Thường thì bạn sẽ nghe người ta nói họ ăn chay vì sức khỏe, vì lòng nhân đạo, vì để tìm sự thanh tịnh. Nhưng cũng có rất nhiều người ăn chay để bảo vệ môi trường. Tại sao các vấn đề môi trường và việc ăn nhiều thịt lại liên quan đến nhau?
Nhu Cầu Ăn Thịt Gây Áp Lực Lên Môi Trường
Số liệu ghi nhận năm 2007 cho thấy nhu cầu ăn thịt tăng lên đến 20% so với 2005 [theo cuốn “Vì sao động vật quan trọng: Án đấu tranh để bảo vệ động vật”]. Tính đến năm 2011 con số này đã nhảy lên 2011.
Bạn đang xem: ăn chay bảo vệ môi trường
Có rất nhiều người rất muốn bảo vệ môi trường nhưng họ không biết làm thế nào là tốt nhất. Thế nhưng có một biện pháp bảo vệ môi trường rất thú vị đó là ăn chay. Ăn chay vừa tốt cho sức khỏe, vừa giúp giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ đó góp phần bảo vệ môi trường.
Dựa trên những nghiên cứu khoa học và báo cáo của các tổ chức và viện nghiên cứu uy tín cho thấy nhu cầu ăn thịt là nguyên nhân chính gây hiệu ứng nhà kính, gây phá rừng, ô nhiễm và là tác nhân đẩy mạnh sự tuyệt chủng của nhiều loài.
Đặc biệt, trong những năm gần đây, các nhà hoạt động bảo vệ trái đất, bảo vệ động vật và môi sinh cho rằng một trong những thủ phạm chính gây nên sự biến đổi khí hậu là do ngành nông nghiệp chăn nuôi và sản xuất các sản phẩm liên quan đến động vật. Nhiều đề xuất về quản lý ngành chăn nuôi và sản xuất gia cầm được đưa ra cho chính phủ nhằm giảm thiểu lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Trong các đề xuất này đáng chú ý nhất là kêu gọi mọi người giảm ăn thịt [nhất là thịt bò] tiến đến ăn chay và chay thuần [khẩu phần ăn không có sản phẩm liên quan đến động vật như sữa bò, trứng gà…].
Dựa trên những nghiên cứu và những hiện tượng xảy ra, các nhà nghiên cứu cho rằng: “Ăn chay - một trong những giải pháp hữu hiệu để bảo vệ trái đất, bảo vệ môi trường?” Đây cũng một vấn đề đã được nhiều người quan tâm, và dạo gần đây được nhiều người Việt để ý. Những bài viết về đề tài này cũng được đăng trên nhiều website, đặc biệt là các website Phật giáo và thi thoảng trên các nhật báo.
Để hiểu chi tiết và cụ thể về vấn đề này, mời quý Phật tử cùng lắng nghe bài pháp thoại "Ăn chay góp phần bảo vệ môi trường" do Tâm Tịnh biên soạn:
Thanh Tâm
Kỹ nghệ chăn nuôi gia súc để lấy thịt thải ra lượng khí nhà kính lớn nhất, nhiều hơn tổng lượng khí thải của tất cả các ngành giao thông vận tải trên thế giới, bao gồm máy bay, xe lửa, xe hơi, xe máy... cụ thể là khí mê-tan và nitrrit oxit, là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu và chịu trách nhiệm cho hơn 80% nguyên nhân gây hâm nóng toàn cầu. Hành động thiết thực nào của chúng ta có thể giúp ngăn chặn tức thời biến đổi khí hậu và cứu vãn Địa Cầu?
Tình hình trái đất
Việc nóng lên toàn cầu không còn là vấn đề của mấy trăm năm sau, mấy chục năm sau mà là vấn đề cấp bách ngay bây giờ. Quan niệm bảo vệ môi trường cho con cháu chúng ta đã lỗi thời, hãy lo cho chính bạn đi. Thiên tai xảy ra mọi nơi, ngày càng nhiều, ngày càng dữ dội. Không cần nói nhiều, chúng ta có thể dễ dàng biết được chỉ trong vài năm gần đây thôi đã có biết bao người chết, bao nhiêu thành phố bị phá hủy. Thiên tai liên tiếp xảy ra không ngừng. Báo cáo của Tổ chức Nông Lương Liên Hiệp Quốc năm 2006 đã nêu cụ thể rằng kỹ nghệ chăn nuôi thải ra lượng khí nhà kính lớn nhất, nhiều hơn tổng lượng khí thải của tất cả các ngành giao thông vận tải trên thế giới, bao gồm máy bay, xe lửa, xe hơi, xe máy,... cụ thể là khí mê-tan và nitrrit oxit, là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu và chịu trách nhiệm cho hơn 80% nguyên nhân gây hâm nóng toàn cầu.
|
|
Sự lãng phí của ngành chăn nuôi
Chăn nuôi gia súc còn là nguyên nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm thực phẩm và nạn đói trên thế giới. Hầu hết số lượng ngũ cốc và đậu nành sản xuất hàng năm trên thế giới đang được sử dụng để nuôi nông súc. Trong khi có trên 1 tỷ người đang bị nạn đói và cứ mỗi 6 giây thì có 1 trẻ em chết vì suy dinh dưỡng, thì lại có tới 760 triệu tấn lúa gạo và đậu nành đang được dùng để nuôi gia súc lấy thịt. Phải mất tới hơn 13kg lương thực mới tạo ra được 1kg thịt. Ước tính 760 triệu tấn ngũ cốc này có thể trang trải được gấp 14 lần sự thiếu hụt thực phẩm trên toàn cầu.
Ngoài ra, ngành chăn nuôi còn gây lãng phí hầu hết nguồn nước, năng lượng, đất đai và tạo ra một gánh nặng vô cùng lớn cho môi sinh trên Địa Cầu. Hơn 2 tỷ tấn phân động vật được tạo ra từ khoảng năm 1990 đến nay, kéo theo 100 triệu tấn nitơ đang ẩn trong hệ thống nước sử dụng của chúng ta. Một khi nước bị nhiễm nitơ, phốt pho, thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ, sẽ tạo nên vấn đề vô cùng nghiêm trọng cho sức khỏe của các sinh vật sống trong nước, lẫn con người.
Tác dụng của việc ăn chay
|
|
Là một người dân bình thường làm sao chúng ta có thể làm các ống khói nhà máy ngưng thải khói, làm sao có thể giảm bớt xe trên đường? Lắp đặt năng lượng tái tạo hay phát minh công nghệ xanh mới đòi hỏi rất nhiều chi phí, công sức và thời gian. Do đó, ăn thuần chay là cách hữu hiệu nhất giúp ngưng ngay lập tức 80% hâm nóng toàn cầu và tiết kiệm hàng chục ngàn tỷ Mỹ kim phí tổn ngăn chặn biến đổi khí hậu. Mỗi 1kg thịt không ăn, chúng ta đã tiết kiệm được 36,4kg CO2. Ngành chăn nuôi phát triển nhiều như vậy cũng vì thói quen ăn thịt của con người. Nếu không có cầu thì cung cũng biến mất. Chúng ta sẽ không phải tốn 38% lương thực của chúng ta.
