Dòng chảy xa bờ nguy hiểm thế nào năm 2024

Năm 2020 có mùa hè nóng nực nhất trong những năm gần đây, bối cảnh dịch bệnh cũng khiến cho việc du lịch trong nước, đặc biệt là tại các vùng biển tăng cao. Tuy vậy, ngoài biển luôn ẩn chứa những mối nguy hiểm với con người khi đi du lịch, cần luôn cảnh giác để tránh những tai nạn không đáng có.

Một trong những mối nguy hại khi đi biển đang được quan tâm gần đây là dòng chảy xa bờ, với loạt bài viết cảnh báo được chia sẻ rầm rộ trên MXH.

Ảnh chụp màn hình một bài viết cảnh báo về dòng chảy xa bờ, với hơn 5,4k lượt chia sẻ. Nguồn: VTV2 Chất lượng cuộc sống, Thời tiết Bình Định.

Dù chưa có thống kê cụ thể, nhưng dòng chảy xa bờ đã xuất hiện dọc các bờ biển Việt Nam vài năm gần đây, từng ghi nhận ở Cửa Lò, Đà Nẵng, Nha Trang, Bà Rịa - Vũng Tàu, Phú Yên… Dòng chảy xa bờ được xem là một trong những nguy hiểm hàng đầu trên bờ biển, gây ra nhiều vụ tai nạn thương tâm khi tắm biển.

Vậy dòng chảy xa bờ là gì?

Dòng chảy xa bờ (rip current) còn được gọi là dòng rút xa bờ, dòng rút bờ, dòng rip… Hiện tượng này hiểu nôm na là một dòng nước chảy mạnh từ bờ ra phía biển, xảy ra khi sóng liên tục đánh và nước biển vào bờ, hình thành một dòng đi ngược ra biển.

Dấu hiệu nhận biết dòng chảy xa bờ: nơi có vùng nước lặng bất thường, gần như không một cơn sóng.

Dòng nước rút xa bờ thường hẹp, chỉ rộng khoảng 1-3m, nhưng cũng có thể lên đến 10m. Trong một ngày, chúng có thể di chuyển đa vị trí trong vùng đới sóng đổ của bất kỳ khu vực đại dương, bờ biển, hồ lớn nào.

Dòng chảy xa bờ nguy hiểm đến mức nào?

Nhiều người đã từng nghe đến dòng chảy xa bờ nhưng không hiểu hết về mối nguy hiểm của hiện tượng này. Dòng chảy xa bờ được xem là nguyên nhân gây ra phần lớn các vụ tai nạn đuối nước trên biển.

Nguyên lý hoạt động của dòng chảy xa bờ.

- Vận tốc trung bình của dòng chảy thay đổi từ 0,5-1m/giây, thậm chí còn có thể lên tới 2,5m/giây khi có sự thay đổi đột ngột của sóng biển. Khả năng bơi ngược khỏi dòng nước để thoát ra là không thể, cho dù bạn là vận động viên Olympics.

- Dòng chảy xa bờ có bề nổi khá êm đềm, tĩnh lặng, xảy ra ở cả vùng nước nông khiến nhiều người bị hiểu lầm là nơi an toàn, nhưng nếu bị cuốn vào, dòng nước sẽ đẩy bạn ra xa. Du khách sẽ dễ bị hoảng loạn khi bị cuốn đi và có xu hướng cố bơi ngược trở lại nhưng điều đó là không thể, sẽ bị kiệt sức và đuối nước.

Cần làm gì để phòng tránh và ứng phó?

Trước tiên, để đảm bảo an toàn cho chính mình và những người xung quanh, mỗi người cần biết cách xác định đúng dòng chảy xa bờ khi ở khu vực bờ biển. Có thể nhận dạng dòng rút xa bờ bằng mắt thường thông qua một số dấu hiệu như: vùng nước rộng khoảng 1-3m có màu đậm hơn, mặt nước êm lặng, có sóng nhỏ hoặc không có sóng, thi thoảng thấy những mảnh vỡ, bọt khí đang trôi dần về phía biển.

Nếu bị cuốn vào dòng chảy xa bờ, tuyệt đối không được vùng vẫy vì sẽ càng bị cuốn ra xa và mất sức hơn, hãy nhớ:

- Dòng chảy xa bờ sẽ không nhấn chìm bạn mà chỉ đẩy bạn ra xa tới vùng nước có sóng bạc đầu, khi đó sóng bạc đầu sẽ đưa bạn lại vào bờ biển.

- Với người biết bơi và tự tin, hãy bơi song song với bờ biển, thường sẽ hướng đến chỗ có sóng bạc đầu và nhờ sóng đưa bạn vào bờ.

