Nhiều người khi nhắc đến cảm giác và cảm xúc thường gộp chung nó thành một. Tuy nhiên, đây là 2 định nghĩa hoàn toàn khác nhau và cần có ranh giới phân biệt rõ ràng. Vậy, cảm xúc và cảm giác khác nhau như thế nào. Cùng Unica tham khảo thêm bài viết dưới đây để có được câu trả lời chính xác nhất.
Định nghĩa cảm xúc và cảm giác
Dựa vào định nghĩa chung, bạn hoàn toàn có thể phân biệt được cảm xúc và cảm giác khác nhau như thế nào. Cụ thể như sau:
Cảm xúc
Hiểu một cách đơn giản, cảm xúc là một dạng phản ứng vật lý của con người, nó được tạo ra dựa trên sự cảm nhận của bản thân từ một quan điểm, góc nhìn nhất định. Do đó, cảm xúc sẽ được chia thành nhiều cấp độ khác nhau, ví dụ như: vui vẻ, buồn bã, đau đớn, phấn khích, kiêu hãnh, sợ hãi, ghê tởm, khinh bỉ…
Cảm xúc là một dạng phản ứng vật lý của con người
Như vậy, có thể thấy, cảm xúc như một dòng chảy quan trọng trong bản thân mỗi người, mỗi lúc gặp một vấn đề tương ứng với cảm xúc đó thì nó sẽ được thể hiện ra bên ngoài. Trong các nghiên cứu tâm lý, cảm xúc được tạo ra thông qua luân xa xương sống, hay còn gọi là swadhisthana chakra, nó gắn liền với hình ảnh mặt trăng. Do đó, các bệnh lý thường xuất phát từ sự hình thành của các cảm xúc tiêu cực.
>> Xem thêm: Đọc vị 8 loại cảm xúc cơ bản của con người
Cảm giác
Khác với cảm xúc, cảm giác lại được tạo ra từ chính trái tim của mỗi con người. Theo Phật giáo, cảm giá thường được hình thành với niềm tin tối cao. Do đó, khi có cảm giác, con người có thể thực hiện một số hành động nhất định nhằm thoả mãn nhu cầu duy trì bản chất thực sự mà mình đang muốn có được.
Do đó, cảm giác sẽ thiên về những thứ sâu thẳm trong tâm hồn thay vì là biểu hiện của bản ngã hay cái tôi cá nhân như cảm xúc. Cảm giác liên quan đến tâm hồn và nó giúp cho tâm hồn được phát triển trực giác một cách tốt nhất. Theo chiêm tinh học, cảm giác sẽ gắn liền với hình ảnh Sao Thủy và các nguyên tố không khí khác.
Cảm giác xuất phát từ trái tim của mỗi người
Phân biệt giữa cảm xúc và cảm giác
Ngoài định nghĩa thì cảm xúc và cảm giác khác nhau như thế nào. Thực tế, có nhiều điểm để có thể phân biệt được hai trường phái giác quan này. Cụ thể như sau:
Tính đo lường
Cảm xúc là bản chất của tự nhiên do đó có thể đo lường được một cách khách quan thông qua hoạt động của não, lưu lượng máu, dáng vẻ cơ thể hoặc nét mặt. Vì vậy, cảm xúc rất dễ nhìn ra hoặc dự đoán được. Còn cảm giá thì không thể đo lường được bởi nó xuất phát từ trái tim, và không ai chắc chắn có thể đo lường được trái tim một cách chính xác nhất. Và tất nhiên, cảm giác không thể nhìn ra, dự đoán được như cảm xúc.
Tính cộng đồng
Nếu xét theo một nhóm người, một tình huống cụ thể thì sẽ có những cảm xúc khác nhau nhưng cảm giác sẽ giống nhau. Từ đó, suy ra, cảm giác sẽ có tính cộng đồng còn cảm xúc thì không.
Ví dụ, trước một trận đấu bóng đá quyết liệt, tất cả mọi người cùng xem, cùng tận hưởng, đó được gọi là cảm giác. Còn khi phân thắng bại, sẽ có sự vui vẻ phấn khích của đội thắng và sự buồn bã, thất vọng của đội thua, đó gọi là cảm xúc. Như vậy, cảm giác là cái chung còn cảm xúc là cái riêng nếu xét theo yếu tố cộng đồng.
Một số yếu tố khác
Ngoài tính đo lường và tính cộng đồng thì câu trả lời cho cảm xúc và cảm giác khác nhau như thế nào còn nằm ở nhiều yếu tố khác nhau. Cụ thể như sau:
- Cảm xúc sẽ được sinh ra từ trong cơ thể, nó được tồn tại thông qua các phản ứng của con người.
- Cảm xúc sẽ gắn liền với thể chất và thể hiện ra bên ngoài. Ví dụ, khi bạn gặp một yếu tố bất ngờ như chạm vào nước nóng, ban đầu là cảm xúc ngạc nhiên rồi đến sợ hãi…
- Cảm giác được hình thành từ ý thức thông qua sự trải nghiệm, niềm tin và tri giác, nó thường do bạn lựa chọn một cách chủ động.
