Tư thế fowler là gì
Tránh biến chứng: sưng phổi, ứ máu phổi, tắt mạch, biến chứng thận … Tạo điều kiện thoải mái cho người bệnh, giúp người bệnh nhanh chóng được bình phục. Ngừa biến dạng cơ thể. Nhận định người bệnhTình trạng tri giác: tỉnh, hôn mê… Bệnh lý kèm theo: liệt, chấn thương cột sống, vết thương vùng lưng, khó thở, tim mạch… Tổng trạng gầy, trung bình hay béo phì. Dụng cụGối đủ cỡ, gối cứng, gối mềm. Bàn ăn cá nhân (nếu có). Vòng cao su, hộp kê chân. Giá gỗ hoặc ghế. Tiến trình kỹ thuậtTư thế nằm ngửa thẳngChỉ địnhTư thế trị liệu: sau ngất choáng, sau xuất huyết, bại liệt. Chống chỉ địnhHôn mê Nôn nhiều Kỹ thuậtNgười bệnh nằm thẳng lưng, chân duỗi thẳng, đầu có gối hoặc không gối, bàn chân được giữ thẳng góc với cẳng chân. Hình 31.1. Tư thế nằm ngửa thẳng Cách kê gối Tư thế nghỉ ngơi Lót gối ở đầu, cổ (gối mềm) Nơi thắt lưng (nếu người bệnh gầy) Kheo chân Người bệnh liệt Cho người bệnh nằm gối đỡ cả đầu và vai Lót vòng cao su có phủ vải dưới mông Chêm gối dưới chân Đặt gối dài dọc theo 2 bên chân Dùng hộp gỗ (đã bao cho êm), đỡ bàn chân thẳng góc với cẳng chân Lót 2 gối dưới 2 cánh tay người bệnh Giữ ngón tay người bệnh hơi co lại bằng cách cho người bệnh nắm giữ cuộn băng Dùng vòng gòn lót gót chân hay cho gót chân ló ra ngoài mí đệm Tư thế nằm ngửa đầu thấp Chỉ địnhĐề phòng ngất choáng Ngất choáng (người bệnh nằm trong thời gian ngắn) Sau khi chọc dò tủy sống Kéo xương trong trường hợp Gãy xương chân Hình 31.2. Tư thế nằm ngửa đầu thấp Kỹ thuậtNằm đầu không gối, thân mình thẳng trên giường. Chân giường được quay hoặc kê cao tùy theo chỉ định của bác sĩ. Cần giữ ấm người bệnh bằng mền. Tư thế nằm đầu hơi caoChỉ địnhBệnh hệ hô hấp, tim, gan Dưỡng bệnh người già Chống chỉ địnhRối loạn về nuốt Hôn mê, sau gây mê Kỹ thuật:Quay đầu giường, chêm gối cho người bệnh nằm ngửa đầu cao 15 - 30 độ Chêm gối ở khuỷu chân Dùng 2 gối để đỡ 2 tay Tư thế nửa nằm nửa ngồiChỉ địnhKhó thở trong các bệnh hô hấp, suyễn, viêm phổi, khí phế thủng. Bệnh tim. Sau một số phẫu thuật ở bụng (nếu có ống dẫn lưu, cho người bệnh nằm nghiêng về phía ống). Thời kỳ dưỡng bệnh, nhất là đối với người lớn tuổi. Hình 31.3. Tư thế nửa nằm nửa ngồi . Kỹ thuậtQuay đầu giường lên cao 45 độ Quay chân giường lên cao trên gối để người bệnh khỏi tuột Giữ lưng người bệnh thẳng Cách kê gối:Cho người bệnh nằm gối đỡ cả đầu và vai. Lót vòng cao su dưới mông nếu cần. Đỡ bàn chân thẳng góc với cẳng chân. Lót gối dưới tay hoặc cho người bệnh ôm gối. Lưu ý: trường hợp bệnh tim nặng hoặc suyễn, người bệnh ngủ ở thế ngồi: dùng gối chồng trên bàn để người bệnh đặt tay và dựa ngực vào gối, ngủ cho thoải mái. Tư thế nằm sấpChỉ địnhChướng hơi ở bụng, người bệnh khó ngủ Người bệnh bị mảng mục vùng lưng Kỹ thuậtNgười bệnh nằm sấp, mặt nghiêng một bên, 2 tay để 2 bên đầu hay thẳng theo thân mình. Cách lật sấp người bệnhCách 1: Cho người bệnh nằm một bên giường. Điều dưỡng đứng về phía sẽ lật người bệnh qua: Tay gần