Ăn chay ở Việt Nam và những khó khăn để thực hiện
Tuy nhiều người đều biết rằng ăn chay không những tốt cho sức khỏe của con người mà còn có lợi cho môi sinh, góp phần làm giảm ngay lập tức 80% hâm nóng toàn cầu nhưng một số người vẫn còn ngần ngại trong việc chuyển sang thuần chay, vì những lý do sau:
Thứ nhất, một số người quan niệm rằng ăn chay sẽ gây thiếu chất và không cung cấp đủ năng lượng để làm việc. Khoa học đã chứng minh rằng quan niệm này hoàn toàn sai lầm. Lối sống thuần chay lành mạnh, bổ dưỡng với thực phẩm hoàn toàn từ thực vật luôn đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng và chất dinh dưỡng của con người.
Thứ hai, tuy thuần chay hiện đã rất phong phú về chất lượng, đa dạng về thể loại cùng với sự phát triển nhanh chóng của các nhà hàng thuần chay nhưng vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu ăn chay hiện đang gia tăng của thực khách.
Thứ ba, trào lưu ăn chay vì sức khỏe và môi trường dù rất phổ biến nhưng vẫn chưa “chinh phục” được một số người. Quan trọng nhất là họ không được cung cấp đủ thông tin, không được biết về lợi ích của lối dinh dưỡng thuần chay.
Thứ tư, các món ăn chay bổ dưỡng, lành mạnh, mới lạ cũng cần có thời gian để chinh phục khẩu vị của thực khách.
Thứ năm, mọi người đều giữ quan điểm, tôi làm mà biết bao người không làm thì có tác dụng gì. Rất nhiều người biết đi ngủ đúng giờ, tập thể dục mỗi ngày đều rất tốt cho sức khỏe, nhưng họ không làm. Ngay cả những điều đó là tốt cho chính bản thân họ. Vậy làm sao người ta phải từ bỏ những sở thích ăn uống của người ta vì sức khỏe và môi trường.
Thứ sáu, người dân chúng ta chưa quan tâm thích đáng tới vấn đề bảo vệ môi trường vì đất nước chúng ta hiện chưa phải gánh chịu những thiệt hại nghiêm trọng do thiên tai gây ra như một số nước trên thế giới, nên ai cũng nghĩ rằng chuyện băng tan là ở tận Bắc Cực, thay đổi khí hậu vẫn còn rất lâu mới đáng quan tâm.
Hiện vẫn chưa quá muộn để đảo ngược tình trạng hâm nóng toàn cầu nếu chúng ta chuyển sang thuần chay ngay hôm nay. Xin hãy ăn thuần chay vì sức khỏe và sự sống của chính bạn, của gia đình bạn, của thế hệ tương lai cũng như của Mẹ Địa Cầu từ ái hầu hưởng trào lưu Ăn Chay, Sống Xanh Để Cứu Địa Cầu!
Cường Thành
ĂN CHAY ĐỂ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Có rất nhiều người rất muốn bảo vệ môi trường, nhưng họ không biết làm thế nào là tốt nhất. Vì với người dân thì kêu gọi nhà máy ngừng thải khí nhà kính là không thể, mà cũng không thể làm cho xe trên đường ngừng chạy. Với nhiều người thì đi xe buýt hay xe đạp là rất khó vì lý do khoảng cách và công việc. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể làm gì đó thật thiết thực để bảo vệ hành tinh này. Trước hết chúng ta hãy xem tình hình cấp bách của Trái Đất chúng ta.
Tình hình Trái Đất
Việc nóng lên toàn cầu không còn là vấn đề của mấy trăm năm sau, mấy chục năm sau mà là vấn đề cấp bách ngay bây giờ. Quan niệm bảo vệ môi trường cho con cháu chúng ta đã lỗi thời, hãy lo cho chính bạn đi. Thiên tai xảy ra mọi nơi, ngày càng nhiều, ngày càng dữ dội. Không cần nói nhiều, chúng ta có thể dễ dàng biết được chỉ trong vài năm gần đây thôi đã có biết bao người chết, bao nhiêu thành phố bị phá hủy. Thiên tai liên tiếp xảy ra không ngừng. Theo dự đoán của các nhà khoa học thì với tốc độ băng ở Bắc cực tan chảy nhanh chóng như hiện nay thì tới mùa hè năm 2012 sẽ không còn băng ở Bắc cực nữa. Nguyên nhân do khí CO2 làm nóng lên toàn cầu. 19% khí được thải ra từ ống khói nhà máy, 15,5% do khói xe hơi, tàu thủy, máy bay. 18% là do ngành sản xuất chăn nuôi. Ngành chăn nuôi thải ra nhiều khí CO2 hơn so với tất cả khói xe, tàu, máy bay trên toàn thế giới này thải ra.
Tác hại và sự lãng phí của ngành chăn nuôi
Ngành chăn nuôi lãng phí nhiều nước nhất, thải ra khí nhà kính gần nhiếu nhất, ô nhiễm nhất, kém hiệu quả nhất. Để sản xuất 1kg thịt, cần phải tiêu hao 10kg thực phẩm, 15000 lít nước. Để có 1 lít sữa, cần 990 lít nước. Năng lượng để sản xuất 1kg thịt có thể cho 1 bóng đèn 100kW cháy trong 3 tuần. Sản xuất 1kg thịt sẽ thảy ra 36,4kg CO2 bằng khí thải ra của 1 xe hơi chạy 155km. Mà trên thế giới có gần 20 tỉ gia súc. 38% lương thực trên thế giới không phải cho người ăn mà cho gia súc ăn. Mỗi ngày có 25.000 người chết vì đói, và tình trạng này sẽ còn nhiều hơn nữa nếu thiên tai cứ xảy ra liên tục. Vậy mà chúng ta phải chia 38% lương thực của chúng ta cho gia súc ăn. 30% diện tích đất là cho gia súc. 33% ruộng đất dùng để sản xuất lương thực cho gia súc. Con người phải chia nguồn lương thực, nguồn nước, đất đai cho gia súc trong khi gần 1 tỉ người trên thế giới sống trong cảnh nghèo đói, không đủ nước sạch sinh hoạt. Để có thêm nhiều diện tích chăn nuôi, con người đốt rừng, mở thêm nông trại. 18% khí nhà kính là do đốt rừng. 20% nông trại trên thế giới bị thoái hóa, không thể trồng trọt được nữa. Khi diện tích rừng bị thu hẹp dẫn đến rất rất nhiều vấn đề nghiêm trọng khác nữa như phá hủy sinh thái, lũ lụt, hạn hán, nhiều động vật bị tuyệt chủng, xói mòn, …
Tại sao ăn thịt không tốt cho sức khỏe
Thịt mang tính axit, khi được hấp thụ vào cơ thể làm cơ thể mang tính axit. Để trung hòa tính axit của thịt, cơ thể lấy canxi trong xương dẫn đến bệnh loãng xương. Môi trường axit còn là môi trường sinh sống của tế bào ung thư. Hấp thụ nhiều thịt làm tăng cholesterol, dư thừa năng lượng dẫn đến bệnh tim mạch, béo phì. Theo điều tra trên thế giới thì những quốc gia có người bị bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư, béo phì nhiều nhất là những nước châu Âu và châu Mỹ. Những nước lấy thịt và sữa làm nguồn thực phẩm chủ yếu. Ở Trung Quốc, ngày trước người dân còn nghèo nên người dân lấy rau và ngũ cốc làm thức ăn chủ yếu, thức ăn thịt ít. Kinh tế ngày càng phát triển, người dân ăn thịt nhiều hơn. Theo số liệu thì sức khỏe của người Trung Quốc không những không tăng lên mà tỉ lệ các bệnh như tiểu đường, ung thư, béo phì, tim mạch,… tăng lên nhanh chóng. Cũng do ăn thịt mà con người phải chết do ăn phải gà, vịt bị cúm, heo tai xanh, bò điên,… Còn nhiều, nhiều lắm những tác hại của thịt. Xét về nhân đạo thì con người nuôi dưỡng những con thú trong chuồng rồi giết đi để ăn thịt. Những con vật cũng là một sinh vật như chúng ta. Việc nuôi dưỡng cho lớn rồi giết thịt có khác gì bà phù thủy trong truyện dỗ béo con nít rồi ăn thịt. Con người chúng ta, ngay cả chính bạn có khác gì những kẻ ăn thịt độc ác, tàn nhẫn.
