Hợp đồng thuê nhà đất không bắt buộc phải công chứng, chứng thực, theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên các bên có thể yêu cầu công chứng văn bản để đảm bảo hơn tính hợp pháp, hạn chế tối đa rủi ro pháp lý và các tranh chấp xảy ra. Thông qua bài viết này, Luật Long Phan sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu các quy định của pháp luật về vấn đề công chứng đối với hợp đồng cho thuê nhà đất.
Khái niệm hợp đồng thuê nhà đất
Hợp đồng cho thuê nhà đất là sự thỏa thuận giữa các bên. Theo đó, bên cho thuê giao đất/nhà cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê. Hợp đồng thuê cho thuê không dẫn đến việc chuyển giao quyền sở hữu.
Hợp đồng thuê đất phải phù hợp với quy định của pháp luật đất đai.
>> Xem thêm: Các Loại Hợp Đồng Bắt Buộc Phải Công Chứng Chứng Thực
Hợp đồng thuê nhà đất có bắt buộc phải công chứng không?
Hợp đồng cho thuê quyền sử dụng đất, hợp đồng cho thuê quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất sẽ không bắt buộc phải công chứng, chứng thực, trừ trường hợp các bên cho nhu cầu. Quy định về công chứng, chứng thực hợp đồng thì đối với trường hợp cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở thì không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đồng, trừ trường hợp các bên có nhu cầu.
Theo đó, đối với trường hợp các hợp đồng cho thuê nhà đất thì không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đồng. Chỉ thực hiện việc công chứng khi hai bên trong hợp đồng cùng thỏa thuận, thống nhất và có yêu cầu về việc công chứng hợp đồng.
Những rủi ro gặp phải nếu không công chứng
Những lý do thường gặp khi các bên không muốn công chứng hợp đồng thuê nhà vì một số lý do phải chịu thuế. Theo các quy định hiện hành, bên cho thuê có nghĩa vụ phải hoàn thành ba loại thuế, bao gồm:
- Thuế môn bài;
- Thuế giá trị gia tăng;
- Thuế thu nhập cá nhân;
Do vậy, các bên thường tránh thủ tục công chứng này để tránh phức tạp, rườm ra. Và đồng thời chỉ cần làm giấy tờ tay về các “thỏa thuận”. Có mộ số trường hợp các bên còn lập thành hai loại hợp đồng, một hợp đồng thật và một hợp đồng công chứng có giá trị thấp hơn.
Mặt khác, khi hợp đồng được mang ra công chứng có giá trị thấp hơn so với thực tế thì quyền lợi, những khoản bồi thường đặt ra hoàn toàn bất lợi cho bên bị thiệt hại.
Pháp luật hiện hành quy định hợp đồng cho thuê nhà ở không bắt buộc phải công chứng, chứng thực. Nhưng các bên giao kết hợp đồng cũng cần xem xét kỹ việc có cần thiết phải công chứng hợp đồng hay không, nhất là hợp đồng có giá trị cao.
Vậy nên, với người thuê nhà, để đề phòng các trường hợp chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng, đòi lại nhà trước thời hạn cam kết thì nên công chứng hợp đồng thuê nhà đất để tránh bên thuê nhà phải chịu thiệt.
>>> Xem thêm: Hợp đồng đặt cọc thuê mặt bằng do nhân viên ký có hiệu lực không?
Hồ sơ thủ tục hợp đồng công chứng
Thành phần hồ sơ
- Phiếu yêu cầu công chứng [theo mẫu của văn phòng công chứng].
- Bản sao giấy tờ khác có liên quan đến hợp đồng, giao dịch mà pháp luật quy định phải có.
- Bản sao các loại giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng, người được “ủy quyền”, gồm bên cho thuê nhà đất và bên thuê nhà đất như Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân, hoặc Hộ chiếu, và xuất trình Sổ hộ khẩu.
- Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng của tài sản nhà đất tham gia giao dịch, như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ chung cư…
- Hợp đồng thuê nhà đất
Trình tự, các bước thủ tục công chứng
Bước 1: Nộp hồ sơ
Để công chứng hợp đồng thuê nhà đất, người yêu cầu công chứng cần chuẩn bị một bộ hồ sơ bao gồm đầy đủ các GIẤY TỜ cá nhân của người yêu cầu công chứng và người thuê đất, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà đất, hợp đồng thuê đất dẫn rồi nộp tại phòng tiếp nhận hồ sơ
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ
Sau khi nộp hồ sơ, Công chứng viên sẽ kiểm tra hồ sơ đã nhận và các điều kiện công chứng. Nếu giấy tờ trong hồ sơ đảm bảo hồ sơ đã đủ giấy tờ và các giấy tờ đều hợp lệ thì sẽ nhận hồ sơ.
