Bài tập về vốn hóa chi phí lãi vay
Trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp (DN), khoản vay nợ là yếu tố thường thấy trên các Báo cáo tài chính (BCTC). Chi phí phát sinh phục vụ cho mục đích vay nợ và chi phí lãi của khoản nợ vay này là một phần chi phí phát sinh thường xuyên của DN. Show
1. Chi phí đi vay (CPĐV): là lãi tiền vay và chi phí khác phát sinh liên quan trực tiếp đến khoản vay của DN, gồm:
2. Tài sản dở dang (TSDD): là TS đang trong quá trình đầu tư xây dựng (ĐTXD) và TS đang trong quá trình sản xuất (SX) cần có một thời gian đủ dài (trên 12 tháng) để có thể đưa vào sử dụng theo mục đích định trước hoặc để bán.
Vốn hoá CPĐV vào giá trị TSDD được bắt đầu khi thoả mãn đồng thời các điều kiện sau: (1) Các chi phí cho việc ĐTXD hoặc SX TSDD bắt đầu phát sinh; (2) Các CPĐV phát sinh; (3) Các hoạt động cần thiết trong việc chuẩn bị đưa TSDD vào sử dụng hoặc bán đang được tiến hành. Trong đó: Chi phí cho việc ĐTXD hoặc SX một TSDD bao gồm các chi phí phải thanh toán bằng tiền, chuyển giao các TS khác hoặc chấp nhận các khoản nợ phải trả lãi, không tính đến các khoản trợ cấp hoặc hỗ trợ liên quan đến TS. Các hoạt động cần thiết cho việc chuẩn bị đưa TS vào sử dụng hoặc bán bao gồm hoạt động xây dựng, SX, hoạt động kỹ thuật và quản lý chung trước khi bắt đầu xây dựng, SX như hoạt động liên quan đến việc xin giấy phép trước khi khởi công xây dựng hoặc SX. Tuy nhiên, những hoạt động này không bao gồm việc giữ một TS khi không tiến hành các hoạt động xây dựng hoặc SX để thay đổi trạng thái của TS này. Ví dụ CPĐV liên quan đến việc mua một mảnh đất cần có các hoạt động chuẩn bị mặt bằng sẽ được vốn hoá trong kỳ khi các hoạt động liên quan đến việc chuẩn bị mặt bằng đó. Tuy nhiên, CPĐV phát sinh khi mua mảnh đất đó để giữ mà không có hoạt động triển khai xây dựng liên quan đến mảnh đất đó thì CPĐV không được vốn hoá.
Việc vốn hoá CPĐV sẽ được tạm ngừng lại trong các giai đoạn mà quá trình ĐTXD hoặc SX TSDD bị gián đoạn, trừ khi sự gián đoạn đó là cần thiết. Việc vốn hoá CPĐV được tạm ngừng lại khi quá trình ĐTXD hoặc SX TSDD bị gián đoạn một cách bất thường. Khi đó CPĐV phát sinh được ghi nhận là chi phí SX, kinh doanh trong kỳ cho đến khi việc ĐTXD hoặc SX TSDD được tiếp tục.
Việc vốn hoá CPĐV sẽ chấm dứt khi các hoạt động chủ yếu cần thiết cho việc chuẩn bị đưa TSDD vào sử dụng hoặc bán đã hoàn thành. CPĐV phát sinh sau đó sẽ được ghi nhận là chi phí SX, kinh doanh trong kỳ khi phát sinh. Một TS sẵn sàng đưa vào sử dụng hoặc bán khi quá trình ĐTXD hoặc SX TS đã hoàn thành cho dù các công việc quản lý chung vẫn có thể còn tiếp tục. Trường hợp có sự thay đổi nhỏ (như trang trí TS theo yêu cầu của người mua hoặc người sử dụng) mà các hoạt động này chưa hoàn tất thì hoạt động chủ yếu vẫn coi là đã hoàn thành. Khi quá trình ĐTXD TSDD hoàn thành theo từng bộ phận và mỗi bộ phận có thể sử dụng được trong khi vẫn tiếp tục quá trình ĐTXD các bộ phận khác, thì việc vốn hoá các CPĐV sẽ chấm dứt khi tất cả các hoạt động chủ yếu cần thiết cho việc chuẩn bị đưa từng bộ phận vào sử dụng hoặc bán đã hoàn thành. Một khu thương mại bao gồm nhiều công trình xây dựngM, mỗi công trình có thể sử dụng riêng biệt thì việc vốn hoá sẽ được chấm dứt đối với vốn vay dùng cho từng công trình riêng biệt hoàn thành. Tuy nhiên, đối với xây dựng một nhà máy công nghiệp gồm nhiều hạng mục công trình trên một dây chuyền thì việc vốn hoá chỉ chấm dứt khi tất cả các hạng mục công trình cùng được hoàn thành.
Cho đến hiện tại, chuẩn mực kế toán Việt Nam VAS 16 (“CPĐV”) là tương đối phù hợp với IAS 23 về yêu cầu các CPĐV liên quan trực tiếp đến sự hình thành TS phải được vốn hóa. Tuy nhiên, IAS 23 không quy định tiêu chí thời gian để xác định TSDD. Như vậy, nguyên tắc trọng yếu được áp dụng trong trường hợp này. Nghĩa là khi thời gian vay đủ dài thì đến mức có ảnh hưởng đến BCTC thì TS sẽ được xem là TSDD. ở VN, để dễ áp dụng thống nhất, VAS 16 đưa ra tiêu chí thời gian là 12 tháng, điều này giúp DN đỡ xét đoán - vấn đề thường gây tranh cãi ở Việt Nam
1. Một số ưu điểm
2. Một số hạn chế trong chuẩn mực
Việc vốn hóa chi phí đi vay sẽ chấm dứt khi nào?Việc vốn hoá chi phí đi vay sẽ chấm dứt khi các hoạt động chủ yếu cần thiết cho việc chuẩn bị đưa tài sản dở dang vào sử dụng hoặc bán đã hoàn thành. Chi phí đi vay phát sinh sau đó sẽ được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ khi phát sinh.” Chi phí lãi vay được vốn hóa là gì?Vốn hóa chi phí lãi vay là việc ghi nhận chi phí lãi vay vào giá trị của tài sản được đầu tư, thay vì hạch toán trực tiếp vào chi phí trong kỳ. Việc vốn hóa chi phí lãi vay chỉ được thực hiện trong trường hợp chi phí lãi vay phát sinh trực tiếp từ việc đầu tư xây dựng cơ bản hoặc sản xuất tài sản dở dang. Chi phí lãi vay bị loại khi nào?Chi trả lãi tiền vay tương ứng với vốn điều lệ còn thiếu theo tiến độ góp vốn ghi trong điều lệ của doanh nghiệp không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế được xác định như sau: Trường hợp số tiền vay nhỏ hơn hoặc bằng số vốn điều lệ còn thiếu thì toàn bộ lãi tiền vay là khoản chi không được trừ. Chi phí đi vay được vốn hóa là gì?Chi phí lãi vay được vốn hóa (capitalized) là chi phí đi vay liên quan trực tiếp đến việc mua sắm, xây dựng hoặc hình thành một tài sản cụ thể, cần có một thời gian đủ dài (trên 12 tháng) để có thể đưa vào sử dụng theo mục đích định trước hoặc để bán thì được vốn hoá vào (tính vào giá trị) tài sản đó. |