Tác dụng của việc ăn chay
Ăn chay có lợi gì? Trong những cách bảo vệ môi trường thì ăn chay là phương pháp đứng đầu. Là một người dân bình thường làm sao có thể làm các ống khói nhà máy ngưng thải khói, làm sao có thể giảm bớt xe trên đường. Việc ăn chay ngoài việc bảo vệ sức khỏe chính bản thân người ăn chay. Nó còn là cách tốt nhất mà một người có thể làm ngay để bảo vệ môi trường sống. Ăn chay tức là không còn ăn thịt. Mỗi 1kg thịt không ăn, chúng ta đã tiết kiệm được 36,4kg CO2. Ngành chăn nuôi phát triển nhiều như vậy cũng vì lòng tham ăn thịt của con người. Nếu không có cầu thì cung cũng biến mất. Chúng ta sẽ không phải tốn 38% lương thực của chúng ta. Đất đai trên thế giới có đủ để nuôi sống tất cả người trên thế giới nếu không có ngành chăn nuôi. Hãy ăn chay vì sức khỏe của bạn, gia đình bạn, tương lai con bạn, sự sống của bạn, cho hệ sinh thái, cho nguồn nước bạn đang dùng, cho bầu không khí bạn đang thở, cho mẹ Trái Đất thân yêu của chúng ta.
Việc ăn chay ở Việt Nam có những vấn đề khó khăn nào?
Rất khó!
Thứ nhất, rất nhiều người hiểu lầm rằng ăn chay là thiếu chất, là không đủ năng lượng làm việc. Điều này thật sai lầm. Khoa học chứng minh rằng nguồn dinh dưỡng thực vật không những không thua thịt về năng lượng, dinh dưỡng mà còn tốt hơn rất nhiều cho sức khỏe. Vì nhiều người ăn chay ở VN ăn không đúng cách, chỉ ăn một vài loại thức ăn trong thời gian dài dẫn đến thiếu chất. Từ đó mà sức khỏe không tốt. Nếu chúng ta biết kết hợp hợp lý nhiều loại rau quả và ăn uống đầy đủ thì còn tốt hơn rất rất nhiều so với thịt.
Thứ hai, có nhiều thức ăn chay chế biến sẵn. Và để làm cho thức ăn chay ngon như thức ăn mặn, người ta thường để nhiều bột ngọt và dầu mỡ hơn. Điều này làm chúng ta không có thiện cảm tốt với thức ăn chay.
Thứ ba, đa số người dân chúng ta đều ăn thịt. Ra ngoài đường, rất nhiều nơi bán thức ăn. Nhưng số lượng tiệm bán đồ chay rất ít. Nguồn nguyên liệu để chế biến món chay và các món ăn cũng không phong phú và nhiều như thịt cá.
Thứ tư, dù nói thế nào đi nữa thì mùi vị của thịt cá vẫn ngon hơn. Ngoài ra, để chế biến món chay ngon như món mặn, chúng ta phải tốn nhiều công sức hơn.
Thứ năm, ai cũng nghĩ, tôi làm mà biết bao người không làm thì có tác dụng gì. Rất nhiều người biết đi ngủ đúng giờ, tập thể dục mỗi ngày đều rất tốt cho sức khỏe, nhưng họ không làm. Ngay cả những điều đó là tốt cho chính bản thân họ mà họ còn không làm. Thì làm sao người ta phải từ bỏ những sở thích ăn uống của người ta vì sức khỏe và môi trường.
Thứ sáu, xã hội chúng ta rất may mắn là rất yên bình, thiên tai cũng không quá nghiêm trọng như các nước khác nên mọi người vẫn rất không quan tâm tới vấn đề này. Ai cũng nghĩ rằng chuyện băng tan là ở tận Bắc cực, thay đổi khí hậu vẫn còn rất lâu mới đáng quan tâm.
Làm sao để thay đổi?
Khi đọc xong bài viết này, chúng ta đã có một số hiểu biết về tác dụng của việc ăn chay. Chúng ta cần tìm thêm nhiều tài liệu về môi trường, tác hại của thịt và lợi ích của việc ăn chay để làm tăng niềm tin trong bản thân chúng ta, để đủ lý lẽ và nghị lực cho việc ăn chay. Chúng ta có thói quen ăn thịt từ lâu rồi nên việc thay đổi là rất khó ngay cả khi chúng ta đã có đủ niềm tin và lý lẽ để ăn chay. Chúng ta hãy tập từ từ. Một năm ăn một tháng, một tuần ăn một ngày, mỗi ngày ăn một buổi. Chỉ hạn chế ăn thịt thôi là chúng ta cũng đã giúp ích rất nhiều rồi. Chúng ta cứ ăn và cảm nhận từ từ sức khỏe của chúng ta tốt hơn sau mỗi lần ăn chay và làm tăng niềm tin vào việc ăn chay. Cũng cần lưu ý là tìm hiểu kỹ về dinh dưỡng và ăn đầy đủ. Vì nếu ăn không đủ chất, sức khỏe mệt mỏi sẽ làm mất niềm tin nơi người ăn và những người xung quanh nữa. Khi chúng ta ăn chay mà ít bị bệnh, hiền hòa hơn, luôn khỏe mạnh thì mọi người cũng sẽ theo. Đó là cách tuyên truyền tốt nhất cho mọi người.
Chúng ta cần sức mạnh của nhiều người. Cần tuyên truyền hằng ngày cho người dân. Việc tuyên truyền thường xuyên mới có thể ảnh hưởng đến nhận thức của mọi người. Nếu chỉ tổ chức tuyên truyền trong vài buổi hay vài lần thì không có tác dụng mấy. Nếu có sự giúp sức của nhà nước hay của những tổ chức lớn thì tốt hơn. Việc này cần một thời gian rất dài. Nhưng Trái Đất không thể đợi lâu được. Chúng ta cần kiên trì hành động và phải làm gương thì mới có thể ảnh hưởng được nhiều người. Chúng ta muốn sống, chúng ta muốn giàu có, chúng ta muốn sống yên bình lúc tuổi già. Nhưng nếu nước biển dâng lên không còn nơi sinh sống, xã hội bạo loạn thì làm sao thực hiện ước mơ được. Hãy hành động vì ước mơ của chúng ta!