Nếu hồ sơ thiếu giấy tờ, công chứng viên sẽ ghi phiếu hướng dẫn và liệt kê các giấy tờ còn thiếu, yêu cầu bổ sung những giấy tờ sau đó mới tiến hành các thủ tục công chứng.
Bước 3: Soạn thảo hợp đồng giao dịch
Nếu hồ sơ hợp lệ, công chứng viên sẽ tiến hành soạn thảo văn bản. Hợp đồng giao dịch sau khi soạn thảo xong sẽ được chuyển sang bộ phận thẩm định nội dung, thẩm định kỹ thuật. Sau đó, sẽ chuyển cho các bên đọc lại và sẽ sửa đổi hoặc bổ sung nếu có yêu cầu
Bước 4: Ký nhận
Các bên sau khi đã đọc lại, nếu hợp đồng soạn thảo không có vấn đề gì sẽ ký/điểm chỉ vào từng trang của hợp đồng và nộp lệ phí công chứng. Công chứng viên sẽ ký sau đó để chuyển sang bộ phận đóng dấu, lưu hồ sơ và trả hồ sơ.
Bước 5: Nhận kết quả công chứng
Sau khi nộp lệ phí, thù lao công chứng xong, công chứng viên sẽ đưa giấy hẹn đến lấy kết quả công chứng và nhận bản hợp đồng tại quầy thu ngân trả hồ sơ.
Trên đây là bài viết của chúng tôi tư vấn các thủ pháp lý liên quan đến công chứng hợp đồng theo quy định của pháp luật. Nắm được các rủi ro pháp lý, trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật sẽ bảo vệ tốt nhất quyền lợi của Quý khách hàng. Nếu muốn được tư vấn chuyên sâu hơn hoặc có nhu cầu được tư vấn các vấn đề pháp lý liên quan, xin vui lòng liên hệ ngay đến chúng tôi qua đường dây nóng 1900.636387 để có thể nhận được sự hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn.
Thuê nhà và cho thuê nhà là một trong những giao dịch rất phổ biến hiện nay, kéo theo đó là việc hợp đồng thuê nhà được sử dụng thường xuyên. Vậy Hợp đồng thuê nhà có bắt buộc phải công chứng, chứng thực không?
Theo quy định của pháp luật, hợp đồng thuê nhà phải được lập thành văn bản, các nội dung, điều khoản trong hợp đồng phải phù hợp với quy định của pháp luật. “Vậy hợp đồng thuê nhà có cần thiết phải công chứng, chứng thực hay không?“, cùng Top Realty tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Khái niệm hợp đồng thuê nhà
Hợp đồng thuê nhà bản chất là một dạng cụ thể của hợp đồng thuê tài sản. Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định về hợp đồng thuê tài sản như sau:
“Hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê.”
Như vậy, theo quy định trên thì hợp đồng thuê nhà bao gồm hợp đồng thuê nhà ở, nhà kinh doanh, nhà trọ,…đều là hợp đồng thuê tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 với đối tượng của hợp đồng thuê được xác định cụ thể là nhà.
Hợp đồng thuê nhà có cần thiết phải công chứng không?
Hợp đồng thuê nhà là một văn bản quan trọng, là căn cứ thỏa thuận giữa người đi thuê nhà và người cho thuê nhà về quyền và nghĩa vụ của mỗi bên. Phổ biến là thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ quy định của pháp luật về hợp đồng thuê nhà cũng như việc thỏa thuận sao cho cân bằng, đảm bảo lợi ích giữa các bên.
- Hợp đồng thuê nhà ở, hợp đồng thuê nhà để sử dụng vào mục đích khác được thực hiện theo quy định của Bộ luật này, Luật Nhà ở và các quy định khác của pháp luật có liên quan [Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015].
- Bộ luật Dân sự 2015 không quy định về việc công chứng, chứng thực hợp đồng thuê nhà, theo đó, vấn đề này được điều chỉnh bởi Luật Nhà ở 2014 và các văn bản pháp luật có liên quan khác.
- Đối chiếu với khoản 2 Điều 122 Luật Nhà ở 2014, với trường hợp […]; cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở thì không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đồng thuê nhà, trừ trường hợp các bên có nhu cầu.
Như vậy, hợp đồng thuê nhà không bắt buộc phải công chứng, chứng thực mà tùy thuộc vào nhu cầu của mỗi bên.
Hợp đồng thuê nhà không công chứng có gặp rủi ro không?
Hợp đồng thuê nhà không bắt buộc phải công chứng, vì vậy, giá trị pháp lý của hợp đồng thuê nhà không phụ thuộc vào việc hợp đồng có được công chứng, chứng thực hay không.
