Uống thuốc tránh thai hàng ngày là cách ngừa thai có hiệu quả lên đến 99%. Thế nhưng thực tế không phải ai cũng biết uống thuốc tránh thai hàng ngày bao lâu thì quan hệ được là tốt nhất để đạt được hiệu quả này.
Nhắc đến việc dùng thuốc tránh thai, một trong những thắc mắc thường được hỏi nhiều nhất là uống thuốc hàng ngày bao lâu thì quan hệ được để hiệu quả tránh thai phát huy tối đa, không bị “vỡ” kế hoạch. Thực tế, câu trả lời cho câu hỏi này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, để hiểu rõ hơn, bạn hãy cùng Hello Bacsi xem tiếp những chia sẻ dưới đây nhé!
>>> Đọc thêm: 4 tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp: Nguy hiểm khó lường
Uống thuốc tránh thai hàng ngày bao lâu thì quan hệ được?
Câu trả lời cho câu hỏi này sẽ phụ thuộc vào việc bạn bắt đầu uống thuốc tránh thai hàng ngày khi nào và loại thuốc tránh thai hàng ngày bạn dùng là gì.
Đối với thuốc tránh thai hàng ngày dạng kết hợp [thuốc chứa cả 2 hormone estrogen và progestin]:
Uống thuốc tránh thai hàng ngày được 6 ngày thì quan hệ có sao không? Nếu uống trong 5 ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt [tính từ ngày ra máu kinh đầu tiên] thì bạn sẽ được bảo vệ ngay và không cần dùng các biện pháp tránh thai khác khi quan hệ.
Còn nếu bắt đầu uống thuốc tránh thai hàng ngày sau 5 ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, bạn sẽ cần kiêng quan hệ khoảng 7 ngày nếu không muốn bị “vỡ” kế hoạch hoặc bạn vẫn có thể “yêu” nhưng cần dùng các biện pháp ngừa thai khác như bao cao su.
>>> Đọc thêm: Uống thuốc tránh thai khẩn cấp nhưng vẫn có thai: Nguyên nhân là gì?
Đối với thuốc tránh thai chỉ chứa progestin [thuốc tránh thai mini-pill]:
Uống thuốc tránh thai hàng ngày bao lâu thì có tác dụng? Mới uống thuốc tránh thai hàng ngày quan hệ có sao không? Tác dụng của thuốc tránh thai hàng ngày này thường chỉ xuất hiện sau khi uống 48 giờ. Do đó, bạn sẽ cần kiêng quan hệ trong 2 ngày hoặc nếu có quan hệ thì cần thực hiện thêm các biện pháp ngừa thai khác để tránh mang thai ngoài ý muốn.
Nếu lỡ quên uống 1 viên, bạn sẽ cần tránh quan hệ hoặc dùng thêm biện pháp dự phòng ngừa thai trong 2 ngày tiếp theo để được bảo vệ tối đa.
Cơ chế hoạt động chính của các loại thuốc tránh thai hàng ngày là làm dày lớp màng nhầy cổ tử cung, từ đó ngăn không cho tinh trùng bơi về phía tử cung. Ngoài ra, thuốc cũng làm cho thành tử cung bị biến đổi khiến trứng không thể làm tổ được ngay cả khi đã thụ tinh. Do đó, nếu uống đúng cách, hiệu quả của thuốc ngừa thai ngày có thể đạt đến 99%.
Đối với thuốc tránh thai kết hợp, hiện trên thị trường có 2 loại là vỉ 21 ngày và vỉ 28 ngày:
- Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày 21 viên: Uống vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, uống liên tục 21 ngày theo chiều mũi tên ghi trên vỉ thuốc [loại không có mũi tên bạn uống dần từ trái sang, từ trên xuống]. Sau khi uống hết vỉ đầu tiên thì nghỉ uống 7 ngày rồi mới dùng vỉ tiếp theo [bất kể ngày hành kinh là ngày nào vẫn ngưng 7 ngày mới uống tiếp, để tạo chu kỳ đều 28 ngày]. Nếu uống sau 5 ngày hành kinh thì cần kiêng quan hệ 7 ngày hoặc nếu quan hệ thì cần dùng bao cao su.
- Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày 28 viên: Cách dùng tương tự như vỉ thuốc 21 viên, uống viên thứ 1 vào ngày đầu tiên của kỳ, uống liên tục mỗi ngày 1 viên cho đến khi hết vỉ thuốc thì chuyển sang dùng vỉ thuốc thứ 2 mà không cần nghỉ 7 ngày như loại 21 viên. Đối với vỉ 28 viên sẽ có 7 viên là giả dược chứa sắt hoặc đường, còn 21 viên còn lại là hormone tránh thai. Mục đích của việc có thêm 7 viên này là để người dùng uống liên tục, tránh việc quên.
>>> Đọc thêm: Quên uống thuốc tránh thai hàng ngày phải làm sao?
Lưu ý là đối với vỉ 28 viên với nồng độ estradiol thấp còn có loại 24 viên chứa nội tiết, 4 viên là giả dược. Cách uống tương tự, loại này ít gặp.