- Với người bơi yếu, cố gắng thả nổi hoặc bơi đứng để giữ sức, đồng thời giơ tay ra tín hiệu, kêu to để cầu cứu sự trợ giúp với đội ngũ cứu hộ và người trên bờ. Khi lấy lại được bình tĩnh và dòng chảy yếu đi, cố gắng bơi song song với bờ biển đến chỗ sóng bạc đầu, chúng sẽ đưa bạn vào bờ.

Tuyệt đối không bơi ngược chiều với dòng chảy xa bờ.

Trên hết để tránh những tình huống xấu, du khách chỉ nên tắm biển, chơi đùa ở những bãi biển có lực lượng cứu hộ, cứu nạn. Hạn chế bơi một mình, không biết bơi thì nên hạn chế ra vùng nước quá sâu. Cẩn tắc vô ưu, bạn có thể trao đổi với đội cứu hộ hoặc người dân bản địa xung quanh bãi tắm, cũng như đọc kỹ các biển cảnh báo về địa thế của vùng biển trước khi xuống nước.

Chắc chắn rằng, bạn đã từng nghe tới dòng chảy xa bờ, nhưng có lẽ vẫn còn rất ít người chú ý tới những nguy cơ mà nó mang lại. Cẩn tắc vô áy náy, bạn nên tìm hiểu kỹ những hiểm nguy có thể xảy ra, và dự phòng tình huống một cách tốt nhất để những chuyến đi biển thêm ý nghĩa.

Tìm về với biển, vẫy vùng giữa biển xanh, cát trắng, nắng vàng, hít thở không khí trong lành và thả hồn mình theo những rặng dương vi vút luôn là sự lựa chọn tuyệt vời trong cái nóng oi bức của ngày hè sắp đến. Những chuyến du lịch biển còn là cơ hội để các thành viên trong gia đình thêm gắn bó và tiếp thêm năng lượng cho những dự định tương lai. Nhưng mặt biển êm đềm vẫn luôn tiềm tàng những nguy hiểm. Thỉnh thoảng, đâu đó trên các trang thông tin giải trí, trên báo đài người ta lại đưa tin câu chuyện thương tâm về những người bị cuốn trôi ra biển. Mà nguyên nhân của tình trạng này là những dòng chảy xa bờ cực kì nguy hiểm nhưng tồn tại hầu hết trên các đường bờ biển Việt Nam.

Những hiểm nguy rình rập trên biển cả - Ảnh: FreeHD

Chắc chắn rằng, bạn đã từng nghe tới dòng chảy xa bờ, nhưng có lẽ vẫn còn rất ít người chú ý tới những nguy cơ mà nó mang lại. Cẩn tắc vô áy náy, bạn nên tìm hiểu kỹ những hiểm nguy có thể xảy ra, và dự phòng tình huống một cách tốt nhất để những chuyến du lịch mùa hè thêm ý nghĩa.

Tìm hiểu rõ những nguy cơ để chuyến du lịch thêm hoàn hảo - Ảnh: Jonathan French

Một dòng chảy xa bờ ở Phú Yên - Ảnh: Sưu tầm

DÒNG CHẢY XA BỜ LÀ GÌ?

Dòng chảy xa bờ (tên tiếng Anh là Rip current) là một dòng nước mạnh chảy từ bờ hướng ra biển. Đây là một hiện tượng thường gặp ở các bãi biển và là nguyên nhân chính gây nên những vụ tai nạn thương tâm cho du khách.

Dòng chảy xa bờ có thể xuất hiện ở bất kỳ nơi nào trên biển - Ảnh: Sưu tầm

Dòng chảy xa bờ xảy ra khi sóng đánh và liên tục đưa nước vào bờ khiến nước rẽ sang hai bên, dòng chảy này sẽ di chuyển dọc theo bờ cho tới khi tìm được lối thoát ngược ra khơi.

Nguyên lý hoạt động của dòng chảy xa bờ - Ảnh: Sưu tầm

Rip current thường xảy ra trong những vùng sóng đổ, những vùng này thường bị chắn bởi san hô, cát, đá ngầm, khi sóng đánh vào những vật cản thường có xu hướng dồn năng lượng để quay ngược ra ngoài.

Rip current dồn năng lượng và đánh ngược ra biển - Ảnh: The Haft – Black

DÒNG CHẢY XA BỜ RẤT NGUY HIỂM- VÌ SAO?

Đây được coi là nguy hiểm hàng đầu khi du lịch biển. Chúng được ví như một dòng nước tử thần đang rình rập những ai đang bơi lội và vui chơi trong làn nước xanh kia. Rip current thường khá hẹp, có chiều ngang từ 1m – 3m, nhưng cũng có những trường hợp dòng chảy này rộng đến cả chục mét.

