- Trả lời: Theo dinh dưỡng học, con người để tồn tại và khỏe mạnh, phát triển phải được cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng như: gluxit [đường bột], protein [đạm], lipit [béo], các vitamin, nước, chất xơ... Về nguyên lý, không nên chỉ ăn một vài loại thực phẩm nào đó mà phải ăn đa dạng thì cơ thể mới được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Không có loại thực phẩm nào đủ các thành phần dinh dưỡng và cân đối mà nhu cầu cơ thể cần phải có. Gạo lứt là hạt thóc [lúa] sau khi tách bỏ vỏ trấu để nguyên lớp vỏ cám, còn gạo trắng [gạo xát] là gạo xát đi một phần lớp vỏ cám chỉ còn lại nội nhũ. Lớp vỏ cám chiếm khoảng 10% so với toàn hạt, và lớp vỏ cám chứa phần lớn protein và lipit cũng như các vitamin và chất khoáng của hạt gạo, nên có thành phần dinh dưỡng cao hơn hạt gạo xát trắng.
Vừng, nhất là vừng đen là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, là thực phẩm có hàm lượng can-xi vào loại cao nhất, hàm lượng chất béo cao, đặc biệt là có nhiều a-xit béo, nhiều vitamin... nhưng vừng có nhiều chất xơ [6,2%]. Đối với người đau dạ dày [viêm loét] và trực tràng các cơ quan này hư yếu, vì vậy nguyên tắc nên ăn những món ăn giàu dinh dưỡng, dễ tiêu, ấm, ít bã [xơ]. Những món ăn tốt là cháo, đậu phụ, canh thịt, các món ăn hầm nhừ, luộc kỹ, ninh... Người đau dạ dày và trực tràng không nên ăn thức ăn có nhiều chất xơ và các chất khó tiêu như dầu, mỡ... Nhưng trong gạo lứt và mè đen hàm lượng chất xơ tương đối cao, nhiều chất béo nên không có lợi cho người đau dạ dày, trực tràng. Vì vậy khuyên người đau dạ dày, trực tràng chỉ ăn gạo lứt, mè đen là không hợp lý. Người đau dạ dày, trực tràng vẫn có thể ăn gạo lứt, mè đen, nhưng nên xay thành bột mịn để nấu cháo, súp hay chè cho dễ tiêu hóa, hấp thu.
Lương y Vũ Quốc Trung
Bị trào ngược dạ dày có nên uống ngũ cốc không và uống như thế nào là đủ là những vấn đề được nhiều người bệnh quan tâm. Bởi lẽ ngũ cốc là loại thức uống rất giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Để hiểu rõ về vấn đề này, cùng tìm hiểu câu trả lời trong bài viết sau.
Chế độ ăn uống của những người mắc bệnh về đường tiêu hóa nói riêng và bệnh trào ngược dạ dày thực quản nói chung cần phải chú ý cân nhắc khi chọn lựa thực phẩm. Đồng thời, người bệnh vẫn phải đảm bảo bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như protein, tinh bột, vitamin khoáng chất, đặc biệt là chất xơ. Và trong rất nhiều những loại thực phẩm tốt thì ngũ cốc chính là loại thực phẩm đáp ứng được tất cả những yêu cầu trên, đặc biệt phù hợp với người bị trào ngược dạ dày.
Theo đó, ngũ cốc có chứa đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu gồm: tinh bột, hàm lượng lớn các khoáng chất, vitamin B, chất xơ… và đặc biệt là hàm lượng chất béo thấp. Ưu điểm này giúp cho hệ tiêu hóa của người bị trào ngược dạ dày thường xuyên khó tiêu, chướng bụng dễ dàng tiêu hóa và hấp thụ hơn. Ngoài ra ngũ cốc còn đem lại những lợi ích khác cho người bị trào ngược dạ dày như:
- Loại thực phẩm này còn chứa rất nhiều tinh bột giúp tăng cường sự bao bọc niêm mạc dạ dày, thấm hút hết lượng axit dịch vị dư thừa, cân bằng nồng độ axit dạ dày và ngăn chặn các tổn thương và bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi các tác nhân gây hại.
- Hàm lượng chất xơ cao giúp cải thiện sự hoạt động của hệ tiêu hóa, từ đó làm giảm triệu chứng ợ hơi, ợ nóng, chống lại các cơ co thắt dạ dày quá mức…
- Hàm lượng cao vitamin, khoáng chất, đầy đủ các nguyên tố vi lượng, đặc biệt là vitamin B giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng ăn uống kém ở người bị trào ngược dạ dày. Bổ sung các dưỡng chất, đảm bảo chế độ dinh dưỡng hằng ngày.
