Bức ảnh nổi tiếng "The Leap of Freedom" của nhiếp ảnh gia Peter Leibing/AP chụp năm 1961. Nguồn: AP
Khi hòa bình sau chiến tranh phát triển thành Chiến tranh Lạnh, năm 1951, biên giới nội bộ giữa Cộng hòa Liên bang Đức [FRG] - khi đó được gọi là Tây Đức - và Cộng hòa Dân chủ Đông Đức [GDR] đã bị đóng cửa.
Nhưng Berlin vẫn mở và thành phố trở thành tuyến đường chính được người Đức sử dụng để rời khỏi CHDC Đức, ước tính khoảng 3,5 triệu người vào năm 1961.
Để ngăn dòng người di cư, cảnh sát và quân đội Đông Đức đã xây Bức tường Berlin vào ngày 13/8/1961. Đông Đức tuyên bố Bức tường Berlin được xây dựng để ngăn chặn ảnh hưởng của văn hóa phương Tây, nhưng khoảng 80 người cố gắng vượt qua Bức tường Berlin từ đông sang tây đã bị bắn và bị giết bởi những người lính biên phòng Đông Đức trong những năm mà nó tồn tại.
Bức tường không chỉ chia thành phố thành hai phần. Tây Berlin đã hoàn toàn đóng cửa với phần còn lại của thành phố và các vùng lân cận của Đông Đức, biến nó thành một 'hòn đảo' trong một vùng biển chính trị thù địch.
Bức tường đã trở thành một biểu tượng của sự chia rẽ về ý thức hệ của châu Âu, và nó là một nỗ lực đặc biệt đáng chú ý của phương Tây để chấm dứt Chiến tranh Lạnh: Tổng thống Mỹ Ronald Reagan đã kêu gọi người đồng cấp của Liên Xô, Mikhail Gorbachev, "xé bỏ bức tường này" trong một bài phát biểu tại Tây Berlin năm 1987.
Và cuối cùng, vào ngày 9/11/1989, rào cản giữa Đông và Tây Berlin, cấu trúc bê tông thực sự tượng trưng cho "Bức màn sắt" của Chiến tranh Lạnh đã bị đánh sập. Bức tường Berlin sụp đổ tượng trưng cho sự sụp đổ của Liên Xô, báo hiệu sự kết thúc của một thời kỳ căng thẳng và nguy hiểm rình rập thường xuyên trong lịch sử thế giới đã tồn tại kể từ khi kết thúc Thế chiến thứ hai.
Ảnh: Romania-insider.
Nhưng nếu bức tường chưa bao giờ sụp đổ thì sao? Nhà sử học Frederick Taylor là một chuyên gia trong lịch sử hiện đại của Đức và đã viết về lịch sử bức tường được xây dựng, mở rộng và cách biên giới được kiểm soát trong gần 30 năm. Dưới đây là chia sẻ của ông về những gì có thể xảy ra nếu bức tường Berlin vẫn đứng vững.
Điều gì sẽ xảy ra nếu Bức tường Berlin không sụp đổ?
Về cơ bản, nước Đức sẽ không khác gì so với bán đảo Triều Tiên bây giờ. Cách duy nhất để nó có thể vận hành là thông qua sự đàn áp quy mô lớn. Ông Taylor nghĩ rằng nếu bức tường không bị đánh sập, thì chúng ta sẽ có một Khối phương Đông khác với khối chúng ta có trong những năm 1980. Việc đầu tiên họ sẽ phải làm là phải ngăn chặn các cuộc cải cách của nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Sergeyevich Gorbachyov và nếu điều đó xảy ra có nghĩa là Chiến tranh Lạnh sẽ vẫn tiếp tục.
Nhà sử học Frederick Taylor. Ảnh: Frederick Taylor
Bạn có thể hình dung ra một kịch bản mà Bức tường Berlin vẫn đứng sừng sững và Đông Đức vẫn tồn tại như một quốc gia riêng biệt? Thật khó để tưởng tượng điều này, nhưng về mặt lý thuyết tôi cho rằng họ có thể đã đàn áp bất đồng chính kiến.
