Tư duy phản biện critical thinking là kỹ năng quan trọng không thể thiếu đối với sự phát triển của trẻ, nhất là trong kỷ nguyên toàn cầu hóa. Vậy vì sao phụ huynh nên cho con thành thạo kỹ năng này từ sớm. Giỏi tư duy phản biện sẽ mang đến những lợi ích nào? Cùng QTeens tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Một số điều cần biết về tư duy và tư duy phản biện
Khái niệm tư duy được hiểu là một hình thức hoạt động của hệ thần kinh thể hiện qua việc tạo ra các liên kết giữa các phần tử đã ghi nhớ được chọn lọc và kích thích chúng hoạt động để thực hiện sự nhận thức về thế giới xung quanh, định hướng cho hành vi phù hợp với môi trường sống. Dưới góc độ tâm lý học, Tư duy là quá trình nhận thức phản ánh những thuộc tính bản chất, những mối liên hệ và quan hệ bên trong, có tính quy luật của sự vật và hiện tượng trong hiện thực khách quan mà trước đó ta chưa biết.
Trong các loại tư duy, phản biện là khả năng rèn luyện cho con người nhận thức hoặc hiểu một ý tưởng, một tuyên bố từ quan điểm khác, có mối quan hệ với kỹ năng lắng nghe nhạy bén và khả năng đi đến tận cùng một chủ đề cụ thể. Để giỏi khả năng phản biện và tranh luận, học viên cần có khả năng đưa ra các lý do cho các sự kiện của cuộc tranh luận; thể hiện quan điểm với tốc độ, giai điệu và ngôn ngữ cơ thể phù hợp, và quan trọng nhất là thu hút người nghe; lắng nghe một cách nghiêm túc và đưa ra một phản ứng hợp lý, hợp tình và khả năng tổ chức, sắp xếp lời nói một cách hiệu quả trong quá trình tranh luận.
Dưới đây là một số lý do để khuyến khích trẻ phát triển năng lực tư duy phản biện càng sớm càng tốt, một cách hiệu quả:
Tư duy phản biện giúp trẻ học cách thể hiện bản thân và xây dựng sự tự tin
Phản biện trước hết giúp trẻ có thể bày tỏ quan quan điểm, ý kiến và thể hiện bản thân trước người khác về một vấn đề nào đó. Điều này tạo cho con cảm giác dạn dĩ, tự tin trước một tình huống, chẳng hạn như trình bày trước đám đông, thể hiện năng lực trong công việc hay học tập. Thành thạo những từ ngữ tập trung và tự tin còn giúp trẻ có thêm lòng can đảm, khả năng tự lập trước xã hội.
Đây cũng là năng lực giúp con xây dựng lòng tự trọng và tự do tư tưởng, vì khi được phép chia sẻ, con cảm thấy mình được lắng nghe, được tôn trọng, các ý kiến của mình có giá trị và quan trọng đối với quy mô, hoàn cảnh cuộc tranh luận và người nghe nói riêng cũng như đối với xã hội, thế giới nói chung.
Phát triển khả năng nghiên cứu và tìm hiểu thông qua quá trình tư duy và phản biện
Để có thể phản biện thành công, con cần nhiều kiến thức để tạo các luận cứ, dẫn chứng cho mình. Điều này giúp kích thích nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu các chủ đề liên quan, cũng như học các kỹ năng tìm kiếm tư liệu, xử lý thông tin. Đối với các chủ đề quen thuộc, con có thể củng cố kiến thức thông qua những trải nghiệm chân thật của bản thân, mà không cần chuẩn bị bất kỳ điều gì.
Quá trình tư duy thông qua tranh luận và phản biện sẽ trui rèn khả năng chủ động nâng cao tri thức và tự giác nghiên cứu của con, rất hữu ích trong quá trình làm việc sau này.
Cẩm nang tư duy phản biện giúp trẻ có kiến thức phong phú
Tham gia phản biện sẽ giúp con mở rộng kiến thức và hiểu biết của mình, vì các cuộc tranh luận cung cấp một nền tảng để nhìn mọi thứ từ nhiều khía cạnh khác nhau. Con có thể biết được ý kiến nào là đúng, kiến thức nào là sai. Trẻ có thể nhận ra những điều khiếm khuyết cần bổ sung, hoặc củng cố tính chính xác và các dẫn chứng khoa hoa học cho quan điểm của mình. Tranh luận và phản biện cũng giúp trẻ học những điều mới và cập nhật cho chúng về các sự kiện hiện tại, chính trị, tiến bộ khoa học và từ vựng tiếng Anh mới.