Chính vì những lợi ích này mà người bị trào ngược dạ dày có thể sử dụng ngũ cốc mỗi ngày. Tuy nhiên, chỉ nên dùng ngũ cốc để bổ sung thêm dưỡng chất và hỗ trợ cải thiện, không làm tăng nặng các triệu chứng trào ngược, giúp dạ dày phục hồi nhanh hơn chứ không nên thay thế hoàn toàn cho các bữa ăn chính trong ngày.
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại ngũ cốc khác như gạo, lúa mì, ngô… thường được dùng để làm thực phẩm chính trong các bữa ăn hằng ngày. Tuy nhiên, đối với người bệnh trào ngược dạ dày nên ưu tiên sử dụng các loại ngũ cốc khác có giá trị dinh dưỡng cao nhất cũng như phát huy tác dụng tốt trong việc cải thiện các triệu chứng.
Lúa mạch nguyên cám là loại ngũ cốc lý tưởng cho người bệnh trào ngược dạ dày khi chứa gần như đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu như protein, tinh bột, chất xơ, vitamin cùng nhiều vi khoáng chất, ít cholesterol… Thường xuyên bổ sung lúa mạch vào thực đơn ăn uống hằng ngày sẽ đem lại các lợi ích như:
- Hấp thu hết lượng axit dư thừa, cân bằng độ pH và ổn định môi trường bên trong dạ dày, làm giảm các triệu chứng trào ngược, viêm loét dạ dày.
- Đặc biệt, uống lúa mạch mỗi ngày còn giúp hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường, giảm cân, kích thích các loại lợi khuẩn tốt cho dạ dày.
Tương tự như lúa mạch, yến mạch là loại ngũ cốc rất giàu dưỡng chất gồm vitamin B, magie, sắt, đặc biệt là chất xơ… Những dưỡng chất này không chỉ giúp bạn có một sức khỏe tốt mà còn hỗ trợ cải thiện các triệu chứng trào ngược dạ dày như ợ chua, ợ nóng, đầy bụng… vì yến mạch rất dễ tiêu hóa.
Để dễ dàng sử dụng, bạn có thể tìm mua bột yến mạch để pha với nước ấm hoặc sữa uống hằng ngày. Ngoài ra, có thể chọn ngũ cốc yến mạch nguyên hạt kết hợp với sữa chua, trái cây, các loại hạt khô… để làm bữa ăn sáng vừa bổ dưỡng vừa tốt cho hệ tiêu hóa của người bị trào ngược dạ dày.
Cao lương là loại ngũ cốc có từ rất lâu đời và nó được sử dụng rất phổ biến trong thực đơn ăn uống hằng ngày của người dân châu Phi. Loại ngũ cốc cũng chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cần thiết cho sức khỏe và đặc biệt không chứa gluten, giúp hỗ trợ điều trị các bệnh lý dạ dày, đặc biệt là bệnh trào ngược dạ dày, hội chứng ruột kích thích, bệnh Celiac, ADHD, bệnh tự kỉ…
Bột ngũ cốc được làm từ gạo tẻ giúp cung cấp hàm lượng cao tinh bột giúp bao bọc và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Đồng thời, dưỡng chất này còn giúp thấm hút hết lương axit dịch vị dư thừa, tránh nguy cơ bào mòn, làm tổn thương đến niêm mạc dạ dày. Bên cạnh đó, người bệnh trào ngược dạ dày thường xuyên sử dụng ngũ cốc từ gạo tẻ còn giúp bổ sung lượng lớn vitamin B, protein cùng các vi khoáng chất tốt cho sức, tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật.
Gạo nếp là loại ngũ cốc có chứa hàm lượng tinh bột lớn giúp trung hòa nồng độ axit dư thừa trong dạ dày, từ đó cải thiện hiệu quả các triệu chứng trào ngược dạ dày, đau dạ dày… Bột ngũ cốc gạo nếp còn giúp bổ sung hàm lượng cao khoáng chất như sắt, niacin, vitamin B1, B2 và protein… tốt cho sức khỏe nói chung và sức khỏe hệ tiêu hóa nói riêng.
Gạo lứt là một trong những loại ngũ cốc cực kỳ tốt cho sức khỏe con người, nó ngày càng trở nên thông dụng, được nhiều gia đình sử dụng thay thế cho gạo trắng bình thường. Loại ngũ cốc này có chứa 3 thành phần bổ dưỡng nhất gồm cám, mầm và nội nhũ, đây đều là những chất tốt được giữ lại không bị loại bỏ trong quá trình xay xát.
