David.Ricardo là đại biểu xuất sắc của kinh tế chính trị tư sản cổ điển. Phần lớn các tài sản vô giá ông để lại xuất phát từ kiến thức kinh tế thực tế, nhất là trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ. Một tác phẩm chủ đạo có giá trị to lớn và mang tầm ảnh hưởng quan trọng cho đến nay của Ricardo là lý thuyết lợi thế so sánh.
Bạn đang xem: Lý thuyết lợi thế so sánh
1.1.2.1. Lý thuyết lợi thế tuyệt đối của Adam Smith
Adam Smith 1723 – 1790, nhà kinh tế chính trị cổ điển người Anh, là người đầu tiên đưa ra sự phân tích có tính hệ thống về nguồn gốc thương mại quốc tế. Ơng đã xâydụng mơ hình thương mại đơn giản dựa trên ý tưởng về lợi thế tuyệt đối để giải thích thương mại quốc tế có lợi như thế nào đối với các quốc gia.Theo ông, nếu quốc gia A có thể sản xuất mặt hàng X rẻ hơn so với quốc gia B và quốc gia B có thể sản xuất mặt hàng Y rẻ hơn so với quốc gia A, thì lúc đó mỗi quốc gianên tập trung vào sản xuất mặt hàng mà mình có hiệu quả hơn và xuất khẩu mặt hàng này sang quốc gia kia. Trong trường hợp này mỗi quốc gia được coi là có lợi thế tuyệtđối về sản xuất từng mặt hàng cụ thể. Lợi thế tuyệt đối có thể xuất phát từ các yếu tố về thời tiết, chất lượng và số lượngđất đai, các nguồn tài nguyên thiên nhiên hay sự khác biệt về lực lượng lao động, vốn, trình độ cơng nghệ. Vì sự khác biệt trong lợi thế tuyệt đối của từng nước, nên với điềukiện thương mại tự do, mỗi nước sẽ đi sâu chun mơn hóa từng mặt hàng mà mình có lợi thế so với các nước khác. Như vậy nguồn lực sẽ được tập trung vào sản xuất sảnphẩm chuyên mơn hóa đó một cách có hiệu quả. Nhờ vậy, các sản phẩm chun mơn hóa sẽ được sản xuất với quy mô lớn hơn dành cho xuất khẩu để tạo vốn cho nhập khẩunhững sản phẩm mà quốc gia đó sản xuất khơng có hiệu quả. Nhờ chun mơn hóa sản xuất và trao đổi mà cả hai quốc gia đều trở nên sung túc hơn.Lý thyết lợi thế so sánh được David Ricardo 1772 – 1823 đưa ra lần đầu tiên vào năm 1817. Có thể phát biểu quy luật lợi thế so sánh như sau: “Một quốc gia sẽ xuất khẩunhững mặt hàng có giá cả thấp hơn một cách tương đối so với quốc gia kia. Nói cách khác, một quốc gia sẽ xuất khẩu những mặt hàng mà quốc gia đó có thể sản xuất vớihiệu quả cao hơn một cách tương đối so với quốc gia kia”. Một cách cụ thể, quốc gia A sẽ xuất khẩu X khi và chỉ khi:Chi phí lao động để sản xuất Chi phí lao động để sản xuấtSVTH: HOÀNG THỊ XUÂN1 đơn vị X ở A 1 đơn vị Y ở AChi phí lao động để sản xuất Chi phí lao động để sản xuất1 đơn vị X ở B 1 đơn vị Y ở BLý thuyết này được xác định trên cơ sở chi phí tương đối, khi mà trình độ sản xuất khơng đổi, các nước có thể tăng lợi ích từ thương mại quốc tế nhờ sự hợp tác và trao đổisản phẩm. Mơ hình thương mại quốc tế dựa trên lợi thế so sánh tương đối nhấn mạnh rằng một quốc gia sẽ có lợi nhờ vào thương mại quốc tế nếu chun mơn hóa vào sảnxuất những sản phẩm mà nước đó có thể sản xuất