Vậy cũng có lý, vì foot là bàn chân và ball là bóng, và ta đá bóng bằng chân.
Nhưng ở Mỹ football là “banh cà na” hay “bóng bầu dục” mà người ta chơi bằng… tay là chính!
Và dân Mỹ gọi bóng đá là soccer.
Ngoài việc dân Mỹ không biết tay là cái gì và chân là cái gì, và có lẽ đó là lý do chính tại sao bóng đá cứ ì ạch mãi ở Mỹ–cầu thủ Mỹ cứ lẫn lộn tay và chân—hai câu hỏi hiển nhiên là:
Thế thì chữ soccer từ đâu mà ra?
Và tại sao dân Mỹ lại có cái đầu lùng bùng đến nỗi gọi “handball” là football?
Câu trả lời là hai cả hai chữ “football” và “soccer” đều sinh ra ở cái nôi của bóng đá–nước Anh–và đều dùng để chỉ bóng đá.
Cả hai từ theo những người Puritans ở Anh lên tàu May Flower đến Mỹ, và từ đó chia thành hai nhánh football và soccer. 🙂
Bóng đá xuât hiện ở Anh và các nước Âu Châu vào thời Trung Cổ, nhưng thường là chẳng có luật lệ gì. Thông thường là hai làng đấu với nhau, cả làng ra đấu, không tính số người, và dùng đủ mọi thứ–tay, chân, gậy gộc—để mang quả bóng đến một điểm đích. Bóng này gọi là mob ball [bóng đám đông] và thường rất là bạo động đến nỗi đôi khi bị cấm.
Đến năm 1848 đại diện trường Trinity College của Cambridge University và vài trường khác họp tại Cambrige, Anh quốc, và soạn thảo luật chơi “Cambridge Rules”. Tuy vậy, nhiều nhóm bóng khác vẫn dùng luật riêng của họ.
Đến ngày 26 tháng 10 năm 1863, được xem là Ngày Hiến Pháp của bóng đá, nhiều nhóm bóng đá ở Anh họp ở London, thành lập hội “The Football Association” và soạn thảo một bộ luật chơi đầu tiên khá đầy đủ.
Bóng đá từ đó được gọi là Association Football. Chữ Association viết tắt là Assoc., từ đó sinh ra chữ Assoccer. [suffix “er” thường dùng để chỉ người, như driver là người lái xe]. Assoccer lại được gọi tắt là soccer.
Và giới quý phái ở Anh dùng từ soccer, nhưng người bình dân thì dùng từ football vì dễ hiểu hơn. Từ từ, chữ football thắng thế ở Anh và các nước khác.
Nhưng bóng đá [football] trước kia vẫn còn dùng tay rất nhiều, như là bóng rugby football ngày nay [mà người ta hay gọi tắt là rugby]. Từ từ luật bóng đá có thêm luật mới, như là luật không được dùng tay.
Bóng đá kiểu còn dùng tay khi xưa [football] theo những người Puritans đến Mỹ, phát triển ở Mỹ, nhưng từ từ đổi luật chơi thành dùng tay nhiều hơn chân và quả bóng tròn trở thành bóng bầu dục. Đó chính là football ngày nay ở Mỹ–bóng bầu dục.
Trong lúc đó bóng đá theo kiểu luật mới không dùng tay [football] cũng phát triển ở Mỹ và được gọi bằng cả hai từ football và soccer. Từ 1945 đến 1975, hội bóng đá nước Mỹ có tên là “United States Soccer Football Association”.
Nhưng từ football gây quá nhiều lẫn lộn ở Mỹ đến nỗi ngày nay người ta quyết định chỉ dùng từ soccer để chỉ bóng đá.
Rốt cuộc, mọi tội lỗi của Mỹ có thể đổ trên đầu Anh quốc, cái nôi của tổ tiên nước Mỹ. 🙂
Chúc các bạn một ngày vui.
Hoành
Bóng đá là môn thể thao vua, vô cùng được yêu thích trên khắp thế giới. Nếu bạn cũng là một fan hâm mộ của môn thể thao này thì đừng bỏ qua các từ vựng về bóng đá trong tiếng Anh của Elight nhé! Bạn sẽ gặp các từ này trong suốt các trận đấu của cả các tuyển nước ngoài và tuyển Việt Nam nữa đó nhé!