Cách sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày chỉ chứa progestin cũng tương tự với thuốc tránh thai kết hợp vỉ 28 viên. Tuy nhiên, với loại thuốc này, bạn nên uống vào cùng thời điểm mỗi ngày, không uống quá muộn so với 3 giờ quy định, không uống cùng lúc 2 viên vào ngày tiếp theo.
Nhìn chung, hiệu quả của thuốc tránh thai hàng ngày chỉ chứa progestin sẽ thấp hơn so với thuốc tránh thai dạng kết hợp, nhất là trong năm đầu tiên sử dụng. Tuy nhiên, đây là loại thuốc tránh thai hàng ngày dành cho phụ nữ cho con bú phù hợp.
Đối với cách sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày, một số chị em cũng thắc mắc quan hệ được 6 ngày rồi mới uống thuốc tránh thai hàng ngày có nên không. Theo các bác sĩ, việc này là không nên bởi lúc này thuốc tránh thai không có tác dụng bảo vệ. Không những vậy, nếu quá trình thụ thai đã diễn ra, việc uống thuốc tránh thai sẽ gây hại cho thai nhi.
Phải làm sao nếu lỡ quên uống thuốc tránh thai hàng ngày?
Trong quá trình dùng thuốc tránh thai hàng ngày, nếu lỡ:
- Quên uống 1 viên: Cần uống ngay khi nhớ ra, viên sau uống đúng theo giờ quy định thông thường. Trong 48 giờ sau đó nên tránh quan hệ tình dục hoặc nếu quan hệ thì dùng theo các biện pháp bảo vệ khác.
- Quên uống 2 viên: Uống bù 2 viên ngay khi nhớ ra, viên tiếp theo uống như bình thường. Uống hết vỉ hoặc nghỉ dùng 7 ngày như bình thường. Nếu có quan hệ tình dục thì cần sử dụng thêm các biện pháp bảo vệ khác. Nguyên tắc này không áp dụng với các viên thuốc giả dược.
- Quên uống 3 viên: Ngưng dùng vỉ thuốc đang uống. Nếu có quan hệ thì cần sử dụng các biện pháp ngừa thai khác. Đợi đến khi có kinh trở lại mới tiếp tục dùng vỉ thuốc mới.
Qua những chia sẻ trên đây, Hello Bacsi hy vọng bạn đã phần nào có câu trả lời cho câu hỏi uống thuốc tránh thai hàng ngày bao lâu thì quan hệ được. Việc dùng thuốc tránh thai hàng ngày là cách ngừa thai hiệu quả và an toàn, tuy nhiên quan trọng vẫn là bạn phải dùng đều đặn và đúng cách.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Chào bác sĩ! Tôi mới kết hôn cách đây 3 tháng, chưa sẵn sàng làm mẹ nên luôn áp dụng nhiều biện pháp tránh thai sau khi quan hệ tình dục. Trong đó có dùng viên uống ngừa thai khẩn cấp. Tuy nhiên, tôi chưa được rõ cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai khẩn cấp nên không biết thuốc ngừa thai uống trước hay sau khi quan hệ mới phát huy hiệu quả cao nhất. Mong bác sĩ tư vấn giúp! Xin cảm ơn!
[Bích Ngọc – TP.HCM]
Bác sĩ trả lời
Với câu hỏi thuốc ngừa thai uống trước hay sau khi quan hệ, Bác sĩ Tạ Trung Kiên, hiện đang hợp tác chuyên môn với Bệnh viện Phụ sản Âu Cơ – Đồng Nai trả lời cụ thể như sau:
Thuốc tránh thai khẩn cấp [Emergency Contraceptive Pills] hay còn gọi là viên uống buổi sáng [Morning-after pill] là một loại thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ [chẳng hạn như quan hệ tình dục không an toàn, bị cưỡng hiếp hoặc sử dụng phương pháp ngừa thai khác nhưng không thành công]
Có 4 nhóm tránh thai khẩn cấp:
1. Estrogen-Progesteron phối hợp liều cao
2. Progestogen đơn thuần liều cao
3. Chất điều hoà chọn lọc thụ thể của progesterone
4. Dụng cụ tử cung
Trong đó, nhóm số 1 mang lại nhiều tác dụng phụ nên đã không còn phổ biến trên thị trường. Nhóm 4 là dụng cụ tử cung, không phải là thuốc nên sẽ không giải thích thêm trong bài này.
>>> Đọc thêm: Thuốc ngừa thai khẩn cấp có tác dụng bao lâu?
Cơ chế hoạt động của thuốc ngừa thai khẩn cấp
Thuốc ngừa thai uống trước hay sau khi quan hệ? Thuốc ngừa thai khẩn cấp không phải là gây sẩy thai mà là ngăn cản sự hình thành túi thai bằng cách ngăn thụ thai hoặc ngăn cản phôi thai làm tổ. Do đó, thuốc ngừa thai khẩn cấp phải được dùng ngay sau khi xảy ra quan hệ tình dục không an toàn. Nó không có tác dụng sau khi túi thai đã hình thành.