người bệnh đặt sát vào thân mình người bệnh. Hình 31.4. Tư thế nằm sấp Chân xa chéo lên chân gần (Nếu người bệnh nặng cân quá cần có thêm người phụ). Để gối trên giường ngang tầm bụng người bệnh. điều dưỡng: một tay nắm bả vai, một tay đặt ở mông, đặt người bệnh nghiêng và nhẹ nhàng đặt người bệnh nằm sấp. Cách 2: Cho người bệnh nằm một bên giường. Đặt 2 tay người bệnh dưới lưng. Điều dưỡng luồng cánh tay dưới mình người bệnh, một tay qua tới vai bên kia, một tay qua mông kéo người bệnh về phía điều dưỡng, nhẹ nhàng lật nghiêng người bệnh và đặt nằm sấp. Cách kê gối: Dùng gối đỡ mặt và phần trên ngực người bệnh. Sửa lại gối ở bụng. Chêm gối từ phía dưới đầu gối đến cổ chân. Tư thế nằm nghiêng sang phải hoặc tráiHình 31.5. Tư thế nghiêng sang phải hoặc sang trái Chỉ địnhNghỉ ngơi Thăm khám hậu môn, đo nhiệt độ hậu môn Thụt tháo Kỹ thuậtNgười bệnh nằm nghiêng sang phải hoặc trái, đầu có gối hoặc không, chân trên co nhiều, chân dưới hơi co hoặc duỗi thẳng. Cách lật người bệnh nằm nghiêngCách 1: Cho người bệnh nằm một bên giường. Điều dưỡng đứng về phía sắp lật người bệnh. Tay gần người bệnh dang xa thân mình, tay xa để trên bụng. Chân xa tréo lên chân gần. Điều dưỡng một tay ở vai, một tay ở mông lật người bệnh về phía mình đứng. Cách 2: điều dưỡng đặt: Tay xa người bệnh dang xa thân mình, tay gần để trên bụng. Chân gần tréo lên chân xa. điều dưỡng luồn cánh tay dưới mình người bệnh, một tay qua tới vai bên kia, một tay qua mông kéo người bệnh về phía điều dưỡng, nhẹ nhàng lật người bệnh qua bên kia. Cách kê gối: Chêm gối dưới đầu, cổ, vai. Cho người bệnh ôm gối. Chêm gối sau lưng. Chân trên co cao có lót gối, chân dưới hơi co. Đem người bệnh lên đầu giườngNgười bệnh phụ giúp đượcGối che đầu giường. Người bệnh chống chân lên. điều dưỡng luồn 1 tay dưới vai, một tay dưới mông. Trong lúc người bệnh nhún mình, chống chân, điều dưỡng đỡ và đẩy theo. Người bệnh không phụ giúp được: bất động hay bán bất độngGối che đầu giường. Hai người điều dưỡng đứng cùng một bên. Một người: một tay luồn dưới vai, một tay đặt ở thắt lưng. Người kia: một tay đặt ở mông, một tay ở đùi. Cả hai cùng đưa người bệnh lên một lượt. Đem đệm lên: Với hai người điều dưỡng: mỗi người đứng một bên ở giữa giường, nắm đệm lên và cùng nhấc một lượt. Nếu người bệnh nặng cần 4 người, mỗi người một góc đệm. Những điều cần lưu ýMột người không nên đỡ người bệnh quá nặng. Khi người bệnh có thể tự xoay trở, nên để họ tự làm, chỉ giúp họ khi cần. Nên đứng bên cạnh giường về phía người bệnh nghiêng qua là tốt nhất. Luôn giữ người bệnh đúng tư thế và xoay trở thường xuyên mỗi 2 giờ. Khi chêm, nên chú ý chêm những vùng đè cấn.
Người bệnh cấp cứu thường ở trong tình trạng có các chức năng sống không ổn định. Đặt người bệnh ở tư thế thích hợp sẽ góp phần làm giảm nhẹ tình trạng rối loạn chức năng sống của người bệnh, hạn chế tiến triển và các biến chứng của bệnh, giúp cho việc cấp cứu người bệnh có hiệu quả hơn.
|