Soạn văn 7 tìm hiểu chung về văn biểu cảm năm 2024
1. Nhu cầu biểu cảm của con người Ví dụ1. “Thương thay con cuốc giữa trời Dầu kêu ra máu có người nào nghe.” \=> Nỗi đau của chim quốc không được ai đoái hoài => Gợi liên tưởng đến tiếng kêu nao lòng, vô vọng của người nông dân. Ví dụ 2. “Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát. Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông. Thân em như chẽn lúa đòng đòng, Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.” \=> Niềm hạnh phúc của người con gái được đứng giữa cảnh đẹp. Kết luận:
2. Đặc điểm chung của văn biểu cảm (Đọc hai đoạn văn trang 72 - sgk) Nội dung của hai đoạn văn:
Sự khác nhau giữa nội dung của văn bản tự sự, miêu tả và biểu cảm:
Ghi nhớ: sgk – trang 73 So sánh hai đoạn văn sau, đoạn nào là văn biểu cảm? Dựa vào đâu mà em cho là như vậy? Hãy chỉ ra nội dung biểu cảm của đoạn văn ấy.
(Theo Từ điển bách khoa nông nghiệp)
(Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường, Hoa trái quanh tôi) Trả lời:Đọc hai đoạn văn trên ta thấy, đoạn b là văn biểu cảm vì đoạn văn tả hoa để bộc lộ cảm xúc. Trong khi đó, đoạn a chỉ miêu tả đến đặc điểm cây hoa hải đường dưới góc độ sinh học. Khi ta đọc đoạn văn b, gợi cho ta những liên tưởng chân thực cho dòng cảm xúc. Vẻ đẹp của hoa hải đường được tái hiện qua một sự cảm nhận tinh tế, in đậm dấu ấn cảm xúc của tác giả. Trên thực tế, sự phân biệt rạch ròi giữa biểu cảm với tự sự, miêu tả chi mang tính tương đối. Đoạn văn về hoa hải đường cho ta thấy sự hoà trộn đến thuần thục giữa miêu tả và biểu cảm để đem lại một bức tranh về cảm xúc trước vẻ đẹp của hoa. Trả lời:Bài sông núi nước Nam có nội dung tự hào khẳng định chủ quyền, lãnh thổ của đất nước. Nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ tổ quốc trước mọi kẻ thù xâm lược. Bài phò giá về kinh thể hiện hào khí chiến thắng của quân và dân ta, đồng thời thể hiện khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc. Trả lời:Văn bản biểu cảm là một thể loại rất phổ biến mà ta vẫn thường gặp hàng ngày. Chỉ nói đến chương trình ngữ văn 7 thôi cũng đã có rất nhiều tác phẩm. Ta có thể kể đến như: Những câu hát về tình cảm gia đình, về tình yêu quê hương, đất nước, con người, Cổng trường mở ra, Viếng lăng Bác, cuộc chia tay của những con búp bê…. Trả lời:“Đối với đồng bào tôi, mỗi tất đất là thiêng liêng, mỗi lá thông óng ánh, mỗi bờ cát mỗi hạt sương long lanh trong những cánh rừng rậm rạp, mỗi bãi đất hoang và tiếng thì thầm của côn trùng là những điều thiêng liêng trong kí ức và kinh nghiệm của đồng bào tôi. Những dòng nhựa chảy trong cây cối cũng mong trong đó kí ức của người da đỏ”. (Bức thư của thủ lĩnh da đỏ Xi –át – tơn) “…Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của những cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam. Ai đã nghĩ đến đầu tiên dùng cốm để làm quà sêu tết. Không còn gì hợp hơn với sự vương vít của tơ hồng, thức quà trong sạch, trung thành như các việc lễ nghi. Hồng cốm tốt đôi…Và không bao giờ có hai màu lại hòa hợp hơn được nữa: màu xanh tươi của cốm như ngọc thạch quý, màu đỏ thắm của hồng lựu như ngọc lựu già. Một thứ thanh đạm, một thứ ngọt sắc, hai vị nâng đỡ nhau để hạnh phúc được lâu bền…” |