Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì

Đề bài

Sự đảo (hay đảo sắc) vạch quang phổ là

A. Sự đảo ngược từ vị trí ngược chiều khe máy thành cùng chiều.

B. Sự chuyển từ một vạch sáng trên nền tối thành vạch tối trên nền sáng do bị hấp thụ.

C. Sự đảo ngược trật tự các vạch trên quang phổ.

D. Sự thay đổi màu sắc các vạch quang phổ.

Lời giải chi tiết

Sự đảo sắc vạch quang phổ là sự chuyển từ một vạch sáng trên nền tối thành vạch tối trên nền sáng, do bị hấp thụ.

Chọn đáp án B.

Loigiaihay.com

Bài 39. Máy quang phổ. Các loại quang phổ – Câu 4 trang 206 SGK Vật Lý 12 Nâng cao. Sự đảo (hay đảo sắc) vạch quang phổ là

Bài 4. Sự đảo (hay đảo sắc) vạch quang phổ là

A. Sự đảo ngược từ vị trí ngược chiều khe máy thành cùng chiều.

B. Sự chuyển từ một vạch sáng trên nền tối thành vạch tối trên nền sáng do bị hấp thụ.

C. Sự đảo ngược trật tự các vạch trên quang phổ.

Quảng cáo - Advertisements

D. Sự thay đổi màu sắc các vạch quang phổ.

Giải

Sự đảo sắc vạch quang phổ là sự chuyển từ một vạch sáng trên nền tối thành vạch tối trên nền sáng, do bị hấp thụ.

Chọn đáp án B.

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Quang phổ liên tục
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Các vạch quang phổ phát xạ
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Quang phổ vạch hấp thụ
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Các đường cho thấy sự hấp thụ không khí, dưới sự chiếu sáng gián tiếp, với nguồn sáng trực tiếp không nhìn thấy được, do đó khí không trực tiếp giữa nguồn và máy dò. Ở đây, các đường Fraunhofer trong ánh sáng mặt trời và sự tán xạ Rayleigh của ánh sáng mặt trời này là "nguồn". Đây là quang phổ của một bầu trời xanh gần với đường chân trời, chỉ về hướng đông khoảng 3 hoặc 4  chiều (tức là mặt trời hướng về phía tây) vào một ngày đẹp trời.

Các vạch quang phổ là các vạch tối hoặc sáng trong một quang phổ liên tục và đồng dạng, do sự phát xạ hoặc hấp thụ ánh sáng trong một dải tần hẹp, so với các tần số lân cận. Quang phổ chứa các vạch quang phổ được gọi là quang phổ vạch.

Các loại vạch phổ[sửa | sửa mã nguồn]

Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Quang phổ liên tục của đèn sợi đốt (giữa) và các vạch phổ rời rạc của đèn huỳnh quang (phía dưới)

Các vạch quang phổ là kết quả của sự tương tác giữa một hệ lượng tử (thường là các nguyên tử, nhưng đôi khi là các phân tử hoặc hạt nhân nguyên tử) và một photon đơn lẻ. Khi một photon có đúng lượng năng lượng để cho phép một sự thay đổi trong trạng thái năng lượng của hệ thống (trong trường hợp của một nguyên tử này thường là một electron làm thay đổi quỹ đạo), các photon được hấp thụ. Sau đó, nó sẽ truyền lại một cách tự nhiên, ở cùng tần số với nguyên bản hoặc theo tầng, trong đó tổng năng lượng của các photon phát ra sẽ bằng năng lượng của năng lượng được hấp thụ (giả sử hệ thống trở về trạng thái ban đầu).

Một vạch quang phổ có thể được quan sát là vạch phát xạ hoặc vạch hấp thụ. Loại nào được quan sát đều phụ thuộc vào loại vật liệu và nhiệt độ của nó so với nguồn phát xạ khác. Một vạch hấp thụ được tạo ra khi các photon từ nguồn phổ rộng, nóng đi qua vật liệu lạnh. Cường độ ánh sáng, trên một dải tần số hẹp, bị giảm do sự hấp thụ của vật liệu và phát xạ lại theo các hướng ngẫu nhiên. Ngược lại, một vạch phát xạ sáng được tạo ra khi các photon từ vật liệu nóng được phát hiện với sự có mặt của phổ rộng từ nguồn lạnh. Cường độ ánh sáng, trên một dải tần số hẹp tăng lên do sự phát xạ của vật liệu.