có hiệu quả hơn việc sản xuất các sản phẩm khác mà không cần phải xét đến lợi thế tuyệt đối.Nhìn chung, các lý thuyết về lợi thế tuyệt đối và tương đối của một nước đều nhấn mạnh tới yếu tố cung, coi quá trình sản xuất trong nước là yếu tố quy định hoạt độngthương mại quốc tế. Dựa vào các mơ hình này, để thúc đẩy xuất khẩu, mỗi nước nên xác định rõ các lợi thế tuyệt đối và tương đối của mình để từ đó tập trung nguồn lực có lợithế đó của đất nước vào việc chun mơn hóa sản xuất sản phẩm cho xuất khẩu. Việc chuyên môn hóa sản xuất sẽ đem lại tác dụng như nâng cao chất lượng sản phẩm nhờvào trình độ chun mơn hóa tay nghề lao động trong sản xuất, sản xuất với khối lượng lớn. Từ đó, tăng được tính cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường quốc tế.Ứng dụng vào Việt Nam, dựa vào cơ sở lý luận của hai ơng, Việt Nam sẽ thích hợp trong việc tăng cường sản xuất các sản phẩm thô dựa vào điều kiện tự nhiên và các sảnphẩm sử dụng nguồn lao động dồi dào của đất nước, trong đó có sản xuất hàng dệt may.
NộI Dung:
Các lợi thế so sánh là một thuật ngữ kinh tế đề cập đến khả năng của một nền kinh tế trong việc sản xuất hàng hóa và dịch vụ với chi phí cơ hội thấp hơn của các đối tác thương mại. Đó là một nguyên tắc cơ bản trong lý thuyết thương mại quốc tế.
Lợi thế so sánh mang lại cho công ty khả năng bán hàng hóa và dịch vụ ở mức giá thấp hơn so với đối thủ cạnh tranh và thu được tỷ suất lợi nhuận cao hơn. Quy luật lợi thế so sánh do nhà kinh tế chính trị người Anh David Ricardo với cuốn sách Về các nguyên tắc kinh tế chính trị và thuế từ năm 1817.
Nói chung, một sản phẩm sẽ được sản xuất ở quốc gia có chi phí cơ hội để làm ra sản phẩm đó là thấp nhất. Nói cách khác, ở quốc gia mà việc sử dụng tài nguyên thay thế kém hấp dẫn hơn.
Về cơ bản, một khi một quốc gia hoặc công ty phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ theo cách hiệu quả hơn và với chi phí thấp hơn, quốc gia hoặc công ty đó phải tập trung nỗ lực vào việc sản xuất sản phẩm hoặc dịch vụ đó hơn những quốc gia hoặc công ty khác. Điều đó mang lại cho họ một lợi thế so sánh.
Chuyên môn hóa sản xuất
Lợi thế so sánh là lý do tại sao các công ty và quốc gia tập trung vào sản xuất các mặt hàng cụ thể, chẳng hạn như ô tô và xe tải do Hoa Kỳ sản xuất, hoặc sản xuất dầu ở Ả Rập Xê Út.
Việc phát triển các sản phẩm khác có thể được thực hiện bằng cách nhập khẩu, sử dụng thu nhập từ các sản phẩm mà họ xuất khẩu.
Nhà đầu tư Warren Buffett coi lợi thế so sánh như một cái hào lâu đài. Trong thời kỳ khó khăn về tài chính, một quốc gia hoặc công ty ít nhất có thể dựa vào sản phẩm mà họ sản xuất tốt.
Do đó, quốc gia hoặc công ty đó có thể tin tưởng vào sản phẩm đó để hoạt động như một biện pháp phòng vệ trong thời kỳ kinh tế độc hại.
Đầu tư vào vốn con người là rất quan trọng để duy trì lợi thế so sánh trong nền kinh tế toàn cầu dựa trên tri thức này.
