Những năm vừa qua, Hà Nội đã có nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Hiện, Hà Nội hội tụ nhiều yếu tố để trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, bởi trên địa bàn thành phố tập trung hơn 70% tổ chức khoa học và công nghệ, trường đại học và viện nghiên cứu của cả nước; 14 phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, chiếm 82% số phòng thí nghiệm của cả nước.
Đặc biệt, đầu năm 2021, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia [NIC] đã chính thức được khởi công tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc. Một thuận lợi nữa là số nhà khoa học đầu ngành đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội chiếm hơn 65% tổng số các nhà khoa học trong cả nước.
Ngoài những lợi thế trên, thời gian qua, Hà Nội đã khẳng định vai trò là trung tâm hàng đầu về khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo của cả nước với nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Nổi bật có thể kể đến Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo Hà Nội [HBI-IT], thuộc Sở Thông tin và Truyền thông; Vườn ươm doanh nghiệp thực phẩm do Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư quản lý, phát triển.
Các Tổ chức Hội, Hiệp hội doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn Thủ đô cũng đã hình thành các Trung tâm, câu lạc bộ startup đã và đang hoạt động hết sức hiệu quả... Đây là những nền tảng rất tốt tạo điều kiện cho các start-up phát triển.
Kế hoạch “Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn Thành phố Hà Nội, giai đoạn 2021-2025” được UBND TP. Hà Nội ban hành mới đây nhấn mạnh vai trò của đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ để phát triển kinh tế Thủ đô.
Theo đó, bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến nội dung Chương trình 07-CTr/TU về “Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025” của Thành ủy, UBND TP. Hà Nội sẽ nghiên cứu, đề xuất với Trung ương hoàn thiện các chính sách, pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phù hợp với cơ chế thị trường và thông lệ quốc tế; nhất là cơ chế quản lý, chính sách tài chính; cho phép Hà Nội thực hiện cơ chế, thử nghiệm chính sách mới, trước hết là các chính sách thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao công nghệ mới, thu hút nguồn lực xã hội đầu tư cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo...
Nghiên cứu các cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp, bảo đảm tính khả thi để đề xuất đưa vào Luật Thủ đô [sửa đổi]. Hoàn thiện chính sách vượt trội nhằm thu hút, đào tạo, đãi ngộ và sử dụng đội ngũ trí thức, nhất là đội ngũ chuyên gia công nghệ, nhà khoa học đầu ngành, nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài, các nhà khoa học quốc tế.
Tiếp tục kiện toàn, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Thành phố. Tăng cường kết nối, phát huy có hiệu quả tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia trên địa bàn trong việc tháo gỡ, giải quyết các thách thức của Thành phố.
Việc không ngừng hoàn thiện chính sách, hành lang pháp lý phục vụ cho sự phát triển của các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã giúp cộng đồng start-up vẫn có nhiều điểm sáng trong bối cảnh đại dịch COVID-19.
[SHTT] - Dự thảo Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của TP Hà Nội đến năm 2030 là bước đột phá quan trọng trong giai đoạn tới, tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh, góp phần phát triển Thủ đô hiện đại, văn minh.
Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là quốc sách hàng đầu, đóng vai trò đột phá trong giai đoạn mới, là động lực chính để thúc đẩy tăng trường, tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả; là nhân tố quyết định nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia, là nền tảng để thực hiện chuyển đổi số.
Về phía thành phố Hà Nội, Sở Khoa học và Công nghệ cũng đang hoàn thiện dự thảo Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố Hà Nội đến năm 2030. Những năm qua, thành phố đã và đang ưu tiên phát triển nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ thúc đẩy đổi mới sáng tạo trên địa bàn nhằm góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh của nền kinh tế Thủ đô, đồng thời nâng cao năng lực quản lý của các cơ quan, viện nghiên cứu trên địa bàn thành phố.
Theo Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong, hiện nay, Hà Nội có nhiều lợi thế về KHCN và ĐMST như: Các cơ quan nghiên cứu, các trường đại học trên địa bàn chiếm 80% cả nước; số lượng nhân lực từ Tiến sĩ trở lên chiếm 65% cả nước; chưa kể nguồn nhân lực là các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp khoa công nghệ của cả trong nước cũng như quốc tế đóng trên địa bàn thành phố. Phó Bí thư Thành ủy cho rằng, Chương trình 07 không chỉ làm thay đổi nhận thức về KHCN và ĐMST mà sẽ là nguồn lực quan trọng cho Thủ đô Hà Nội trong việc phát triển nhanh và bền vững.
Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã xác định, lấy khoa học, công nghệ cao và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để phát triển kinh tế-xã hội, phát huy hiệu quả nguồn lực trí tuệ con người, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Bên cạnh đó, Chương trình số 07-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội đã đề ra mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chủ yếu phát triển kinh tế-xã hội Thủ đô, xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao và phát triển công nghệ hàng đầu của cả nước, tiến tới là của khu vực Đông Nam Á trên một số lĩnh vực.
