Ruộng sâu trâu nái là gì

Trong khi một số người chỉ thích sinh con trai thì có những cha mẹ lại chỉ thích sinh con gái với lý do dễ dạy bảo. Liệu có phải sinh con gái sẽ dễ nuôi dạy hơn sinh con trai như một số cha mẹ vẫn nghĩ. Và có phải sinh con gái đầu lòng là phước phần may lộc của các cặp vợ chồng như quan niệm của các cụ?

Ông bà mình đã nói “Ruộng sâu trâu nái không bằng con gái đầu lòng” để thấy rằng việc sinh con gái đầu lòng là phước phần và cũng là niềm tự hào của nhiều cha mẹ. Con gái có thể đỡ đần cha mẹ những việc nhỏ trong nhà, sống tình cảm, nhẹ nhàng và hơn ai hết là người gần gũi cha mẹ nhất khi họ về già.

Có con gái đầu lòng, cha mẹ có thể yên tâm giao cho con việc trông em, nấu cơm, dọn dẹp nhà cửa… mà không phải lo lắng. Chẳng phải phụ nữ luôn là người chăm sóc, quán xuyến gia đình tốt hơn nam giới đó sao? Quan trọng nhất, trong mắt phần lớn các ông bố, bà mẹ thì con gái bao giờ cũng dễ nuôi dạy hơn con trai.

Nuôi con gái và những cái được làm cha mẹ tự hào

Nếu như việc nuôi con trai đặt bố mẹ vào nỗi lo con dễ hư hỏng thì việc nuôi bé gái dường như lại đem đến những cảm xúc ngọt ngào.

1/ Gia đình hạnh phúc hơn nếu bố mẹ sinh con gái

Con gái thường ngoan ngoãn, hiền lành, dễ bảo, ít khi trêu chọc nhau. Sinh con gái đầu lòng, bé thường rất yêu thương, cha mẹ sẽ ít cãi vã vì chuyện giáo dục con cái. Các bé gái cũng biết cách bảo vệ em mình, sống thiên về tình cảm cũng như dễ dàng bộc lộ cảm xúc hơn bé trai.

2/ Con gái đầu lòng thành công hơn

Các nhà nghiên cứu thuộc Trường đại học Essex [Anh] cho rằng, con trai đầu lòng thường ít có đam mê hơn con gái đầu lòng. Do đó, con gái đầu lòng luôn nhiều tham vọng và dễ thành công hơn con trai. Với niềm đam mê bẩm sinh của con gái, bố mẹ cũng không cần phải mất quá nhiều thời gian và sức lực để con thúc con có niềm yêu thích với việc học.

3/ Con gái có thể trở thành bạn của bố mẹ

Con gái sống tình cảm, ít che giấu cảm xúc, do đó dễ dàng cởi mở với bố mẹ hơn con trai. Các bé cũng rất thường hỏi han, quan tâm và có những hành động, cử chỉ rất đáng yêu để bộc lộ cho cha mẹ biết mình yêu cha mẹ đến thế nào. Trong khi đó, bé trai thì rất khép mình và hiếm có gia đình nào, con trai trở thành bạn với bố mẹ.

4/ Con gái có thể đỡ đần việc nhà cho bố mẹ

Bé gái thường chu đáo, gọn gàng. Khi lên 3-4 tuổi bé đã có thể cất dọn đồ chơi. Bé cũng ít khi táy máy, khám phá nên chẳng bày việc thêm cho mẹ hoặc làm cho các công việc được giao bị hư hỏng, sứt mẻ. Lớn hơn một chút thì con đã có thể trở thành trợ thủ đắc lực của bố mẹ khi có thể làm những công việc nhỏ trong nhà như giúp bố mẹ trông em, nhặt rau, rửa chén, quét nhà…

5/ Con gái có thể dễ dàng làm bố mẹ vui hơn

Con trai ít thể hiện tình cảm. Trong khi đó bé gái lại giàu cảm xúc, nhạy cảm và hay bộc lộ ra ngoài. Do đó, có con gái bố mẹ sẽ vui hơn sau một ngày làm việc khi con líu lo tâm sự với bố mẹ những chuyện trong ngày của bé, hoặc thể hiện tình cảm bằng những việc làm rất cụ thể như cách quạt cho bố mẹ, lấy nước cho bố mẹ, nũng nịu với bố mẹ.