Cơ chế ngừa thai:
Nhóm Progesteron đơn thuần liều cao: làm đặc chất nhầy cổ tử cung, làm giảm khả năng tinh trùng xâm nhập vào cổ tử cung, đồng thời làm cho cửa sổ làm tổ mở ra và đóng lại sớm hơn. Nghĩa là làm cho ngăn chặn trứng rụng được giải phóng, có thể ngừng thụ tinh hoặc giữ cho trứng được thụ tinh nhưng không được cấy vào trong tử cung.
Chất điều hoà chọn lọc thụ thể của progesterone: Tương tự, tác động vào giai đoạn làm tổ, nội mạc tử cung sẽ không không chuẩn bị cho sự làm tổ của phôi nên có tác dụng ngừa thai. Từ đó làm cho phôi không thể làm tổ trong niêm mạc.
Thuốc tránh thai khẩn cấp không được chỉ định sau mỗi giao hợp bất kỳ, mà chỉ được chỉ định sau các giao hợp có nguy cơ có thai ngoài ý muốn.
Ở người có vòng kinh đều, các giao hợp ở khoảng tuần lễ thứ hai và thứ ba của chu kỳ là các giao hợp có nguy cơ cao dẫn đến có thai.
Ở người có vòng kinh không đều, rất khó để có thể nói được rằng đây có phải là một giao hợp có nguy cơ có thai hay không, vì thế chỉ định tránh thai khẩn cấp rất hạn chế.
Nên uống thuốc trước hay sau khi quan hệ để đạt hiệu quả ngừa thai cao nhất?
Tất cả các thuốc ngừa thai khẩn cấp đều được khuyên dùng uống sớm nhất có thể sau quan hệ tình dục không an toàn. Bao gồm:
– Khi không sử dụng biện pháp tránh thai nào cả
– Phụ nữ bị tấn công tình dục mà không được bảo vệ bằng một biện pháp tránh thai hiệu quả nào.
– Khi lo ngại biện pháp tránh thai không đạt hiệu quả như:
- Bao cao su bị trượt hoặc bị rách.
- Ba hoặc nhiều hơn 3 lần liên tiếp bỏ lỡ thuốc tránh thai kết hợp đường uống
- Trễ hơn 7 ngày đối với biện pháp tránh tiêm thuốc tránh thai
- Xuất tinh ngoài âm đạo bị thất bại
- Sử dụng thuốc diệt tinh trùng bị thất bại hoặc thuốc bị tan chảy trước khi giao hợp
- Tính toán sai thời gian kiêng hoặc không kiêng quan hệ tình dục
>>> Đọc thêm: Uống thuốc ngừa thai khẩn cấp có bị trễ kinh không?
Nhóm Progesteron đơn thuần liều cao chứa Levonorgestrel: thuốc càng được uống sớm càng tốt và tốt nhất trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ. Khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp theo chỉ dẫn, nó có thể giảm khả năng mang thai đến khoảng 90%.
Có 2 chế độ dùng Levonorgestrel cho tránh thai khẩn cấp.
- 2 liều, cách nhau đúng 12 giờ, càng sớm càng tốt sau giao hợp có nguy cơ có thai, muộn nhất là 72 giờ, mỗi liều 1 viên chứa 75 μg LNG[Postinor 2®
- 1 liều duy nhất, càng sớm càng tốt sau giao hợp có nguy cơ có thai, muộn nhất là 72 giờ, gồm duy nhất 1 viên chứa 150 μg LNG[Postinor®
Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Mifepristone có thể hiệu quả lên đến 120 giờ sau quan hệ không an toàn.
Uống thuốc tránh thai trước khi quan hệ có được không?
Về lý thuyết, việc uống thuốc ngừa thai ngay trước quan hệ, và ngay sau quan hệ không khác nhau về mặt tác dụng, vì khoảng cách thời gian 1 vài tiếng là không quá ý nghĩa. Tuy nhiên viên uống ngừa thai khẩn cấp chỉ được dùng như là phương pháp thay thế khi các phương pháp ngừa thai khác thất bại. Điều đó có nghĩa là trước khi quan hệ tình dục bạn nên chọn một phương pháp ngừa thai khác an toàn hơn.
Việc sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp trước khi quan hệ có thể dẫn đến nhận thức sai lầm rằng phương pháp này có thể được dùng thường xuyên và nhiều lần, không cần sử dụng các biện pháp khác.
Thuốc ngừa thai khẩn cấp có hiệu quả bảo vệ thấp, và nhiều tác dụng phụ. Do đó, bạn chỉ nên dùng trong tình huống bắt buộc.
Bác sĩ hy vọng những thông tin vừa rồi đã giúp bạn giải đáp thắc mắc thuốc ngừa thai uống trước hay sau khi quan hệ. Khi có thắc mắc liên quan đến sức khỏe tình dục và các biện pháp ngừa thai, bạn hãy gửi câu hỏi về Hello Bacsi để được giải đáp cụ thể nhé!
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.