Giám đốc Sở KH&CN Nguyễn Hồng Sơn cho biết, dự thảo Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của TP Hà Nội đến năm 2030 đề ra quan điểm, mục tiêu, lộ trình rõ ràng, cụ thể với các nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, xác định 3 khâu đột phá và 7 giải pháp đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa Thủ đô và bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Việc xây dựng dự thảo Chiến lược là bước đột phá quan trọng trong giai đoạn tới, tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh, góp phần phát triển Thủ đô hiện đại, văn minh.
“Tôi mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học đóng góp trí tuệ, ý kiến xây dựng quý báu, để từ đó là cơ sở giúp Sở tổng hợp, điều chỉnh dự thảo chiến lược nhằm thực hiện tốt các giải pháp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, đóng góp vào sự phát triển chung của Thủ đô và đất nước” - ông Nguyễn Hồng Sơn nhấn mạnh.
Hà Anh
[HNM] - Nghiên cứu đánh giá thực trạng, xác định mục tiêu, định hướng và giải pháp chủ yếu để phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố Hà Nội đến năm 2030 là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác quản lý nhà nước. Đây là cơ sở để xây dựng các chính sách cụ thể về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần phát triển Thủ đô hiện đại, văn minh.
Động lực chủ yếu, then chốt phát triển kinh tế - xã hội
Hà Nội đã và đang ưu tiên phát triển nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ thúc đẩy đổi mới sáng tạo nhằm góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh của nền kinh tế Thủ đô; đồng thời, nâng cao năng lực quản lý của các cơ quan, viện nghiên cứu trên địa bàn thành phố.
Nghị quyết số 15-NQ/TƯ ngày 5-5-2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng nêu rõ, lấy khoa học, công nghệ cao và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để phát triển kinh tế - xã hội, phát huy hiệu quả nguồn lực trí tuệ con người, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để xây dựng Hà Nội thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển chuyển giao công nghệ hàng đầu của cả nước và khu vực; có cơ chế, chính sách thu hút, phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu trong nước và quốc tế vào sự nghiệp xây dựng, phát triển Thủ đô...
Một trong những định hướng lớn được xác định trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội, nhiệm kỳ 2020-2025 là: Đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế dựa trên ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chương trình số 07-CTr/TU của Thành ủy về “Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025” đề ra mục tiêu nhằm phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô, xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao và phát triển công nghệ hàng đầu của cả nước, tiến tới là của khu vực Đông Nam Á.
Xác định rõ các định hướng đột phá
Để cụ thể hóa những mục tiêu này, Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội đang xây dựng dự thảo "Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố Hà Nội đến năm 2030". Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn cho biết, dự thảo đặt mục tiêu đến năm 2030, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự phát huy vai trò và là nhân tố quyết định tốc độ tăng trưởng kinh tế, góp phần phát triển toàn diện văn hóa, xã hội, con người, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Từng bước nâng cao trình độ khoa học, công nghệ và năng lực đổi mới sáng tạo ngang tầm với các nước trong khu vực và ngang tầm thế giới ở một số lĩnh vực.
Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn, dự thảo “Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố Hà Nội đến năm 2030” được xây dựng dựa trên nguyên tắc quán triệt các quan điểm, chủ trương, đường lối phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Đảng và Nhà nước đã được ban hành; bám sát và cụ thể hóa các nội hàm về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội, nhiệm kỳ 2020-2025. Kế thừa có chọn lọc các nội dung của Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ giai đoạn trước và bổ sung những nội dung mới phù hợp với yêu cầu phát triển của Thủ đô trong bối cảnh mới.
Đồng thời, xác định rõ các định hướng đột phá để dẫn dắt ngành Khoa học - Công nghệ phát triển trong giai đoạn tới, nhằm hiện thực hóa vai trò đột phá chiến lược của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong phát triển. Chiến lược cũng phải bảo đảm tính khoa học trên cơ sở các phương pháp phù hợp, nguồn cơ sở dữ liệu khách quan, tin cậy, cập nhật; bảo đảm tính khả thi, sự đồng bộ, thống nhất giữa các quan điểm, mục tiêu, định hướng, nhiệm vụ và giải pháp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Chí Mỳ, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội đánh giá, kết cấu của dự thảo chiến lược, các quan điểm, định hướng mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Hà Nội đến năm 2030 đã có tính logic và khả thi. Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn cho phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Hà Nội cần chú trọng đến giải pháp mang tính đột phá về mặt thể chế và chính sách để đẩy mạnh đổi mới sáng tạo; cho phép thực hiện cơ chế thử nghiệm chính sách mới, chấp nhận rủi ro trong việc triển khai và ứng dụng công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới. Đặc biệt, phải tập trung phát triển nguồn nhân lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có trình độ và năng lực sáng tạo cao...