ICL không cần lo lắng về yếu tố cơ thể đào thải vì đặc điểm tương thích cao này. Ngoài ra các lớp phủ bao quanh này ngăn không cho thấu kính ICL được xác định và bị phản ứng hệ miễn dịch phát hiện khi nằm trong mắt.
Bên cạnh đó, vật liệu Collamer còn được liên kết với chất chromophore hấp thụ tia cực tím thành một chất đồng trùng
hợp dựa trên poly-HEMA, cung cấp khả năng bảo vệ khỏi tia cực tím cho mắt.
2. Verisyse
Verisyse [Johnson & Johnson Vision] là một thấu kính IOL phakic đặt ở bán phần trước của mắt, vị trí đặt kính nằm phía trước mống mắt. Verisyse phakic IOL có thể điều chỉnh độ cận thị lên đến -20.00 diop [D].
Thấu kính Verisyse được làm bằng nhựa y tế [ polymethyl methacrylate hoặc PMMA ] và có dạng cứng.
Sau phẫu thuật IOLs phakic bằng thấu kính Verisyse, thường không dễ nhận thấy thấu kính đã đặt bằng mắt thường, mặc dù vậy bạn vẫn có thể nhìn thấy thấu kính nếu nhìn kỹ trong gương.
II. QUÁ TRÌNH PHẪU THUẬT
1. Chuẩn bị trước phẫu thuật
Nếu bạn đeo kính áp tròng, bạn nên ngừng đeo kính ít nhất một tuần trước khi khám mắt chuyên sâu trước phẫu thuật. Kính áp tròng có thể làm thay đổi hình dạng giác mạc của bạn, điều đó làm cho việc kiểm tra
tật khúc xạ của bạn kém chính xác hơn.
Một hoặc hai tuần trước khi phẫu thuật phakic, bác sĩ phẫu thuật mắt của bạn có thể thực hiện laser mống mắt chu biên. Thủ thuật này tạo ra một lỗ nhỏ ở rìa ngoài của mống mắt, cho phép thủy dịch lưu thông và giúp ngăn ngừa nguy cơ tăng nhãn áp có thể xảy ra sau phẫu thuật phakic. Ngày nay, với các thế hệ kính mới với thiết kế lỗ trung tâm đặc biệt, việc laser mống mắt trước phẫu thuật này thường không còn được dùng nữa.
Thủ thuật laser mống
mắt chu biên thường được thực hiện trực tiếp tại bệnh viện và tương đối nhẹ nhàng nhanh chóng, chỉ mất vài phút cho mỗi mắt. Điều quan trọng là bạn cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ phẫu thuật sau khi làm thủ thuật để giảm thiểu mọi biến chứng có thể xảy ra.
Một số bác sĩ phẫu thuật đã kết hợp thủ thuật laser mống mắt chu biên vào cùng ngày với phẫu thuật phakic.
2. Trong khi phẫu thuật
- Đầu tiên, BS sẽ nhỏ mắt để gây tê bề mặt, giảm bớt bất kỳ khó chịu nào trong quá trình thực hiện.
- Một dụng cụ được gọi là vành mi được sử dụng để giữ cho mí mắt của bạn mở liên tục trong quá trình phẫu thuật và rạch một đường nhỏ trên giác mạc. Chiều dài vết rạch đối với thấu kính Verisyse là khoảng 6 mm; vết rạch ICL Visian nhỏ nhất là 3,2 mm do vật liệu mềm dẻo và có thể gập lại của kính.
- Với Verisyse thấu kính được gắn vào mặt trước của mống mắt. Bác sĩ sẽ thực hiện những mũi khâu nhỏ để cố định thấu kính trên mống mắt của bạn sau đó băng lại.
- ICL Visian được định vị ở phía sau mống mắt/ đồng tử và ở phía trước thủy tinh thể của bạn. Sau khi được lắp vào, thấu kính sẽ mở ra hết chiều rộng và không thực hiện bất kỳ đường khâu nào. Sau đó, bác sĩ sẽ băng che mắt bạn lại khoảng 1 ngày.
- Quá trình phẫu thuật thường mất từ 10 đến 30 phút và bệnh nhân có thể ra về trong ngày. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh và thuốc nhỏ chống viêm để bạn sử dụng tại nhà.
- Phẫu thuật phakic thường được thực hiện trên trên từng mắt một, hai mắt phẫu thuật cách nhau từ 1 đến vài ngày.
3. Sau phẫu thuật
Hầu hết mọi người nhận thấy thị lực được cải thiện ngay lập tức sau phẫu thuật phakic, nhưng mắtcó thể bị mờ hoặc kèm theo sự nhạy cảm với ánh sáng tăng lên trong vài ngày đầu tiên. Đối với một số người, có thể mất từ hai đến bốn tuần để thị lực của họ ổn định.
Thị lực với ICL Visian thường có xu hướng ổn định nhanh hơn so với thấu kính Verisyse.
Thông thường, chỉ có một chút khó chịu sau khi phẫu
thuật phakic nhưng bạn có thể có cảm giác cộm nhẹ, giống như có gì đó trong mắt. Nếu mắt kích thích nhiều, bác sĩ có thể điều chỉnh thêm một thuốc để giúp bạn thoải mái hơn trong vài ngày đầu sau phẫu thuật.
Bạn sẽ phải quay lại tái khám với bác sĩ vào ngày hôm sau phẫu thuật. Điều cần thiết là bạn phải tuân thủ các hướng dẫn sau phẫu thuật của bác sĩ phẫu thuật mắt một cách cẩn thận và tái khám đúng hẹn để tránh bất kỳ biến chứng nào.
Hạn chế dụi mắt, nâng vật nặng và các hoạt động gắng
sức cho đến khi mắt của bạn hoàn toàn lành lặn, có thể mất vài tuần.
Hầu hết mọi người có thể trở lại làm việc trong vòng vài ngày, sau khi tái khám kết quả ổn định.
III. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU VỀ PHAKIC
Trong một nghiên cứu về kết quả 3 năm của thử nghiệm lâm sàng của FDA đối với thấu kính Verisyse: 84% bệnh nhân đạt được thị lực 20/40 hoặc tốt hơn và 31% đạt được tầm nhìn chưa điều chỉnh là 20/20 hoặc tốt hơn.
Trong các thử nghiệm của FDA về Visian
ICL: 81% bệnh nhân đạt được thị lực là 20/40 hoặc tốt hơn và 41% đạt được thị lực 20/20 hoặc tốt hơn.
Sự hài lòng của bệnh nhân đối với chất lượng thị lực với cả hai loại IOL phakic được đánh giá rất tốt.
Phakic IOL là một lựa chọn hiệu quả cho những người bị cận thị và loạn thị trung bình đến nặng hoặc các trường hợp giác mạc có vấn đề nằm ngoài phạm vi điều trị của các phương pháp phẫu thuật khúc xạ bằng laser như LASIK,Femto LASIK, ReLeX SMILE hoặc PRK.