Để nâng cao năng lực tranh luận, khả năng phản biện của mình, các cẩm nang tư duy phản biện là nguồn tài liệu hữu ích. Chúng sẽ cung cấp cho con những kiến cơ bản và đầy đủ nhất là năng lực đặc biệt này, như critical thinking là gì, tranh luận hay biện luận là gì, các phương pháp rèn luyện khả năng phản biện hiệu quả,… Với sự phát triển của công nghệ, giờ đây phụ huynh có thể tìm kiếm các tài liệu về tư duy phản biện trên Internet hoặc đặt hàng trên mạng, cả tiếng Việt lẫn tiếng Anh cho con.
Nâng cao khả năng suy nghĩ rõ ràng và logic với kỹ năng tư duy phản biện
Để có thể phản biện hợp lý và đúng đắn, trẻ chắc chắn phải được rèn luyện khả năng suy nghĩ rõ ràng và logic, cách sắp xếp lời nói của mình để chứng minh quan điểm của mình và cách ưu tiên các điểm quan trọng và chuẩn bị cho cuộc phản biện từ những điểm đó. Khả năng suy nghĩ rõ ràng, có logic theo trình tự là kỹ năng rất quan trọng, phục vụ đắc lực cho quá trình phát triển và ứng dụng trong học tập, làm việc hay giao tiếp của con. Tư duy phản biện tốt sẽ giúp trẻ ghi nhớ thông tin nhanh chóng và lâu dài, và mở rộng kiến thức về các sự kiện, các thông tin trong quá trình phản biện.
Thông qua các cuộc tranh luận và phản biện, khả năng nghe, nói và phản xạ của con cũng được cải thiện rất nhiều đấy! Con sẽ có khả năng phản ứng khéo léo trước ý kiến của người khác, biết trình bày rõ ràng đến người nghe. Nhất là khi phản biện với người nước ngoài bằng tiếng Anh, năng lực Anh ngữ của học viên sẽ tiến bộ nhanh chóng.
Phản biện trong tranh luận giúp phát triển các kỹ năng sống quan trọng
Các hoạt động tranh luận, phản biện là cách tốt nhất để bồi dưỡng các kỹ năng sống quan trọng cho con. Các cuộc tranh luận còn giúp con có được các kỹ năng chuyên môn đặc biệt sẽ hữu ích sau này trong cuộc sống. Trẻ trở nên có trách nhiệm và nhạy cảm với các ý kiến trái chiều từ người khác bằng cách rèn luyện khả năng chịu đựng và hướng nội khi gặp phải những quan điểm không phù hợp, qua đó sẵn sàng đi xa hơn để hiểu quan điểm của đối phương cũng như kiên nhẫn giải thích cho quan điểm của mình.. Ngoài ra, rèn luyện tư duy phản biện còn giúp con học cách thể hiện mình bằng cách áp dụng lý luận đúng đắn và nói lên quan điểm của mình một cách hiệu quả.
Khi thảo luận về các chủ đề cụ thể, phụ huynh nên khuyến khuyến khích và trao cho con em mình quyền và cơ hội để mài giũa khả năng tư duy, xây dựng bản thân trở thành người có trách nhiệm trong suy nghĩ, lời nói và hành động của mình. Nếu được tạo môi trường phát triển năng lực này thường xuyên, con sẽ nhanh chóng thành thục các kỹ năng cần thiết để chuẩn bị cho hành trình học tập, làm việc suốt đời, dù ở bất cứ đâu trên thế giới.
Rèn luyện năng lực tư duy phản biện và kỹ năng toàn cầu với chương trình QTeens tại QTS
Trên đây là những lợi ích và lý do để phụ huynh nên cho con rèn luyện tư duy phản biện từ sớm. Hiện nay tại Việt Nam, nắm bắt nhu cầu của đông đảo phụ huynh và học viên, cũng như trước tình hình hội nhập toàn cầu, nhiều khóa học tư duy phản biện với hình thức học đa dạng đã ra đời và phát triển nhanh chóng. Tuy vậy, phụ huynh cần lựa chọn chương trình học chất lượng từ đơn vị cung cấp có uy tín, với phương pháp và lộ trình học phù hợp với con em mình, đặc biệt là đáp ứng điều kiện an toàn phòng dịch Covid-19. QTeens – chương trình kiến tạo Công dân toàn cầu ĐẦU TIÊN tại Việt Nam sẽ cung cấp cho con không chỉ năng lực tư duy phản biện, mà còn có đầy đủ hành trang để trẻ chuẩn bị cho quá trình phát triển trở thành công dân toàn cầu trong kỷ nguyên số.