Suy cho cùng, con cái là lộc trời, là kết quả tình yêu của vợ chồng. Con trai hay con gái cũng là hạnh phúc và niềm tự hào của bố mẹ. Việc sinh con gái đầu lòng dễ nuôi dạy hơn con trai là do đặc điểm giới tính khác nhau chi phối chứ không hoàn toàn mang tính quyết định. Sinh con trai hay con gái bố mẹ cũng cần yêu thương và công bằng với các con. Đừng vì yêu con trai mà hắt hủi con gái, hay ngược lại vì thích con gái mà ghẻ lạnh con trai. Nuôi dạy con thành công hay thất bại còn phụ thuộc rất nhiều vào cách thức và thái độ của bố mẹ nữa đấy!

Từ ngàn đời nay, con trâu đã là người bạn gắn bó trong mỗi nếp nhà. Ngay từ bé, đứa trẻ nhỏ đã thân thiện với con trâu. Hẳn nhiều người còn nhớ bài học thuộc lòng Chăn trâu trong Quốc văn giáo khoa thư: Ai bảo chăn trâu là khổ? Không, chăn trâu sướng lắm chứ! Đầu tôi đội nón mê như lọng che. Tay cầm cành tre như roi ngựa, ngất ngưởng ngồi trên mình trâu, tai nghe chim hót trong chòm cây, mắt trông bướm lượn trên đám cỏ.

Nhà văn Sơn Nam khi viết truyện ngắn Tình nghĩa giáo khoa thư cũng đã trích dẫn lại đoạn văn này. Lúc đó, nhân vật phái viên của báo Chim Trời nhận xét: “Văn chương như vậy là cảm động lòng người”. Rõ ràng con trâu từ bao đời này đã là chất liệu sáng giá cho văn chương chữ nghĩa. Với con trâu, lúc sống là thế, ngay cả khi chết đi vẫn còn là sự tận hiến. Nếu chọn lấy bài ca dao hay nhất về con trâu, tôi chọn bài này:

Con trâu có một hàm răng
Ăn cỏ đồng bằng, uống nước bờ ao
Ngày thường mày ở với tao
Đến khi mày chết, tao lấy dao xẻ mình
Thịt mày, tao đem nấu ninh
Da mày bịt trống tụng kinh trên chùa
Sừng mày, tao tiện con cờ
Cán dao, cán mác, lược thưa, lược dày

Các vật dụng liệt kê trên đây rất quen thuộc trong sinh hoạt của người Việt, và tôi chú ý đến câu Da mày bịt trống. Tạo nên tiếng trống thế nào còn do tài năng của nghệ nhân lẫn nghệ thuật của người đánh trống. Thử hỏi, ai đã nghĩ ra cách đánh trống thúc quân? Tức là một lúc mười mấy cái trống cùng vang lên nhịp nhàng, tạo ra âm thanh “hoành tráng” sôi động lạ thường khiến ba quân náo nức xông trận? Có ý kiến cho rằng, chỉ có thể do vua Quang Trung, lúc ngài hạ lệnh thúc quân ra Bắc đánh giặc nhà Thanh. Ngược lại cũng có ý kiến quả quyết, đây chỉ là cách đánh trống diễu hay trống ông Ninh - ông Xá quen thuộc trên sân khấu đã có từ ngàn xưa. 

Ý kiến nào nghe cũng hợp lý, thôi thì, tết nhất ngày xuân, cãi cọ làm chi. Hễ đã nghe tiếng trống - trống bịt da trâu vang vọng ở đình làng vào ngày đầu năm, tâm thức người Việt đã hào hứng: Tháng Giêng là tháng ăn chơi. Chơi gì thì chơi, vui gì thì vui nhưng năm đó có gánh hát bội diễn tại đình làng thì càng vui hơn. 

Lúc diễn viên đang “cháy hết mình” trên sân khấu thì vai trò của người cầm chầu quan trọng lắm. Muốn được cầm roi chầu, người đó không chỉ có vai vế mà còn am hiểu nghệ thuật tuồng, có nhiệm vụ phê bình sân khấu, khen chê đúng mực, thưởng phạt phân minh, giúp người xem hiểu tài năng diễn viên, giá trị văn chương, tất cả đều thông qua roi trống đánh vào mặt trống hay tang trống. Khổ nỗi có người không biết ất giáp gì nhưng cũng cầm chầu với lối đánh trống “thùng thùng thùng” vô trật tự, dân trong nghề gọi là đánh “tắc khẩu” [bịt miệng người diễn].

Vậy, phải làm sao hở trời? Rằng, ngay tắp lự có hai anh hề bước ra sân khấu, sau vài câu nói gây cười là chuyển sang “song ca” hát Lý con quạ:

Tổ cha con quạ trên đầu
Lâu lâu lại mổ da trâu cái thùng!

