Hướng dẫn chia sẻ đồ chơi với bạn

Những đứa trẻ trong độ tuổi 3 - 6 nhiều lúc sẽ ngang bướng, không thích chia sẻ đồ ăn, đồ chơi với mọi người. Cha mẹ đừng vội vàng trách con ích kỷ kẻo gây ảnh hưởng tâm lý tới các bé.

Chia sẻ là một trong những điều cha mẹ nên dạy cho con để trẻ biết về lòng tốt và sự hào phóng. Tuy nhiên, rất nhiều trẻ em 3 - 6 tuổi thường không thích phải nhường đồ chơi cho bạn bè dù được bố mẹ liên tục nhắc nhở, nhiều lần dạy dỗ. Thậm chí, trong một sân chơi chung giữa những đứa trẻ, cảnh tượng tranh nhau đồ thường xuyên diễn ra.

Trên thực tế, trẻ em ở độ tuổi này khá nhạy cảm vì đang phát triển tâm lý. Các bé ngày càng ý thức rõ ràng về khái niệm sở hữu "của tôi". Việc chúng không (muốn) chia sẻ với người khác là điều khá bình thường.

Cha mẹ đừng cố bắt con phải nhường đồ chơi cho bạn khi con không muốn, cũng đừng đánh giá con ích kỷ, điều đó có thể khiến trẻ chịu ấm ức, không hài lòng. Hãy tìm ra phương pháp tiếp cận hiệu quả hơn:

1. Con cần được cha mẹ thấu hiểu hơn là chỉ trích và buộc tội

Nếu con không muốn chia sẻ đồ chơi, đồ ăn... cho mọi người, cha mẹ không nên quá lo lắng, cũng không nên buông lời chỉ trích, trách mắng, điều đó là không công bằng với con.

Bởi lẽ, một đứa trẻ được giáo dục tốt thế nào cũng nhiều lúc nổi hứng "sở hữu" và không muốn ai động đến ngoại trừ chính mình. Hoặc cũng có thể trẻ rất thích món đồ đó và không muốn phải chia sẻ.

Dù vì lý do gì, cha mẹ cũng cần nhận định cảm xúc của con, có thể bằng một câu hỏi: "Con thích món đồ chơi ấy nên không muốn chia sẻ với bạn đúng không?". Cha mẹ cần phải đứng ở lập trường của con để hiểu và cảm nhận. Cách này sẽ khiến trẻ bình tĩnh vì nhận thấy bản thân được tôn trọng. Con sẽ phối hợp với cha mẹ và dễ dàng chấp nhận việc chia sẻ hơn.

2. Bắt buộc chia sẻ chỉ phản tác dụng

"Việc ép buộc các bé chia sẻ với nhau không dạy cho trẻ những bài học mong muốn" - Tiến sĩ Laura Markham, tác giả của cuốn sách "Phụ huynh an lòng, anh chị em hòa thuận" cho biết.

Và việc cha mẹ ép trả phải nhường đồ chơi, chia sẻ đồ ăn cho bạn bè, người xung quanh khi trẻ không thích sẽ khiến các bé bị ức chế tâm lý. Không ít đứa nhỏ cảm thấy rằng mình chẳng có chút quyền quyết định nào, tất cả phụ thuộc vào mong muốn của bố mẹ. 

Không chỉ thế, sự áp đặt này còn có thể khiến trẻ hành động cực đoan. Ví dụ trẻ có 2 con búp bê rất xinh. Khi có bạn tới nhà, mẹ ra sức thuyết phục thậm chí ép buộc con cho bạn mượn 1 con búp bê để cùng chơi. Bé không muốn và đã phá hủy món đồ chứ không chịu chia sẻ. Lý do chỉ là trẻ muốn bảo vệ quyền sở hữu của mình. Không đánh giá hành vi đó là hỗn hay không, nhưng cha mẹ nên hiểu "cứng quá tất gãy", đừng đừng can thiệp quá nhiều và để trẻ tự quyết định.

3. Chờ thời gian và hướng dẫn hợp lý cho con trẻ

Thời điểm hợp lý là một yếu tố quan trọng trong việc dạy con cách sẻ chia, bao dung. Ví dụ, khi con đang bướng đừng cố gắng thuyết phục, ép buộc mà phản tác dụng. Cha mẹ cần tôn trọng con cái và nắm bắt sự nhạy cảm của từng giai đoạn, để từ đó đưa ra cách dạy thích hợp.

Và nếu con đã dần có những hành động chia sẻ, bao dung, cha mẹ hãy kịp thời động viên, cổ vũ thì hiệu quả sẽ càng tăng lên. Hãy khuyến khích trẻ tích cực thể hiện tình yêu thương và chia sẻ với những người trẻ yêu thương, những người có hoàn cảnh khó khăn, những người cần giúp đỡ.

Nguồn Sina

Đối với trẻ khái niệm chia sẻ rất trừu tượng mà trẻ không thể chạm vào hay nhìn thấy, vì vậy để giúp trẻ hình thành thói quen biết chia sẻ với những người xung quanh, cha mẹ nên giúp trẻ hiểu về tầm quan trọng của việc chia sẻ, cách chia sẻ với người khác như thế nào, cụ thể đối với trẻ chia sẻ ở đây là trẻ phải biết chia sẻ đồ chơi, đồ ăn với bạn ở trường và chia sẻ việc nhà với cha mẹ. Đây là cả một quá trình rèn luyện lâu dài và bắt đầu từ những hành động, những sự định hướng (đôi khi là rất nhỏ) của cha mẹ đối với trẻ.