Lý thuyết về lợi thế so sánh của David Ricardo
Trong lý thuyết kinh tế, lợi thế so sánh là một trong những khái niệm quan trọng nhất. Nguyên tắc cơ bản của luận án là mọi người tham gia đều có thể hưởng lợi từ thương mại và hợp tác tự nguyện.
Nhà kinh tế thế kỷ 18 David Ricardo đã tạo ra lý thuyết về lợi thế so sánh. Ông tuyên bố rằng một quốc gia tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế bằng cách tập trung vào ngành mà quốc gia đó có lợi thế so sánh đáng kể nhất.
Ricardo đã phát triển lý thuyết của mình để chống lại các hạn chế thương mại ở Anh đối với lúa mì nhập khẩu. Ông cho rằng không có ích gì khi hạn chế lúa mì chất lượng cao, giá rẻ từ các nước có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp.
Anh sẽ nhận được nhiều giá trị hơn bằng cách xuất khẩu các sản phẩm đòi hỏi lao động có tay nghề cao và máy móc. Bạn có thể mua nhiều lúa mì thương mại hơn là bạn có thể tự mua.
Chìa khóa để hiểu lợi thế so sánh là hiểu rõ về chi phí cơ hội. Đây là lợi nhuận tiềm năng mà ai đó mất khi chọn một tùy chọn cụ thể hơn một tùy chọn khác.
Công ty có chi phí cơ hội thấp nhất hoặc tổn thất lợi nhuận tiềm năng nhỏ nhất sẽ có loại lợi thế này.
Thương mại quốc tế
David Ricardo giải thích rằng Bồ Đào Nha và Anh được hưởng lợi từ việc buôn bán và chuyên môn hóa theo lợi thế so sánh của họ.
Trong trường hợp này, Bồ Đào Nha có thể sản xuất rượu với giá rẻ, trong khi Anh có thể sản xuất vải với giá rẻ. Ricardo dự đoán rằng mỗi quốc gia cuối cùng sẽ nhận ra những thực tế này và ngừng cố gắng tạo ra sản phẩm có chi phí cao nhất để tạo ra.
Trên thực tế, theo thời gian, Anh ngừng sản xuất rượu vang và Bồ Đào Nha ngừng sản xuất vải. Cả hai quốc gia đều thấy rằng việc ngừng nỗ lực sản xuất những mặt hàng này tại địa phương là có lợi cho họ và thay vào đó là giao dịch với nhau để có được chúng.
Lý thuyết về lợi thế so sánh giải thích tại sao chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch không phát huy tác dụng trong thời gian dài.
Các nhà lãnh đạo chính trị luôn phải chịu áp lực từ các thành phần của họ để tăng thuế quan để bảo vệ việc làm khỏi cạnh tranh quốc tế.
Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp tạm thời. Về lâu dài, nó làm tổn hại đến năng lực cạnh tranh của quốc gia. Nó khiến đất nước lãng phí tài nguyên vào những ngành công nghiệp không thành công. Nó cũng buộc người tiêu dùng phải trả giá cao hơn khi mua các sản phẩm trong nước.
Lợi thế so sánh ở Mexico
Vị trí địa lý
Các nước lớn ở châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc hay Malaysia, phải mất thêm 13-23 ngày để cung cấp cho thị trường Bắc Mỹ và Nam Mỹ, so với các công ty Mexico.
Hiệp định thương mại
Mexico có một loạt các hiệp định thương mại duy nhất trên thế giới, bao gồm các hiệp định thương mại tự do với các thị trường chính trên thế giới: Liên minh Châu Âu và Hoa Kỳ, cũng như với các nước khác nhau ở Châu Á và Châu Mỹ Latinh.
Các hiệp ước này cho phép các sản phẩm được xuất khẩu theo chế độ ưu đãi, một lợi thế mà các nước cạnh tranh không có.
Mexico và Hoa Kỳ
Hoa Kỳ được trang bị tốt hơn và sẵn sàng hơn để sản xuất nhiều nông sản hơn Mexico. Tuy nhiên, việc sử dụng lợi thế so sánh và chuyên môn hóa có thể mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia.