Đối với người bệnh trào ngược dạ dày được khuyến khích sử dụng ngũ cốc gạo lứt thường xuyên vì rất giàu protein, chất xơ và các hợp chất thực vật lành mành, không gây kích ứng dạ dày, cải thiện hiệu quả các triệu chứng trào ngược. Đặc biệt, người bệnh dạ dày nói chung ăn nhiều gạo lứt còn giúp tăng cường sự phát triển của các lợi khuẩn, giảm cholesterol và phòng ngừa táo bón.
Các loại đậu thường dùng làm ngũ cốc như đậu đỏ, đậu xanh, đậu Hà Lan… có chứa hàm lượng dinh dưỡng rất cao vì sử dụng hạt đậu nguyên vỏ. Nhờ đó giữ lại trọn vẹn chất xơ, vitamin khoáng chất, protein… vừa tốt cho sức khỏe vừa cải thiện tốt các triệu chứng trào ngược dạ dày.
Hạt vừng hay mè cũng được xếp vào nhóm các loại ngũ cốc tốt cho sức khỏe nhờ chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu, đặc biệt là mè đen. Bên cạnh các thành phần phổ biến như vitamin và tinh bột, thì trong hạt mè còn có thêm vitamin E và protein rất tốt cho việc cải thiện các triệu chứng trào ngược dạ dày, làm lành những tổn thương bên trong do viêm loét dạ dày.
Bên cạnh đó, trong hạt mè còn chứa cả lipid thuộc nhóm chất béo thực vật. Chất béo này không những không có hại mà còn rất tốt cho hệ tiêu hóa, tăng cường sức khỏe dạ dày và cả hệ tim mạch.
Ngũ cốc là loại thực phẩm tốt cho người trào ngược dạ dày, có thể sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, cần lưu ý thêm một vài điều sau đây để tăng hiệu quả sử dụng và tránh phạm phải những rủi ro ngoài ý muốn:
- Tránh kết hợp ngũ cốc với các loại thực phẩm nhiều đạm như thịt gà, thịt heo, mật ong, đường đỏ… vì rất khó tiêu có hại cho dạ dày.
- Nên pha ngũ cốc với sữa tươi, sữa chua để dễ uống hơn và tăng cường hiệu quả cải thiện triệu chứng trào ngược dạ dày.
- Nên pha bột ngũ cốc bằng nước ấm vừa đủ để tránh gây vón cục [nước quá nóng] và không làm giảm tác dụng của ngũ cốc.
- Mỗi ngày nên uống từ 2 – 3 ly ngũ cốc tùy theo nhu cầu của từng người.
- Thời điểm uống ngũ cốc tốt nhất cho người trào ngược dạ dày là vào buổi sáng giúp bổ sung dưỡng chất, buổi tối sau bữa ăn 1 – 2 tiếng giúp tiêu hóa tốt.
- Người bị trào ngược dạ dày nên tránh lạm dụng ngũ cốc quá mức vì uống quá liều lượng cho phép sẽ khiến cơ thể dư thừa dưỡng chất, gây thừa cân béo phì.
- Không thay thế ngũ cốc cho các bữa ăn chính trong ngày. Tốt nhất nên dùng cho bữa phụ giải quyết nhanh cơn đói.
- Việc chế biến ngũ cốc khá đơn giản, dễ sử dụng tuy nhiên với người bị trào ngược dạ dày vẫn cần tuân thủ nguyên tắc nuốt chậm, nhai kỹ, đặc biệt đối với ngũ cốc dạng đặc.
- Sau khi sử dụng ngũ cốc một thời gian phát hiện những triệu chứng lạ như tiêu chảy, đau bụng hoặc các triệu chứng khác thường ở dạ dày nên nhanh chóng đến bệnh viện để được tư vấn và xử lý kịp thời.
Trên đây là những thông tin cơ giúp giúp quý bạn đọc có câu trả lời chính xác nhất cho câu hỏi “người bị trào ngược dạ dày có nên uống ngũ cốc không?”. Hy vọng thông qua bài viết này, bạn sẽ có thêm sự chọn lựa về loại thực phẩm tốt bổ sung vào thực đơn hằng ngày. Đồng thời, nên người bệnh cần kết hợp thay đổi thực phẩm, từ bỏ các thói quen xấu trong ăn uống để sớm cải thiện nhanh chóng các triệu chứng trào ngược.
Có thể bạn quan tâm