Phan Bình Phương[Nguồn: Báo Giáo dục và Thời đại. Cơ quan chủ quản: Bộ Giáo dục và Đào tạo.]
Page 2
ĂN CHAY ĐỂ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Có rất nhiều người rất muốn bảo vệ môi trường, nhưng họ không biết làm thế nào là tốt nhất. Vì với người dân thì kêu gọi nhà máy ngừng thải khí nhà kính là không thể, mà cũng không thể làm cho xe trên đường ngừng chạy. Với nhiều người thì đi xe buýt hay xe đạp là rất khó vì lý do khoảng cách và công việc. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể làm gì đó thật thiết thực để bảo vệ hành tinh này. Trước hết chúng ta hãy xem tình hình cấp bách của Trái Đất chúng ta.
Tình hình Trái Đất
Việc nóng lên toàn cầu không còn là vấn đề của mấy trăm năm sau, mấy chục năm sau mà là vấn đề cấp bách ngay bây giờ. Quan niệm bảo vệ môi trường cho con cháu chúng ta đã lỗi thời, hãy lo cho chính bạn đi. Thiên tai xảy ra mọi nơi, ngày càng nhiều, ngày càng dữ dội. Không cần nói nhiều, chúng ta có thể dễ dàng biết được chỉ trong vài năm gần đây thôi đã có biết bao người chết, bao nhiêu thành phố bị phá hủy. Thiên tai liên tiếp xảy ra không ngừng. Theo dự đoán của các nhà khoa học thì với tốc độ băng ở Bắc cực tan chảy nhanh chóng như hiện nay thì tới mùa hè năm 2012 sẽ không còn băng ở Bắc cực nữa. Nguyên nhân do khí CO2 làm nóng lên toàn cầu. 19% khí được thải ra từ ống khói nhà máy, 15,5% do khói xe hơi, tàu thủy, máy bay. 18% là do ngành sản xuất chăn nuôi. Ngành chăn nuôi thải ra nhiều khí CO2 hơn so với tất cả khói xe, tàu, máy bay trên toàn thế giới này thải ra.
Tác hại và sự lãng phí của ngành chăn nuôi
Ngành chăn nuôi lãng phí nhiều nước nhất, thải ra khí nhà kính gần nhiếu nhất, ô nhiễm nhất, kém hiệu quả nhất. Để sản xuất 1kg thịt, cần phải tiêu hao 10kg thực phẩm, 15000 lít nước. Để có 1 lít sữa, cần 990 lít nước. Năng lượng để sản xuất 1kg thịt có thể cho 1 bóng đèn 100kW cháy trong 3 tuần. Sản xuất 1kg thịt sẽ thảy ra 36,4kg CO2 bằng khí thải ra của 1 xe hơi chạy 155km. Mà trên thế giới có gần 20 tỉ gia súc. 38% lương thực trên thế giới không phải cho người ăn mà cho gia súc ăn. Mỗi ngày có 25.000 người chết vì đói, và tình trạng này sẽ còn nhiều hơn nữa nếu thiên tai cứ xảy ra liên tục. Vậy mà chúng ta phải chia 38% lương thực của chúng ta cho gia súc ăn. 30% diện tích đất là cho gia súc. 33% ruộng đất dùng để sản xuất lương thực cho gia súc. Con người phải chia nguồn lương thực, nguồn nước, đất đai cho gia súc trong khi gần 1 tỉ người trên thế giới sống trong cảnh nghèo đói, không đủ nước sạch sinh hoạt. Để có thêm nhiều diện tích chăn nuôi, con người đốt rừng, mở thêm nông trại. 18% khí nhà kính là do đốt rừng. 20% nông trại trên thế giới bị thoái hóa, không thể trồng trọt được nữa. Khi diện tích rừng bị thu hẹp dẫn đến rất rất nhiều vấn đề nghiêm trọng khác nữa như phá hủy sinh thái, lũ lụt, hạn hán, nhiều động vật bị tuyệt chủng, xói mòn, …
Tại sao ăn thịt không tốt cho sức khỏe
Thịt mang tính axit, khi được hấp thụ vào cơ thể làm cơ thể mang tính axit. Để trung hòa tính axit của thịt, cơ thể lấy canxi trong xương dẫn đến bệnh loãng xương. Môi trường axit còn là môi trường sinh sống của tế bào ung thư. Hấp thụ nhiều thịt làm tăng cholesterol, dư thừa năng lượng dẫn đến bệnh tim mạch, béo phì. Theo điều tra trên thế giới thì những quốc gia có người bị bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư, béo phì nhiều nhất là những nước châu Âu và châu Mỹ. Những nước lấy thịt và sữa làm nguồn thực phẩm chủ yếu. Ở Trung Quốc, ngày trước người dân còn nghèo nên người dân lấy rau và ngũ cốc làm thức ăn chủ yếu, thức ăn thịt ít. Kinh tế ngày càng phát triển, người dân ăn thịt nhiều hơn. Theo số liệu thì sức khỏe của người Trung Quốc không những không tăng lên mà tỉ lệ các bệnh như tiểu đường, ung thư, béo phì, tim mạch,… tăng lên nhanh chóng. Cũng do ăn thịt mà con người phải chết do ăn phải gà, vịt bị cúm, heo tai xanh, bò điên,… Còn nhiều, nhiều lắm những tác hại của thịt. Xét về nhân đạo thì con người nuôi dưỡng những con thú trong chuồng rồi giết đi để ăn thịt. Những con vật cũng là một sinh vật như chúng ta. Việc nuôi dưỡng cho lớn rồi giết thịt có khác gì bà phù thủy trong truyện dỗ béo con nít rồi ăn thịt. Con người chúng ta, ngay cả chính bạn có khác gì những kẻ ăn thịt độc ác, tàn nhẫn.
Tác dụng của việc ăn chay
Ăn chay có lợi gì? Trong những cách bảo vệ môi trường thì ăn chay là phương pháp đứng đầu. Là một người dân bình thường làm sao có thể làm các ống khói nhà máy ngưng thải khói, làm sao có thể giảm bớt xe trên đường. Việc ăn chay ngoài việc bảo vệ sức khỏe chính bản thân người ăn chay. Nó còn là cách tốt nhất mà một người có thể làm ngay để bảo vệ môi trường sống. Ăn chay tức là không còn ăn thịt. Mỗi 1kg thịt không ăn, chúng ta đã tiết kiệm được 36,4kg CO2. Ngành chăn nuôi phát triển nhiều như vậy cũng vì lòng tham ăn thịt của con người. Nếu không có cầu thì cung cũng biến mất. Chúng ta sẽ không phải tốn 38% lương thực của chúng ta. Đất đai trên thế giới có đủ để nuôi sống tất cả người trên thế giới nếu không có ngành chăn nuôi. Hãy ăn chay vì sức khỏe của bạn, gia đình bạn, tương lai con bạn, sự sống của bạn, cho hệ sinh thái, cho nguồn nước bạn đang dùng, cho bầu không khí bạn đang thở, cho mẹ Trái Đất thân yêu của chúng ta.
Việc ăn chay ở Việt Nam có những vấn đề khó khăn nào?