Có một vài lý do đằng sau sự sụp đổ của Bức tường Berlin. Đầu tiên và đơn giản nhất là nền kinh tế Đông Đức không hoạt động. Họ có rất ít tài nguyên thiên nhiên và những vấn đề khủng khiếp cùng với sự thiếu khả năng.
Những năm 1970 và 1980, người Liên Xô đã ngừng bán dầu giá rẻ cho Đông Đức. Điều này gây ra nhiều vấn đề kinh tế. Có một số hình ảnh về các cửa hàng Đông Đức trong những năm 1960- 1980, họ đã cố gắng làm cho nó trông như thể mọi thứ đều tuyệt vời, nhưng không có gì nhiều để mua ngoại trừ củ cải.
Vào những năm 1970, Đông Đức đã được Tây Đức cho vay rất nhiều tiền, khiến họ trở nên phụ thuộc. Sau đó, Hiệp định Helsinki [là hành động cuối cùng của Hội nghị về An ninh và Hợp tác châu Âu tổ chức tại Helsinki, Phần Lan, trong tháng 7 và tháng 8/1975].
Ba mươi lăm quốc gia, bao gồm Mỹ, Canada và tất cả các nước châu Âu, ngoại trừ Albania và Andorra đã ký tuyên bố trong nỗ lực cải thiện quan hệ giữa phương Đông và phương Tây] được ký kết nhưng họ không thể thực sự cung cấp các quyền tự do mà họ đã hứa.
Họ luôn hô hào về phương châm: Suy nghĩ hướng về tương lai và tự do yêu thương, mà không phải trả bất kỳ chi phí nào cho việc đó. Mặc dù vậy, theo thời gian, có một số người dũng cảm ở Đông Đức đã yêu cầu các quyền tự do của Hiệp định Helsinki.
Cảnh đánh sập bức tường ngăn cách nước Đức. Ảnh: Internet
Nếu không sụp đổ, bức tường sẽ phát triển như thế nào?
Thật thú vị bởi vì người Đông Đức thực sự khá giỏi về điện tử cơ bản. Họ đã thành thạo trong việc kết hợp các phiên bản điện tử phương Tây rẻ hơn và họ đã có kế hoạch xây dựng Bức tường Berlin công nghệ cao, nó sẽ được trang bị tất cả các loại báo động để không cần các vệ sĩ có vũ trang vào năm 1990. Về cơ bản bạn sẽ có một hệ thống giám sát điện tử.
Tuy nhiên, trong khi đó là mục tiêu, sử gia Taylor không nghĩ họ có khả năng tài chính hay hậu cần để đạt được điều đó. Nếu phiên bản công nghệ cao này của Bức tường Berlin đã đi vào hoạt động, Đông Đức sẽ tồn tại không quá vài năm sau năm 1989. Vì số tiền khổng lồ họ cần phải bỏ ra để duy trì bức tường công nghệ cao mới sẽ dẫn đến sự kết thúc vào khoảng năm 1995.
Tây Đức sẽ được hưởng lợi gì, nếu Đông Đức còn tồn tại?
Trong một số mặt, nó có thể đã mang lại lợi ích cho Tây Đức vì nguồn lao động giá rẻ. Ở Đông Đức, từ sau những năm 1960, đã trở thành công xưởng sản xuất của phương Tây.
Ở Tây Đức, bạn có thể nhận được ảnh tráng sau 24h ngay từ máy ảnh của mình vì chúng sẽ được chuyển qua biên giới tới Đông Đức và gửi lại sau đó. Điều này cũng giống với hàng dệt may và các mặt hành kinh doanh khác. Vì vậy, có thể tưởng tượng ra một Đông Đức, với Bức tường Berlin công nghệ cao vẫn còn nguyên vẹn, sẽ là một thuộc địa kinh tế của Tây Đức.
Nó sẽ tái lập một chế độ Stalin để giữ cho mọi người im lặng. Việc bán tù nhân chính trị cho phương Tây cũng là một giao dịch có lợi nhuận rất lớn cho phương Đông, vì vậy điều đó có thể sẽ tiếp tục.