- Việc phản ứng với các tình huống, vấn đề trong xã hội sẽ giúp bạn hiểu được đó là cảm xúc hay cảm giác.
>> Xem thêm: Cảm xúc tích cực là gì? Cách phát triển cảm xúc tích cực đơn giản
Có nhiều yếu tố để phân biệt giữa cảm xúc và cảm giác
Như vậy, việc phân biệt được cảm xúc và cảm giác sẽ giúp bạn có quyền lựa chọn và cân bằng tâm lý của bản thân, cao hơn là điều chỉnh cuộc sống của bạn một cách tốt nhất. Đặc biệt, nếu bạn biết cách kết nối cảm xúc và cảm giác với nhau thì có thể giải phóng được con người thật của mình, kiềm chế và loại bỏ được những cảm xúc tiêu cực.
Qua bài viết mà Unica chia sẻ, chắc chắn bạn đã có được câu trả lời cho thắc mắc cảm xúc và cảm giác khác nhau như thế nào. Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích để biết cách làm chủ cảm xúc của chính mình thông qua những khóa học quản trị cảm xúc online cùng giảng viên trên Unica.
Tags: Quản trị cảm xúc
This Paper
A short summary of this paper
37 Full PDFs related to this paper
Download
PDF Pack
Chắc hẳn có rất nhiều người nhầm lẫn giữa cảm xúc và cảm giác bởi chúng dường như có sự tương đồng lớn. Tuy nhiên, đây là hai trải nghiệm khác nhau của mỗi người. Vậy cảm xúc và cảm giác khác nhau ở điểm gì?
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ thảo luận ngắn gọn về những điểm khác biệt chính giữa cảm xúc và cảm xúc. Bằng cách này, bạn sẽ biết cách phân biệt chúng để cải thiện trí tuệ cảm xúc, phản xạ nhanh hơn và tránh hối tiếc.
Cảm xúc và cảm giác là gì?
Cảm xúc là phản ứng, là sự rung động của con người trước tác động của yếu tố ngoại cảnh. Sự hình thành cảm xúc là một điều kiện tất yếu của sự phát triển con người.
Trong khoa học thần kinh người ta nói rằng cảm xúc là phản ứng hóa học xảy ra trong não của chúng ta theo cách mà đáp ứng với một kích thích bên ngoài mới và điều đó dẫn đến hậu quả là một sự thay đổi trong cơ thể chúng ta được tạo ra.
Bộ não của chúng ta mất khoảng 1/4 giây để xác định kích hoạt và khoảng 1/4 giây nữa để tạo ra các hóa chất. Nhân tiện, hóa chất cảm xúc được giải phóng khắp cơ thể chúng ta, không chỉ trong não của chúng ta và chúng tạo thành một loại vòng phản hồi giữa bộ não và cơ thể của chúng ta.
Cảm giác là một trạng thái tình cảm được tạo ra từ một cảm xúc, tuy nhiên nó xảy ra một cách có ý thức hơn vì mọi người có thể chọn duy trì điều đó tâm trạng trong một thời gian dài của thời gian không giống như cảm xúc có một khoảng thời gian ngắn. Điều này có nghĩa là một cảm giác đi từ một thứ gì đó bản năng hơn vì nó là cảm xúc và để nó được tạo ra, phải có một lý do gây ra bởi một ý nghĩ làm cho người đó nuôi dưỡng nó và trở thành một cái gì đó lâu dài.
Cảm giác xảy ra khi chúng ta bắt đầu hòa nhập cảm xúc, nghĩ về nó, để cho nó ngấm vào. Cảm giác thường được thúc đẩy bởi sự pha trộn của cảm xúc, và kéo dài hơn cảm xúc.
Cảm giác là những trải nghiệm tinh thần của các trạng thái cơ thể, phát sinh khi não diễn giải cảm xúc, bản thân các trạng thái vật lý phát sinh từ phản ứng của cơ thể với các kích thích bên ngoài. Cảm giác là những phản ứng lâu dài và chúng có liên quan đến một cảm xúc, ví dụ, một người có thể cảm thấy hạnh phúc sau sự phấn khích khi giành được một giải thưởng.
Sự khác biệt giữa cảm xúc và cảm xúc
Cảm xúc chính là những phản ứng của hóa trị tình cảm trước những kích thích nhất định, có thể là bên ngoài, một cái gì đó mà chúng ta nhìn thấy hoặc sống, hoặc bên trong, như một suy nghĩ hoặc một ký ức. Cảm xúc giải phóng một tập hợp các phản ứng nội tiết tố và thần kinh tạo ra trạng thái kích hoạt, thúc đẩy chúng ta hành động ngay lập tức.
Cảm giác tạo ra các phản ứng sinh lý và tâm lý giống như cảm xúc, nhưng có một đánh giá có ý thức kết hợp. Điều đó có nghĩa là, chúng liên quan đến nhận thức và đánh giá cao về cảm xúc và trải nghiệm tình cảm mà chúng ta đang sống.
