Hệ Thống Rating
Rating xuất hiện nhiều nhất là trong phim, bạn có thể thấy những độ tuổi được chiếu trước mỗi tập phim Hàn Quốc hay những mác xanh R, M, T, G trước trailer của các bộ phim phương Tây.
"Rating là gì?"
Rating là mục giới hạn độ tuổi có thể đọc tác phẩm nào đó. Rating thể hiện lượng nội dung đặc biệt/nhạy cảm mà tác phẩm đó chứa. Bạn sẽ biết trước được nội dung của tác phẩm đi xa đến đâu thông qua rating và chi tiết hơn chính là phần warning.
"Rating có quan trọng không?"
Có, nó cực kỳ quan trọng. Vì rating chính là để bảo vệ người đọc.
Sẽ thế nào nếu bạn viết một tác phẩm tràn ngập cảnh người lớn mà không đánh giới hạn độ tuổi thông qua rating? Tất nhiên, thông qua phần description thì tất cả độc giả sẽ tiếp tục đọc vì chẳng có phần rating chặn mình lại. Một đứa trẻ mười tuổi hoặc thậm chí nhỏ hơn cũng sẽ đọc tác phẩm của bạn, đọc cả phần cảnh nóng kia. Bạn nghĩ trẻ con bây giờ đọc cảnh nóng ngập mặt sao? Phải, có. Nhưng vẫn có cả những đứa trẻ chưa biết gì và tác phẩm không đánh rating của bạn rất có thể trở thành lần đầu tiên của nó. Lúc đó, bạn cảm thấy thế nào khi tác phẩm của mình đã đưa một đứa trẻ ở cái độ tuổi lên mười vào một thế giới quá lạ lẫm với độ tuổi của nó như thế?
Vấn đề cảnh nóng quá nhẹ nhàng? Thế thì chơi thuốc thì sao? Bạn viết một tác phẩm nhân vật chính dính líu đến những loại thuốc cấm. Trong tác phẩm, nhân vật chính được bạn viết một cách ngầu hết biết và ai ai chung quanh người đó cũng chơi thuốc - điều quá đỗi bình thường như ăn cơm mỗi bữa. Còn "hay" hơn nữa, nếu tác phẩm của bạn vô tình có việc một đứa trẻ cũng chơi thuốc [thế giới tưởng tượng mà ai biết được sẽ đi đến đâu phải không?]. Không đánh rating, một đứa trẻ đọc được và nó nghĩ cảm thấy chuyện chơi thuốc cũng chẳng có gì quá nghiêm trọng hay vì tính tò mò muốn được như các nhân vật mà dùng thử thì sao? Hậu quả hẳn sẽ không nhẹ nhàng gì với đứa trẻ và chính gia đình nó.
Rating chính là để bảo vệ người đọc và bảo vệ chính bạn. Sẽ chẳng hay ho gì nếu đứa trẻ bảo nó làm theo trong truyện nào đó và những ông bố bà mẹ quyết tâm truy tận gốc đến bạn phải không? Một trác hầu toà có khi lại đến tay bạn vì bạn đã không đánh rating, lỗi là ở bạn chứ không phải đứa trẻ kia.
Hãy nhớ đặt rating vào mỗi tác phẩm của bạn để an toàn hơn cho chính bạn và người đọc.
"Có những Rating nào?"
Trong fanfiction hiện nay, có 5 rating phổ biến:
K : mọi độ tuổi đều có thể đọc được. Tác phẩm không chứa nội dung bạo lực, từ ngữ nặng nề; tuyệt đối không có cảnh người lớn.
K+ : dành cho độc giả trên 9 tuổi. Tác phẩm có thể chứa nội dung bạo lực nhưng không gây thương tích nghiêm trọng; có thể có những từ ngữ hơi nặng; tuyệt đối không có cảnh người lớn.
T : dành cho độc giả trên 13 tuổi. Tác phẩm có thể chứa nội dung bạo lực; có những từ ngữ nặng vừa phải; có thể đề cập đến nội dung người lớn nhưng chỉ ẩn ý/hầm ẩn, không được nói đến rõ ràng.
M : dành cho độc giả trên 16 tuổi. Tác phẩm có thể chứa nội dung bạo lực; có những từ ngữ nặng nề/thô tục; có thể đề cập đến nội dung người lớn cách trực tiếp, nhưng không được miêu tả chi tiết.
MA: dành cho độc giả trên 18 tuổi. Tác phẩm có thể chứa nội dung bạo lực nghiêm trọng; không giới hạn từ ngữ; nội dung người lớn được miêu tả rõ ràng không che đậy; đề cập tới những vấn đề/vấn nạn bệnh hoạn, nhục mạ, ngược đãi, cưỡng bức,... gây ảnh hưởng không tốt đến người đọc.
Đó là những điều bắt buộc để chia rating cho tác phẩm của mình. Ngoài ra, tác giả cũng có thể chia rating của tác phẩm theo độ khó hiểu của nó; như một tác phẩm tuy không có bạo lực, từ ngữ nặng nề hay đề cập cảnh người lớn gì nhưng tác giả vẫn có thể đánh là M hoặc T để chắc chắn độc giả ở độ tuổi đó có đủ kiến thức/kinh nghiệm để hiểu tác phẩm của mình.
Ngoài những rating trên thì còn những rating sau, như:
B : thích hợp cho trẻ em từ 1 đến 4 tuổi.
G : General, dành cho mọi lứa tuổi.
PG : Parental Guidance Suggested, trẻ em xem/đọc dưới sự hướng dẫn của cha mẹ.
PG - 13: Parents Strongly Caustion, trẻ em trên 13 tuổi đọc/xem dưới sự dướng dẫn của cha mẹ.
R: Restricted - Under 17 requires accompanying parent or adult guardian, đối với người dưới 17 tuổi phải đọc/xem dưới sự cho phép của cha mẹ.
NC-17: No One 17 and Under Admitted, dành cho người trên 17 tuổi.
Những nhãn rating trên thường phổ biến ở phim và game nhiều hơn trong fanfiction. Bạn xem trailer hay mua dĩa game về sẽ rất hay thấy các nhãn này và có thể đọc cách chúng theo ví dụ sau:
[nguồn ảnh: fictionratings.com]
Note:
Hiện tại có cả rating H mà các bạn thường đề cập đến, theo hệ thống rating lâu đời thì hoàn toàn không có nhãn rating này. Theo Sa, thì rating H là viết tắt "hentai". Có một thể loại manga được gọi là hentai, chính thể loại chuyên về cảnh người lớn.
Có cả những rating 22+ nhưng thật ra chỉ đến MA - trên 17+ là đã mức rồi vì trên 17 tuổi đã là người trưởng thành, có thể tự chịu trách nhiệm mọi hành vi của mình trước pháp luật, họ có quyền quyết định mọi thứ không cần đến tận rating 21+ hay 22+, đây thường chỉ là mức dùng để chỉ độ nặng của cảnh nóng trong tác phẩm mà thôi. Trong fanfiction, có những thuật ngữ dùng chỉ để phần này sẽ có trong phần sau.
_____
Phần tiếp theo: Các mác trong Warning.