Tại sao đàn ông có cục ở cổ
Bàng hoàng vì mắc bệnh của… phụ nữ Show Thấy đầu vú có dấu hiệu tụt vào trong, một bên ngực lại sờ thấy cục nhỏ nhưng không đau, ông N.Đ.T (50 tuổi, ở Hà Nam) đinh ninh là do tuổi tác, đầu vú “teo dần, tụt ngược”. Vợ ông nói thử đi khám kiểm tra xem có bị ung thư vú không, vì bà đọc thấy dấu hiệu ung thư vú ở nữ là như thế. Ông T cười to, bảo vợ mình “vớ vẩn”, “bệnh đàn bà sao mắc được”. “Thật ra, tôi vẫn luôn nghĩ đàn ông chỉ dễ mắc ung thư gan, phổi, đường tiêu hóa, tiền liệt tuyến… chứ ai nghĩ được là đàn ông mắc ung thư vú”, ông T nói. Nghĩ thế, nhưng thấy cục nhỏ ở ngực có cảm giác lớn dần lên, ông T đi khám và bàng hoàng khi bác sĩ cho biết kết quả ông bị ung thư vú. GS.TS Nguyễn Viết Tiến - Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay, ung thư vú là loại ung thư rất thường gặp ở phụ nữ, cứ 10 người mắc ung thư mới thì có một ca ung thư vú. Ung thư vú cũng chiếm tới 1/4 số ca mắc ung thư các loại ở phụ nữ. Đặc biệt, GS.TS Nguyễn Viết Tiến cho rằng không chỉ phụ nữ mà nam giới cũng có nguy cơ bị ung thư vú, dù tỉ lệ thấp hơn nhiều (1% trong số các ca ung thư vú chung). Do không nghĩ nam cũng bị ung thư vú nên khi nam giới đến bệnh viện thì bệnh thường đã ở giai đoạn muộn, đã có biểu hiện lâm sàng. Tại Bệnh viện Ung bướu (TPHCM), mỗi năm bệnh viện này ghi nhận từ 4-7 trường hợp ung thư vú ở nam giới. Một nghiên cứu gần đây nhất cũng tại bệnh viện này cho thấy, chỉ hơn 5 năm, có 27 bệnh nhân nam bị ung thư vú được chẩn đoán xác định. Điều đáng lưu ý là 57% nam giới phát hiện bị ung thư vú khi đã ở giai đoạn muộn (giai đoạn 3, 4). BS Nguyễn Thế Võ - Viện Y học ứng dụng Việt Nam chia sẻ thông tin, báo cáo của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho thấy, trong năm 2017, hơn 2.400 ca ung thư vú nam mới sẽ được chẩn đoán và dự đoán có khoảng 460 người đàn ông ở nước này sẽ chết vì ung thư vú. Con số khá nhỏ bé khi so sánh với con số ước tính 40.290 đối với phụ nữ chết vì ung thư vú trong năm 2017 tại Hoa Kỳ. Theo các chuyên gia, ung thư vú ở nam giới là tình trạng các tế bào ác tính tăng sinh không kiểm soát hình thành nên các khối u. Một số yếu tố được xác định là nguy cơ bị ung thư vú ở nam giới như: Có chiếu xạ vùng ngực, mang gene BRCA1-2; tinh hoàn lạc chỗ, suy giảm testosterone bẩm sinh… TS.BS Nguyễn Diệu Linh - Phó Chủ nhiệm khoa Khám bệnh, Bệnh viện K cơ sở Tân Triều cho biết, ung thư vú ở nam giới còn có thể do nguyên nhân tăng estrogen hoặc thiếu androgen tương đối. Việc uống nhiều rượu gây ra các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan… gây ảnh hưởng tới quá trình tổng hợp androgen. Ngoài ra, béo phì cũng là nguy cơ gây ung thư vú (ở cả nam và nữ), chuyển thành estrogen thừa. Yếu tố nguy cơ mạnh nhất gây ung thư vú ở nam giới là hội chứng Klinefelter, đây là một căn bệnh hiếm gặp khi có thừa một nhiễm sắc thể X. Những người đàn