Từ phức là gì và được phân loại như thế nào? Từ phức có tác dụng gì trong tiếng Việt? Hãy cùng studytienganh tìm hiểu về định nghĩa từ phức là gì qua những ví dụ dưới đây nhé!
1. Từ phức là gì
Từ phức hiểu đơn giản là từ ghép
Từ phức là từ do hai hoặc nhiều tiếng tạo nên.
Hiểu một cách đơn giản, từ phức chính là từ ghép. Ghép từ các tiếng giống nhau hoặc khác nhau tạo thành một từ có nghĩa. Khái niệm từ phức là gì chỉ đơn giản như trên.
Một từ phức là một từ được tạo thành từ hai hoặc nhiều tiếng. Định nghĩa theo cách đơn giản, từ phức là từ ghép. Để tạo nên từ có nghĩa, ta kết hợp các từ có thể giống nhau hoặc không thành một từ chỉ một sự vật, sự việc, hiện tượng nào đó.
2. Từ phức bao gồm những loại nào
Từ phức được chia thành 2 loại từ đó là từ ghép và từ láy
Từ ghép là gì?
Từ ghép là những từ được tạo thành bằng cách ghép hai tiếng thành một từ có nghĩa. Người ta phân loại từ ghép thành hai nhóm dựa vào quan hệ ngữ nghĩa: từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ.
- Từ ghép chính phụ: Là từ do hai âm tiết tạo thành, tiếng đứng sau bổ sung nghĩa cho tiếng đầu.
Ví dụ:
- Mưa phùn: Phùn bổ nghĩa cho mưa, giúp ta phân biệt với mưa rào, mưa đá, mưa bóng mây…
- Cá chép: Tiếng chép bổ ngữ cho cá, chỉ một loài cá nhất định khác với cá rô phi, cá trôi, cá bống…
- Từ ghép đẳng lập: được hình thành bằng cách kết hợp hai hoặc nhiều từ đơn. Những từ mà khi tách ra có thể biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh, đồng thời có thể tự chủ hoàn toàn về mặt ngữ pháp.
Ví dụ: sách vở, học hành, cha mẹ, nhà cửa, họ hàng…
Từ láy là gì?
- Từ láy, cũng giống như từ ghép, là một phần của từ phức. Đồng thời, nó được tạo thành từ hai âm tiết có quan hệ với nhau về mặt âm thanh tạo thành. Mục đích là làm cho các cụm từ linh hoạt, hấp dẫn hơn trong khi vẫn tăng thêm sự nhấn nhá thích hợp. Nhiều nhà thơ và tác giả sử dụng từ láy để tăng chất lượng tác phẩm của họ.
- Từ láy có một vẻ đẹp riêng biệt. Nó thường là những tính từ mô tả thuộc tính của một cái gì đó và cũng được tạo thành từ hai hay nhiều hơn hai âm tiết.
Ví dụ về từ láy: long lanh, xa xăm, mù mịt…
- Để phân loại và giúp mọi người hiểu được vẻ đẹp của từ láy, người ta chia thành bốn nhóm nhỏ hơn, đó là láy âm, láy vần, láy tiếng và láy cả âm lẫn vần.
- Nghĩa của từ láy có nguồn gốc từ nghĩa của hình vị gốc, theo hướng tăng cường hay giảm nhẹ nghĩa gốc.
- Nhiều từ láy có kiểu vần và cấu tạo giống nhau, có ý nghĩa ngữ nghĩa giống nhau.
Ví dụ: tròn trịa, vuông vắn,…
3. Một số ví dụ về từ phức
Phân biệt từ ghép và từ láy
Sau đây là những ví dụ về nghĩa của những từ kết hợp để tạo nên những từ phức: Mỗi từ đều có ý nghĩa riêng của nó.
– Ví dụ: Sương mù
- Sương là hơi nước ngưng tụ lại lơ lửng gần mặt đất.
- Mù là mất khả năng nhìn.
- Sương mù là những đám hơi nước lớn lơ lửng gần mặt đất gây cản trở tầm nhìn.
