Thức dậy với đôi môi bị sưng có thể là một dấu hiệu đáng báo động, đặc biệt trong trường hợp không có bất kì một vết thương trên miệng nào rõ ràng trước đó. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng sưng môi vào buổi sáng khi thức dậy, mỗi nguyên nhân sẽ có những hướng điều trị khác nhau.
Về cơ chế, tình trạng sưng môi xuất hiện do tình trạng viêm hoặc tích tụ chất lỏng bên trong mô của môi. Tuy nhiên, để xác định được nguyên nhân chính xác dẫn đến tình trạng này, người bệnh cần đến những phương pháp chẩn đoán và điều trị y tế thích hợp.
Dị ứng với các loại thực phẩm, côn trùng, thuốc, thời tiết là những tác nhân phổ biến dẫn đến những triệu chứng sưng môi sau khi ngủ dậy, theo kèm với đó là những triệu chứng điển hình khác. Một số loại thực phẩm dễ gây nên những phản ứng dị ứng mề đay như:
- Trứng
- Sữa
- Đậu phộng
- Động vật có vỏ
- Hạt cây
- Đậu nành
- Cá
- Lúa mì,…
Nhiều trường hợp bị dị ứng hoặc nhạy cảm với các loại gia vị. Bên cạnh các loại ớt cay có thể gây nên cảm giác nóng và làm sưng môi, một số loại gia vị khác cũng gây nên những phản ứng tương tự:
- Cần tây
- Rau mùi
- Thì là
- Mùi Tây,…
Một số loại thuốc phổ biến cũng gây nên tình trạng dị ứng và khiến môi bị sưng vào mỗi buổi sáng. Những loại thuốc kháng sinh và Penicillin được xem là các loại thuốc phổ biến gây nên những phản ứng dị ứng.
Các biểu hiện của tình trạng dị ứng thuốc nhẹ điển hình như phát ban, ngứa. Khi triệu chứng trở nên nặng hơn, các biểu hiện như mề đay, tức ngực, khó thở, phù mạch,.. Tình trạng phù mạch xuất hiện phổ biến ở mặt và môi, do các mô sâu của da bị sưng nghiêm trọng.
Một vài những nốt mụn nhọt ở trên hoặc phía gần môi cũng có thể gây nên tình trạng sưng môi vào mỗi buổi sáng. Tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu người bệnh gặp mụn nang.
Việc bị nhiễm trùng herpes và mụn nước coxsackievirus quanh miệng cũng có thể khiến cho môi bị sưng. Virus có thể xuất hiện trong cơ thể người bệnh một thời gian dài,nhưng triệu chứng của chúng dễ gặp phải hơn vào thời điểm sau khi thức dậy.
Một nguyên nhân khác cũng khá phổ biến là khi người bệnh làm việc hoặc vui chơi dưới ánh mặt trời cả ngày nhưng không có biện pháp bảo hộ đúng cách. Lúc này, người bệnh có thể thức dậy với vết cháy nắng nghiêm trọng, da và môi có thể bị nứt nẻ hoặc thậm chí là bị sưng lên. May mắn là ảnh hưởng của cháy nắng đến tình trạng môi và làn da sẽ giảm dần sau vài ngày xuất hiện các triệu chứng.
Những hoạt động gây ảnh hưởng đến các dây thần kinh hoặc cơ mặt có thể khiến cho đôi môi dễ bị sưng vào buổi sáng. Những người hay thường xuyên chơi kèn và các loại nhạc cụ đòi hỏi phải mím môi liên tục có thể gặp một số những tình trạng có liên quan đến phôi. Đây là vị trí của miệng khi sử dụng các loại dụng cụ ống ngậm bằng đồng. Khi cơ miệng phải hoạt động liên tục, điều này có thể khiến cho môi bị tê và sưng.
Hội chứng Melkersson-Rosenthal được biết đến như là một hội chứng thần kinh tương đối hiếm gặp. Biểu hiện phổ biến của hội chứng này là sự tê liệt của các cơ bắp và tình trạng sưng ở môi và mặt. Mỗi đợt bùng phát của bệnh có thể cách nhau vài ngày cho đến vài năm.