ông này có nguy cơ ung thư vú cao gấp 50 lần so với những người đàn ông mang kiểu gene bình thường Dấu hiệu nhận biết Đa số nam giới bị ung thư vú ở độ tuổi 50-60, tuy nhiên có trường hợp mắc bệnh khi tuổi còn rất trẻ. Ở Bệnh viện Ung bướu TPHCM từng tiếp nhận bệnh nhân nam 25 tuổi đã bị mắc ung thư vú, cao tuổi nhất là cụ ông 84 tuổi. Theo các bác sĩ, khi bị ung thư vú, ban đầu bệnh nhân sờ thấy có một cục u nhỏ, cứng, không đau hoặc chỉ đau nhẹ. Cục u thường xuất hiện ở núm vú hoặc quầng vú. Thực tế thì trong số 27 bệnh nhân ung thư vú ở Bệnh viện Ung bướu TPHCM, tất cả đều có bướu vú xuất hiện nhiều nhất là ở vùng trung tâm núm vú, dưới núm vú - quầng vú, 85% cho biết họ không đau. Khi thấy cục u này, người bệnh thường nghĩ là bị mụt nhọt do viêm ở phần mềm nên thường tự mua thuốc về uống. Sau thời gian tự điều trị 2-3 tuần, bệnh nhân thấy cục u không giảm mà còn lớn hơn mới đến bệnh viện khám. Các dấu hiệu khác gồm tụt đầu vú, co rút núm vú hoặc xuất tiết dịch ở đầu núm vú, loét đầu vú, loét da vú, dính da, cơ, sờ thấy hạch nách. Ngoài ra, ung thư vú còn có biểu hiện tấy đỏ bất thường, lồi – sùi bề mặt da xung quanh khu vực vú. Dù có thể nhìn thấy và cảm nhận các triệu chứng này, nhưng nam giới thường hay bỏ qua, chủ quan. Trong khi đó, nếu tình trạng này kéo dài, kèm theo ngứa, đau nên khẩn trương đi khám. Một số bệnh nhân khi đến viện khi khối u cục đã lở loét ngoài da, chảy dịch mủ, thậm chí có máu. Kết quả điều trị ung thư vú hiệu quả hay không phụ thuộc rất nhiều vào việc phát hiện bệnh sớm hay muộn.Về nguyên lý điều trị ung thư vú nam giới cũng gần giống như ở nữ. Ở nữ giới, ung thư vú có thể được điều trị bảo tồn để giữ lại được tuyến vú, còn ở nam giới, phải cắt bỏ toàn bộ tuyến vú và nạo vét hạch nách. Tùy từng trường hợp, bệnh nhân sẽ được chỉ định điều trị kết hợp hóa trị và xạ trị. Ngoài ra, có thể điều trị nội tiết cho nam giới nếu như có đáp ứng tốt. Một bất thường khác của tuyến vú ở nam giới cũng được các bác sĩ lưu ý là bệnh phì đại tuyến vú lành tính. Đó là tình trạng khi tuyến vú tự nhiên to lên nhưng không đều hai bên, thường khiến bệnh nhân đau. Bệnh có thể xuất hiện ở các bé trai tuổi mới dậy thì, thường không phải can thiệp do đó là sự phát triển sinh lý, chứng bệnh sẽ khỏi. Ngoài ra, có thể đó là dấu hiệu nhận diện của khối u phổi. Bệnh nhân mắc phì đại tuyến vú cũng có thể xuất hiện khối u nhỏ ở dưới quầng vú. Nếu trên tiền sử những người đàn ông hút thuốc lá lâu năm, điều trị rối loạn nội tiết, bệnh tinh hoàn… thì phì đại tuyến vú còn là nguy cơ cao khiến nam giới mắc ung thư vú. Theo: Võ Thu - giadinh.net.vn.