Dù các bên chỉ làm hợp đồng mà không có nhu cầu công chứng, chứng thực thì hợp đồng vẫn có giá trị pháp lý.
Trong trường hợp giá thuê nhà không phải nhỏ đặc biệt khi thuê những ngôi nhà có diện tích lớn, vị trí đẹp để tiện cho việc kinh doanh, các bên khi làm hợp đồng nên xem xét kỹ việc có cần công chứng, chứng thực hợp đồng không.
Hợp đồng thuê nhà có công chứng, chứng thực sẽ có giá trị pháp lý tốt hơn, hạn chế được phần nào rủi ro, tranh chấp xảy ra cho các bên.
Đặc biệt, hợp đồng thuê nhà được công chứng có giá trị chứng cứ, những tình tiết, sự kiện trong hợp đồng này không phải chứng minh, trừ trường hợp bị Tòa án tuyên bố là vô hiệu [khoản 3 Điều 5 Luật Công chứng 2014].
Do đó, dù pháp luật cho phép các bên có quyền lựa chọn công chứng, chứng thực hợp đồng thuê nhà hoặc không. Tuy nhiên, để tránh rủi ro các bên nên cân nhắc việc công chứng, chứng thực đối với những hợp đồng có giá trị lớn.
Hồ sơ thủ tục công chứng hợp đồng thuê nhà
Trình tự các bước thủ tục công chứng hợp đồng thuê nhà để thực hiện các thủ tục này một cách chủ động, nhanh chóng và tiết kiệm thời gian.
Thành phần hồ sơ
- Phiếu yêu cầu công chứng [theo mẫu văn phòng công chứng].
- Bản sao giấy tờ khác có liên quan đến hợp đồng, giao dịch mà pháp luật đã quy định phải có.
- Bản sao các loại giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng, người được “ủy quyền”, gồm bên cho thuê nhà và bên thuê nhà như
- Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân, Hộ chiếu và xuất trình Sổ hộ khẩu.
- Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng của tài sản nhà tham gia giao dịch, như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ chung cư…
- Hợp đồng thuê nhà.
Trình tự, các bước thủ tục công chứng
Bước 1: Nộp hồ sơ
Để công chứng hợp đồng thuê nhà, người yêu cầu công chứng cần chuẩn bị một bộ hồ sơ bao gồm đầy đủ các giấy tờ cá nhân của người yêu cầu công chứng và người thuê đất, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà đất, hợp đồng thuê đất dẫn rồi nộp tại phòng tiếp nhận hồ sơ.
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ
Sau khi nộp hồ sơ, công chứng viên sẽ kiểm tra hồ sơ đã nhận và các điều kiện công chứng. Nếu giấy tờ trong hồ sơ đảm bảo đầy đủ giấy tờ và các giấy tờ đều hợp lệ thì sẽ nhận hồ sơ.
Nếu hồ sơ thiếu giấy tờ, công chứng viên sẽ ghi phiếu hướng dẫn và liệt kê các giấy tờ còn thiếu, yêu cầu bổ sung những giấy tờ còn thiếu sau đó mới tiến hành các thủ tục công chứng.
Bước 3: Soạn thảo hợp đồng giao dịch
Nếu hồ sơ hợp lệ, công chứng viên tiến hành soạn thảo văn bản. Hợp đồng giao dịch sau khi soạn thảo xong sẽ được chuyển sang bộ phận thẩm định nội dung, thẩm định kỹ thuật. Sau đó, sẽ chuyển cho các bên đọc lại và sẽ sửa đổi hoặc bổ sung nếu có yêu cầu.
Bước 4: Ký nhận
Các bên sau khi đã đọc lại, nếu hợp đồng soạn thảo không có vấn đề gì sẽ ký/điểm chỉ vào từng trang của hợp đồng và nộp lệ phí công chứng. Công chứng viên sẽ ký rồi chuyển sang bộ phận đóng dấu, lưu hồ sơ và trả hồ sơ.
Bước 5: Nhận kết quả công chứng
Sau khi nộp lệ phí, thù lao công chứng xong, công chứng viên sẽ đưa giấy hẹn để đến lấy kết quả công chứng và nhận bản hợp đồng tại quầy thu ngân trả hồ sơ.
Trên đây là những kiến thức các thủ pháp lý liên quan đến công chứng hợp đồng theo quy định của pháp luật. Dù pháp luật không quy định bắt buộc hợp đồng phải công chứng, tuy nhiên, Top Realty khuyên bạn đọc nên công chứng hợp đồng thuê nhà để tăng tính pháp lý, đảm bảo an toàn và hạn chế tranh chấp, rủi ro không đáng có sau này!
Chúc bạn thành công.