Rất khó!
Thứ nhất, rất nhiều người hiểu lầm rằng ăn chay là thiếu chất, là không đủ năng lượng làm việc. Điều này thật sai lầm. Khoa học chứng minh rằng nguồn dinh dưỡng thực vật không những không thua thịt về năng lượng, dinh dưỡng mà còn tốt hơn rất nhiều cho sức khỏe. Vì nhiều người ăn chay ở VN ăn không đúng cách, chỉ ăn một vài loại thức ăn trong thời gian dài dẫn đến thiếu chất. Từ đó mà sức khỏe không tốt. Nếu chúng ta biết kết hợp hợp lý nhiều loại rau quả và ăn uống đầy đủ thì còn tốt hơn rất rất nhiều so với thịt.
Thứ hai, có nhiều thức ăn chay chế biến sẵn. Và để làm cho thức ăn chay ngon như thức ăn mặn, người ta thường để nhiều bột ngọt và dầu mỡ hơn. Điều này làm chúng ta không có thiện cảm tốt với thức ăn chay.
Thứ ba, đa số người dân chúng ta đều ăn thịt. Ra ngoài đường, rất nhiều nơi bán thức ăn. Nhưng số lượng tiệm bán đồ chay rất ít. Nguồn nguyên liệu để chế biến món chay và các món ăn cũng không phong phú và nhiều như thịt cá.
Thứ tư, dù nói thế nào đi nữa thì mùi vị của thịt cá vẫn ngon hơn. Ngoài ra, để chế biến món chay ngon như món mặn, chúng ta phải tốn nhiều công sức hơn.
Thứ năm, ai cũng nghĩ, tôi làm mà biết bao người không làm thì có tác dụng gì. Rất nhiều người biết đi ngủ đúng giờ, tập thể dục mỗi ngày đều rất tốt cho sức khỏe, nhưng họ không làm. Ngay cả những điều đó là tốt cho chính bản thân họ mà họ còn không làm. Thì làm sao người ta phải từ bỏ những sở thích ăn uống của người ta vì sức khỏe và môi trường.
Thứ sáu, xã hội chúng ta rất may mắn là rất yên bình, thiên tai cũng không quá nghiêm trọng như các nước khác nên mọi người vẫn rất không quan tâm tới vấn đề này. Ai cũng nghĩ rằng chuyện băng tan là ở tận Bắc cực, thay đổi khí hậu vẫn còn rất lâu mới đáng quan tâm.
Làm sao để thay đổi?
Khi đọc xong bài viết này, chúng ta đã có một số hiểu biết về tác dụng của việc ăn chay. Chúng ta cần tìm thêm nhiều tài liệu về môi trường, tác hại của thịt và lợi ích của việc ăn chay để làm tăng niềm tin trong bản thân chúng ta, để đủ lý lẽ và nghị lực cho việc ăn chay. Chúng ta có thói quen ăn thịt từ lâu rồi nên việc thay đổi là rất khó ngay cả khi chúng ta đã có đủ niềm tin và lý lẽ để ăn chay. Chúng ta hãy tập từ từ. Một năm ăn một tháng, một tuần ăn một ngày, mỗi ngày ăn một buổi. Chỉ hạn chế ăn thịt thôi là chúng ta cũng đã giúp ích rất nhiều rồi. Chúng ta cứ ăn và cảm nhận từ từ sức khỏe của chúng ta tốt hơn sau mỗi lần ăn chay và làm tăng niềm tin vào việc ăn chay. Cũng cần lưu ý là tìm hiểu kỹ về dinh dưỡng và ăn đầy đủ. Vì nếu ăn không đủ chất, sức khỏe mệt mỏi sẽ làm mất niềm tin nơi người ăn và những người xung quanh nữa. Khi chúng ta ăn chay mà ít bị bệnh, hiền hòa hơn, luôn khỏe mạnh thì mọi người cũng sẽ theo. Đó là cách tuyên truyền tốt nhất cho mọi người.
Chúng ta cần sức mạnh của nhiều người. Cần tuyên truyền hằng ngày cho người dân. Việc tuyên truyền thường xuyên mới có thể ảnh hưởng đến nhận thức của mọi người. Nếu chỉ tổ chức tuyên truyền trong vài buổi hay vài lần thì không có tác dụng mấy. Nếu có sự giúp sức của nhà nước hay của những tổ chức lớn thì tốt hơn. Việc này cần một thời gian rất dài. Nhưng Trái Đất không thể đợi lâu được. Chúng ta cần kiên trì hành động và phải làm gương thì mới có thể ảnh hưởng được nhiều người. Chúng ta muốn sống, chúng ta muốn giàu có, chúng ta muốn sống yên bình lúc tuổi già. Nhưng nếu nước biển dâng lên không còn nơi sinh sống, xã hội bạo loạn thì làm sao thực hiện ước mơ được. Hãy hành động vì ước mơ của chúng ta!
Phan Bình Phương[Nguồn: Báo Giáo dục và Thời đại. Cơ quan chủ quản: Bộ Giáo dục và Đào tạo.]
Page 3
ĂN CHAY ĐỂ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Có rất nhiều người rất muốn bảo vệ môi trường, nhưng họ không biết làm thế nào là tốt nhất. Vì với người dân thì kêu gọi nhà máy ngừng thải khí nhà kính là không thể, mà cũng không thể làm cho xe trên đường ngừng chạy. Với nhiều người thì đi xe buýt hay xe đạp là rất khó vì lý do khoảng cách và công việc. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể làm gì đó thật thiết thực để bảo vệ hành tinh này. Trước hết chúng ta hãy xem tình hình cấp bách của Trái Đất chúng ta.
Tình hình Trái Đất
Việc nóng lên toàn cầu không còn là vấn đề của mấy trăm năm sau, mấy chục năm sau mà là vấn đề cấp bách ngay bây giờ. Quan niệm bảo vệ môi trường cho con cháu chúng ta đã lỗi thời, hãy lo cho chính bạn đi. Thiên tai xảy ra mọi nơi, ngày càng nhiều, ngày càng dữ dội. Không cần nói nhiều, chúng ta có thể dễ dàng biết được chỉ trong vài năm gần đây thôi đã có biết bao người chết, bao nhiêu thành phố bị phá hủy. Thiên tai liên tiếp xảy ra không ngừng. Theo dự đoán của các nhà khoa học thì với tốc độ băng ở Bắc cực tan chảy nhanh chóng như hiện nay thì tới mùa hè năm 2012 sẽ không còn băng ở Bắc cực nữa. Nguyên nhân do khí CO2 làm nóng lên toàn cầu. 19% khí được thải ra từ ống khói nhà máy, 15,5% do khói xe hơi, tàu thủy, máy bay. 18% là do ngành sản xuất chăn nuôi. Ngành chăn nuôi thải ra nhiều khí CO2 hơn so với tất cả khói xe, tàu, máy bay trên toàn thế giới này thải ra.
