Hãy chú ý các phép nhiệm mầu từ tay mẹ được thể hiện trong các khổ thơ như thế nào

IBAITAP: Bài thơ nói về điều gì? Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào trong bài thơ và những biện pháp đó có tác dụng gì? Từ những hình ảnh được tác giả nêu trong bài em hiểu thế nào về tình yêu của mẹ dành con? Hãy cùng tìm hiểu với ibaitap nhé.

Show

Lời giải chi tiết:

- Có thể chia bài thơ thành 6 khổ như sau:

  • Khổ 1 gồm: 2 dòng 
  • Khổ 2,3,4 gồm : 4 dòng
  • Khổ 5 gồm : 2 dòng 
  • Khổ 6 phần còn lại.

- Cách gieo vần như sau: 

  • Khổ 2 dòng chữ thứ sáu của dòng đầu sẽ vần với chữ thứ sáu dòng tiếp theo.
  • Khổ 4 dòng chữ thứ sáu của dòng sáu câu sẽ vẫn với chữ thứ sáu dòng tám câu. Chữ thứ tám của dòng tám câu sẽ vần với chữ thứ sáu dòng sáu câu.

- Các dòng thơ được ngắt theo nhịp 4/2 và 4/4 .

Câu 2: Bài thơ viết về ai và về điều gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 38)

Lời giải chi tiết:

Bài thơ viết về mẹ và sự hy sinh to lớn của mẹ dành cho con.

Câu 3: Bài thơ sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào? Từ ngữ trong bài thơ có gì độc đáo? Việc sử dụng các từ ngữ và biện pháp nghệ thuật đó đem lại tác dụng ra sao? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 38)

Lời giải chi tiết:

- Bài thơ đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật như: Điệp ngữ ( bàn tay, à ơi này cái, ru cho), nhân hóa (cái trăng vàng ngủ ngon, cái trăng tròn nằm nôi) và biện pháp ẩn dụ (bàn tay mẹ ẩn dụ cho tình yêu thương bao la).

- Từ ngữ trong bài thơ nhẹ nhàng mà sâu lắng, chứa chan biết bao cảm xúc yêu thương.

- Việc sử dụng các từ ngữ ấy có tác dụng giúp bài thơ tựa lời hát ru, giàu hình ảnh, mang tính biểu tượng cao và thể hiện tình cảm chứa chan của mẹ dành cho con.

Câu 4: Ai là người đang bày tỏ cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ trong bài thơ? Người đó bày tỏ cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 38)

Lời giải chi tiết:

Người đang bày tỏ cảm xúc tình cảm trong bài thơ là người mẹ. Bà mong con ngủ ngoan và mong con biết được tình yêu thương cùng sự hy sinh của mẹ dành cho con.

Câu 5: Đọc trước văn bản; tìm hiểu thêm về tác giả Bình Nguyên. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 38)

Lời giải chi tiết:

Tác giả: Bình Nguyên. Tên khai sinh là Nguyễn Đăng Hào. Sinh ngày 25/1/1959 quê quán xã Ninh Phúc, Thành Phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Ông vừa là nhà thơ và vừa là Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, hiện nay ông đang làm Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Ninh Bình. Ông đã có tới hai giải “Thơ lục bát” trên báo Văn Nghệ.

Câu 6: Em đã lần nào nghe bà hoặc mẹ ru chưa? Hãy chia sẻ cảm nhận của em về lời ru ấy. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 38)

Lời giải chi tiết:

Khi còn nhỏ, em hay thường được mẹ và bà ru ngủ bằng những câu hát từ ca dao về những người nông dân. Sau này khi lớn lên hiểu được ý nghĩa của những câu ca dao đó em càng thêm thương yêu kính phục những người nông dân cần cù, chịu thương, chịu khó. Em cảm thấy mình thật may mắn vì được lớn lên trong những lời ca, tiếng hát đậm chất dân tộc của bà và mẹ.

II. CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Nhan đề và tranh minh họa gợi cho em cảm nhận gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 38)

Lời giải chi tiết:

Nhan đề của bài và bức tranh minh họa gợi cho em thấy về tình mẹ. Nó nổi bật với đôi tay dịu dàng đầy ấm áp và tình yêu thương của mẹ dành cho con. Đôi tay ấy là đôi tay hy sinh, che chở đùm bọc cho con đến hết cuộc đời.