Chương trình QTeens xây dựng lộ trình học tập cụ thể theo từng bước đi của học viên và đảm bảo đầu ra chuẩn quốc tế trong hành trình trở thành công dân toàn cầu, giúp con của bạn đủ khả năng đi du học hoặc theo học các chương trình học thuật bậc cao. Thông qua mô hình Lớp học Đảo ngược Flipped Classroom, học viên sẽ tư duy về chủ đề trước khi tới lớp, còn thời gian trên lớp để dành cho việc thảo luận. Lợi ích lớn nhất của mô hình này là phát triển tốt hơn năng lực của từng học sinh bằng cách tăng thời gian cho việc đào sâu suy nghĩ [high level thinking] và giảm thời gian tiếp thu bị động [low level thinking]. Qua đó, con sẽ được trang bị và rèn luyện thành thục bộ kỹ năng của thế kỷ mới, bao gồm: Learning Skills – The Four C’, Literacy Skills – IMT và Life Skills – FLIPS.
Lộ trình học của chương trình QTeens trang bị cho học viên tiếng Anh trong môi trường toàn cầu, do các Giáo sư đầu ngành tại Úc thiết kế giáo trình, dựa trên Khung chương trình chuẩn châu Âu CEFR. Con của bạn sẽ thành thục General English [tiếng Anh Tổng quát], Math English [tiếng Anh Toán học] và Science English [tiếng Anh Khoa học]. Học viên còn được trang bị kiến thức chuẩn quốc tế làm nền tảng vững chắc. Với tiếng Anh – kỹ năng – kiến thức quốc tế, con của bạn sẽ có đủ hành trang để tự tin sống, học tập và làm việc tại bất cứ quốc gia nào trên thế giới.
Áp dụng phương pháp học chuẩn quốc tế Blended Learning và các công nghệ hiện đại như Hệ thống Quản lý Học tập LXP, Trí tuệ Nhân tạo AI, Công nghệ Lớp học ảo Virtual Classroom,… chương trình QTeens giúp con sẽ được trải nghiệm chương trình quốc tế ngay tại nhà, đảm bảo an toàn phòng dịch Covid-19. Học viên có thể tự do lựa chọn, book lớp học không giới hạn với giáo viên 100% bản xứ với tiếng Anh là ngôn ngữ mẹ đẻ, am hiểu kiến thức chuyên môn và kỹ năng sư phạm dày dặn.
Đồng hành cùng học viên và phụ huynh là đội ngũ Giáo viên Học thuật nhiệt tình và tận tâm tại QTS, có trách nhiệm giải đáp tất cả thắc mắc về hệ thống và nội dung bài học cho học viên. Con sẽ luôn được động viên tinh thần trong suốt quá trình học cũng như được xây dựng lộ trình học tiếng Anh dựa trên trình độ đầu vào và năng lực, tiến độ học tập. Chương trình kiến tạo công dân toàn cầu QTeens cũng thường xuyên báo cáo kết quả học tập định kỳ của con đến với phụ huynh, để bố mẹ luôn biết được khả năng và cảm nhận sự tiến bộ Anh ngữ của con.
Tổng kết
Kỹ năng tư duy phản biện là nhân tố quan trọng để con phát triển trên con đường học tập, làm việc tại bất cứ đâu trên thế giới. Chương trường QTeens tại QTS không chỉ giúp trẻ thành thục bộ kỹ năng thế kỷ 21 mà còn đảm bảo tiến trình tiếp thu kiến thức không bị gián đoạn trong mùa dịch Covid-19 diễn biến phức tạp như hiện nay.
Mọi chi tiết về QTeens, xin vui lòng tìm hiểu thêm tại: //qteens.qts.edu.vn/ hoặc liên hệ vào số điện thoại: 0283 8404 505 và địa chỉ email: [email protected] để được hỗ trợ kịp thời nếu còn bất kỳ câu hỏi cho chúng tôi.