Để giúp trẻ hiểu thế nào là chia sẻ với người khác, cha mẹ nên bắt đầu từ những câu chuyện hay ví dụ về sự chia sẻ cho nhau như thế nào của mọi người trong cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra cha mẹ cũng nên thường xuyên tạo cơ hội cho trẻ thể hiện sự chia sẻ của mình với mọi người như một số gợi ý sau đây:

1. Hướng dẫn trẻ làm từng việc nhỏ trong nhà

Mục đích: Giúp trẻ hiểu sự vất vả của cha mẹ và biết chia sẻ công việc nhà hàng ngày với cha mẹ.
Cách thức: Trẻ nên được hướng dẫn phụ giúp cha mẹ làm những công việc thường ngày, phù hợp với khả năng và tính cách của trẻ như dọn dẹp đồ chơi hay sách vở, quét nhà, lau bàn ghế, nhặt rau, trông em… Cha mẹ nên giao việc cho trẻ một cách khéo léo và hướng dẫn làm từng chút một, có như vậy trẻ mới cảm thấy đó là một công việc ý nghĩa và hoàn thành thật tốt, cha mẹ cũng cần lưu ý rằng phải mềm mỏng và kiên nhẫn, tránh áp đặt hay ra lệnh vì như thế trẻ chỉ cảm thấy khó chịu và phản kháng lại. Khi đó thì mọi nổ lực của cha mẹ có thể bị phản ứng ngược.

Bé tập chăm sóc hoa tại trường mầm non

2. Dạy trẻ chia sẻ đồ chơi, đồ ăn với bạn

Mục đích: Giúp trẻ bày tỏ thái độ nhường nhịn, chia sẻ với bạn bè

Cách thức: Khi trẻ muốn giành đồ chơi hay khó chịu khi phải nhường lại đồ chơi cho bạn khác, cha mẹ hãy giúp trẻ hiểu rằng thứ đồ chơi này không phải là sở thích của riêng bé. Hãy cho trẻ biết, cảm giác của người bạn khi bị trẻ từ chối không chia sẻ đồ chơi hay cảm giác của trẻ khi bạn không chia sẻ đồ chơi với mình như thế nào. Đồng thời, hãy giải thích cho trẻ hiểu san sẻ đồ chơi với bạn là một việc làm tốt , chẳng hạn như “Bạn A không cho con mượn xe, con có buồn không?”, “Vậy nếu đổi lại con cũng không cho bạn A mượn xe thì bạn A có buồn không?”, “Nếu con cho bạn A mượn đồ chơi thì lần sau A cũng sẽ cho con mượn lại đồ chơi của bạn ấy”. Khi trẻ hiểu được cảm giác bị từ chối trẻ sẽ thông cảm với bạn hơn, dễ dàng chơi chung cùng bạn bè một cách thân ái, hòa đồng. Cha mẹ cũng nên dạy cho trẻ cần nên xin phép khi muốn mượn đồ chơi, khi được sự đồng ý của bạn thì mới được lấy món đó chứ không tự tiện mà lấy chơi. Sau mỗi lần mượn thì trẻ phải nhớ cảm ơn và không được làm hư đồ chơi của bạn.

3. Khen thưởng, động viên trẻ khi biết chia sẻ với người khác
Mục đích: Khuyến khích trẻ thể hiện sự chia sẻ với người khác.
Cách thức: Khi thấy trẻ vừa có hành động tốt, chia sẻ với người khác, cha mẹ nên đưa ra những lời động viên, khen thưởng như “Con đã chia bánh cho bạn Trang phải không? Mẹ thấy bạn ấy cười, chắc bạn vui lắm đấy. Khi chia sẻ niềm vui với người khác con cũng cảm thấy vui đúng không nào?”. Từ những lời khen của cha mẹ trẻ sẻ biết là việc mình vừa làm là đúng và cha mẹ cảm thấy vui với việc mình vừa làm…

4. Cha mẹ nên làm gương cho trẻ

Mục đích: Giúp trẻ hiểu rõ thế nào là sự chia sẻ bằng cách quan sát những việc làm hàng ngày của cha mẹ là điều có ý nghĩa thiết thực nhất vì không có bài học nào tốt hơn bài học từ tấm gương cha mẹ và những người xung quanh.

Cách thức: Cách tốt nhất đối với trẻ để học về lòng yêu thương và sự chia sẻ là cho trẻ thấy mọi người chia sẻ với nhau như thế nào trong cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như cha mẹ có thể chia sẻ với trẻ về niềm vui của mình khi chia sẻ cái gì đó với ai  hoặc khi được người khác chia sẻ, cha mẹ hãy cho trẻ thấy lòng biết ơn của mình với người đó. Tuy nhiên, cha mẹ cũng giúp trẻ phân biệt rõ những gì nên và những gì không nên chia sẻ, ví dụ như khăn mặt, bàn chải đánh răng, lược chải đầu… là những thứ mà tốt nhất trẻ chỉ nên dùng một mình vì đây là những đồ dùng cá nhân, sẽ không tốt khi dùng chung. Những thứ trẻ có thể chia sẻ là đồ chơi, kẹo bánh, truyện.