Câu 2: Chú ý các biện pháp tu từ, cách gieo vần và ngắt nhịp trong bài thơ. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 38)

Lời giải chi tiết:

- Bài thơ đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật như: Điệp ngữ ( bàn tay, à ơi này cái, ru cho), nhân hóa (cái trăng vàng ngủ ngon, cái trăng tròn nằm nôi) và biện pháp ẩn dụ (bàn tay mẹ ẩn dụ cho tình yêu thương bao la).

- Cách gieo vần như sau: 

  • Khổ 2 dòng chữ thứ sáu của dòng đầu sẽ vần với chữ thứ sáu dòng tiếp theo.
  • Khổ 4 dòng chữ thứ sáu của dòng sáu câu sẽ vẫn với chữ thứ sáu dòng tám câu. Chữ thứ tám của dòng tám câu sẽ vần với chữ thứ sáu dòng sáu câu.

- Các dòng thơ được ngắt theo nhịp 4/2 và 4/4 .

Câu 3: Hãy chú ý các phép nhiệm mầu từ tay mẹ thể hiện trong các khổ thơ như thế nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

Phép nhiệm màu từ tay mẹ chắt chiu từ những dãi dầu sương giống cùng những vất vả trong cuộc đời mẹ. Cả cuộc đời mẹ lam lũ sớm khuya cũng chỉ để bảo vệ con trước những gian nan của cuộc đời mong con có một cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Câu 4: Những từ ngữ nào được lặp lại nhiều lần trong bài thơ?(SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

Bài thơ sử dụng biện pháp điệp ngữ, những từ được lặp lại nhiều lần đó là: " bàn tay", " à ơi này cái"," ru cho".

III. CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Tìm hình ảnh, chỉ tiết thể hiện “phép nhiệm mầu” của bàn tay mẹ. Những dòng thơ nào nói lên đức hi sinh của người mẹ? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

- Chi tiết thể hiện phép màu là hình ảnh bàn tay mẹ:

  • Chắn mưa.
  • Chặn bão.
  • Thức một đời, dù có bể cạn đá mòn vẫn hát ru con.

- Những dòng thơ nói lên đức hi sinh của mẹ trong bài là:

Bàn tay mẹ chắn mưa sa

Bàn tay mẹ chặn bão qua mùa màng

Bàn tay mẹ thức một đời

Mai sau bể cạn non mòn

À ơi tay mẹ vẫn còn hát ru

Bàn tay mang phép nhiệm màu

Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi

Câu 2: Em nhỏ trong bài thơ được gọi bằng những từ ngữ nào? Cách gọi đó nói lên điều gì về tình cảm mẹ dành cho con?(SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

Em nhỏ trong bài được gọi bằng những từ ngữ: cái trăng vàng, cái trăng tròn, cái trăng, cái mặt trời, cái khuyết, cách gọi đó thể hiện tình yêu thương, quý trọng vì con là những điều quý giá tốt đẹp nhất trong cuộc đời mẹ. 

Câu 3: Trong bài thơ, cụm từ “à ơi” được lặp lại nhiều lần. Hãy phân tích tác dụng của sự lặp lại ấy. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

Cụm từ “ À ơi” được lặp lại nhiều lần giúp tăng tính nhịp điệu, khiến câu thơ nhẹ nhàng êm ái như lời ru, gần gũi với văn học dân gian. Và nó thể hiện tình cảm dịu dàng của mẹ dành cho con.

Câu 4: “Bàn tay mang phép nhiệm mầu / Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi.” Em có đồng ý với tác giả không? Vì sao? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

Em hoàn toàn đồng ý với tác giả vì mẹ chịu lam lũ vất vả chỉ để con có một cuộc sống tốt đẹp. Nên nói rằng đôi tay mẹ đã chịu những dãi nắng dầm mưa là hoàn toàn chính xác.

Hãy chú ý các phép nhiệm mầu từ tay mẹ được thể hiện trong các khổ thơ như thế nào

Câu 5: Hình ảnh “bàn tay mẹ” trong bài thơ tượng trưng cho điều gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh “bàn tay mẹ” tượng trưng cho tình yêu bao la vô bờ bến của mẹ dành cho con.