Những thao tác nha khoa phổ biến như niềng răng hoặc những phương pháp điều trị với răng khác có thể gây nên tình trạng sưng môi vào mỗi buổi sáng khi ngủ dậy, đặc biệt là sau ngày những thao tác nha khoa này được thực hiện.
Một vài bệnh nha khoa phổ biến như nhiễm trùng nướu,..có thể khiến cho môi bị sưng và viêm ở bên trong miệng.
Một tác động trực tiếp vào môi có thể khiến cho vết thương hình thành một cách từ từ và biểu hiện rõ hơn vào buổi sáng khi thức dậy. Những chấn thương này có thể bao gồm một vết cắt, vết bầm tím hoặc là trầy xước.
Trong quá trình nhai thức ăn, bạn có thể vô tình cắn vào môi và không nhận ra, điều này cũng có thể gây sưng. Ngoài ra, những tư thế ngủ chưa đúng hoặc một vài những động tác khi ngủ có thể gây nên những áp lực lên môi, khiến môi bị sưng tạm thời vào sáng hôm sau.
Tình trạng viêm môi glandularis, một loại bệnh gặp chủ yếu ở nam giới trưởng thành hơn bất kì nhóm đối tượng nào, có thể dẫn đến việc môi dưới bị sưng. Một tình trạng viêm môi hiếm gặp khác là viêm môi hạt, bệnh có biểu hiện phổ biến là việc môi trên bị sưng.
Tình trạng môi bị sưng ở một bên có thể xuất hiện do một vài những chấn thương hoặc do tình trạng u nang.
Một nguy cơ nguy hiểm hơn là khi người bệnh thức dậy với môi bị sưng ở một bên, chảy nước dãi nhiều, khó khăn hơn trong khi nói,.. đây có thể là biểu hiện của bệnh viêm dây thần kinh mặt hoặc bệnh tê liệt cơ mặt. Người bệnh nên theo dõi kỹ những triệu chứng của mình và đến các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán.
Mỗi nguyên nhân khác nhau dẫn đến việc sưng môi sẽ đi kèm theo đó là các phương án điều trị khác nhau.
Sử dụng một túi bọc đá lạnh và chườm cho đôi môi có thể làm giảm triệu chứng sưng. Tuy nhiên, nên lưu ý không chườm đá trực tiếp lên da vì có thể khiến cho bề mặt da bị tổn thương nhiều hơn.
Nếu bạn bị sưng môi do cháy nắng hoặc tiếp xúc với năng quá nhiều, hãy lưu ý đến việc sử dụng lô hội hoặc các loại son dưỡng ẩm nhẹ nhàng, điều này có thể khiến cho tình trạng tổn thương da dịu đi nhanh chóng hơn.
Các phương án điều trị y tế được xem là thích hợp đối với người bệnh mắc chứng sưng môi do viêm. Sử dụng một vài loại thuốc kháng viêm có thể giúp giảm sưng. Ngoài ra, các loại thuốc này còn hữu hiệu trong trường hợp môi bạn bị sưng, bầm tím do các chấn thương.
Đối với các tình trạng thần kinh khác, người bệnh cần được điều trị y tế dưới sự chỉ định của các bác sĩ để có thể đảm bảo được hiệu quả điều trị một cách tối ưu.
Một vài triệu chứng dị ứng nghiêm trọng có thể gây nên tình trạng sưng môi, kèm theo đó là các biểu hiện nghiêm trọng khác. Nếu người bệnh có nhiều biểu hiện khó chịu, khó thở, mệt mỏi,…nên đến các cơ sở y tế để được khám và chữa bệnh.
Nếu người bệnh thức dậy với một đôi môi bị sưng nhẹ, nhưng không có các biểu hiện nghiêm trọng khác. Nên theo dõi trong vòng 24h để quan sát xem tình trạng sưng có giảm hay không. Nếu người bệnh vẫn gặp tình trạng sưng môi với các triệu chứng kéo dài, hãy đến thăm khám tại các cơ sở y tế để được điều trị tích cực.
Thông tin hữu ích:
Những thông tin do Thuốc Dân Tộc cung cấp chỉ mang tính chất tham khảo, không có giá trị thay thế những chẩn đoán hay chỉ định từ phía các bác sĩ chuyên khoa.