Do đó, sự khác biệt chính giữa cảm xúc và cảm giác bao gồm:
Nguồn gốc xuất hiện
Cảm xúc chủ yếu bắt nguồn từ hệ thống limbic và phần nguyên thủy nhất của não. Mặt khác, cảm xúc đến từ thùy trán. Nói cách khác, cảm xúc là kết quả của suy nghĩ trừu tượng. Nhưng cảm xúc là bẩm sinh và được xác định di truyền là kết quả của sự tiến hóa. Tương tự như vậy, mặc dù có vẻ kỳ lạ, nhưng chúng ta có thể có nhiều cảm xúc nhất. Tuy nhiên, không có số lượng cảm xúc tối đa chúng ta có thể có.
Trong thực tế, chúng ta xác định bằng lời nói bằng cảm xúc, trong khi chúng ta xác định cảm xúc về mặt tâm sinh lý. Cảm giác bắt nguồn từ sự giải thích của chúng ta về các sự kiện và cảm giác. Tuy nhiên, cảm xúc đến từ một phản ứng của hệ thống thần kinh [giao cảm và đồng cảm].
Thời lượng xuất hiện
Cảm xúc là những trạng thái thoáng qua đến và đi tương đối nhanh chóng còn cảm giác là trạng thái tình cảm ổn định hơn theo thời gian. Ví dụ, niềm vui là một cảm xúc, còn trong tình yêu là một cảm giác.
Thứ tự xuất hiện
Cảm giác là kết quả của cảm xúc, do đó cảm xúc thường đến trước. Cảm xúc được xuất hiện ngay lập tức. Chúng đại diện cho hệ thống báo động và sinh tồn của cơ thể. Một khi chúng ta hiểu những gì đã xảy ra và tại sao chúng ta cảm thấy theo cách này hay cách khác, chúng ta đề cập đến cảm xúc chứ không phải cảm giác. Để có cảm giác, cần phải suy nghĩ về những gì đã xảy ra [coi trọng cảm xúc], phản ánh cách chúng ta cư xử và do đó bắt đầu giải thích nó về mặt tâm lý.
Bởi vì cảm xúc đến và đi nhanh chóng, cơ thể chúng ta có một cơ chế đánh giá và động lực khác: cảm xúc. Cảm giác đại diện cho tàn dư của cảm xúc. Trên thực tế, một trong những khác biệt chính giữa cảm xúc và cảm giác là cảm giác phát triển từng chút một. Nó thậm chí có thể thay đổi và có mặt trong nhiều ngày, vài tuần, vài tháng hoặc có lẽ nhiều năm.
Cường độ [Cảm xúc rất mãnh liệt trong khi cảm giác không mãnh liệt]
Cảm xúc thường mãnh liệt hơn cảm giác vì mục tiêu chính của chúng là khiến chúng ta phải hành động. Các quá trình đánh giá phức tạp thường can thiệp vào cảm xúc trừ đi một chút cường độ.
Vì cảm xúc là hệ thống báo động và động lực chính mà chúng ta sinh ra, chúng rất mãnh liệt và mạnh mẽ. Những cảm xúc cơ bản và phổ quát bao gồm: niềm vui, giận dữ, sợ hãi, bất ngờ và buồn bã. Họ luôn chuyển chúng ta sang hành động hoặc ngừng hành động. Theo nghĩa này, bất ngờ là một cảm xúc trung lập có chức năng giúp chúng ta tỉnh táo và nhận thức được những gì sẽ xảy ra.
Cấp xử lý
Cảm xúc được đưa ra một cách vô thức, tạo ra một phản ứng gần như ngay lập tức, trong khi cảm giác, bằng cách đòi hỏi nhiều thời gian hơn cho sự hình thành của chúng, được xử lý một cách có ý thức.
Mức độ quy định
Cảm xúc là trạng thái tình cảm khó kiểm soát vì chúng tạo ra các phản ứng tâm sinh lý tự động. Ví dụ, chúng ta không thể chứa đựng những cảm xúc như sợ hãi hay niềm vui, và ngay khi chúng ta trải nghiệm chúng, chúng sẽ biểu hiện thông qua các biểu hiện vi mô. Cảm giác, ngược lại, có thể được quản lý tốt hơn theo thời gian, tìm kiếm các chiến lược để thể hiện chúng theo cách quyết đoán hơn.
Tuy nhiên, cảm xúc và cảm giác thường khó tách rời trong thực tế vì ở đâu có cảm giác thường có những cảm xúc khác nhau và ngược lại.
Biết được sự khác biệt giữa cảm xúc và cảm xúc không phải là một bài tập nhận thức luận hay ngôn ngữ đơn thuần, nó sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về phản ứng và hành vi của mình, cho phép chúng ta điều chỉnh các phản ứng tình cảm để đạt được hạnh phúc tốt hơn.
>> Tìm hiểu thêm: Rối loạn cảm xúc – Căn bệnh của xã hội hiện đại
Viết bình luận