Hội Lim được tổ chức từ ngày 12 đến 14 tháng Giêng hàng năm, trên địa bàn huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh.
Lễ hội, bởi Ban tổ chức lễ hội chùa Lim tại huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh.
Từ Thứ tư - 01/2/2023 08:00 đến Thứ bảy - 04/2/2023 08:00
[tức bắt đầu vào ngày 12/1 âm lịch]
Hội Lim
Đồi Lim, thuộc thị trấn Lim, huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh.
Hội Lim là một lễ hội lớn đầu xuân vùng Kinh Bắc được tổ chức từ ngày 12 đến 14 tháng Giêng hàng năm, trên địa bàn huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh. Có giả thuyết cho rằng hội Lim có nguồn gốc từ hội chùa, hội hát, liên quan đến tiếng hát của chàng Trương Chi trong truyền thuyết Trương Chi - Mỵ Nương mà dấu xưa để lại là hình vết dòng sông Tiêu Tương khá rõ ở các làng quê vùng Lim. Hội Lim là hội của những làng xã cổ nằm quanh núi Lim và đôi bờ sông Tiêu Tương .
Thông tin chi tiết
Hội Lim trở thành hội hàng tổng
[hội vùng] vào thế kỷ 18. Khi quan trấn thủ xứ Thanh Hóa Nguyễn Đình Diễn là người thôn Đình Cả, Nội Duệ, xứ Kinh Bắc, có nhiều công lao với triều đình, được phong thưởng nhiều bổng lộc, đã tự hiến nhiều ruộng vườn và tiền của cho tổng Nội Duệ trùng tu đình chùa, mở mang hội hè, gìn giữ thuần phong mỹ tục. ông còn cho xây dựng trước phần lăng mộ của mình đặt tên là lăng Hồng Vân trên núi Lim. Do có nhiều công lao với hàng tổng và việc ông đặt hậu ở chùa Hồng ân, nên khi ông mất nhân dân
tổng Nội Duệ đã tôn thờ làm hậu thần, hậu Phật hàng tổng. Văn bia lăng Hồng Vân có tên Hồng Vân từ bi ký niên đại Cảnh Hưng 30 [1769] hiện giữ ở đình thôn Đình Cả đã cho biết khá rõ lai lịch, công trạng và việc thờ phụng hậu hàng tổng Nguyễn Đình Diễn mỗi năm hai dịp vào "ngày sinh" và "ngày hóa" của ông tại lăng Hồng Vân và chùa Hồng ân trên núi Lim. Song trải tháng năm lịch sử, hội Lim đã có nhiều lớp văn hóa, trong đó người ta chỉ tổ chức tế lễ hậu thần vào một dịp là ngày 13 tháng giêng
trùng với hội chùa Lim. Chính vì vậy mà có hội Lim và đây là hội hàng tổng
Phần lễ
Ngày 13/1 Âm lịch, ngày hội chính,. Vào 8h sáng, Hội Lim được mở đầu bằng lễ rước. Đoàn rước với đông đảo người dân tham gia trong những bộ lễ phục ngày xưa, sặc sỡ sắc
màu và cũng vô cùng cầu kì, đẹp mắt kéo dài tới cả gần km.
Trong ngày lễ, có nhiều nghi lễ và tục trò dân gian nổi tiếng, trong đó có tục hát thờ hậu. Buổi sáng ngày 13 tháng giêng toàn thể quan viên, hương lão, nam đinh của các làng xã thuộc tổng Nội Duệ phải tề tựu đầy đủ tại lăng Hồng Vân để tế lễ hậu thần. Trong khi tế có nghi thức hát quan họ thờ thần. Để hát thờ, các bọn quan họ nam và nữ của tổng Nội Duệ đứng thành hàng trước cửa lăng hát vọng vào. Trong khi hát, họ chỉ được hát những
giọng lề lối để ca ngợi công lao của thần
Phần hội
Có nhiều trò chơi dân gian như đấu võ, đấu vật, đấu cờ, đu tiên, thi dệt cửi, nấu cơm. Đặc sắc hơn cả là phần hát hội
Là phần căn bản và đặc trưng nhất của hội Lim. Từ hát mời trầu, hát gọi đò đến con sáo sang sông, con nhện giăng mùng. Hội thi hát diễn ra khoảng gần
trưa, được tổ chức theo hình thức du thuyền hát quan họ. Tại một hồ nước nhỏ sát bên cánh đồng làng Lim, chiếc thuyền hình rồng được sơn son thiếp vàng rời bến trong những câu hát đậm đà nghĩa tình. Một bên thuyền là các liền chị, đối diện là những em nhỏ súng sính trong những tà áo tứ thân. Các liền anh thì đứng hoặc ngồi sát hai phía đầu và cuối thuyền. Tối ngày 12 sẽ là đêm hội hát thi quan họ giữa các làng quan họ. Mỗi làng quan họ có được dựng một trại tại phần sân rộng của đồi Lim. Đây là
phần hội hay nhất của cả lễ hội Hội Lim.
