A. Phương pháp giải
Cách 1:
- Viết PT mặt phẳng [P] đi qua A và vuông góc với đường thẳng d1
- Tìm giao điểm B = [P] [d2]
- Đường thẳng cần tìm là đường thẳng đi qua 2 điểm A, B
Cách 2:
- Viết PT mặt phẳng [P] đi qua A và vuông góc với đường thẳng d1
- Viết PT mặt phẳng [Q] đi qua A và chứa đường thẳng d2
- Đường thẳng d cần tìm là d = [P] [Q]
B. Ví dụ minh họa
Ví dụ 1:Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho điểm A[ 1; - 1; 3] và hai đường thẳng
A.
B.
C.
D.
Hướng dẫn giải
+ Gọi [ P] là mặt phẳng qua A vuông góc với đương thẳng d1.
Đường thẳng d1có vecto chỉ phương là [ 1; 4; -2] nên một vecto pháp tuyến của mặt phẳng [P] là:
=> Phương trình mặt phẳng [P] là: 1[ x-1] + 4[ y+1] 2[ z- 3] =0 .Hay x+ 4y 2z + 9= 0
+Gọi giao điểm của đường thẳng d2và mặt phẳng [ P] là điểm B
Do B thuộc d2nên tọa độ B[ 2+ t; - 1- t; 1+ t] . Thay tọa độ điểm B vào phương trình mặt phẳng [P] ta được : 2+ t + 4[ - 1- t] 2[ 1+ t] + 9= 0 2+ t- 4 4t- 2- 2t + 9= 0 - 5t+ 5= 0 t= 1 => B[ 3; -2; 2]
+ Đường thẳng d cần tìm là đường thẳng AB: Đi qua A[1; -1;3] nhận vecto
=> Phương trình chính tắc của đường thẳng AB:
Chọn C.
Ví dụ 2:Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz; cho hai đường thẳng
A.
B.
C.
D.
Hướng dẫn giải
+ Gọi giao điểm của của d và d2là B.
Do B thuộc d2nên tọa độ B[ t; 1+ 2t; t] =>
+ Đường thẳng d1có vectơ chỉ phương
+ Do đường thẳng d vuông góc với d1nên=>= 0 2[ t-1] + 2[ 2t- 1] + 1[t+ 2] = 0 2t 2 + 4t 2+ t+ 2= 0 7t- 2= 0 nên t= 2/7
+ Đường thẳng d đi qua điểm A [ 1; 2; - 2] và có vectơ chỉ phương
Vậy phương trình của d là:
Chọn A.
Ví dụ 3:Cho hai đường thẳng:
A.
B.
C.
D. Tất cả sai
Hướng dẫn giải
- Gọi mặt phẳng [P] đi qua điểm A và vuông góc với đường thẳng d1có vectơ pháp tuyến là
Phương trình mặt phẳng [P] là: 2.[x 1] 1 . [y 2] + 1. [z 3] = 0 hay 2x y + z 3 = 0
-Gọi giao điểm của mặt phẳng [P] và đường thẳng d2là B
B thuộc d2nên tọa độ B[ 1- t; 1+ 2t; - 1+ t]
Thay tọa độ [ B] vào phương trình mặt phẳng [P] ta được: 2[ 1- t] [ 1+ 2t] + [ - 1+ t] 3= 0 2- 2t- 1- 2t- 1+ t- 3= 0 -3t 3= 0 nên t= -1
Suy ra: B [2; -1; -2]
- Đường thẳng cần tìm là đường thẳng đi qua 2 điểm A, B
Vectơ chỉ phương của d là:
Vậy phương trình đường thẳng d là:
Chọn C.
Ví dụ 4:Cho hai đường thẳng:
A.
B.
C.
D.
Hướng dẫn giải
- Goi mặt phẳng [P] đi qua điểm A và vuông góc với đường thẳng d1có vectơ pháp tuyến là
- Một điểm thuộc d2là : M [0; 0; 2] ;
Mặt phẳng [Q] đi qua A và chứa đường thẳng d2có vectơ pháp tuyến là:
=>
- Đường thẳng cần tìm d = [P][Q]
Vectơ chỉ phương của d là
=>
Vậy phương trình đường thẳng d là:
Chọn B.
Ví dụ 5:Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz, đường thẳng d đi qua điểm N[1; 1; -2] vuông góc với đường thẳng
A.
B.
C.
D. Đáp án khác
Hướng dẫn giải
Gọi
Ta có, Khi đó:
Do
Suy ra một vecto chỉ phương của đường thẳng là:
Phương trình của d đương thẳng d:
Chọn C .
Ví dụ 6.Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz; cho hai điểm A[1; 2; 3] và B[ 3; 0; 1]. Gọi M là trung điểm của AB. Đường thẳng d đi qua M vuông góc với trục tung và cắt đường thẳng
A.
B.
C.
D. Đáp án khác
Hướng dẫn giải
+ Do M là trung điểm của AB nên tọa độ M[2; 1; 2]
+ Gọi giao điểm của đường thẳng d và Δ là: H[ 2; 1+ t; 2t]=>
Ta có vecto chỉ phương của trục tung là:
Do
+ Đường thẳng d cần tìm là đường thẳng MH: đi qua M[ 2; 1; 2] và vecto chỉ phương
=> Phương trình đường thẳng d:
Chọn A.
Ví dụ 7:Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz; cho hai đường thẳng
A. [ 1; 2; 1]
B. [ 1; -2; -2]
C. [1; -1; -2]
D.[ 1; 1;-2]
Hướng dẫn giải
+ Gọi mặt phẳng [P] đi qua điểm M và vuông góc với đường thẳng d1có vectơ pháp tuyến là
- Một điểm thuộc d2là : N [1; 1; 2];
Mặt phẳng [Q] đi qua M và chứa đường thẳng d2có vectơ pháp tuyến là:
- Đường thẳng cần tìm d = [P][Q]
Vectơ chỉ phương của d là
Chọn D
Ví dụ 8:Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz; cho đường thẳng
A. 3
B. 5
C. 7
D. - 1
Hướng dẫn giải
+ Gọi giao điểm của đường thẳng d và d1 là: H[ 2+ 3t; 1- t; 2t]=>
Ta có vecto chỉ phương của trục hoành là:, Khi đó:
Do
+ Đường thẳng d cần tìm là đường thẳng AH: đi qua A[-1; -1;2] và vecto chỉ phương
=> Phương trình đường thẳng d:
Suy ra: a= -1; b=2 và c= 4 nên a+ b+ c= 5
Chọn B.
Ví dụ 9.Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz; cho hai đường thẳng
A:
B.
C.
D. Đáp án khác
Hướng dẫn giải
Gọi giao điểm của đường thẳng d với hai đường thẳng d1; d2lần lượt là A và B.
+ Điểm A d1nên tọa độ A[ 2a; 1- a; - 2+ a]
Điểm B d2nên tọa độ B[ - 1+ 2b; 1+ b; 3]
=>
+ Mặt phẳng [P] có vectơ pháp tuyến
+ Do đường thẳng d vuông góc với mặt phẳng [ P] nên hai vectoAB vànpcùng phương có một số k thỏa mãn
+ Đường thẳng d đi qua điểm A[ 2; 0; -1] và có vectơ chỉ phương
Vậy phương trình của d là:
Chọn A.