Tác hại và sự lãng phí của ngành chăn nuôi
Ngành chăn nuôi lãng phí nhiều nước nhất, thải ra khí nhà kính gần nhiếu nhất, ô nhiễm nhất, kém hiệu quả nhất. Để sản xuất 1kg thịt, cần phải tiêu hao 10kg thực phẩm, 15000 lít nước. Để có 1 lít sữa, cần 990 lít nước. Năng lượng để sản xuất 1kg thịt có thể cho 1 bóng đèn 100kW cháy trong 3 tuần. Sản xuất 1kg thịt sẽ thảy ra 36,4kg CO2 bằng khí thải ra của 1 xe hơi chạy 155km. Mà trên thế giới có gần 20 tỉ gia súc. 38% lương thực trên thế giới không phải cho người ăn mà cho gia súc ăn. Mỗi ngày có 25.000 người chết vì đói, và tình trạng này sẽ còn nhiều hơn nữa nếu thiên tai cứ xảy ra liên tục. Vậy mà chúng ta phải chia 38% lương thực của chúng ta cho gia súc ăn. 30% diện tích đất là cho gia súc. 33% ruộng đất dùng để sản xuất lương thực cho gia súc. Con người phải chia nguồn lương thực, nguồn nước, đất đai cho gia súc trong khi gần 1 tỉ người trên thế giới sống trong cảnh nghèo đói, không đủ nước sạch sinh hoạt. Để có thêm nhiều diện tích chăn nuôi, con người đốt rừng, mở thêm nông trại. 18% khí nhà kính là do đốt rừng. 20% nông trại trên thế giới bị thoái hóa, không thể trồng trọt được nữa. Khi diện tích rừng bị thu hẹp dẫn đến rất rất nhiều vấn đề nghiêm trọng khác nữa như phá hủy sinh thái, lũ lụt, hạn hán, nhiều động vật bị tuyệt chủng, xói mòn, …
Tại sao ăn thịt không tốt cho sức khỏe
Thịt mang tính axit, khi được hấp thụ vào cơ thể làm cơ thể mang tính axit. Để trung hòa tính axit của thịt, cơ thể lấy canxi trong xương dẫn đến bệnh loãng xương. Môi trường axit còn là môi trường sinh sống của tế bào ung thư. Hấp thụ nhiều thịt làm tăng cholesterol, dư thừa năng lượng dẫn đến bệnh tim mạch, béo phì. Theo điều tra trên thế giới thì những quốc gia có người bị bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư, béo phì nhiều nhất là những nước châu Âu và châu Mỹ. Những nước lấy thịt và sữa làm nguồn thực phẩm chủ yếu. Ở Trung Quốc, ngày trước người dân còn nghèo nên người dân lấy rau và ngũ cốc làm thức ăn chủ yếu, thức ăn thịt ít. Kinh tế ngày càng phát triển, người dân ăn thịt nhiều hơn. Theo số liệu thì sức khỏe của người Trung Quốc không những không tăng lên mà tỉ lệ các bệnh như tiểu đường, ung thư, béo phì, tim mạch,… tăng lên nhanh chóng. Cũng do ăn thịt mà con người phải chết do ăn phải gà, vịt bị cúm, heo tai xanh, bò điên,… Còn nhiều, nhiều lắm những tác hại của thịt. Xét về nhân đạo thì con người nuôi dưỡng những con thú trong chuồng rồi giết đi để ăn thịt. Những con vật cũng là một sinh vật như chúng ta. Việc nuôi dưỡng cho lớn rồi giết thịt có khác gì bà phù thủy trong truyện dỗ béo con nít rồi ăn thịt. Con người chúng ta, ngay cả chính bạn có khác gì những kẻ ăn thịt độc ác, tàn nhẫn.
Tác dụng của việc ăn chay
Ăn chay có lợi gì? Trong những cách bảo vệ môi trường thì ăn chay là phương pháp đứng đầu. Là một người dân bình thường làm sao có thể làm các ống khói nhà máy ngưng thải khói, làm sao có thể giảm bớt xe trên đường. Việc ăn chay ngoài việc bảo vệ sức khỏe chính bản thân người ăn chay. Nó còn là cách tốt nhất mà một người có thể làm ngay để bảo vệ môi trường sống. Ăn chay tức là không còn ăn thịt. Mỗi 1kg thịt không ăn, chúng ta đã tiết kiệm được 36,4kg CO2. Ngành chăn nuôi phát triển nhiều như vậy cũng vì lòng tham ăn thịt của con người. Nếu không có cầu thì cung cũng biến mất. Chúng ta sẽ không phải tốn 38% lương thực của chúng ta. Đất đai trên thế giới có đủ để nuôi sống tất cả người trên thế giới nếu không có ngành chăn nuôi. Hãy ăn chay vì sức khỏe của bạn, gia đình bạn, tương lai con bạn, sự sống của bạn, cho hệ sinh thái, cho nguồn nước bạn đang dùng, cho bầu không khí bạn đang thở, cho mẹ Trái Đất thân yêu của chúng ta.
Việc ăn chay ở Việt Nam có những vấn đề khó khăn nào?
Rất khó!
Thứ nhất, rất nhiều người hiểu lầm rằng ăn chay là thiếu chất, là không đủ năng lượng làm việc. Điều này thật sai lầm. Khoa học chứng minh rằng nguồn dinh dưỡng thực vật không những không thua thịt về năng lượng, dinh dưỡng mà còn tốt hơn rất nhiều cho sức khỏe. Vì nhiều người ăn chay ở VN ăn không đúng cách, chỉ ăn một vài loại thức ăn trong thời gian dài dẫn đến thiếu chất. Từ đó mà sức khỏe không tốt. Nếu chúng ta biết kết hợp hợp lý nhiều loại rau quả và ăn uống đầy đủ thì còn tốt hơn rất rất nhiều so với thịt.
Thứ hai, có nhiều thức ăn chay chế biến sẵn. Và để làm cho thức ăn chay ngon như thức ăn mặn, người ta thường để nhiều bột ngọt và dầu mỡ hơn. Điều này làm chúng ta không có thiện cảm tốt với thức ăn chay.
Thứ ba, đa số người dân chúng ta đều ăn thịt. Ra ngoài đường, rất nhiều nơi bán thức ăn. Nhưng số lượng tiệm bán đồ chay rất ít. Nguồn nguyên liệu để chế biến món chay và các món ăn cũng không phong phú và nhiều như thịt cá.
Thứ tư, dù nói thế nào đi nữa thì mùi vị của thịt cá vẫn ngon hơn. Ngoài ra, để chế biến món chay ngon như món mặn, chúng ta phải tốn nhiều công sức hơn.
Thứ năm, ai cũng nghĩ, tôi làm mà biết bao người không làm thì có tác dụng gì. Rất nhiều người biết đi ngủ đúng giờ, tập thể dục mỗi ngày đều rất tốt cho sức khỏe, nhưng họ không làm. Ngay cả những điều đó là tốt cho chính bản thân họ mà họ còn không làm. Thì làm sao người ta phải từ bỏ những sở thích ăn uống của người ta vì sức khỏe và môi trường.
Thứ sáu, xã hội chúng ta rất may mắn là rất yên bình, thiên tai cũng không quá nghiêm trọng như các nước khác nên mọi người vẫn rất không quan tâm tới vấn đề này. Ai cũng nghĩ rằng chuyện băng tan là ở tận Bắc cực, thay đổi khí hậu vẫn còn rất lâu mới đáng quan tâm.
Làm sao để thay đổi?