Các vạch quang phổ có tính đặc hiệu nguyên tử cao và có thể được sử dụng để xác định thành phần hóa học của bất kỳ môi trường nào có khả năng cho ánh sáng đi qua nó. Một số nguyên tố được phát hiện bằng các quang phổ trung gian, bao gồm heli, thali và cesi. Các vạch quang phổ cũng phụ thuộc vào các điều kiện vật lý của chất khí, vì vậy chúng được sử dụng rộng rãi để xác định thành phần hóa học của các ngôi sao và các thiên thể khác không thể phân tích bằng các phương tiện khác, cũng như các điều kiện và tính chất vật lý của chúng.

Các cơ chế khác ngoài tương tác nguyên tử – photon có thể tạo ra các vạch quang phổ. Tùy thuộc vào tương tác vật lý chính xác (với các phân tử, các hạt đơn lẻ, v.v.), tần số của các photon có liên quan sẽ rất khác nhau và các vạch đó có thể được quan sát trên phổ điện từ, từ sóng vô tuyến đến tia gamma.

Đường quang phổ của các nguyên tố hóa học[sửa | sửa mã nguồn]

Ánh sáng nhìn thấy được[sửa | sửa mã nguồn]

Đối với mỗi phần tử, bảng dưới đây cho thấy các vạch quang phổ hiển thị trong phổ nhìn thấy được, từ khoảng 400 nm-700 nm.

Vạch quang phổ của các nguyên tố hóa học

Nguyên tố Z Ký hiệu Vạch quang phổ
Hydro 1 H
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Heli 2 He
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Lithi 3 Li
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Beryli 4 Be
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Bo 5 B
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Carbon 6 C
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Nitơ 7 N
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Oxy 8 O
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Flo 9 F
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Neon 10 Ne
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Natri 11 Na
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Magnesi 12 Mg
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Nhôm 13 Al
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Silic 14 Si
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Phốt pho 15 P
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Lưu huỳnh 16 S
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Chlor 17 Cl
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Argon 18 Ar
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Kali 19 K
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Calci 20 Ca
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Scandi 21 Sc
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Titan 22 Ti
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Vanadi 23 V
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Chromi 24 Cr
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Mangan 25 Mn
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Sắt 26 Fe
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Coban 27 Co
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Nickel 28 Ni
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Đồng 29 Cu
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Kẽm 30 Zn
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Galli 31 Ga
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Germani 32 Ge
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Arsenic 33 As
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Seleni 34 Se
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Brom 35 Br
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Krypton 36 Kr
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Rubidi 37 Rb
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Stronti 38 Sr
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Yttri 39 Y
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Zirconi 40 Zr
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Niobi 41 Nb
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Molypden 42 Mo
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Techneti 43 Tc
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Rutheni 44 Ru
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Rhodi 45 Rh
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Palladi 46 Pd
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Bạc 47 Ag
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Cadmi 48 Cd
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Indi 49 In
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Thiếc 50 Sn
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Antimon 51 Sb
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Teluri 52 Te
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Iod 53 I
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Xenon 54 Xe
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Caesi 55 Cs
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Bari 56 Ba
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Lanthan 57 La
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Ceri 58 Ce
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Praseodymi 59 Pr
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Neodymi 60 Nd
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Promethi 61 Pm
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Samari 62 Sm
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Europi 63 Eu
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Gadolini 64 Gd
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Terbi 65 Tb
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Dysprosi 66 Dy
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Holmi 67 Ho
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Erbi 68 Er
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Thuli 69 Tm
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Ytterbi 70 Yb
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Luteti 71 Lu
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Hafni 72 Hf
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Tantal 73 Ta
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Volfram 74 W
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Rheni 75 Re
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Osmi 76 Os
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Iridi 77 Ir
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Bạch kim 78 Pt
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Vàng 79 Au
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Thủy ngân 80 Hg
Thalli 81 Tl
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Chì 82 Pb
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Bismuth 83 Bi
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Poloni 84 Po
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Radon 86 Rn
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Radi 88 Ra
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Actini 89 Ac
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Thori 90 Th
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Protactini 91 Pa
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Urani 92 U
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Neptuni 93 Np
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Plutoni 94 Pu
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Americi 95 Am
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Curi 96 Cm
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Berkeli 97 Bk
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Californi 98 Cf
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Einsteini 99 Es
Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì

Bước sóng khác[sửa | sửa mã nguồn]

"Các vạch quang phổ" thường ngụ ý rằng người ta đang nói về các vạch có bước sóng rơi vào phạm vi của phổ nhìn thấy được. Tuy nhiên, cũng có nhiều vạch quang phổ xuất hiện ở bước sóng ngoài phạm vi này. Ở bước sóng ngắn hơn nhiều của tia X, chúng được gọi là tia X đặc trưng. Các tần số khác cũng có các vạch phổ nguyên tử, chẳng hạn như dãy Lyman, nằm trong dải cực tím.

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Hiện tượng đảo vạch quang phổ là gì
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Vạch quang phổ.