Hình ảnh một dòng chảy xa bờ trên bờ biển - Ảnh: Sưu tầm

Thông thường, vận tốc trung bình của Rip current có thể thay đổi từ 0,5m/giây đến 1m/giây, tuy nhiên, khi sóng biển thay đổi đột ngột, vận tốc dòng chảy có thể lên đến 2,5m/ giây. Với vận tốc này, không một ai có thể bơi ngược để quay vào bờ, thậm chí vận tốc lúc bất thường của nó còn nhanh hơn một vận động viên bơi lội Olympic.

Vận tốc kinh khủng của dòng chảy xa bờ - Ảnh: Nick Steers

Bạn không thể tưởng tượng được những hiểm nguy mà dòng chảy xa bờ gây ra đâu. Nó không nhấn chìm nạn nhân, nhưng nó khiến bạn kiệt sức khi cố bơi ngược vào bờ. Và khi một người lạc vào rip current, họ sẽ hoảng loạn, không còn khả năng phán đoán chính xác những gì đang xảy ra.

Người ta dễ bị hoảng loạn khi rơi vào dòng chảy xa bờ - Ảnh: Sưu tầm

Tình trạng cũng diễn ra tương tự với những người không biết bơi, khi rơi vào dòng chảy xa bờ, người ta sẽ bị cuốn sâu ra biển, và điều đó có thể xảy ra ngay khi bạn đứng ở những vùng nước trũng chỉ ngập tới ngang hông.

Đứng ở vùng nước ngập tới ngang hông bạn cũng có nguy cơ bị cuốn vào Rip current - Ảnh: Sưu tầm

Thật sự đây là một nỗi sợ hãi trong những chuyến du lịch biển mùa hè, bởi ai ai cũng mong muốn được ngụp lặn trong làn nước ngoài kia, được thả hồn theo những con sóng đang phiêu du, nhưng những dòng chảy xa bờ đã khiến không ít người cảm thấy e ngại.

NHẬN DẠNG DÒNG CHẢY XA BỜ

Cách mà người ta xác định dòng chảy xa bờ - Ảnh: Sưu tầm

Để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình và để tận hưởng những chuyến du lịch biển trọn vẹn nhất, bạn cần phải học cách nhận dạng dòng chảy xa bờ. Bạn có thể nhận ra chúng bằng mắt thường, đó là những vùng nước có màu sậm hơn, mặt nước lặng hơn và thậm chí bạn còn có thể thấy những mảnh vỡ hay các bọt biển đang nổi lên trên dòng chảy và trôi dần về phía biển.

.jpg)

Những vùng bờ biển sậm màu hơn thường là Rip current - Ảnh: Ophis

THOÁT THÂN NHƯ THẾ NÀO KHI GẶP RIP CURRENT

Đây chắc chắn là một thắc mắc mà bất kỳ ai cũng mong muốn được giải đáp tường tận. Bạn nên hiểu rằng, dòng chảy xa bờ không nhấn chìm bạn, chúng chỉ cuốn bạn ra biển và đưa người bơi vào vùng có sóng bạc đầu. Khi ấy, những ngọn sóng sẽ đưa bạn trôi lại vào bờ biển.

Cách thoát thân khỏi dòng chảy xa bờ - Ảnh: Sưu tầm

Do đó, nếu chẳng may bị cuốn vào Rip current, bạn tuyệt đối không được hoảng loạn và không được cố bơi ngược dòng để quay lại. Bạn có thể bơi song song theo bờ biển, tới lúc gặp sóng bạc đầu, chúng sẽ hỗ trợ để bạn dễ dàng bơi lại vào bờ.

Điều tối kỵ khi rơi vào dòng chảy xa bờ là bơi ngược dòng chảy - Ảnh: Sưu tầm

Với những người bơi yếu, khi bạn thấy bạn không đủ khả năng để chạm tới bờ, bạn có thể giơ tay lên ra tín hiệu trợ giúp và thả nổi mình để giữ sức.

Cách mà những người bơi yếu sử dụng để thoát thân khi gặp Rip current - Ảnh: Sưu tầm

Tuy nhiên, để tránh những trường hợp không may, bạn chỉ nên nô đùa, tắm biển ở những vùng có lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp và hãy nhớ rằng chỉ nên vui chơi ở nơi có cắm biển báo an toàn. Nếu có thể, bạn nên trao đổi với nhân viên cứu hộ để có thể xác định được địa thế vùng biển.

Nên chú ý những biển báo vùng nguy hiểm trên biển - Ảnh: Sưu tầm

Những chuyến du lịch biển mùa hè sẽ rất tuyệt vời nếu bạn biết cách đối phó với những nguy cơ có thể xảy ra. Hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết nhất để đảm bảo an toàn tuyệt đối trong mùa vui chơi này.