Khi đọc xong bài viết này, chúng ta đã có một số hiểu biết về tác dụng của việc ăn chay. Chúng ta cần tìm thêm nhiều tài liệu về môi trường, tác hại của thịt và lợi ích của việc ăn chay để làm tăng niềm tin trong bản thân chúng ta, để đủ lý lẽ và nghị lực cho việc ăn chay. Chúng ta có thói quen ăn thịt từ lâu rồi nên việc thay đổi là rất khó ngay cả khi chúng ta đã có đủ niềm tin và lý lẽ để ăn chay. Chúng ta hãy tập từ từ. Một năm ăn một tháng, một tuần ăn một ngày, mỗi ngày ăn một buổi. Chỉ hạn chế ăn thịt thôi là chúng ta cũng đã giúp ích rất nhiều rồi. Chúng ta cứ ăn và cảm nhận từ từ sức khỏe của chúng ta tốt hơn sau mỗi lần ăn chay và làm tăng niềm tin vào việc ăn chay. Cũng cần lưu ý là tìm hiểu kỹ về dinh dưỡng và ăn đầy đủ. Vì nếu ăn không đủ chất, sức khỏe mệt mỏi sẽ làm mất niềm tin nơi người ăn và những người xung quanh nữa. Khi chúng ta ăn chay mà ít bị bệnh, hiền hòa hơn, luôn khỏe mạnh thì mọi người cũng sẽ theo. Đó là cách tuyên truyền tốt nhất cho mọi người.
Chúng ta cần sức mạnh của nhiều người. Cần tuyên truyền hằng ngày cho người dân. Việc tuyên truyền thường xuyên mới có thể ảnh hưởng đến nhận thức của mọi người. Nếu chỉ tổ chức tuyên truyền trong vài buổi hay vài lần thì không có tác dụng mấy. Nếu có sự giúp sức của nhà nước hay của những tổ chức lớn thì tốt hơn. Việc này cần một thời gian rất dài. Nhưng Trái Đất không thể đợi lâu được. Chúng ta cần kiên trì hành động và phải làm gương thì mới có thể ảnh hưởng được nhiều người. Chúng ta muốn sống, chúng ta muốn giàu có, chúng ta muốn sống yên bình lúc tuổi già. Nhưng nếu nước biển dâng lên không còn nơi sinh sống, xã hội bạo loạn thì làm sao thực hiện ước mơ được. Hãy hành động vì ước mơ của chúng ta!
Phan Bình Phương[Nguồn: Báo Giáo dục và Thời đại. Cơ quan chủ quản: Bộ Giáo dục và Đào tạo.]
Page 4
ĂN CHAY ĐỂ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Có rất nhiều người rất muốn bảo vệ môi trường, nhưng họ không biết làm thế nào là tốt nhất. Vì với người dân thì kêu gọi nhà máy ngừng thải khí nhà kính là không thể, mà cũng không thể làm cho xe trên đường ngừng chạy. Với nhiều người thì đi xe buýt hay xe đạp là rất khó vì lý do khoảng cách và công việc. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể làm gì đó thật thiết thực để bảo vệ hành tinh này. Trước hết chúng ta hãy xem tình hình cấp bách của Trái Đất chúng ta.
Tình hình Trái Đất
Việc nóng lên toàn cầu không còn là vấn đề của mấy trăm năm sau, mấy chục năm sau mà là vấn đề cấp bách ngay bây giờ. Quan niệm bảo vệ môi trường cho con cháu chúng ta đã lỗi thời, hãy lo cho chính bạn đi. Thiên tai xảy ra mọi nơi, ngày càng nhiều, ngày càng dữ dội. Không cần nói nhiều, chúng ta có thể dễ dàng biết được chỉ trong vài năm gần đây thôi đã có biết bao người chết, bao nhiêu thành phố bị phá hủy. Thiên tai liên tiếp xảy ra không ngừng. Theo dự đoán của các nhà khoa học thì với tốc độ băng ở Bắc cực tan chảy nhanh chóng như hiện nay thì tới mùa hè năm 2012 sẽ không còn băng ở Bắc cực nữa. Nguyên nhân do khí CO2 làm nóng lên toàn cầu. 19% khí được thải ra từ ống khói nhà máy, 15,5% do khói xe hơi, tàu thủy, máy bay. 18% là do ngành sản xuất chăn nuôi. Ngành chăn nuôi thải ra nhiều khí CO2 hơn so với tất cả khói xe, tàu, máy bay trên toàn thế giới này thải ra.
Tác hại và sự lãng phí của ngành chăn nuôi
Ngành chăn nuôi lãng phí nhiều nước nhất, thải ra khí nhà kính gần nhiếu nhất, ô nhiễm nhất, kém hiệu quả nhất. Để sản xuất 1kg thịt, cần phải tiêu hao 10kg thực phẩm, 15000 lít nước. Để có 1 lít sữa, cần 990 lít nước. Năng lượng để sản xuất 1kg thịt có thể cho 1 bóng đèn 100kW cháy trong 3 tuần. Sản xuất 1kg thịt sẽ thảy ra 36,4kg CO2 bằng khí thải ra của 1 xe hơi chạy 155km. Mà trên thế giới có gần 20 tỉ gia súc. 38% lương thực trên thế giới không phải cho người ăn mà cho gia súc ăn. Mỗi ngày có 25.000 người chết vì đói, và tình trạng này sẽ còn nhiều hơn nữa nếu thiên tai cứ xảy ra liên tục. Vậy mà chúng ta phải chia 38% lương thực của chúng ta cho gia súc ăn. 30% diện tích đất là cho gia súc. 33% ruộng đất dùng để sản xuất lương thực cho gia súc. Con người phải chia nguồn lương thực, nguồn nước, đất đai cho gia súc trong khi gần 1 tỉ người trên thế giới sống trong cảnh nghèo đói, không đủ nước sạch sinh hoạt. Để có thêm nhiều diện tích chăn nuôi, con người đốt rừng, mở thêm nông trại. 18% khí nhà kính là do đốt rừng. 20% nông trại trên thế giới bị thoái hóa, không thể trồng trọt được nữa. Khi diện tích rừng bị thu hẹp dẫn đến rất rất nhiều vấn đề nghiêm trọng khác nữa như phá hủy sinh thái, lũ lụt, hạn hán, nhiều động vật bị tuyệt chủng, xói mòn, …
Tại sao ăn thịt không tốt cho sức khỏe
Thịt mang tính axit, khi được hấp thụ vào cơ thể làm cơ thể mang tính axit. Để trung hòa tính axit của thịt, cơ thể lấy canxi trong xương dẫn đến bệnh loãng xương. Môi trường axit còn là môi trường sinh sống của tế bào ung thư. Hấp thụ nhiều thịt làm tăng cholesterol, dư thừa năng lượng dẫn đến bệnh tim mạch, béo phì. Theo điều tra trên thế giới thì những quốc gia có người bị bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư, béo phì nhiều nhất là những nước châu Âu và châu Mỹ. Những nước lấy thịt và sữa làm nguồn thực phẩm chủ yếu. Ở Trung Quốc, ngày trước người dân còn nghèo nên người dân lấy rau và ngũ cốc làm thức ăn chủ yếu, thức ăn thịt ít. Kinh tế ngày càng phát triển, người dân ăn thịt nhiều hơn. Theo số liệu thì sức khỏe của người Trung Quốc không những không tăng lên mà tỉ lệ các bệnh như tiểu đường, ung thư, béo phì, tim mạch,… tăng lên nhanh chóng. Cũng do ăn thịt mà con người phải chết do ăn phải gà, vịt bị cúm, heo tai xanh, bò điên,… Còn nhiều, nhiều lắm những tác hại của thịt. Xét về nhân đạo thì con người nuôi dưỡng những con thú trong chuồng rồi giết đi để ăn thịt. Những con vật cũng là một sinh vật như chúng ta. Việc nuôi dưỡng cho lớn rồi giết thịt có khác gì bà phù thủy trong truyện dỗ béo con nít rồi ăn thịt. Con người chúng ta, ngay cả chính bạn có khác gì những kẻ ăn thịt độc ác, tàn nhẫn.