> Bài tiếp theo: Từ vựng về các môn thể thao trong tiếng Anh
Thi thoảng bạn nghe người ta gọi bóng đã là soccer và thi thoảng người tại lại gọi là football, bạn có thấy bối rối hay thắc mắc vì sao không nhỉ?
Thực ra, cả 2 từ này đều có nghĩa là bóng đa, tuy nhiên thì soccer là từ được người Mỹ sử dụng nhiều, còn từ football lại được người Anh sử dụng nhiều. Ở Mỹ, có 1 môn thể thao gọi là American football – có nghĩa là bóng bầu dục, vậy nên ở Mỹ, nếu bạn dùng từ football để chi bóng đá sẽ có nhiều người nhầm nó sang môn bóng bầu dục đó. Vậy nên tuỳ thuộc vào việc bạn đang ở nước nào, hay nói chuyện với người ở quốc gia nào thì hãy để ý để chọn từ cho chính xác nhé!
1. Attack [v] : Tấn công
2. Attacker [n] : Cầu thủ tấn công
3. Away game [n] : Trận đấu diễn ra tại sân đối phương
4. Away team [n] : Đội chơi trên sân đối phương
5. Ball [n] : bóng
6. Beat [v] : thắng trận, đánh bại
7. Bench [n] : ghế
8. Captain [n] : đội trưởng
9. Centre circle [n] : vòng tròn trung tâm sân bóng
10. Champions [n] : đội vô địch
11. Changing room [n] : phòng thay quần áo
12. Cheer [v] : cổ vũ, khuyến khích
13. Coach [n] : huấn luyện viên
14. Corner kick [n] : phạt góc
15. Corner: quả đá phạt góc
16. Cross [n or v] : lấy bóng từ đội tấn công gần đường biên cho đồng đội ở giữa sân hoặc trên sân đối phương.
17. Crossbar [n] : xà ngang
18. Defend [v] : phòng thủ
19. Defender [n] : hậu vệ
20. Draw [n] : trận đấu ḥòa
21. Dropped ball [n] : cách thức trọng tài tân bóng giữa hai đội
22. Equaliser: bàn thắng san bằng tỷ số
23. Equalizer [n] : Bàn thắng cân bằng tỉ số
24. Extra time : Thời gian bù giờ
25. Field markings : đường thẳng
26. Field [n] : Sân bóng
27. Field [n] : sân cỏ
28. FIFA World Cup : vòng chung kết cúp bóng đá thế giới, 4 năm được tổ chức một lần
29. FIFA [Fédération Internationale de Football Association, in French ] : liên đoàn bóng đá thể giới
30. First half : hiệp một
31. Fit [a] : khỏe, mạnh
32. Fixture list [n] : lịch thi đấu
33. Fixture [n] : trận đấu diễn ra vào ngày đặc biệt
34. Forward [n] : tiền đạo
35. Foul [n] : chơi không đẹp, trái luật, phạm luật
36. Free-kick: quả đá phạt
37. Friendly game [n] : trận giao hữu
38. Fullback: Cầu thủ có thể chơi mọi vị trí ở hàng phòng ngự
39. Goal area [n] : vùng cấm địa
40. Goal kick [n] : quả phát bóng
41. Goal line [n] : đường biên kết thúc sân
42. Goal scorer [n] : cầu thủ ghi bàn
43. Goal [n] : bàn thắng
44. Goalkeeper, goalie [n] : thủ môn
45. Goal-kick: quả phát bóng từ vạch 5m50
46. Goalpost [n] : cột khung thành, cột gôn
47. Golden goal [n] : bàn thắng vàng [bàn thắng đội nào ghi được trước trong hiệp phụ sẽ thắng, trận đấu kết thúc, thường được gọi là “cái chết bất ngờ” [Sudden Death]]
48. Ground [n] : sân bóng
49. Half-time [n] : thời gian nghỉ giữa hai hiệp
50. Hand ball [n] : chơi bóng bằng tay
51. Header [n] : cú đội đầu
52. Header: quả đánh đầu
53. Home [n] : sân nhà
54. Hooligan [n] : hô-li-gan
55. Injured player [n] : cầu thủ bị thương
56. Injury time [n] : thời gian cộng thêm do cầu thủ bị thương