Trên thực tế, có tin đồn rằng họ đã bắt giữ mọi người chỉ để họ có thể kiếm được tiền từ việc bán lại họ.
Giả sử Bức tường Berlin sụp đổ, nhưng phần lớn người Đông Đức muốn vẫn là một phần của một quốc gia riêng biệt.
Đây có phải là tưởng tượng? Một vài người duy tâm lúc đó thực sự muốn thử một cách thứ ba - một nhà nước xã hội chủ nghĩa tự do.
Nhưng lý do duy nhất mà Đông Đức có thể có và nên có để có thể tồn tại thêm vài năm nữa là kinh tế. Sau khi thống nhất, tất cả các doanh nghiệp Đông Đức trước nay sống trong yên bình nay phải đối mặt với sự cạnh tranh toàn diện từ phương Tây, còn những người trẻ tuổi có hoài bão thì như được trải thảm, đi thẳng vào Đông Berlin để tìm kiếm cơ hội.
Vì vậy, sau một vài năm điều chỉnh, với một số lợi thế, đặc quyền kinh tế và một liên minh chính trị lỏng lẻo, việc thống nhất hoàn toàn sẽ là một bến đỗ nhẹ nhàng hơn cho hầu hết mọi người. Với nhiều người Đông Đức thật là tồi tệ khi bức tường Berlin sụp đổ.
Thực tế là Đông Đức không thể sống được trong môi trường cạnh tranh khủng khiếp. Nhưng người Tây Đức đã giải cứu họ trước khi biên giới sụp đổ và một điều hiển nhiên khi bạn trả hóa đơn cho người khác, thì bạn sẽ có quyền lực đối với họ.
PV [Trí Thức Trẻ]
Tại thành phố Berlin thủ đô của nước Đức có rất nhiều những địa điểm du lịch nổi tiếng với vẻ đẹp và lịch sử riêng, tuy nhiên trong số đó có một địa điểm được cho là có ý nghĩa hơn cả chính là bức tường Berlin. Vậy bạn đã biết gì về bức tường này ? Hôm nay hãy cùng mình tìm hiểu xem bức tương Berlin có ý nghĩa gì ? và bức tường Berlin sụp đổ khi nào nhé
Bức tường Berlin là gì ? Bức tường Berlin sụp đổ khi nào ?
Để có thể trả lời những câu hỏi chi tiết như bức tường Berlin sụp đổ khi nào ? hay tại sao lại có bức tường Berlin thì chúng ta cùng tìm hiểu về những thôn tin cơ bản của bức tường này nhé.
Chiến tranh lạnh là tên gọi một khoảng thời gian sau khi chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc, lúc này có hai thế lực chính là Liên Xô và Mỹ đang xâu xé những gì còn sót lại của các nước thua cuộc và trong đó có Đức.
Hình ảnh bức tường Berlin lịch sử
Lúc này nước Đức đang bị chia làm hai nửa là Đông Đức do Liên Xô nắm giữ đồng thời thành lập nhà nước Cộng Hòa Dân Chủ Đức còn nửa còn lại là Tây Đức do Mỹ nắm quyền và được gọi là Công Hòa Liên Bang Đức. Lúc nay cả hai đang cùng tranh nhau dành kiếm kiểm soát cuối cùng cho cả nước Đức nên luôn tìm cách chống phá nhau.
Lúc này Berlin vốn nằm trong địa phận quản lý của phê Đông Đức tuy nhiên Tây Đức lại cài được người vào khu vực này khiến cho người Đông Đức bỏ sang Tây Đức ngày càng nhiều. Và thế là chính quyền Đông Đức đã quyết định xây một bức tường để ngăn cản việc này và đó chính là bức tường Berlin được phe Đông Đức gọi là “bức tường chống phát xít” hay Tây Đức gọi là “bức tường ô nhục”.
Bức tường bắt đầu hoạt động từ ngày 13 tháng 8 năm 1961 và sụp đổ vào ngày 9 tháng 11 năm 1989 chấm dứt dự chia cách của 2 phần của Berlin khôi phục lại một đất nước Đức duy nhất.
