Khi nhắc đến hiệu suất hoạt động của xe ô tô. Thường thì người ta chỉ nhớ đến công suất và momen xoắn. Mà thường quên mất rất còn một đại lượng vật lý quan trọng nữa đó là vòng tua máy.
Vậy vòng tua máy là gì ? bao nhiêu vòng tua máy là hợp lý ?. Hãy cùng DPRO đi tìm hiểu qua bài viết này nhé.
Vòng tua máy là gì ?
Khi động cơ hoạt động sẽ tạo ra những vòng quay. Những vòng quay này được gọi là vòng tua máy. Số vòng tua máy được tính trong 1 phút thì vòng tua quay được bao nhiêu vòng.
Vòng tua máy, công suất và momen xoắn có mối quan hệ mật thiết với nhau. Đồng thời các yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp tới công suất của xe ô tô
Vòng tua máy tỉ lệ thuận với công suất của ô tô. Và vòng tua máy đạt cực đại ở mức là 5.000 vòng/phút. Theo nghiên cứu của một số các chuyên gia, thì khi vòng tua máy mà lớn hơn hoặc bằng 5.000 vòng/ phút. Nó sẽ giúp Xupap đứng ở trạng thái lơ lửng, không đóng và không mở. Khiến cho hỗn hợp nhiên liệu được đi vào buồng đốt và cùng được thải ra ngay lập tức. Điều này giúp cho động cơ có thể hoạt động với mức công suất lý tưởng.
Như vây, ta có thể hiểu rằng. Nếu vòng tua máy càng nhanh thì công suất của động cơ hoạt động càng lớn. Xe sẽ chạy và tăng tốc nhanh hơn.
Một số mẹo để tăng vòng tua máy
Có một quy tắc để điều chỉnh số hợp với vòng tua máy đó là. “vận tốc xe ô tô ở số vòng tua máy 1.000vòng/phút của số lớn sẽ là điểm êm ái tiếp nhận số nhỏ”. Khi xe đang di chuyển với vận tốc lớn mà phanh lại thì nên về số. Người điều khiển hãy giảm số vòng tua máy xuống còn khoảng 1.000 vòng/ phút để xe có thể di chuyển một cách êm ái hơn.
Nếu di chuyển trên khung đường xấu, nhiều chướng ngại vật. Người điều khiển cần nhấn phanh và giảm tốc độ. đồng thời kết hợp với việc nhả côn. Ngược lại nếu đường thông thoáng, có thể tiếp tục duy trì tốc độ và giữ vòng tua máy ở mức ổn định khoảng 1.200 vòng/ phút, sau đo vào côn. Như thế khi tăng tốc xe sẽ không bị khựng lại.
>> Xem Thêm
- Có nên dùng thảm lót sàn ô tô 6D,5D,4D,3D,… ? Kinh nghiệm tránh phí tiền !
Vòng tua máy bao nhiêu là phù hợp ?
Đối với động cơ xăng, thông thường khi xe chạy ở chế độ không tải. Vòng tua máy sẽ dao động với mức từ 700-750 vòng/ phút với nhiệt độ khoảng 80-90 độ.
Nếu bạn khởi động xe vào khoảng sáng sớm hoặc sau một thời gian dài không hoạt động, Thì số vòng tua sẽ ở khoảng 1.000 vòng/phút. Bạn sẽ cảm nhận nó hoạt động một cách khó khăn hơn. Nhưng cũng đừng vì điều này mà lo lắng. Bởi lúc này nhiệt độ của động cơ thường thấp, dầu nhớt còn sánh. Cho nên xe sẽ không hoạt động được tối ưu. Sau khi hệ thống khởi động hoàn tất và chạy xe sẽ chuyển về trạng thái bình thường.
Nếu chạy xe ở số 1-2, vòng tua máy khoảng 1.400-1.800 vòng/phút là hợp lý. Đối với khi chuyển sang số 2-3 thì số vòng tua máy ở mức hợp lý là khoảng 1.300 đến 1.700 vòng/phút. Còn nếu xe chạy ở số 3,4,5 thì số vòng tua máy khoảng 1.200-1.600 là hợp lý. Đặc biệt khi thực hiện phanh xe thì, người điều khiển xe ô tô nên về số để giảm số vòng tua máy để xe được chạy một cách êm ái và ổn định.