Câu 6:  Em thích khổ thơ nào nhất trong bài thơ? Vì sao? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 39)

Lời giải chi tiết:

Trong tất cả em thích khổ thơ cuối nhất vì nó nói về tình cảm bao la của mẹ. Nó được cường điệu hóa qua lời ru, lời ru tha thiết, xuất phát từ tình yêu thương nó sẽ xua tan đi tất cả những giông tố của cuộc đời để con có được cuộc sống tốt đẹp nhất. Đó chính là sự hy sinh cao cả của mẹ.

Các bạn đang xem Soạn văn 6 sách Cánh diều bài: À ơi tay mẹ của Ôn thi HSG. Hãy theo dõi với onthihsg bên dưới nhé. Chúc các bạn có thật nhiều kiến thức bổ ích.

Video soạn văn bài à ơi tay mẹ

Soạn bài à ơi tay mẹ

+ Bài thơ có được chia khổ không? Gồm bao nhiêu khổ? Mỗi khổ có bao nhiêu dòng? Vần trong bài thơ được gieo như thế nào? Các dòng thơ được ngắt nhịp ra sao?
Trả lời: Bài thơ được chia làm 6 khổ: Khổ 1: 2 dòng Khổ 2, 3, 4: 4 dòng Khổ 5: 2 dòng Khổ 6: 4 dòng Cách gieo vần: Ở khổ 2 dòng: chữ thứ 6 của dòng đầu sẽ vần với chữ thứ 6 dòng sau (sa- qua, mầu- dầu) Ở khổ 4 dòng: Chữ thứ 6 của dòng 6 câu sẽ vẫn với chữ thứ 6 dòng 8 câu (dàng – vàng, tròn còn, đời – trời – mòn – còn, thu – mù,….) Chữ thứ 8 của dòng 8 câu sẽ vần với chữ thứ 6 dòng 6 câu (ngon – tròn, con – non, cây – đầy,…)

Cách ngắt nhịp: Các em có thể ngắt theo nhịp 4/2, 4/4

Hãy chú ý các phép nhiệm mầu từ tay mẹ được thể hiện trong các khổ thơ như thế nào

Bài thơ viết về ai và về điều gì?

Trả lời:
Bài thơ về mẹ và về sự hi sinh của mẹ cho con.

Bài thơ sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào? Từ ngữ trong bài thơ có gì độc đáo? Việc sử dụng các từ ngữ và biện pháp nghệ thuật đó đem lại tác dụng ra sao?

Trả lời: Bài thơ sử dụng biện pháp nghệ thuật: Điệp ngữ: ” bàn tay”, ” à ơi này cái”,” ru cho” Biện pháp nhân hóa Biện pháp ẩn dụ bàn tay- mẹ => Từ ngữ trong bài thơ nhẹ nhàng, như lời hát ru, từ ngữ giàu tính tượng hình, tượng thanh

=> Tác dung: Khiến bài thơ mang âm điệu nhẹ nhàng tựa lời hát ru, giàu hình ảnh, mang tính biểu tượng cao, thể hiện tình cảm chứa chan thắm thiết mẹ con

Ai là người đang bày tỏ cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ trong bài thơ? Người đó bày tỏ cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ gì?

Trả lời:
Người mẹ là người đang bày tỏ cảm xúc tình cảm trong bài, mong con ngủ ngoan đồng thời cũng mong con biết được tình yêu thương, sự hi sinh của mẹ dành cho con

Đọc trước văn bản; tìm hiểu thêm về tác giả Bình Nguyên.