Môi bị sưng 1 cục là bị gì là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm vì tình trạng thường xuất hiện đột ngột, gây ra nhiều phiền toái cho người bệnh như khó khăn trong ăn uống, ảnh hưởng đến giao tiếp, sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, môi bị sưng 1 cục cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm, nếu không được khắc phục và chăm sóc đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.
Môi bị sưng 1 cục có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau hoặc cũng có thể là biểu hiện của một số bệnh lý nguy hiểm. Dưới đây là một số nguyên nhân khởi phát triệu chứng này:
Hiện tượng môi bị sưng 1 cục đôi khi không phải là dấu hiệu của bệnh lý mà do xuất hiện mụn nhọt, mụn trứng cá trên mặt. Các trường hợp này thường chỉ bị sưng môi khi mụn trứng cá có dấu hiệu bội nhiễm và gây ra tình trạng đau rát và sưng đỏ.
Dị ứng là một trong các nguyên nhân dẫn đến tình trạng môi bị sưng 1 cục. Hầu hết các trường hợp này đều do dị ứng với các chất có trong một số thực phẩm. Cụ thể như: Hải sản, thịt bò, sữa bò, các chế phẩm từ sữa, đậu nành, lúa mì, đậu phộng, các chất phụ gia.
Ngoài ra, hiện tượng môi bị sưng 1 cục cũng có thể là biểu hiện của tình trạng dị ứng thuốc điều trị, các dị nguyên [dao cạo râu bị bẩn, côn trùng đốt,…]
Các dấu hiệu nhận biết môi bị sưng 1 cục do dị ứng bao gồm:
- Môi bị sưng, ngứa ngáy là biểu hiện của dị ứng thực phẩm, dị ứng thuốc, hóa chất,…
- Môi bị sưng, khô ráp kèm theo nứt nẻ là dấu hiệu của dị ứng mỹ phẩm
Các triệu chứng viêm mô tế bào có khả năng gây nhiễm trùng da ở mức độ nghiêm trọng, thường đi kèm với các biểu hiện như đỏ da, sưng da, da bị nóng rát. Tổn thương da do viêm mô tế bào có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, bao gồm môi.
Hiện tượng thiếu oxy máu khiến môi bị sưng 1 cục có liên quan đến các phản ứng dị ứng, ngưng thở khi ngủ hoặc do côn trùng cắn. Trường hợp sau khi kiểm tra không có bất kỳ vết loét, trầy xước trên môi hoặc không phải do các loại thực phẩm bạn dung nạp thì có thể là do chứng ngưng thở khi ngủ gây ra tình trạng này.
Thông thường, người bị thiếu máu, thiếu oxy máu thường có những biểu hiện ở môi như môi tím tái, nhợt nhạt. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh cần bổ sung các loại rau xanh, trái cây tươi giúp cải thiện lượng máu trong cơ thể tốt hơn.
Bệnh herpes miệng khởi phát do sự xâm nhập của virus herpes simplex gây ra. Biểu hiện đặc trưng của bệnh lý là tình trạng môi bị sưng 1 cục và kèm theo các vết loét lạnh ở những góc của miệng hoặc môi.
Trường hợp bị sưng môi, xung quanh môi nổi mụn rộp kèm theo chảy máu thì đây chính là dấu hiệu của bệnh herpes miệng do virus gây ra. Bệnh lý có khả năng lây lan từ người sang người thông qua đường hôn, uống chung cốc nước, dùng chung khăn mặt hoặc son môi.
Ngủ sai tư thế cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng môi bị sưng 1 cục. Trường hợp bạn ngủ ở tư thế gây áp lực lên môi, đến sáng hôm sau dậy môi sẽ bị sưng. Ngoài ra, ngủ không đúng tư thế còn ảnh hưởng đến việc lưu thông máu, khiến bạn ngủ không sâu giấc, ngủ không ngon.
Bị chấn thương do vật cứng tác động vào môi hoặc tai nạn cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng môi bị sưng 1 cục. Ngoài ra, có thể kể đến các trường hợp khác có thể dẫn đến tình trạng này như phẫu thuật nha khoa, phẫu thuật môi, thói quen cắn môi, chấn thương răng, dùng thức ăn nóng,…
Tiêu thụ nhiều bia rượu có thể dẫn đến tình trạng môi bị sưng 1 cục khởi phát đột ngột. Hiện tượng này thường xuất hiện ở những người dị ứng bia rượu, có cơ địa nhạy cảm, chỉ cần vài giọt cũng có thể khiến người bạn ngứa ran và sưng môi.
Hiện tượng môi bị sưng 1 cục cũng có thể là biểu hiện của một số bệnh lý nguy hiểm như viêm đường ruột, ung thư môi.
Đối với các trường hợp bị viêm đường ruột sẽ dẫn đến tình trạng sưng các ống dẫn bạch huyết ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, bao gồm cả môi. Do đó, khi nhận thấy môi bị sưng 1 cục, bạn cần chú ý theo dõi để chủ động trong điều trị và chăm sóc tốt hơn.
Các trường hợp môi bị sưng 1 cục do lạm dụng bia rượu, tư thế ngủ hoặc mụn nhọt sẽ không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể, chỉ cần có các biện pháp chăm sóc đúng cách triệu chứng sẽ được khắc phục.
Tuy nhiên, nếu môi bị sưng 1 cục do chấn thương, thiếu máu, viêm nhiễm nếu không có biện pháp kiểm soát có thể gây ra các tổn thương lâu dài ở môi, ảnh hưởng trực tiếp đến việc ăn uống và giao tiếp.
Nghiêm trọng hơn là hiện tượng môi bị sưng 1 cục là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng, đặc biệt là ung thư môi. Các biểu hiện của ung thư môi thường rất dễ nhận biết, tuy nhiên đa số người bệnh thường chủ quan, điều này sẽ tạo điều kiện bệnh tiến triển nhanh hơn có thể đe dọa đến tính mạng.
Bệnh ung thư môi có thể nhận biết qua một số biểu hiện như sau:
- Trên môi xuất hiện các vết loét lâu lành: Thông thường những vết loét này sẽ mọc quanh môi và kéo dài từ 2 -3 tuần. Những vết loét này khiến người bệnh đau rát, khó khăn trong việc ăn uống, không thể dùng các sản phẩm chăm sóc môi.
- Màu sắc của môi thay đổi: Người bị ung thư môi thường màu môi sẽ có màu đỏ ủng và kèm theo sưng nhẹ. Sau một thời gian ngắn, môi sẽ dần chuyển sang màu đen sạm và nhợt nhạt, lúc này môi cũng trở nên khô ráp, một vài trường hợp bị nứt nẻ và chảy máu.
- Xuất hiện các khối u: Ở giai đoạn này, vùng cổ và khoang miệng của người bệnh sẽ xuất hiện những khối u lớn. Ngoài ra, còn có một số triệu chứng ở những cơ quan khác như sưng hạch, sưng hàm,…
- Dấu hiệu nhận biết rõ nhất của bệnh ung thư môi là môi luôn bị ngứa ngáy, đau nhức
Để cải thiện triệu chứng môi bị sưng 1 cục, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:
Khi bị sưng môi, bạn cần vệ sinh thật kỹ vùng da bị tổn thương bằng nước muối sinh hoặc sữa rửa mặt dịu nhẹ. Có thể sử dụng nước ấm vỗ nhẹ lên vùng môi bị sưng, lưu ý không được chà xát mạnh vì có thể gây trầy xước, tăng nguy cơ nhiễm trùng, bội nhiễm.
Sau đó, bạn hãy kiểm tra lưỡi và 2 bên trong má, trường hợp phát hiện các tổn thương khác, nên nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám và xác định được nguyên nhân gây bệnh. Từ đó sẽ có các biện pháp điều trị phù hợp.