Hội Lim lễ hội lớn của vùng Kinh Bắc ,với những hoạt động phong phú của lễ và hội đã có nội dung và tầm cỡ lễ hội văn hóa dân gian Kinh Bắc, gần như hội đủ những hoạt động văn hóa nghệ thuật và tín ngưỡng tâm linh của các lễ hội trên vùng quê Bắc Ninh - mảnh đất được coi là vương quốc của lễ hội dân gian Việt Nam
Ngày 8/2/2017 [tức ngày 12 tháng Giêng năm Đinh Dậu] Lễ hội Lim bắt đầu được tổ chức. Mới đầu giờ sáng, dòng người từ các ngả bắt đầu đổ về trung tâm lễ hội mỗi lúc một đông hơn.
Dòng người đổ về hội lim mỗi lúc một đông
Lễ hội Lim xuân Đinh Dậu năm 2017 được tổ chức với chủ đề “Lễ hội văn minh, an toàn, lành mạnh góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc”. Chính vì vậy, đây cũng là năm BCĐ, BTC Lễ hội tiếp tục chỉ đạo và thực hiện việc: Nghiêm cấm hát quan họ “ngửa nón nhận tiền", các trưởng đoàn quan họ biểu diễn phục vụ tại lễ hội Lim phải ký cam kết, đồng thời cử cán bộ giám sát các điểm hát để kịp thời ngăn chặn các trường hợp thực hiện trái với quy định của BTC. Bên cạnh đó, các địa phương [nơi lễ hội diễn ra] như: Nội Duệ, Liên Bão, thị trấn Lim tổ chức ký cam kết không ngửa nón nhận tiền đối với các câu lạc bộ quan họ ở địa phương mình hát phục vụ du khách tại lễ hội. Tại các lán trại chỉ hát giao lưu Quan họ, khuyến khích dùng nhạc cụ dân tộc. Nghiêm cấm hát nhạc mới, hát chèo, hát văn nhảy đồng và các loại nhạc khác. Hội Lim cũng nghiêm cấm các trò cờ bạc ăn tiền, trò chơi điện tử, xiếc, mô tô bay, quảng cáo và các dàn loa có công suất lớn gây ảnh hưởng không gian lễ hội.
Ngoài ra, để phục vụ du khách trẩy hội, BTC đã bố trí hát quan họ tại 6 lán và trên sân khấu chính của lễ hội, hát quan họ tại cửa đình, cửa chùa, dưới thuyền tại các làng thuộc 3 xã xung quanh đồi Lim.
Một trong những điểm nhấn của Hội Lim năm nay đó là không gian đồi Lim đã được đầu tư, chỉnh trang; các tệ nạn xã hội không thấy xuất hiện, không còn hiện tượng chèo kéo khách đổi tiền lẻ, bán hàng rong trên đồi lim. Điều này đã tạo được dấu ấn trong lòng khách thập phương về trẩy hội. Một du khách về trẩy hội Lim xuân Đinh Dậu 2017 bày tỏ: “Tôi năm nay đã ngoài 60 tuổi, giường như năm nào tôi cũng đi hội Lim, nhưng đến với hội Lim năm nay thì tôi thật ngỡ ngàng trước những thay đổi của không gian lễ hội”.
Để ngày càng tạo ấn tượng tốt đẹp hơn nữa trong lòng du khách thập phương, cũng như thể hiện Lễ hội văn minh. BTC bố trí lực lượng thanh niên tình nguyện phối hợp với Công ty môi trường, thường xuyên nhắc nhở du khách bỏ rác đúng nơi quy định và trực tiếp nhặt rác tại khu vực lễ hội. Đồng thời bố trí 9 điểm phát nước uống miễn phí cho du khách có nhu cầu.
Lực lượng thanh niên tình nguyện luôn sẵn sàng giúp đỡ du khách
Du khách nêu cao ý thức góp phần tạo nên lễ hội văn minh
Các điểm phát nước miễn phí cho du khách đã phát huy hiệu quả trong cái nắng đầu xuân
Bên cạnh đó, ngoài các sọt đựng rác ở các quầy hàng, BTC cũng bố trí tăng thêm số lượng các thùng đựng rác di động ở các vị trí trung tâm.
Mỗi quầy hàng được bố trí một sọt đựng rác
Lực lượng làm nhiệm vụ thường xuyên có mặt kịp thời để giúp các quầy hàng chấp hành quy định của BTC Lễ hội
Đi liền với việc tổ chức lễ hội thì các phương án đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ và phòng ngừa các tệ nạn xã hội cũng được BCĐ – BTC xây dựng và triển khai kế hoạch từ rất sớm. Bộ phận thường trực cứu thương tại trung tâm lễ hội. Lực lượng Công an huyện Tiên Du được huy động 100% quân số phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh, huyện…. nhằm đảm bảo an toàn cho lễ hội và ngăn chặn kịp thời các hiện tượng làm mất an ninh trật tự.
Lực lượng Công an tăng cường làm nhiệm vụ
Một số hình ảnh tại lễ hội Lim xuân Đinh Dậu 2017
Quảng trường Lễ hội đồi Lim được đầu tư xây dựng khang trang, tạo nên điểm nhấn cho lễ hội năm nay
Hát quan họ tại lán trên đồi Lim
BTC lần đầu tiên thành lập đường dây nóng để tiếp nhận thông tin phản ánh của du khách