Trả lời: + Tác giả Bình Nguyên sinh năm 1959, quê ở Ninh Bình. Tên thật của tác giả là Nguyễn Đăng Hảo. Ông là người tài năng vừa là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam vừa ở trong Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam. Hiện nay là Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Ninh Bình. + Các tác phẩm chính đã xuất bản: Hoa thảo mộc (2001), Trăng đợi (2004), Đi về nơi không chữ (2006), Lang thang trên giấy (2009). + Những giải thưởng văn chương: – Giải A cuộc thi thơ Lục bát năm 2002-2003 của báo Văn Nghệ. – Giải chính thức của Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam cho tập thơ “Trăng đợi” năm 2004. – Giải chính thức cuộc thi thơ “Bác Hồ của chúng ta” năm 2003-2004 của báo Văn Nghệ. – Giải chính thức của UBTQ Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam năm 2006 cho tập thơ “Đi về nơi không chữ”

– Giải chính thức thơ Lục bát “Ngàn năm thương nhớ” năm 2010 do Báo Văn Nghệ và 5 cơ quan báo chí khác phối hợp tổ chức.

Em đã lần nào nghe bà hoặc mẹ ru chưa? Hãy chia sẻ cảm nhận của em về lời ru ấy.

Trả lời: Em đã được bà ru ngủ bằng lời ru: Con cò mà đi ăn đêm Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao Ông ơi ông vớt tôi nao Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng Có xáo thì xáo nước trong

Đừng xáo nước đục đau lòng cò con

→ Tiếng ru dịu dàng, tiếng ru ngọt ngào đưa chúng ta vào giấc ngủ say. Trong lời hát đấy không chỉ chất chứa tình yêu bao la của mẹ mà còn có cả tình yêu quê hương tha thiết. Đó là những câu ca dao, tục ngữ,… được đúc kết từ bao thế hệ ông cha ta. Không chỉ là những kinh nghiệm mà nó còn mang những hình ảnh quê hương con người Việt Nam. Dù đã lớn, lời ru ấy vẫn mãi là kỉ niệm tha thiết, êm dịu của mẹ đối với chúng ta.

Đọc hiểu nội dung bài thơ a ơi tay mẹ ngữ văn 6

Nhan đề và tranh minh họa gợi cho em cảm nhận gì?

Trả lời:Nhan đề À ơi tay mẹ và tranh minh họa gợi cho ta cảm nhận về tình cảm mẹ con thắm thiết, sự che chở của người mẹ dành cho đứa con thân yêu.

Chú ý các biện pháp tu từ, cách gieo vần và ngắt nhịp trong bài thơ.

Trả lời: – Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ: + Biện pháp nhân hóa cái trăng còn nằm nôi, đời nín cái đau,… + Biện pháp ẩn dụ bàn tay mẹ; trăng, Mặt Trời,… – Cách gieo vần trong bài thơ: Tiếng thứ sáu của dòng lục gieo vần xuống tiếng thứ sáu của dòng bát, tiếng thứ tám của dòng bát gieo vần xuống tiếng thứ sau của dòng lục tiếp theo. (sa – qua; màng – dàng – vàng; ngon – tròn – còn; nôi – đời – Trời; con – mòn – còn; ru – thu – mù; cây – đầy – ngày; nhau – mầu – dầu; thôi – bồi – ngồi; khâu – đau – câu)

– Các dòng ngắt nhịp chẵn 4/2 hoặc 4/4.

Hãy chú ý các phép nhiệm mầu từ tay mẹ được thể hiện trong các khổ thơ như thế nào.

Trả lời: Các phép nhiệm mầu từ tay mẹ: – Chắn mưa sa, chặn bao qua mùa màng.

– Thức cả một đời, mai sau thế nào tay mẹ vẫn còn hát ru, ru cho mềm ngọn gió thu, cho tan đám sương mù, cho con lớn khôn.

Những từ ngữ nào được lặp lại nhiều lần trong bài thơ?

Trả lời:
Những từ ngữ được lặp lại nhiều lần trong bài thơ: bàn tay mẹ, à ơi, ru cho.