- Mỗi tiếng tách ra đều không có nghĩa rõ ràng.
– Ví dụ: Lâng lâng
- [Nếu chỉ riêng một tiếng lâng thì nó vô nghĩa nhưng từ láy lâng lâng thì có nghĩa là cảm xúc trạng thái dễ chịu, sảng khoái]
- Mỗi tiếng tách ra, có tiếng có nghĩa rõ ràng, có tiếng không có nghĩa rõ ràng.
– Ví dụ: Tròn trịa
- Tròn miêu tả những vật không có góc cạnh, đầy đủ trong khi trịa không có ý nghĩa.
Kết luận: Từ phức được tạo thành từ các tiếng ghép lại tạo thành, nhưng nghĩa của chúng không phụ thuộc vào bất kỳ tiếng nào trong từ
Trên đây, studytienganh đã giới thiệu đến các bạn Từ phức là gì, bao gồm những loại nào và ví dụ về từ phức. Chúc các bạn học tập thật tốt và đừng quên theo dõi studytienganh để biết thêm nhiều bài học bổ ích nhé!
Từ phức là gì? Có phải từ phức bao gồm từ ghép và từ láy không? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.
Xem thêm: Câu hỏi tu từ: Phân biệt câu hỏi tu từ với biện pháp tu từ.
Trước tiên hãy cùng tìm hiểu khá niệm từ là gì
Theo wikipedia, Từ là đơn vị sẵn có trong ngôn ngữ. Từ là đơn vị nhỏ nhất, cấu tạo ổn định, mang nghĩa hoàn chỉnh, được dùng để cấu thành nên câu. Có thể dùng từ làm tên gọi của sự vật [danh từ], chỉ các hoạt động [động từ], trạng thái, tính chất [tính từ]… Từ là công cụ biểu thị khái niệm của con người đối với hiện thực.
Khái niệm từ phức là gì
Từ đơn là từ do một tiếng có nghĩa tạo nên. Từ phức là từ do hai hoặc nhiều tiếng tạo nên. Hiểu một cách đơn giản, từ phức chính là từ ghép. Ghép từ các tiếng giống nhau hoặc khác nhau tạo thành một từ có nghĩa.
Đặc điểm chính bạn nên nhớ về từ phức:
– Từ phức chính là từ ghép
– Từ phức là từ do nhiều tiếng tạo thành.
Ví dụ về từ phức: vui vẻ, xinh xắn, câu lạc bộ, vô tuyến truyền hình,…
Cấu tạo từ phức:
Về nghĩa của các tiếng tạo thành từ phức, có các trường hợp như sau:
Mỗi tiếng tách riêng ra đều có nghĩa riêng.
- Ví dụ: vui vẻ
Vui là từ đơn có nghĩa biểu thị trạng thái tinh thần của con người hoặc chủ thể có ý thức.
Vẻ cũng là từ đơn biểu thị hình dáng, bề ngoài, kiểu cách của con người hay con vật.
Mỗi tiếng tách ra đều không có nghĩa rõ ràng.
- Ví dụ: lay láy [ cả hai tiếng này đều không có nghĩa rõ ràng].
Mỗi tiếng tách ra, có tiếng có nghĩa rõ ràng, có tiếng không có nghĩa rõ ràng.
- Ví dụ: xinh xắn
Xinh có nghĩa rõ ràng còn xắn không có nghĩa rõ ràng.
Kết luận: Từ phức về cấu trúc do các tiếng kết hợp tạo thành nhưng về nghĩa thì không phụ thuộc vào bất cứ tiếng nào trong từ.
Các từ phức ở những ví dụ trên đây đều có nghĩa và nghĩa của các từ thường khác với nghĩa cuả từng tiếng khi tách riêng ra. Khi dùng từ phức, người ta chú ý dùng theo nghĩa của cả từ chứ không dùng theo nghĩa của từng tiếng trong từ đó.