Nhiều tài xế lâu năm lái xe chia sẻ rằng. Khi lái xe người điều khiển cần chú ý sang số phù hợp với vòng tua máy. Khi đó động cơ có thể vận hành một cách trơn tru và tăng tính an toàn khi tham gia giao thông. Đồng thời trên nhiều xe ô tô cũng trang bị đồng hồ tua máy, lái xe nên chú ý để điều chỉnh chế độ lái cho phù hợp.
Phát hiện tình trạng bất thường của xe thông qua hoạt động vòng tua máy
Với cơ chế hoạt động ủa vòng tua máy, thì người điều khiển xe ô tô có thể theo dõi số vòng tua máy. Để chủ động hơn trong việc kiểm tra cũng như phát hiện các vấn đề đối với động cơ xe của mình đang gặp phải.
Ở mỗi chế độ hoạt động, sẽ tương ứng với số vòng tua máy nhất định. Vậy nên nếu bỗng nhiên số vòng tua máy của bạn lớn hơn hay nhỏ hơn mức bình thường khi xe đang hoạt động ở chế độ đó. Thì có lẽ động cơ của bạn đang gặp vấn đề.
Không những vậy. Khi bạn theo dõi được số vòng tua máy trên đồng hồ. Bạn hoàn toàn có thể điều chỉnh chế độ lái phù hợp. Sao cho tiết kiệm nhiên liệu cũng như đảm bảo an toàn nhất.
Thường khi khi tiến hành kiểm tra các động cơ, các kỹ thuật viên cũng thường dựa trên chỉ số vòng tua máy để đánh giá khách quan tình trạng của động cơ.
Việc điều chỉnh số khi lái xe ảnh hưởng đến việc di chuyển. Nó sẽ giúp cho việc di chuyển trở nên trơn tru và an toàn hơn. Do vậy người lái nên chú ý và quan sát đồng hồ tua máy để có những điều chỉnh phù hợp.
Bên cạnh công suất và moment xoắn, vòng tua máy cũng là một trong những đại lượng quan trọng để đánh giá hiệu suất của động cơ. Vậy vòng tua máy là gì? Vòng tua máy bao nhiêu là hợp lý?
Xem thêm:
Những bộ phận trên ô tô dễ gặp trục trặc vào mùa hè
Phân biệt phụ tùng chính hãng, phụ tùng OEM và phụ tùng độ bên thứ ba
Vòng tua máy là gì?
Vòng tua máy là số vòng quay của trục khuỷu động cơ trong 1 phút. Đơn vị của vòng tua máy là vòng/phút [tiếng Anh là rpm – revolutions per minute]. Trục khuỷu là trục quay chính của động cơ. Chuyển động quay của trục khuỷu sẽ truyền qua các cơ cấu trung gian [ly hợp, hộp số, vi sai] đến các bánh xe.
Do tầm quan trọng của mình, các thông số liên quan đến vòng tua máy như công suất hay moment xoắn luôn được các nhà sản xuất cập nhật cụ thể trong catalogue của mỗi chiếc xe. Ví dụ, theo catalogue của Mazda Việt Nam, Mazda3 1.5 đạt công suất tối đa 110 mã lực tại 6.000 vòng/phút và moment xoắn cực đại 146 Nm tại 3.500 vòng/phút.
Dừng lại một chút bác ơi!! Deal Hot đang chờ bác.
ƯU ĐÃI MUA BẢO HIỂM Ô TÔ LIBERTY HOÀN PHÍ ĐẾN 35%
Hiện tại danhgiaXe.com kết hợp cùng bảo hiểm Liberty Việt Nam ra mắt chương trình ưu đãi đặc biệt HOÀN PHÍ ĐẾN 35% khi mua bảo hiểm thân vỏ [giúp bác tiết kiệm một số tiền kha khá đấy!] Vì số lượng ưu đãi có hạn nên bác nào quan tâm thì nhanh tay bấm vào nút bên dưới để được tư vấn cụ thể nhé, các bác chỉ mất 30s.
P/s: Liberty [công ty Mỹ] là một trong các công ty Top đầu về bảo hiểm ô tô ở Việt Nam.
Đăng kí nhận ưu đãi ngay!
Xem thông tin chi tiết TẠI ĐÂY
Các đặc điểm của vòng tua máy trên ô tô
Cấp số càng nhỏ thì vòng tua máy càng cao
Vòng tua máy ô tô sẽ tỷ lệ nghịch với các cấp số trên xe ô tô. Bởi ở số càng nhỏ [cần tạo đà để xe lăn bánh từ trạng thái đứng yên] thì xe cần lực kéo càng lớn nên trục khuỷu phải quay nhiều hơn. Đến các cấp số lớn hơn, lực kéo cần thiết giảm dần [xe đã có đà] nên vòng tua máy cũng giảm theo. Như vậy, vòng tua máy thường đạt mức cao nhất ở số 1, giảm dần khi xe về số 2 và giảm tuần tự ở các cấp số tiếp theo như 3, 4, 5, ...
