Chiều 22/9, Ngân hàng Nhà nước ban hành Quyết định 1607 về mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng từ 0,2%/năm lên 0,5%/năm; có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng từ 4%/năm lên 5%/năm.
Riêng Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô áp dụng mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng từ 4,5%/năm lên 5,5%/năm. Quyết định này có hiệu lực từ 23/9.
Ngay sau động thái này của Ngân hàng Nhà nước, hàng loạt các ngân hàng thương mại đã đồng loạt tăng lãi suất huy động đối với nhiều kỳ hạn.
Theo đó, Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội [SHB] vừa tăng mạnh lãi suất huy động các kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng thêm 0,8 - 0,9%/năm so với trước đó, lên dao động từ 4,38 - 4,9%/năm. Lãi suất huy động vốn bằng VNĐ các kỳ hạn dưới 1 tháng cũng tăng lên mức tối đa 0,5%/năm.
Nhiều ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động vốn. [Ảnh minh hoạ].
Đối với các kỳ hạn dài hơn, lãi suất tiền gửi tại SHB tăng thêm 0,4 - 0,5%/năm lên dao động từ 5,73 - 7,35%/năm. Mức lãi suất cao nhất đang áp dụng tại SHB là 8,1%/năm cho chứng chỉ tiền gửi Phát lộc kỳ hạn 8 năm và 7,9%/năm cho sản phẩm này kỳ hạn 6 năm.
Ngân hàng TMCP Á Châu [ACB] cũng công bố biểu lãi suất huy động mới với lãi suất cao nhất dành cho kỳ hạn 1 - 3 tháng đã tăng lên mức tối đa cho phép là 5%/năm, áp dụng cho gói "Tài Lộc’’, lĩnh lãi cuối kỳ. Trước đó, mức lãi suất cao nhất áp dụng cho các kỳ hạn này là 4%/năm.
Không chỉ tại các kỳ hạn ngắn, lãi suất huy động các kỳ hạn dài trên 6 tháng cũng được ACB đồng loạt điều chỉnh tăng từ 0,3 - 0,5 điểm %. Trong đó, lãi suất cao nhất mà ngân hàng niêm yết đã lên tới 7,2%/năm áp dụng cho kỳ hạn 36 tháng tại sản phẩm "Chọn sống mới, trọn chất tôi", lĩnh lãi cuối kỳ.
Còn tại Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam [Eximbank], lãi suất huy động các kỳ hạn tăng từ 0,5 - 1,1%/năm lên mức cao nhất là 6,7%/năm cho tiền gửi kỳ hạn 60 tháng. Lãi suất huy động kỳ hạn dưới 1 tháng lên mức cao nhất là 0,5%/năm; từ 1 đến dưới 6 tháng dao động từ 4,5 - 4,7%/năm, từ 6 đến dưới 12 tháng dao động từ 6 - 6,2%/năm; 12 tháng lên 6,3%/năm.
Theo biểu lãi suất mới nhất của Ngân hàng Bắc Á, lãi suất huy động tại các kỳ hạn dưới 1 tháng đã tăng kịch khung lên 0,5%/năm; trong khi các kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng cũng tăng thêm 0,5 - 0,8 điểm %, lên dao động trong khoảng 4,5 - 4,8%/năm. Lãi suất áp dụng cho các kỳ hạn trên 6 tháng cũng đều được tăng thêm 0,2 - 0,3 điểm %, với lãi suất cao nhất đang được áp dụng là 7,2%/năm dành cho kỳ hạn 13, 15, 18, 24 và 36 tháng, lãi lĩnh cuối kỳ.
Tương tự, Vietcapital Bank đầu tháng 9 vẫn niêm yết lãi suất tiền gửi không kỳ hạn ở mức 0,2%/năm và tiền gửi kỳ hạn 1-5 tháng ở 3,9%/năm, đến nay các mức lãi suất này đã tăng lên lần lượt 0,5%/năm và 5%/năm, đều là mức cao kịch trần cơ quan quản lý cho phép.