Phân loại từ phức
Có thể thấy từ phức được chia thành 2 loại từ mà chúng ta hiểu rõ hơn đó là từ ghép và từ láy.
Từ ghép là gì
Từ ghép là bộ phận con của từ phức. Bao gồm 2 tiếng trở lên kết hợp với nhau. Ví dụ: nhà ở, xe cộ, ruộng vườn, giao thông,…
Từ ghép lại được phân loại cụ thể hơn đó là từ ghép phân loại và từ ghép tổng hợp.
Ví dụ:
Từ ghép phân loại: nhà ngói, nhà tầng, biệt thự,…
Từ ghép tổng hợp: quần áo, nhà cửa, xe cộ,…
Ngoài ra, căn cứ vào quan hệ mặt nghĩa giữa các tiếng trong từ ghép, người ta còn chia làm hai loại. Đó là từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ.
Từ láy là gì
Tương tự như từ ghép, từ láy cũng là một bộ phận của từ phức. Đồng thời cấu tạo từ 2 tiếng có mối quan hệ về âm thanh tạo thành. Cụ thể mục đích của từ láy giúp câu chữ văn hoa uyển chuyển hơn, đồng thời thêm sự nhấn nhá thích hợp. Từ láy được nhiều nhà thơ nhà văn sử dụng để nâng cao chất lượng tác phẩm của họ.
Loại từ này có một vẻ đẹp rất riêng. Từ láy thường là tính từ biểu thị một tính chất nào đó của sự vật sự việc. Cũng có từ láy 2 âm tiết và từ láy nhiều hơn 2 âm tiết tạo thành.
Ví dụ về từ láy: rầm rầm, khanh khách, lung linh, …
Phân loại từ láy
Để phân loại cũng như giúp mọi người hiểu hết được vẻ đẹp của từ láy, người ta lại chia làm 4 loại nhỏ hơn.
Đó là láy âm, láy vần, láy tiếng và lấy cả âm lẫn vần. Ngoài ra người ta còn gọi là láy đôi, láy ba, láy từ,…
Nghĩa của từ láy được hình thành từ nghĩa của hình vị gốc. Theo hướng mở rộng hay thu hẹp. Tăng cường hoặc giảm nhẹ.
- Ví dụ: lo lắng có ý nghĩa cụ thể tăng cường hơn so với từ đơn lo.
Một số từ láy bị giảm nhẹ hoặc bị thu hẹp bớt nghĩa của các hình vị cơ sở.
- Ví dụ: tim tím có nghĩa giảm nhẹ hơn từ tím.
Một số từ láy có cùng khuôn vần và có cùng mô hình cấu tạo thường có cùng một giá trị ngữ nghĩa nào đấy.
- Ví dụ: vuông vắn, thẳng thắn, ngay ngắn thường diễn đạt một chuẩn mực.
Dựa vào phân loại trên có thể biết được từ quanh co là từ ghép hay từ láy. Quanh co chính là từ ghép.
- Ví dụ: phân loại từ trong câu sau đây
Từ đấy, nước ta chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi và có tục, ngày Tết làm bánh chưng, bánh giầy.
Từ đơn là gì?
Khi nói về từ phức từ ghép, sẽ là thiếu sót nếu không nhắc đến từ đơn. Vậy từ đơn là gì? Hiểu đơn giản nhất từ đơn là từ có một âm tiết/ một tiếng tạo thành. Thành phần cấu tạo ra từ đơn có nghĩa cụ thể.
Ví dụ về từ đơn: xa, nhớ, yêu, đường, xe, nhà,…
Cấu tạo đơn giản dẫn đến nghĩa của từ đơn cũng đơn giản.
Có thể thấy dù là từ ghép, từ láy hay từ đơn đều quan trọng như nhau trong tiếng Việt. Bởi sự phong phú của tiếng Việt chính là các từ đồng âm, đồng nghĩa, các dấu của từ, các loại từ… Hi vọng bạn đã hiểu thế nào là từ phức. Và có thể phân biệt được từ phức với từ ghép. Chúc các bạn học tốt.