Do trống làm bằng da trâu nên chỉ cần nghe đến từ “da trâu”, ai nấy ắt biết anh hề mỉa mai người đang đánh trống. Thế mới là cách nói của người Việt. Vì thế có những từ liên quan đến con trâu, chắc gì… người Việt đã hiểu? Cha chả, uống mật gấu hay sao mà dám lộng ngôn đến thế? Dạ, xin hỏi tục ngữ có câu "Trâu trắng đi đâu mất mùa đến đấy", nếu không gọi trâu trắng, ông bà ta gọi là gì? Trâu cò, đơn giản chỉ vì lông của con cò màu trắng. 

Còn màu sắc gì nữa không? Sao lại không. Chẳng lẽ không nghe câu cửa miệng "Trâu đen ăn cỏ, trâu đỏ ăn gà"? Ủa, làm gì có trâu đỏ? Vậy mới là độc chiêu, vì rằng, con trâu quen thuộc với nhiệm vụ: Trâu ơi, ta bảo trâu này/ Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta, dần dà về sau khoa học kỹ thuật tiến bộ thì máy móc cũng tham gia - chiếc máy cày. Thế thì, “trâu đỏ” là ám chỉ chiếc máy cày sơn màu đỏ, bà con ta gọi trâu đỏ là thế. Thế nhưng, muốn nó cày tốt, đâu ra đó, mới hết sẩy con bà Bảy thì ngoài xăng dầu cho nó, còn phải cho người điều khiển nó… ăn gà nữa! Bằng không… 

Lại nữa, do con trâu đóng vai trò quan trọng trên đồng cạn dưới đồng sâu, nên ai ai cũng muốn sở hữu con trâu phải khỏe, phải mạnh, dai sức. Nếu cũng là dân ruộng nhưng chuyên cày đường nhựa, cuốc trên xa lộ cao tốc, sức mấy biết đến các từ như trâu cổ, trâu ngố, trâu cui là chỉ các loại trâu lớn khỏe thuộc số dzách! Vẫn còn có thể kể thêm trâu mộng, nó khỏe lắm, vì thế mới có câu Trâu mộng húc nhau nát đồng cỏ cằn. 

Tuy nhiên còn phải tùy ngữ cảnh nữa, không phải lúc nào trâu mộng cũng là từ dùng để chỉ cái sự khỏe của nó, còn dùng để chỉ trâu đã bị… thiến cho béo, như Việt ngữ tinh hoa từ điển [1949] của Long Điền Nguyễn Văn Minh ghi nhận. Chà, chà, năm mới năm me nói chuyện… thiến, nghe oải quá, thôi, “đá giò lái” qua chuyện khác đi. 

Vâng, ngược lại với trâu khỏe mạnh là trâu gié, trâu he; trâu dữ dằn, dữ tợn là trâu chảng. Còn trâu thuộc hạng “second hand” [hàng xài rồi] thì gọi trâu già chứ gì? Tôi không dám cãi, chỉ biết rằng, nếu là thế, người Việt còn có câu so sánh giữa trâu và mạ: Trâu qua sá, mạ qua thì. Thì là thời, lứa; sá là “phần đất đã tạo thành một đường dài, đã được cày lật hoặc bừa nhuyễn”, Kho tàng Tục ngữ người Việt [2002] do Nguyễn Xuân Kính chủ biên giải thích; và cho biết câu này, ý muốn nói: “Những thứ đã qua giai đoạn sử dụng, giảm giá trị, không còn được ưa chuộng nữa”. Không những thế, tục ngữ còn có câu "Trâu già lỗ cốt", là nó đã già khú đế, sắp “xong phim”. 

Năm mới, bao giờ người ta cũng mong muốn những điều hanh thông tốt đẹp. Đúng thế. Tỷ như các cô gái măng tơ về làm dâu bên nhà chồng, khi nấu nướng, nếu mẹ chồng sai nấu món thịt trâu thì nên cẩn thận, không khéo bị gây hiểu lầm đã… ăn vụng trong bếp, thiệt oan ông Địa vì kinh nghiệm cho biết "Trâu teo heo nở!". Còn những ai muốn tậu thêm trâu, xin chớ "Mua trâu vẽ bóng", chưa thấy trâu mà đã xìa tiền ra, không khéo xúi quẩy cả năm. Tốt nhất vẫn là "Trâu trao chạc, bạc trao tay". Cẩn thận vẫn hơn.

Chủ Đề