Kienlongbank cũng điều chỉnh tăng lãi suất tiền gửi khách hàng cá nhân dưới 6 tháng lên mức trần 0,5%/năm [không kỳ hạn] và 5%/năm [kỳ hạn 1-5 tháng]. So với đầu tháng 9, các mức lãi suất này của Kienlongbank đã tăng 0,3 điểm % và 1 điểm %.
VnDirect dự báo lãi suất tiền gửi có thể tăng thêm 0,3 - 0,5 điểm % trong những tháng cuối năm 2022 từ mức trước khi NHNN điều chỉnh lãi suất điều hành. Theo đó, lãi suất tiền gửi 12 tháng của NHTM [bình quân] tăng lên mức 6,1-6,3%/năm vào cuối năm 2022, vẫn thấp hơn so với mức trước đại dịch là 7%/năm.
Sang năm 2023, VnDirect cho rằng đà tăng lãi suất tiền gửi sẽ duy trì do NHNN tăng lãi suất điều hành để kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá, đồng thời NHTM tăng nhu cầu huy động vốn để tài trợ cho hoạt động cho vay trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ.
Nhóm phân tích dự báo, lãi suất huy động có thể tăng thêm 50 điểm cơ bản trong năm 2023, theo đó lãi suất tiền gửi 12 tháng của NHTM [bình quân] tăng lên mức 6,6-6,8%/năm vào cuối năm 2023, vẫn thấp hơn so với mức trước đại dịch là 7%/năm.
Tăng lãi suất đồng loạt
Hàng loạt NH đã tăng lãi suất huy động vốn trong những ngày đầu tháng 9, ở cả kênh gửi tại quầy và tiền gửi trực tuyến, đẩy mặt bằng lãi suất tiền gửi tiếp tục lập mặt bằng cao mới. Như MBBank mới đây đã tăng lãi suất kỳ hạn 24 tháng thêm 0,95%/năm so với hồi đầu tháng 8, lên 6,7%/năm, lãi suất tiết kiệm kỳ hạn ba tháng cũng tăng thêm 0,2%/năm lên 3,8%/năm, trong khi kỳ hạn 6 và 12 tháng của MBBank tăng lần lượt 0,43%/năm và 0,53%/năm lên các mức 5,3%/năm và 6,1%/năm. Sacombank cũng tăng lãi suất thêm 0,2%/năm với các kỳ hạn 6, 12 và 24 tháng, lần lượt là 5,4%/năm, 6%/năm và 6,4%/năm. Nam Á Bank tăng lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 9 tháng thêm 0,3%/năm, lên 6,9%/năm. ACB vừa tăng thêm 0,1%/năm tại một số kỳ hạn. Lãi suất tiền gửi từ 1-5 tháng của NH Bắc Á tăng nhẹ 0,1%/năm, lên kịch trần 4%/năm, kỳ hạn 6-7 tháng tăng 0,15% lên 6,5%/năm, kỳ hạn từ 12 tháng trở lên tăng 0,1%/năm lên 6,9-7%/năm.
| |
Nếu như trước đây mức lãi suất 7%/năm là khá hiếm hoi, thì hiện nay không ít NH niêm yết mức lãi suất huy động cao nhất trên 7%/năm như SCB với 7,55%/năm, KienlongBank với 7,3%/năm, Techcombank với 7,1%/năm... Đáng chú ý, lãi suất huy động cao nhất hiện thuộc về ABBank với 8,8%/năm kỳ hạn 13 tháng, tăng 0,5%/năm so với biểu lãi suất niêm yết trước đó. Đây cũng là mức lãi suất tham chiếu cho các khoản vay tại ABBank.
Với tăng trưởng tín dụng vượt trội và cao hơn nhiều so với tăng trưởng tiền gửi, trong khi Ngân hàng Nhà nước [NHNN] liên tục hút ròng tiền đồng thời gian qua, thanh khoản của hệ thống chịu áp lực là điều tất yếu. Nếu so với cùng kỳ năm ngoái, mặt bằng lãi suất tiền gửi bình quân hiện nay đã cao hơn đáng kể, khi mà có những NH đã tăng lãi suất đến 4-5 lần để cạnh tranh thu hút vốn. Xu hướng này khiến chi phí huy động đầu vào của các NH tăng mạnh, thách thức mục tiêu giữ ổn định lãi suất cho vay.