Nhìn chung, Mỹ có thể sản xuất nhiều ngô, ngũ cốc và các loại cây trồng khác hơn Mexico, nhưng Mexico rất giỏi sản xuất trái cây nhiệt đới và một số loại rau.
Nếu Hoa Kỳ tập trung năng lượng nhiều hơn vào sản xuất ngô, ngũ cốc và các loại cây trồng khác, và ít hơn vào sản xuất trái cây nhiệt đới và một số loại rau, thì lượng dư thừa có thể được xuất khẩu sang Mexico.
Sau đó, nếu Mexico tập trung nhiều hơn vào sản xuất trái cây nhiệt đới và một số loại rau, và ít sản xuất ngô, ngũ cốc và các loại cây trồng khác, thì phần dư thừa có thể được xuất khẩu sang Hoa Kỳ.
Bằng cách này, cả hai nước sẽ sản xuất đủ để tự cung tự cấp và có sản phẩm dư thừa để bán. Cả hai nước sẽ thực sự có cùng nguồn cung cấp lương thực và cả hai sẽ ở trong tình trạng tốt hơn.
Lợi thế so sánh ở Colombia
Trong danh mục lợi thế so sánh bền vững theo thời gian có một nhóm sản phẩm: cá, dù là đông lạnh hay tươi, cà phê và các sản phẩm tương tự như cà phê, và các sản phẩm rau như hoa và thực vật.
Ba nhóm sản phẩm này có khả năng cạnh tranh với các đối tác của Mỹ trên thị trường nội địa, cũng như thị trường Bắc Mỹ.
Bốn nhóm nông sản khác thuộc nhóm hàng có tiềm năng lợi thế so sánh bền vững theo thời gian.
Đây là động vật thân mềm, giáp xác và các động vật thủy sinh không xương sống khác, được bảo quản hoặc chế biến, các loại hạt và trái cây [khô hoặc tươi], bánh kẹo làm từ đường, mật ong và mật đường.
Bốn nhóm này có khả năng đối mặt với sự cạnh tranh được trưng bày bởi các sản phẩm giống nhau từ Hoa Kỳ, cả ở nước này và ở Colombia.
Vì lý do này, những điểm mạnh tiềm năng ở Colombia được xem xét trong việc trao đổi các sản phẩm nông nghiệp với Hoa Kỳ.
Mục tiêu
Trong kịch bản này, chính sách kinh tế của Colombia nên tập trung vào việc hỗ trợ củng cố hoặc tăng cường lợi thế so sánh của các nhóm này để tiếp tục tái tạo chúng trong những năm tiếp theo.
Ví dụ, thông qua các biện pháp có lợi cho việc sử dụng phân bón và do đó năng suất.
Tương tự, hỗ trợ của cộng đồng trong nghiên cứu và phát triển có thể được cải thiện. Đây phải được coi là điều cần thiết để thực sự tăng cường xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp sang Hoa Kỳ và đây là một công cụ phục vụ nền kinh tế Colombia.
Lợi thế so sánh ở Argentina
Argentina cung cấp một cơ sở nguồn lực vững chắc để thu hút đầu tư. Nguồn nhân lực chất lượng với sự kết hợp hấp dẫn của các kỹ năng, các trường đại học được công nhận và các trung tâm nghiên cứu năng lực cao.
Điều này cung cấp nguồn cung cấp tuyệt vời các nguồn tài nguyên thiên nhiên và công nghiệp có giá trị cao, với chi phí cạnh tranh, trong một cơ sở hạ tầng đang phát triển.
Argentina là quốc gia đứng thứ 8 trên thế giới được phân loại theo khu vực địa lý và là một trong những nơi chính có diện tích đất canh tác lớn nhất, bên cạnh các nguồn tài nguyên thiên nhiên khác như dầu mỏ và khai khoáng.
Hơn nữa, Argentina thích hợp để đánh bắt cá do có nhiều sông và bờ biển Đại Tây Dương dài 4.000 km.