Trả lời câu hỏi cuối bài trang 39

Câu 1 – Trang 39: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)

Tìm hình ảnh, chi tiết thể hiện “phép nhiệm mầu” của bàn tay mẹ. Những dòng thơ nào nói lên đức hi sinh của người mẹ?
Trả lời: – Hình ảnh, chi tiết thể hiện “phép nhiệm mầu” của bàn tay mẹ: + Chắn mưa sa, chặn bao qua mùa màng. + Thức cả một đời, mai sau thế nào tay mẹ vẫn còn hát ru, ru cho mềm ngọn gió thu, cho tan đám sương mù, cho con lớn khôn. – Những dòng thơ nói lên đức hi sinh của người mẹ: – Bàn tay mẹ chắn mưa sa Bàn tay mẹ chặn bão qua mùa màng. – Bàn tay mẹ thức một đời À ơi này cái Mặt Trời bé con… Mai sau bể cạn non mòn À ơi tay mẹ vẫn còn hát ru – Bàn tay mang phép nhiệm mầu Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi. – Ru cho sóng lặng bãi bồi Mưa không chỗ dột ngoại ngồi vá khâu Ru cho đời nín cái đau

À ơi… Mẹ chẳng một câu ru mình.

Câu 2 – Trang 39: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)

Em nhỏ trong bài thơ được gọi bằng những từ ngữ nào? Cách gọi đó nói lên điều gì về tình cảm mẹ dành cho con?
Trả lời: – Em nhỏ trong bài thơ được gọi bằng những từ ngữ: cái trăng vàng, cái trăng tròn, cái trăng, Mặt Trời bé con.

– Qua cách gọi đó, ta thấy được tình cảm yêu thương dạt dào, bao la của người mẹ dành cho đứa con của mình.

Câu 3 – Trang 39: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)

Trong bài thơ, cụm từ “à ơi” được lặp lại nhiều lần. Hãy phân tích tác dụng của sự lặp lại ấy.
Trả lời: Tác dụng của việc lặp lại cụm từ “à ơi” nhiều lần: – Tạo ra âm điệu du dương, êm ái giống như một lời hát ru.

– Bộc lộ tình cảm yêu thương của người mẹ dành cho người con.

Câu 4 – Trang 39: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)

“Bàn tay mang phép nhiệm mầu / Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi.”. Em có đồng ý với tác giả không? Vì sao?
Trả lời:
Em có đồng ý với tác giả về câu thơ “Bàn tay mang phép nhiệm mầu / Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi” vì người mẹ đã chịu đựng những nỗi vất vả, trải qua nhiều mưa nắng, nguyện hi sinh cả cuộc đời mà không màng đến bản thân. Bàn tay ấy đã chống đỡ, gặp phải biết bao gian khó để mang đến cho người con một cuộc sống tốt đẹp nhất có thể.

Câu 5 – Trang 39: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)

Hình ảnh “bàn tay mẹ” trong bài thơ tượng trưng cho điều gì?
Trả lời:
Hình ảnh “bàn tay mẹ” trong bài thơ tượng trưng cho những gian truân, vất vả mà người mẹ đã trải qua và đồng thời đó cũng là sự dịu dàng, ấm áp của tình mẫu tử thiêng liêng, vĩ đại của người mẹ dành cho người con bé bỏng của mình.

Câu 6 – Trang 39: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)

Em thích khổ thơ nào nhất trong bài thơ? Vì sao?
Trả lời: Em thích nhất khổ thơ thứ hai, vì qua đó em thấy được tình cảm yêu thương da diết của người mẹ dành cho đứa con thông qua những tên gọi hết sức chân tình.

Hoặc:


Em thích khổ thứ 3. Bởi đọc khổ thơ em cảm nhận được tình cảm của mẹ dành cho con là vô bờ vô tận.

Hình ảnh bàn tay mẹ trong bài thơ tượng trưng cho điều gì

Trong bài thơ, hình ảnh “bàn tay mẹ” được thể hiện qua những câu thơ:

Bàn tay mẹ chắn mưa sa

Bàn tay mẹ chặn bão qua mùa màng

Vẫn bàn tay mẹ dịu dàng

À ơi này cái trăng vàng ngủ ngon

Bàn tay mẹ thức một đời

Bàn tay mẹ trong bài thơ tượng trưng cho hình ảnh người mẹ luôn che mưa che nắng, chịu bao khó khăn vất vả nhưng luôn dịu dàng, ấm áp chở che cho con. Cả cuộc đời mẹ hi sinh chỉ mong cho con có cuộc sống ấm êm, hạnh phúc.

Cảm ơn các bạn đã đọc bài Soạn văn 6 sách Cánh diều bài: À ơi tay mẹ của Ôn thi HSG, hãy chia sẻ nếu bài viết hữu ích.