Áp lực từ lạm phát và nới room tín dụng
Đáng lưu ý là xu hướng tăng lãi suất có thể chưa sớm dừng lại, bởi lo ngại lạm phát có thể quay trở lại trong những tháng cuối năm, cùng với việc nới thêm room tín dụng buộc các NH phải tiếp tục đẩy lãi suất tiền gửi để giữ vững việc huy động vốn, cũng như chuẩn bị nguồn vốn để đáp ứng mục tiêu phát triển kinh doanh cuối năm.
Đến thời điểm hiện tại, tốc độ tăng trưởng tín dụng đã đạt 9,91%, là mức rất cao so với cùng kỳ năm 2021. Được biết, NHNN sẽ phân bổ thêm hạn mức tín dụng cho các NH có chất lượng tốt ngay trong tháng 9 này. Theo dự báo của Công ty Chứng khoán SSI, lãi suất huy động có thể tăng thêm 50-70 điểm cơ bản nếu hạn mức tín dụng được nới. Như vậy, lãi suất huy động trong cả năm 2022 có thể tăng từ 1-1,5%.
Nếu so với cùng kỳ năm ngoái, mặt bằng lãi suất tiền gửi bình quân hiện nay đã cao hơn đáng kể, khi mà có NH đã tăng lãi suất đến 4-5 lần để cạnh tranh thu hút vốn. Xu hướng này khiến chi phí huy động tiền đầu vào của các NH tăng mạnh, thách thức mục tiêu giữ ổn định lãi suất cho vay.
Đối với lạm phát, dù CPI tháng 8 gần như không tăng so với tháng 7, tuy nhiên nhiều dự báo cho thấy giá dầu thế giới có thể tăng trở lại sẽ làm tăng chỉ số giá tiêu dùng. Do đó, CPI các tháng còn lại của năm 2022 sẽ gặp khá nhiều thách thức. Với giá hàng hóa thế giới vẫn neo cao, giá lương thực, thực phẩm bị ảnh hưởng trước căng thẳng địa chính trị và nguy cơ khủng hoảng lương thực toàn cầu, các mặt hàng thiết yếu thời gian qua vẫn chưa kịp giảm theo các lần điều chỉnh giá xăng dầu trong nước, khiến nguy cơ lạm phát vẫn hiện hữu.
Đặc biệt, bước sang tháng 9, CPI sẽ bị ảnh hưởng đáng kể bởi giá các mặt hàng ngành giáo dục gia tăng khi bước vào năm học mới. Sau hai năm đại dịch Covid-19, hầu hết địa phương đều không tăng học phí theo lộ trình, năm học này muốn hay không cũng buộc phải tăng, bởi không tăng thì ngân sách nhà nước không có cách nào cải thiện thu nhập cho giáo viên.
Theo tính toán của Tổng cục Thống kê, việc điều chỉnh giá dịch vụ giáo dục năm học 2022-2023 theo khung giá tại Nghị định 81/2021/NĐ-CP về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo có thể làm tăng CPI bình quân năm 2022 thêm 0,55-1,05%. Đây là áp lực vô cùng lớn tới việc kiểm soát lạm phát.
Một yếu tố rất quan trọng nữa là cầu nội địa đã tăng và dự báo sẽ tăng mạnh trong thời gian tới. Trong tháng 8 vừa qua, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm trước, đạt quy mô và tốc độ tăng cao hơn so với cùng kỳ các năm trước khi xảy ra dịch Covid-19.
Thêm 11 dự án nhà ở xã hội được vay vốn gói hỗ trợ lãi suất 2%
Gói hỗ trợ lãi suất 2%: Doanh nghiệp không dễ tiếp cận
Thành lập đường dây nóng tiếp nhận phản ánh về việc hỗ trợ lãi suất 2%