Tìm kiếm lợi thế cạnh tranh và so sánh, các nhà sản xuất Argentina đã áp dụng công nghệ vào các hoạt động nông nghiệp của họ để tối ưu hóa kết quả công việc.
Nhờ công nghệ nông nghiệp, diện tích sản xuất đã tăng thêm 10 triệu ha trong 60 năm qua. Do đó, nước này đã trở thành một trong những nhà xuất khẩu chính đậu nành, lúa mì, ngô, và các loại trái cây như táo, lê hoặc chanh, cùng nhiều loại khác.
Năm ngoái, Argentina đã xuất khẩu hơn 15 triệu tấn sản phẩm động thực vật sang Liên minh châu Âu.
Lợi thế so sánh với Đức
Lý thuyết lợi thế so sánh giải thích tại sao Argentina chuyên chăn nuôi gia súc, trong khi Đức chuyên sản xuất ô tô.
Giả sử rằng ở Đức cần 90.000 đô la tài nguyên để nuôi 30 con bò và 30.000 đô la để sản xuất một chiếc ô tô. Nếu người Đức quyết định chăn nuôi nhiều gia súc hơn, họ sẽ có thể chế tạo ít ô tô hơn. Tương tự, sản xuất nhiều ô tô hơn đồng nghĩa với việc ít chăn nuôi hơn.
Nếu Đức quyết định nuôi 30 con bò, họ ngừng sản xuất 90.000 USD / 30.000 USD = 3 chiếc ô tô. Nếu họ quyết định chế tạo thêm một chiếc ô tô, họ sẽ ngừng nuôi [30.000 đô la / 90.000 đô la] * 30 con bò = 10 con.
Ở Argentina, cần 40.000 USD để nuôi 30 con bò và 20.000 USD để làm một chiếc ô tô. Sau đó, để nuôi 30 con bò, họ bỏ công sản xuất $ 40.000 / $ 20.000 = 2 ô tô. Để làm thêm một chiếc ô tô, họ ngừng nuôi [20.000 đô la / 40.000 đô la] * 30 con bò = 15 con.
Dựa trên đó, những chiếc xe nên được sản xuất tại Đức. Ở đó, ít gia súc hơn [10 con thay vì 15 con] được từ bỏ để sản xuất thêm một chiếc ô tô. Tương tự như vậy, gia súc được chăn nuôi hiệu quả hơn ở Argentina, nơi có ít ô tô ngừng giao hàng hơn.
Lợi thế so sánh ở Peru
Một quốc gia như Peru xuất sắc trong việc sản xuất các mặt hàng như vàng, bạc và các sản phẩm từ cá.
Thành công của họ trong việc xuất khẩu các sản phẩm này sang các đối tác thương mại lớn như Hoa Kỳ, Brazil và Trung Quốc cung cấp các phương tiện để nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ như khí đốt, dầu mỏ và thiết bị viễn thông, những nơi họ không giỏi sản xuất chúng.
Dựa trên lý thuyết kinh tế, cán cân xuất / nhập khẩu này mang lại cho Peru một lợi thế so sánh trên thị trường kinh tế toàn cầu.
Mặt khác, Peru có khí hậu tốt nhất trên thế giới để trồng mía nên trở thành quốc gia sản xuất mía đường đầu tiên trên thế giới.
Xoài được xếp vào hàng nông sản đứng thứ hai về sản lượng xuất khẩu.
Điều này là do nó tận dụng được lợi thế có thể xuất khẩu trong thời kỳ mà nước xuất khẩu chính trên thế giới là Mexico không làm được. Thành công của nó là nhờ chất lượng của hương vị, độ chắc và màu sắc.
Tương tự như vậy, Peru có lợi thế so sánh với Brazil, nước sản xuất ethanol mía đường chính trên thế giới, vì nước này không thể trồng được quanh năm mà chỉ trồng được 6 tháng vì lượng mưa lớn hơn 2000mm. hàng năm, ảnh hưởng đến cây trồng trong quá trình sinh dưỡng của nó.