Với các trường hợp môi bị sưng 1 cục do bị chấn thương, tư thế ngủ không đúng, bạn có thể khắc phục bằng một số mẹo dân gian dưới đây:
Chườm mát: Liệu pháp này sẽ cải thiện tạm thời các triệu chứng ngứa ngáy, sưng viêm. Bạn dùng một chiếc khăn sạch bọc vài viên đá hoặc ngâm khăn vào nước lạnh, vắt khô và áp nhẹ lên vùng môi bị nổi cục khoảng 10 phút. Lưu ý không áp đá lạnh trực tiếp lên môi và không thực hiện với các trường hợp môi bị nổi mụn nước.
Sử dụng cam thảo: Để cải thiện tình trạng môi bị sưng 1 cục, bạn có thể ăn cam thảo. Đây là loại thảo dược tự nhiên lành tính, hạn chế tối đa các tác dụng phụ có tác dụng chống viêm, ngứa.
Chườm nóng: Dùng một túi trà đen ngâm với nước nóng trong vòng 10 phút, sau đó lấy túi trà ra và để nguội dung dịch. Sử dụng dung dịch áp lên môi khoảng 10 phút, mỗi ngày thực hiện từ 1 – 2 lần để hỗ trợ cải thiện triệu chứng hiệu quả.
Sử dụng gel nha đam: Lấy gel nha đam thoa nhẹ lên vùng môi từ 2 – 3 ngày liên tục sẽ cải thiện tình trạng môi bị sưng 1 cục. Trong nha đam có chứa các hoạt chất có tác dụng chống viêm, cung cấp độ ẩm cho da, làm dịu cơn ngứa ngáy, khô ráp ở môi hiệu quả.
Sử dụng mật ong: Sau khi vệ sinh sạch vùng da bị tổn thương, bạn lấy một ít mật ong nguyên chất thoa nhẹ lên môi. Để yên sau 20 phút thì rửa lại với nước mát.
Thực hiện từ 2 – 3 lần mỗi ngày để cải thiện triệu chứng tốt hơn. Mật ong có tác dụng chống viêm, ngăn ngừa nhiễm khuẩn, giữ ẩm cho môi, hỗ trợ phục hồi tế bào bị tổn thương.
Sử dụng Baking soda: Baking soda thường áp dụng cho những trường hợp bị dị ứng hoặc côn trùng cắn. Bạn có thể áp dụng công thức pha 3 muỗng baking soda với 1 muỗng nước, sau khi vệ sinh sạch vùng da cần điều trị thì thoa hỗn hợp lên và rửa sạch lại với nước sau vài phút.
Bôi kem nghệ: Trong nghệ có chứa các hoạt chất kháng khuẩn, mỗi ngày sử dụng kem nghệ bôi từ 2 – 3 lần để cải thiện tình trạng môi bị sưng 1 cục. Lưu ý trước khi bôi kem nghệ, bạn cần vệ sinh sạch vùng da bệnh bệnh, sau khi bôi kem chờ kem khô và rửa sạch lại với nước ấm.
Trường hợp tình trạng môi bị sưng 1 cục không có dấu hiệu thuyên giảm sau khi thực hiện các biện pháp chăm sóc và các mẹo dân gian trên. Lúc này, bạn cần chủ động đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán, tìm ra nguyên nhân gây bùng phát triệu chứng. Từ đó, áp dụng các biện pháp điều trị và chăm sóc hợp lý.
Thông thường bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc điều trị theo từng nguyên nhân. Cụ thể như:
- Các loại thuốc kháng histamin thường chỉ định cho trường hợp môi bị sưng 1 cục do dị ứng
- Nhóm thuốc chống viêm chứa corticoid có thể sử dụng cho người bị sưng môi 1 cục do viêm nhiễm
- Trường hợp môi bị sưng 1 cục do nhiễm vi khuẩn, virus có thể được chỉ định sử dụng thuốc kháng vi khuẩn, virus
- Trường hợp liên quan đến các bệnh lý tiềm ẩn, cần cấp cứu y tế.
Môi bị sưng 1 cục là hiện tượng khá phổ biến, đa số các trường hợp mắc phải triệu chứng này thường không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, một số trường hợp, tổn thương kéo dài có biểu hiện nặng hơn, đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nguy hiểm cần được can thiệp y tế kịp thời. Do đó, khi có dấu hiệu bất thường ở môi, bạn nên chủ động theo dõi và tiến hành thăm khám điều trị kịp thời.