57. Injury [n] : vết thương
58. Keep goal : giữ cầu môn [đối với thủ môn]
59. Kick [n or v] : cú sút bóng, đá bóng
60. Kick-off [n] : quả ra bóng đầu, hoặc bắt đầu trận đấu lại sau khi ghi bàn
61. Laws of the Game : luật bóng đá
62. League [n] : liên đoàn
63. Leftback, Rightback: Hậu vệ cánh
64. Linesman [n] : trọng tài biên
65. Local derby or derby game : trận đấu giữa các đối thủ trong cùng một địa phương, vùng
66. Match [n] : trận đấu
67. Midfield line [n] : đường giữa sân
68. Midfield player [n] : trung vệ
69. Midfield [n] : khu vực giữa sân
70. National team [n] : đội tuyển quốc gia
71. Net [n] : lưới [bao khung thành], cũng có nghĩa: ghi bàn vào lưới nhà
72. Offside or off-side [n or adv] : lỗi việt vị
73. Opposing team [n] : đội bóng đối phương
74. Own goal [n] : bàn đá phản lưới nhà
75. Own goal: bàn đốt lưới nhà
76. Pass [n] : chuyển bóng
77. Penalty area [n] : khu vực phạt đền
78. Penalty kick, penalty shot [n]: sút phạt đền
79. Penalty shootout: đá luân lưu
80. Penalty spot [n] : nữa vòng tròn cách cầu môn 11 mét, khu vực 11 mét
81. Penalty: quả phạt 11m
82. Pitch [n] : sân bóng
83. Play-off: trận đấu giành vé vớt
84. Yellow card [n] : thẻ vàng
85. Red card [n] : thẻ đỏ
86. Referee [n] : trọng tài
87. Score a goal [v] : ghi bàn
88. Score a hat trick : ghi ba bàn thắng trong một trận đấu
89. Score [v] : ghi bàn
90. Scoreboard [n] : bảng tỉ số
91. Scorer [n] : cầu thủ ghi bàn
92. Second half [n] : hiệp hai
93. Send a player_ off [v] : đuổi cầu thủ chơi xấu ra khỏi sân
94. Shoot a goal [v] : sút cầu môn
95. Side [n] : một trong hai đội thi đấu
96. Sideline [n] : đường dọc biên mỗi bên sân thi đấu
97. Silver goal [n] : bàn thắng bạc [bằng thắng sau khi kết thúc một hoặc hai hiệp phụ, đội nào ghi nhiều bàn thắng hơn sẽ thắng vì trận đấu kết thúc ngay tại hiệp phụ đó]
98. Spectator [n] : khán giả
99. Stadium [n] : sân vận động
100.Striker [n] : tiền đạo
101.Studs [n] : các chấm dưới đế giày cầu thủ giúp không bị trượt [chúng ta hay gọi: đinh giày]
102.Substitute [n] : cầu thủ dự bị
103.Supporter [n] : cổ động viên
104.Tackle [n] : bắt bóng bằng cách sút hay dừng bóng bằng chân
105.Team [n] : đội bóng
106.The kick off: quả giao bóng
107.Throw-in: quả ném biên
108.Ticket tout [n] : người bán vé cao hơn vé chính thức [ta hay gọi là: người bán vé chợ đen]
109.Tie [n] : trận đấu hòa
110.Tiebreaker [n] : cách chọn đội thắng trận khi hai đội bằng số bàn thắng bằng loạt đá luân lưu 11 mét.
111.Touch line [n] : đường biên dọc
112.Underdog [n] : đội thua trận
113.Unsporting behavior [n] : hành vi phi thể thao
114.Whistle [n] : còi
115.Winger [n] : cầu thủ chạy cánh
116.World Cup : Vòng chung kết cúp bóng đá thể giới do FIFA tổ chức 4 năm/lần
Trên đây là 116 từ vựng siêu hay, siêu thông dụng về bóng đá trong tiếng Anh. Hy vọng với vốn từ về bóng đá này, bạn đã có thể thoải mái nói hay viết về môn thể thao này, hay đơn giản là về đội tuyển bóng đá Việt Nam với bạn bè thế giới nhé!
Cùng tiếp tục học từ vựng cùng Elight qua bài viết tổng hợp từ vựng tiếng Anh về các môn thể thao.