Sự xuất hiện của hạch ở cổ do rất nhiều nguyên nhân khác nhau và không phải mọi trường hợp đều nguy hiểm. Tuy nhiên, số đông trong chúng ta không biết rõ vì sao nổi hạch cổ nên dễ mắc tâm lý hoang mang khi bỗng nhiên một ngày phát hiện ra nó. Vậy hạch ở cổ là do đâu, khi nào mới nguy hiểm, những chia sẻ dưới đây sẽ cùng bạn làm rõ vấn đề này. 1. Hạch ở cổ - vai trò và nguyên nhân xuất hiện1.1. Vai trò của hạch ở cổHạch nổi ở cổ Hạch có liên quan mật thiết đến nội mô. Bình thường nó ở thể chìm và không sờ thấy. Hạch đảm nhận vai trò sản sinh và lưu giữ bạch cầu chống lại tác nhân gây bệnh nên nó sẽ sưng lên khi phải hoạt động mạnh để chống lại bệnh nào. Hạch nổi lên thường là khối nhỏ như hạt đậu, phát triển dọc theo nách, cổ, bẹn, khớp cổ tay,... Hạch nổi với nhiều hình thái khác nhau, có thể là hình bầu dục, hình tròn, hạch vô định hình, có thể thành chuỗi hạch dính vào nhau hoặc dính vào tổ chức xung quanh, hạch có thể cứng chắc hoặc mềm, di động dễ hoặc bám dính, khó di động,... Khi có mầm bệnh ở khu vực này thì hạch cổ sẽ nổi lên. Người trong độ tuổi 20 - 50 thuộc nhóm đối tượng dễ bị nổi hạch cổ hơn cả. 1.2. Lý do hạch ở cổ xuất hiệnHạch ở cổ xuất hiện do rất nhiều nguyên nhân: - Viêm nhiễm ở: họng, mũi xoang, amidan, tuyến nước bọt, nướu răng,... - Cơ địa: người có thể trạng toàn thân kém, gầy yếu. - Mắc bệnh giang mai: thường khi bệnh đến giai đoạn 2 thì mới nổi hạch ở cổ. - Lao hạch: đặc điểm của hạch là kích thước nhỏ và không đều, không gây đau, xuất hiện từ từ tạo thành chuỗi dọc theo 2 bên cơ ức đòn chũm, vùng cổ hoặc dưới xương hàm. Người bị lao hạch dễ sốt về chiều, xanh xao, giảm sút cân nặng nhanh chóng, bị tổn thương ở màng bụng, màng phổi,... - Bệnh về máu: + Bạch cầu cấp: nổi hạch ở cổ hoặc nách, hố thượng đòn, bẹn,... với đặc điểm mềm, to, di động dễ, sốt cao, lá lách to nhanh, niêm mạc họng và miệng bị viêm loét,... + Bạch cầu mạn tính thể lympho: hạch có ở vùng cổ, bẹn và nách với số lượng nhiều, có thể di động được, phát triển nhanh. + Hạch Hodgkin: chủ yếu ở nam giới, ban đầu hạch xuất hiện ở hố thượng đòn trái rồi lan dần đến cổ. Loại hạch này không đau, rắn, không dính vào da và cũng không hóa mủ. Bệnh nhân bị hạch Hodgkin hay sốt thành từng đợt và sau mỗi đợt sốt kích thước của hạch sẽ tăng lên hoặc có thêm một hạch khác. Hạch Hodgkin gia tăng về số lượng ở cổ - Bệnh ung thư: hạch do ung thư có đặc điểm to về kích thước, ít di động, có thể dính với nhau thành từng đám hoặc tách riêng lẻ. Khi hạch ở cổ là ung thư sẽ kèm theo triệu chứng đau và sưng phù xung quanh hạch. Các bệnh ung thư vùng đầu cổ đều nổi hạch cổ. Một số trường hợp ung thư vú, ung thư dạ dày,... cũng có thể nổi hạch cổ. 2. Các đặc điểm của hạch ở cổTùy theo vị trí xuất hiện và nguyên nhân gây ra hạch ở cổ mà đặc điểm của hạch sẽ có sự khác nhau. Tuy nhiên, khi hạch cổ xuất hiện thường có đặc điểm chung là: - Nổi lên khối sưng bằng hạt đậu hoặc lớn hơn tại hạch bạch huyết, có thể sờ hoặc nhìn thấy. - Khối sưng dai hoặc mềm. - Khối sưng có thể đau hoặc không khi sờ vào. - Xuất hiện đột ngột và tăng dần về kích thước. Khi hạch ở cổ xuất hiện có thể kèm theo các hiện tượng: - Đổ mồ hôi và sốt về đêm. - Có triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp trên như đau họng, sổ mũi,... - Bị đau răng. - Cơ thể bị suy nhược và giảm cân nặng đột ngột. 3. Phân biệt hạch ở cổ lành tính và ác tính3.1. Hạch cổ lành tínhThường thì trong các trường hợp sau, nổi hạch ở cổ được xem là lành tính: - Hạch sưng và đau Nguyên nhân của tình trạng hạch cổ nổi lên, sưng và đau chủ yếu là do viêm nhiễm ở vùng đầu cổ do các bệnh lý hô hấp trên, sâu răng, viêm tuyến nước bọt, nhiệt miệng, viêm da đầu,... Những hạch này có xu hướng thu nhỏ dần về kích thước rồi dần dần biến mất khi viêm nhiễm giảm đi và chấm dứt. - Hạch xếp thành chùm Hầu hết các trường hợp nổi hạch cổ thành chùm là lao hạch. Đặc điểm của hạch lao là dính lại thành chùm hoặc chuỗi, không gây đau, sờ vào thấy bề mặt nhẵn. Lao hạch ít khi lây nhiễm, có thể khỏi khi được điều trị nội khoa. - U bã đậu Đây là những nang hoặc u lành tính dễ nhầm lẫn với hạch. Người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa thăm khám và kiểm tra khi hạch ở cổ xuất hiện trên 2 tuần mà không biến mất 3.2. Hạch cổ ác tínhHạch cổ ác tính có thể là tình trạng ung thư hạch bạch huyết hoặc ung thư cơ quan khác di căn hạch. Có một số bệnh ung thư gây nổi hạch cổ như U lympho ác tính, Hodgkin. Ngoài ra, hạch ở cổ cũng có thể do các loại ung thư khác di căn như: ung thư vú, ung thư đường hô hấp, ung thư thanh quản,... Tùy vào từng giai đoạn và loại bệnh ung thư mà hạch cổ có thể xuất hiện từng đám hoặc đơn lẻ, có thể cứng chắc hoặc mềm. Đặc điểm của hạch ở cổ là khi là khối u ác tính gồm: cảm thấy nó dính chặt vào mô xung quanh, không có bờ rõ ràng, cứng, chắc, cảm thấy đau khi sờ nắn vào. Bạn có thể nghi ngờ hạch ở cổ là dấu hiệu cảnh báo ung thư thì nó sưng đau và tồn tại lâu ngày mà không có dấu hiệu biến mất. 4. Hướng xử trí khi xuất hiện hạch ở cổVề cơ bản thì hạch ở cổ thường không nhìn thấy rõ và chỉ bác sĩ mới sờ thấy qua thăm khám. Hạch cổ do bệnh lý nhiễm trùng thường chỉ tồn tại 1 - 2 tuần, khi viêm nhiễm được xử trí dứt điểm thì hạch cũng biến mất. Trường hợp hạch cổ tồn tại trong thời gian dài mà không có dấu hiệu biến mất thì nó có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm. Bạn nên đến gặp bác sĩ khi: - Vùng hạch gây đau nhức kéo dài. - Sờ vào hạch nhận thấy chúng không di động, cứng và dai. - Hạch xuất hiện trên 2 tuần mà không tìm ra nguyên nhân. - Bỗng nhiên bị suy nhược cơ thể kéo dài. - Đổ mồ hôi về đêm và sốt dai dẳng. Muốn xác định hạch ở cổ có phải là ác tính hay không thì cần có sự thăm khám từ bác sĩ chuyên khoa và tiến hành sinh thiết hạch. Hoặc bạn cũng có thể làm cách khác là liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để mô tả lại những triệu chứng mà mình đang gặp phải. Tại đây, bạn sẽ được các bác sĩ, chuyên gia y tế của bệnh viện chia sẻ cách thức giúp bạn xác định chính xác nguyên nhân nổi hạch cổ. |