Bệnh tim thiếu máu cục bộ là gì
Bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính (Đau thắt ngực ổn định – Bệnh động mạch vành ổn định) là loại bệnh lý thường gặp nhất ở các nước phát triển, và có xu hướng gia tăng rất mạnh ở các nước đang phát triển (Trong đó có Việt Nam); gặp ở hơn một nửa số bệnh nhân bị bệnh động mạch vành (ĐMV) nói chung, và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tuổi thọ, chất lượng cuộc sống cũng như chi phí điều trị, chăm sóc. Vậy, bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính là gì? Nguyên nhân, các dấu hiệu và cách phòng ngừa của bệnh? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây. Show
1. Bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính là gì?Cơ tim là một cơ quan năng động nhất, có trọng trách sống còn là bơm máu nuôi cơ thể; và chính cơ tim cũng cần máu để nuôi dưỡng. Nhu cầu Oxy của cơ tim cũng là lớn nhất trong số các cơ quan của cơ thể. Bản chất hoạt động của cơ tim là đảm bảo sự cân bằng giữa cung (Nguồn cung cấp Oxy cho cơ tim để hoạt động) và cầu (Nhu cầu Oxy của cơ tim). Nguồn cung cấp Oxy duy nhất cho cơ tim là động mạch vành. Khi động mạch vành bị hẹp đáng kể (Thường là trên 70%), dòng chảy tưới máu cơ tim dưới đoạn hẹp bị giảm đáng kể, nhất là lúc gắng sức. Khi đó, nguồn cung Oxy cho cơ tim bị suy giảm đáng kể, trong khi nhu cầu Oxy của cơ tim vẫn cần, đặc biệt khi gắng sức. Tình trạng thiếu nguồn cung này dẫn đến các rối loạn trong hoạt động của tế bào cơ tim. Hậu quả lâu dài là các cơn đau ngực khi gắng sức; ảnh hưởng trầm trọng đến chất lượng cuộc sống và tâm lý của bạn; kéo dài tình trạng này hơn nữa sẽ dẫn đến suy giảm chức năng của tim, rối loạn nhịp tim… 2. Nguyên nhân bệnh tim thiếu máu cục bộCác nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu cơ tim đều gây ra bệnh, bao gồm: Các nguyên nhân do giảm nguồn cung cấp Oxy cho cơ tim:
Các nguyên nhân do tăng nhu cầu Oxy của cơ tim:Tăng nhịp tim, tăng sức bóp cơ tim trong một số bệnh lý (Basedow, nhiễm độc giáp…), khi gắng sức hoặc sau sử dụng một số thuốc cường tim… 3. Dấu hiệu nhận biết bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tínhCơn đau thắt ngực là dấu hiệu quan trọng nhất trong lâm sàng để giúp nhận biết và chẩn đoán bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính. Tuy nhiên, đau ngực có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, nên cần phải phân biệt rõ. Cũng có một số trường hợp bị bệnh động mạch vành nhưng lại không có hoặc ít đau thắt ngực (Người già; Bệnh nhân đái tháo đường…). Để tránh bỏ sót và nhầm lẫn, chúng tôi luôn khuyến khích bạn đi khám ngay khi có triệu chứng đau ngực để có tư vấn chính xác nhất từ bác sĩ. Đặc điểm nhận biết cơn đau thắt ngực do bệnh lý ĐMV:
4. Đối tượng nào có nguy cơ cao với bệnh động mạch vànhCác yếu tố nguy cơ của bệnh động mạch vành đã được biết đến từ lâu, và danh sách ngày càng dài. Các yếu tố này thường tác động phức tạp lẫn nhau, và một người lại thường dễ mang nhiều yếu tố nguy cơ. Khi nhiều yếu tố nguy cơ tác động lẫn nhau, làm nguy cơ của bệnh động mạch vành tăng lên theo cấp số nhân, chứ không phải chỉ là cộng nhau. Các yếu tố có thể thay đổi được:
Các yếu tố không thể can thiệp thay đổi được:
5. Cần làm gì để giảm nguy cơ bệnh động mạch vànhCác yếu tố nguy cơ nêu trên có liên quan đến khả năng mắc bệnh động mạch vành; và việc điều chỉnh tốt các yếu tố nguy cơ giúp làm giảm tỷ lệ mắc và tiến triển của bệnh. Rất cần sự hiểu biết và thái độ tốt với các yếu tố nguy cơ (Kể cả các yếu tố không thay đổi được) để chúng ta có thể chủ động ngăn ngừa tốt các biến cố tim mạch. Những giải pháp chính:
Các mục tiêu cụ thể:
Hiện nay, tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong do bệnh động mạch vành vẫn chiếm hàng đầu trong mô hình bệnh tật. Tuy nhiên, chất lượng và hiệu quả các thuốc, phác đồ điều trị bệnh động mạch vành cũng đã có các thành tựu và bước tiến; giúp tăng đáng kể hiệu quả điều trị và thời gian sống còn của bệnh nhân, giảm các nguy cơ và biến cố tim mạch, cũng như tử vong ở bệnh nhân bệnh động mạch vành. Việc chẩn đoán và phát hiện bệnh sớm là rất quan trọng. Muốn vậy, bạn cần thực hiện tốt các giải pháp nêu trên, tích cực điều chỉnh các yếu tố nguy cơ, khám bệnh định kỳ, cũng như liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa Tim mạch khi có các triệu chứng, dấu hiệu của bệnh. Bác sĩ Vũ Thành Đô |