Xe càng tăng tốc thì vòng tua máy càng cao
Khi người lái đạp ga tăng tốc thì vòng tua máy cũng sẽ tăng theo tốc độ xe. Để đáp ứng tốc độ mà người lái yêu cầu thì trục khuỷu động cơ phải quay nhiều vòng hơn. Nói cách khác vòng tua máy tỷ lệ thuận với tốc độ.
Mối liên quan giữa vòng tua máy và tốc độ thực của xe được quyết định bởi chính những cấp số của xe lúc đó. Ví dụ: xe đang ở số thấp, khi người lái đạp ga, vòng tua máy tăng nhanh, xe gào lên nhưng tốc độ lại lên chậm.
Nguyên nhân như đã nói ở trên: ở số thấp ưu tiên lực kéo để tạo đà cho xe. Tương tự, ở các cấp số cap hơn, tốc độ tăng nhanh tương đương với số vòng tua máy do các cấp số cao ưu tiên đưa xe lên vận tốc lớn hơn chứ không cần nhiều lực kéo nữa.
Vòng tua máy càng cao thì động cơ càng ồn
Để đưa động cơ lên vòng tua máy cao, các bộ phận như thanh truyền, trục khuỷu, xupap, ... phải hoạt động dưới áp lực lớn hơn, quay nhanh hơn do đó tiếng ồn phát ra cũng tăng theo. Việc hoạt động ở tua máy quá cao cũng khiến các chi tiết bên trong động cơ hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt hơn, có thể ảnh hưởng đến độ bền về lâu dài của xe. Do đó, các nhà sản xuất ô tô thường giới hạn vòng tua máy cực đại của mỗi mẫu xe để đảm bảo tuổi thọ cho động cơ cũng như các thành phần liên quan.
Vòng tua máy càng cao thì xe càng tốn nhiều nhiên liệu
Bản chất của việc đẩy vòng tua máy lên cao là xe phải nạp và đốt cháy lượng nhiên liệu lớn hơn. Do đó, vòng tua máy tỷ lệ thuận với mức tiêu thụ nhiên liệu.
Vòng tua máy bao nhiêu là hợp lý?
Ở chế độ không tải [garanti]
Vòng tua máy ở chế độ không tải là số vòng tua khi xe đang nổ máy, đứng yên và không đạp ga. Khi vưa nổ máy, để động cơ đạt đến nhiệt độ hoạt động tối ưu, ECU sẽ tăng vòng tua máy lên khoảng 1000 vòng/phút. Sau khi xe đã đạt được nhiệt độ từ 80 – 90 độ [nhiệt độ tối ưu], vòng tua máy thường được giảm về mức thấp hơn, khoảng 700 – 800 vòng/phút.
Khi xe chạy trên đường
Mức vòng tua máy là con số không cố định và bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố cũng như từ thuật toán xử lý trên mỗi dòng xe. Tuy nhiên, bạn có thể tham khảo các mức vòng tua tương đối theo từng cấp số dưới đây:
• Số 1, số 2: Vòng tua máy tầm 400 – 1.800 vòng/phút• Số 3, số 4: Vòng tua máy tầm 300 – 1.700 vòng/phút• Số 3, số 4, số 5: Vòng tua máy tầm 200 – 1.600 vòng/phút
Với những xe sử dụng hộp số sàn, người lái có thể sử dụng mẹo sau đây để tìm được số vòng tua máy lý tưởng trước khi sang số. Khi xe đang chạy bình thường, ví dụ ở số 2 với vòng tua máy 1.000 vòng/phút. Bạn chuyển về số 1 thì thấy vòng tua máy tăng lên khoảng 1.500 vòng/phút. Vậy chỉ cần nhớ con số 1.500 vòng/phút này.
Sau này, khi đi số 1 thấy vòng tua máy lên 1.500 vòng/phút thì chuyển sang số 2. Tương tự, bạn có thể áp dụng quy tắc này với các cấp số lớn hơn để tự cảm nhận và quyết định thời điểm chuyển số phù hợp nhất với chiếc xe của mình.
Đọc thêm:
Các bước điều chỉnh tư thế lái tối ưu cho từng dáng người khác nhau
Cách đọc các thông số lốp ô tô cơ bản