Kim loại
Ngoài ra, Peru có lợi thế so sánh là một quốc gia đa kim, do sự bất an được tạo ra bởi hoạt động của nền kinh tế Trung Quốc và tính bình thường của điều kiện tài chính thế giới.
Mặc dù Trung Quốc là một nhân tố đặc biệt đối với giá kim loại, đặc biệt là đồng, Peru cũng sản xuất kẽm và các khoáng chất khác, những thứ không bao giờ được đề cập đến và giá của chúng không giảm.
Những ví dụ khác
Trung Quốc và Mỹ
Lợi thế so sánh của Trung Quốc với Hoa Kỳ là lao động giá rẻ. Công nhân Trung Quốc sản xuất hàng tiêu dùng đơn giản với chi phí cơ hội thấp hơn nhiều.
Lợi thế so sánh của Mỹ là lao động có kỹ năng. Công nhân Mỹ sản xuất hàng hóa tinh vi với chi phí cơ hội thấp hơn. Chuyên môn hóa và thương mại theo nghĩa này mang lại lợi ích cho tất cả mọi người.
Sự khác biệt về kỹ năng
Hãy xem xét một vận động viên nổi tiếng như Michael Jordan. Cầu thủ bóng rổ nổi tiếng này là một vận động viên ngoại hạng, có thể chất vượt trội so với hầu hết những người khác.
Jordan có thể sơn nhà một cách nhanh chóng, nhờ vào kỹ năng cũng như chiều cao ấn tượng của anh ấy. Theo giả thuyết, giả sử Jordan có thể sơn ngôi nhà của mình trong tám giờ.
Tuy nhiên, trong tám giờ đó, anh ấy cũng có thể tham gia quay một quảng cáo trên truyền hình, việc này sẽ kiếm được cho anh ấy 50.000 đô la.
Mặt khác, Joe, hàng xóm của Jordan, có thể sơn ngôi nhà trong 10 giờ. Trong cùng khung thời gian đó, anh ta có thể làm việc tại một nhà hàng thức ăn nhanh và kiếm được 100 đô la.
Trong ví dụ này, Joe có một lợi thế so sánh, mặc dù Michael Jordan có thể sơn nhà nhanh hơn và đẹp hơn. Điều tuyệt vời nhất là Jordan được quay quảng cáo trên TV và trả tiền cho Joe để sơn nhà cho anh ấy.
Vì Michael Jordan thắng 50.000 đô la dự kiến và Joe thắng hơn 100 đô la, giao dịch là người chiến thắng. Do sự khác biệt về kỹ năng của họ, Jordan và Joe có thể sẽ thấy đây là sự sắp xếp tốt nhất để hai bên cùng có lợi.
Người giới thiệu
- Adam Hayes [2019]. Lợi thế so sánh. Investopedia. Lấy từ: investmentopedia.com.
- Kimberly Amadeo [2018]. Lý thuyết và ví dụ về lợi thế so sánh. Sự cân bằng. Lấy từ: thebalance.com.
- Giá Bryson [2019]. Thương mại và Nông nghiệp Mexico. Lấy từ: pricebryson.wordpress.com.
- Jenny Paola Danna-Buitrago [2019]. Lợi thế so sánh của Colombia so với Hoa Kỳ: Trường hợp của các sản phẩm nông nghiệp. Banrep. Lấy từ: banrep.gov.co.
- Liên minh Doanh nghiệp vừa và nhỏ Toàn cầu [2016]. Kinh tế và Kinh doanh ở Argentina. Được lấy từ: globalsmes.org.
- Andina [2014]. Peru có lợi thế so sánh là một quốc gia đa kim. Lấy từ: andina.pe.
- Công ty nông sản [2015]. Lợi thế so sánh và cạnh tranh trong ngành Nông nghiệp Peru. Lấy từ: Empresasagroalimentarias2015.blogspot.com.
- Eumed [2019]. Các lợi thế so sánh của Mexico. Lấy từ: eumed.net.