Tác dụng của việc ăn chay
Ăn chay có lợi gì? Trong những cách bảo vệ môi trường thì ăn chay là phương pháp đứng đầu. Là một người dân bình thường làm sao có thể làm các ống khói nhà máy ngưng thải khói, làm sao có thể giảm bớt xe trên đường. Việc ăn chay ngoài việc bảo vệ sức khỏe chính bản thân người ăn chay. Nó còn là cách tốt nhất mà một người có thể làm ngay để bảo vệ môi trường sống. Ăn chay tức là không còn ăn thịt. Mỗi 1kg thịt không ăn, chúng ta đã tiết kiệm được 36,4kg CO2. Ngành chăn nuôi phát triển nhiều như vậy cũng vì lòng tham ăn thịt của con người. Nếu không có cầu thì cung cũng biến mất. Chúng ta sẽ không phải tốn 38% lương thực của chúng ta. Đất đai trên thế giới có đủ để nuôi sống tất cả người trên thế giới nếu không có ngành chăn nuôi. Hãy ăn chay vì sức khỏe của bạn, gia đình bạn, tương lai con bạn, sự sống của bạn, cho hệ sinh thái, cho nguồn nước bạn đang dùng, cho bầu không khí bạn đang thở, cho mẹ Trái Đất thân yêu của chúng ta.
Việc ăn chay ở Việt Nam có những vấn đề khó khăn nào?
Rất khó!
Thứ nhất, rất nhiều người hiểu lầm rằng ăn chay là thiếu chất, là không đủ năng lượng làm việc. Điều này thật sai lầm. Khoa học chứng minh rằng nguồn dinh dưỡng thực vật không những không thua thịt về năng lượng, dinh dưỡng mà còn tốt hơn rất nhiều cho sức khỏe. Vì nhiều người ăn chay ở VN ăn không đúng cách, chỉ ăn một vài loại thức ăn trong thời gian dài dẫn đến thiếu chất. Từ đó mà sức khỏe không tốt. Nếu chúng ta biết kết hợp hợp lý nhiều loại rau quả và ăn uống đầy đủ thì còn tốt hơn rất rất nhiều so với thịt.
Thứ hai, có nhiều thức ăn chay chế biến sẵn. Và để làm cho thức ăn chay ngon như thức ăn mặn, người ta thường để nhiều bột ngọt và dầu mỡ hơn. Điều này làm chúng ta không có thiện cảm tốt với thức ăn chay.
Thứ ba, đa số người dân chúng ta đều ăn thịt. Ra ngoài đường, rất nhiều nơi bán thức ăn. Nhưng số lượng tiệm bán đồ chay rất ít. Nguồn nguyên liệu để chế biến món chay và các món ăn cũng không phong phú và nhiều như thịt cá.
Thứ tư, dù nói thế nào đi nữa thì mùi vị của thịt cá vẫn ngon hơn. Ngoài ra, để chế biến món chay ngon như món mặn, chúng ta phải tốn nhiều công sức hơn.
Thứ năm, ai cũng nghĩ, tôi làm mà biết bao người không làm thì có tác dụng gì. Rất nhiều người biết đi ngủ đúng giờ, tập thể dục mỗi ngày đều rất tốt cho sức khỏe, nhưng họ không làm. Ngay cả những điều đó là tốt cho chính bản thân họ mà họ còn không làm. Thì làm sao người ta phải từ bỏ những sở thích ăn uống của người ta vì sức khỏe và môi trường.
Thứ sáu, xã hội chúng ta rất may mắn là rất yên bình, thiên tai cũng không quá nghiêm trọng như các nước khác nên mọi người vẫn rất không quan tâm tới vấn đề này. Ai cũng nghĩ rằng chuyện băng tan là ở tận Bắc cực, thay đổi khí hậu vẫn còn rất lâu mới đáng quan tâm.
Làm sao để thay đổi?
Khi đọc xong bài viết này, chúng ta đã có một số hiểu biết về tác dụng của việc ăn chay. Chúng ta cần tìm thêm nhiều tài liệu về môi trường, tác hại của thịt và lợi ích của việc ăn chay để làm tăng niềm tin trong bản thân chúng ta, để đủ lý lẽ và nghị lực cho việc ăn chay. Chúng ta có thói quen ăn thịt từ lâu rồi nên việc thay đổi là rất khó ngay cả khi chúng ta đã có đủ niềm tin và lý lẽ để ăn chay. Chúng ta hãy tập từ từ. Một năm ăn một tháng, một tuần ăn một ngày, mỗi ngày ăn một buổi. Chỉ hạn chế ăn thịt thôi là chúng ta cũng đã giúp ích rất nhiều rồi. Chúng ta cứ ăn và cảm nhận từ từ sức khỏe của chúng ta tốt hơn sau mỗi lần ăn chay và làm tăng niềm tin vào việc ăn chay. Cũng cần lưu ý là tìm hiểu kỹ về dinh dưỡng và ăn đầy đủ. Vì nếu ăn không đủ chất, sức khỏe mệt mỏi sẽ làm mất niềm tin nơi người ăn và những người xung quanh nữa. Khi chúng ta ăn chay mà ít bị bệnh, hiền hòa hơn, luôn khỏe mạnh thì mọi người cũng sẽ theo. Đó là cách tuyên truyền tốt nhất cho mọi người.
Chúng ta cần sức mạnh của nhiều người. Cần tuyên truyền hằng ngày cho người dân. Việc tuyên truyền thường xuyên mới có thể ảnh hưởng đến nhận thức của mọi người. Nếu chỉ tổ chức tuyên truyền trong vài buổi hay vài lần thì không có tác dụng mấy. Nếu có sự giúp sức của nhà nước hay của những tổ chức lớn thì tốt hơn. Việc này cần một thời gian rất dài. Nhưng Trái Đất không thể đợi lâu được. Chúng ta cần kiên trì hành động và phải làm gương thì mới có thể ảnh hưởng được nhiều người. Chúng ta muốn sống, chúng ta muốn giàu có, chúng ta muốn sống yên bình lúc tuổi già. Nhưng nếu nước biển dâng lên không còn nơi sinh sống, xã hội bạo loạn thì làm sao thực hiện ước mơ được. Hãy hành động vì ước mơ của chúng ta!
Phan Bình Phương[Nguồn: Báo Giáo dục và Thời đại. Cơ quan chủ quản: Bộ Giáo dục và Đào tạo.]