Trong suốt quá trình hoạt động của mình đã có hàng ngàn người tìm cách vượt qua bức tường Berlin và không ít trong số đó đã nằm lại mãi mãi cùng với bức tường.
Bức tường Berlin trở thành địa điểm du lịch hàng đầu tịa thu đổ nước Đức
Ngày nay tuy đã bị phá hủy nhưng những phần còn lại của bức tường vẫn được xem là một nơi mang giá trị lịch sử là một địa điểm du lịch nổi tiếng đón hàng ngàn lượt khách du lịch làm visa Đức mỗi năm.
Cấu trúc và hệ thống phòng tuyến của bức tường Berlin
Bức tường Berlin được hình thành và hoàn thiện với nhiều công trinh trải dài trên biên giới Đông Đức và Tây Đức. Tuy được gọi là bức tường Berlin tuy nhiên thực chất nơi đây được tạo ra từ hai bức tường riêng biệt song song với nhau và cách nhau một khoảng 146m. Khu vực này được gọi là khu tử địa khi được canh phòng nghiêm ngặt bởi linh canh, cột chống xe và cả chố đặc vụ.
Bức tường Berlin với cúc trúc gồm 2 bức tường song song với lức lượng canh phòng nghiêm ngặt
Phần lớn bức tường trong khu vực Berlin được xây bằng bê tông còn những phần còn lại đều được trang bị rào thép gai cao hơn đầu người. một số thông số về bức tường có thể kể đến như sau
- 41,91 km tường cao 3,6 m
- 58,95 km tường cao 3,4 m
- 186 tháp canh
- 31 sở chỉ huy
- 161 km đường có trang bị hệ thống chiếu sáng
- 68,42 km hàng rào bằng kim loại có vật cản phía trước với chiều cao lên đến 2,9 m
Và còn rất nhiều các hệ thống phòng thủ khác cùng với lực lượng canh gác dầy đặc đã ngăn cản hàng ngàn người dân Đông Đức bỏ trốn sang Tây Đức.
Sự sụp đổ của bức tường Berlin
Cuối chiến tranh lạnh, kinh tế của Đông Đức suy giảm nghiêm trọng. Đông Đức đã liên lạc và đề nghị chi viên kinh tế từ chính quyền Liên Xô. Tuy nhiên nhận ra nguy cơ chiến tranh xảy ra đồng thời vào thời điểm này Liên Xô xũng bắt đầu có sự xa xút nên đã từ chối và trở lời rằng đây là vấn đề của riêng Đông Đưc và họ phải tự giải quyết.
Đứng trước câu trả lời đó chính quyền Đông Đức trở nên bất lực và có nguy cơ sụp đổ buộc phải thay đổi nhiều chính sách khác nhau trong đó có những chính sách liên quan đến bức tường Berlin. Và cuối cùng cái gì phải đến cũng đến ngày 9 tháng 11 năm 1989 người dân cả Đông Đức và Tây Đức cùng tiến về bức tường phá hủy nó rồi cùng ăn mừng với bia và sâm panh ngay tại nơi bức tường đổ xuống.
Sau hàng thập kỷ ngăn cách sự sụp đổ của bức tường Berlin chính là biểu tượng cho sự thống nhất nước Đức
Gần một năm sau đó thì chính quyền Đông Đức cũng sụp đổ, nước Đức lấy lại sự thống nhất với một tên gọi chúng là Công Hòa Liên Bang Đức.
Bức tường Berlin hay nói chính xác hơn là sự sụp đổ của nó chính là biểu tượng của sự thống nhất nước Đức sau vài thập kỉ bị chia cách.
Ngày nay phần còn lại của nó trở thành địa điểm cho nhiều nghệ sĩ tự do phô diễn khả năng và là một địa điểm du lịch nổi tiếng.
Qua bài viết này GVS hy vọng rằng không chỉ giúp bạn trả lời được câu hỏi bức tường Berlin sụp đổ khi nào mà còn mang đến cho các bạn những thông tin thú vị về bức tường này.
Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi